دسته: مقاله

در سال های اخیر با پیشرفت تکنولوژی در حوزه های مختلف ساختمان سازی و عمران، مصالح جدیدی روی کار آمده اند که می توانند با وزن سبک تر، مقاومت بالاتری نسبت به مصالح فلزی مانند فولاد داشته باشند. مش کربن یکی از انواع این مصالح است که البته از زمان ورود آن به جهان بیش از 30 سال می گذرد، اما نسبت به سایر مصالح ساختمانی این محصول جدیدتر است. مش یا توری کربن جزء مصالحی است که به صورت پارچه ای تولید شده و دارای ساختار شبکه ای است. می توان این محصول را در ضخامت ها، اندازه شبکه های مختلف و وزن متفاوت سفارش داد و برای اجرا در ساختمان های قدیمی، ترمیم بناها و … استفاده کرد.

اجرای مش کربن در ساختمان های جدید همچون مش فایبرگلاس امکان پذیر است. اما چون این نوع توری محدودیت هایی را به همراه دارد و قیمت آن بالاست، می توان آن را با سایر مصالح جایگزین کرد. در صورتی که قصد کسب اطلاعات بیشتر در مورد مش کربن و ویژگی های آن دارید، این مقاله را بخوانید تا بیشتر در مورد این مش و جزئیات آن صحبت کنیم.

مش کربن چیست؟

مش به یک ساختار شبکه ای گفته می شود که از کنار هم قرار گرفتن الیاف مختلف تشکیل خواهد شد. مش کربن، یکی از انواع توری های مش موجود در بازار است که در صنعت ساختمان سازی بسیار از آن استفاده می شود. این مش که به عنوان توری فایبرگلاس و فیبر کربن نیز شناخته می شود، یک شبکه سبک وزن با استحکام حداکثری است که از الیاف کربن ساخته شده و مقاومت بسیار بالایی دارد. الیاف کربن جزء الیاف بسیار مقاوم است که هم کارایی آن زیاد است، هم استحکام استثنایی را ارائه می کند. وزن پایین و تطبیق پذیری بالا از جمله ویژگی های الیاف کربن است. الیاف کربن از اتم های کربن تشکیل شده است. این اتم ها پیوند محکمی با یکدیگر برقرار کرده اند و در یک الگوی منظم و ساختار کریستالی سازماندهی شده اند.

جهت گیری دقیق اتم های کربن در الیاف کربن و حلقه های آروماتیکی که به وجود آورده اند، باعث شده تا خواص مکانیکی، حرارتی و الکتریکی بسیار عالی را از خود نشان دهند. خواص عالی الیاف کربن باعث شده تا استفاده از آن در مش کربن یک ساختار مقاوم تر و بهتر به وجود آورد. مزیت الیاف کربن این است که بسته به نیاز و ویژگی های مکانیکی خاص، می توان آن را در فرآیندهای تولید خاص برای برطرف کردن نیازها مورد استفاده قرار داد.

در نتیجه الیاف کربن به صورت گستره در تولید توری کربن مورد استفاده قرار می گیرد. این الیاف به صورت منظم و در ساختاری عمود به یکدیگر قرار می گیرند و یک ساختار توری مانند را به وجود می آورند. رنگ مش کربن که با الیاف آن ساخته شده است، مشکی بوده و با مش فایبرگلاس که رنگ سفید و روشن دارد، متفاوت است.

مزایای مش کربن چیست؟

مش کربن از الیاف کربن که خواص مکانیکی بسیار خوبی را از خود نشان می دهند، ساخته شده است. این نوع مش در برابر بسیاری از شرایط مقاومت خوبی از خود نشان می دهد که همین موضوع باعث ایجاد کاربردهای مختلف برای آن شده است. از جمله مزایای توری کربن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

استحکام بسیار بالا نسبت به وزن پایین

یکی از ویژگی های برتر مش کربن نسبت به مصالح ساختمانی دیگر، استحکام بالای توری الیاف کربن نسبت به وزن آن است. به طوری که این مش نسبت به مصالح سنتی مانند فولاد و آلومینیوم وزن سبک تری دارد، ولی می تواند چندین برابر بیشتر از فولاد و مصالح فلزی مقاومت از خود نشان دهد. از این رو برای افزایش مقاومت یک سازه با وزن پایین، استفاده از این نوع مش بسیار عالی خواهد بود.

سختی بسیار بالا

سختی بالای مش کربن باعث شده تا این مش بتواند پایداری ساختاری بسیار مناسبی را ایجاد کند که در برابر تغییر شکل های مختلف نیز مقاوم است. حتی اگر بارهای شدید به مش کربن وارد شوند، باز هم تغییر شکلی در این نوع مش ایجاد نخواهد شد.

رسانایی خوب الکتریکی

فیبر کربن جزء مصالحی است که رسانای خوبی برای جریان الکتریکی دارد. از این رو در صنایع و کاربردهایی که نیاز به رسانایی بالا دارند، استفاده از مش کربن بسیار پرفایده خواهد بود.

مقاومت بالا در برابر خوردگی

الیاف کربن در برابر خوردگی شیمیایی مقاومت بسیار بالایی دارد. از این رو استفاده از آن برای محیط های تهاجمی امکان پذیر است و این نوع دچار خوردگی در برابر شرایط قلیایی و اسیدی نخواهد شد.

انبساط حرارتی کم

فیبر کربن ساخته شده با ساختار شبکه ای دارای خاصیت انبساط حرارتی بسیار کمی بوده و در طیف وسیعی از دماها پایداری ابعاد خود را حفظ خواهد کرد.

انعطاف پذیری بالا در مورد خواص

الیاف کربن به کار رفته برای ساخت مش کربن می توانند در طول فرآیندهای ساخت برای دستیابی به خواص مکانیکی خاص با ویژگی های عالی طراحی و ساخته شوند. از این رو بسته به نیاز یک پروژه، امکان تغییر خواص مش کربن وجود دارد که این موضوع یک مزیت مهم برای این نوع ماده محسوب می شود.

معایب مش کربن چیست؟

در کنار مزایای مش کربن که می توانند این ماده را به عنوان یکی از مصالح عالی برای اجرا در ساختمان ها تبدیل کنند، این ماده دارای ویژگی های منفی نیز هست. معایب توری کربن را می توان از جنبه های مختلفی مورد بررسی قرار داد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.

قیمت بسیار بالا

اصلی ترین عیب مش کربن نسبت به مصالح دیگر مانند مش فایبرگلاس، قیمت بالای آن است. در واقع این نوع مش دارای هزینه تولید بسیار بالایی در مقایسه با بسیاری از مصالح دیگر بوده و قیمت بالای مواد خام و فرآیند پیچیده ساخت آن باعث افزایش قیمت نهایی توری کربن شده است.

حساس به اشعه فرابنفش خورشید

مش کربن حساسیت بالایی در معرض نور خورشید دارد. در صورتی که مش کربن در معرض اشعه فرابنفش قرار بگیرد، می تواند دچار تخریب شود و عملکرد اولیه خود را از دست دهد. از این رو برای اجرای این مش در معرض نور خورشید، نمی توان با اطمینان در مورد کیفیت این مش صحبت کرد.

شکنندگی بالا

یکی از معایب توری کربن، رفتار شکننده آن است. این توری به صورت ناگهانی و یا تغییر شکل هشدار دهنده می تواند بشکند و دچار خرابی شود. در واقع زمانی که مش کربن تحت فشار بیش از حد قرار بگیرد، به راحتی دچار شکست خواهد شد. از این رو اجرای آن در محیط هایی که مش تحت فشار قرار می گیرد، کمی چالش برانگیز است.

نگرانی های زیست محیطی

مش کربن از جمله مصالحی است که بازیافت و دفع پیچیده ای دارد. به همین خاطر اجرای آن در محیط های مختلف نگرانی های زیست محیطی را به وجود خواهد آورد.

استفاده از مش کربن در مهار دیوار به روش وال مش

یک روش مهار لرزه ای که باعث حذف وادار و میلگردهای بستر در ساختمان های مختلف می شود، روش وال مش است. در این روش از ترکیب پلاستر و توری مش استفاده می شود. می توان علاوه بر مش فایبرگلاس که به صورت متداول در وال مش استفاده می شود، از مش کربن نیز استفاده کرد. باید توجه داشت که مقاومت تسلیم توری کربن باید حداقل 3000 مگاپاسکال باشد. چرا که در پیوست 6 استاندارد 2800 این موضوع به طور دقیق بیان شده است و اگر به هر دلیلی خطایی در حین خرید و اجرای وال مش با جنس کربن انجام شود، پیمانکاران موظف به رفع مشکل هستند.

در این روش نوارهای شبکه ای ساخته شده از الیاف کربن یا شیشه روی دیوار قرار می گیرند. نازک کاری روی آن ها به صورت دستی انجام می شود. در ابتدا باید توری کربن روی دیوار قرار بگیرد و سپس پلاستر روی آن زده شود. بعد از اینکه لایه اول پاشش پلاستر انجام شد، می توان از نبشی های مهار خارج از صفحه دیوار که در بالا یا پایین دیوار اجرا می شود، استفاده نمود. پس از آن نهایتا لایه نهایی نازک کاری دیوار روی نبشی اجرا خواهد شد.

مقدار الیاف مورد نیاز برای اجرا در سیستم وال مش بر اساس نوع طراحی انجام شده، تعیین خواهد شد. اگر سیستم وال مش به صورت سرتاسری باشد، لازم است که مش فایبرگلاس با وزن حداقل 50 گرم در متر مربع استفاده شود. اما اگر نیاز به اجرای وال مش با مش کربن به صورت نواری باشد، باید از مش کربن با حداقل وزن 100 گرم در متر مربع استفاده کرد.

استفاده از مش کربن در مقاوم سازی سازه های بنایی به روش کامپوزیت FRCM

سازه های بنایی جزء سازه های قدیمی هستند که معمولا در اکثر شهرها شاهد آن ها هستیم. بناهای تاریخی نیز در گروه سازه های بنایی قرار می گیرند که برای جلوگیری از تخریب آن ها، باید حتما از روش های مقاوم سازی سازه های بنایی استفاده کرد. مش کربن می تواند برای مقاوم سازی سازه های بنایی به روش کامپوزیت FRCM مورد استفاده قرار گیرد. این نوع مش به دلیل مقاومت بالایی که در برابر رطوبت، حرارت، کشش و … دارد، می تواند از نظر فیزیکی انتخاب خوبی برای مقاوم سازی باشد. به ویژه اینکه برای اجرای آن در سازه های بنایی از پلاستر سیمانی یا به اصطلاح کامپوزیت سیمانی نیز استفاده می شود.

برای استفاده از مش کربن در مقاوم سازی سازه های بنایی لازم است که ابتدا سطح سازه بنایی برای چسبندگی بیشتر سیمان زبر شود. این کار با کمک تجهیزات مختلف قابل انجام است. مهندسین با توجه به تخصص و تجربه چندین ساله خود می توانند ترکیب توری کربن را با کامپوزیت سیمانی برای مقاوم سازی سازه های بنایی انجام دهند. این مقاوم سازی هم روی میزان مقاومت ساختمان ها در برابر زلزله موثر است، اما ساختمان را از بلایای طبیعی دیگر محافظت می کند.

اجرای مش کربن به همراه پلاستر سیمانی می تواند در چندین لایه مختلف انجام شود تا به آن مقاومتی که مد نظر است، رسید. نحوه اجرا بدین گونه است که ابتدا سطح سازه بنایی با کمک تجهیزات مخصوص زبر می شود. سپس یک لایه سیمانی با ضخامت حداقل 2/0 سانتی متر روی سطح اجرا می شود. پس از آن مش کربن روی لایه سیمانی قرار می گیرد. مجددا یک لایه کامپوزیت سیمانی دیگر روی مش قرار می گیرد. می توان چندین لایه مش و لایه سیمانی را روی یکدیگر قرار دارد تا به ضخامت و مقاومت مد نظر رسید.

استفاده از مش کربن در ترمیم و مقاوم سازی سازه های بتنی به روش کامپوزیت FRCM

سازه های بتنی از جمله سازه های متداول در کشور ایران هستند. بتن یکی از مصالح باکیفیت بوده که می تواند در برابر بسیاری از شرایط محیطی مقاومت خوبی از خود نشان دهد. اما حتی سازه های بتنی با وجود مقاومت بالایی که دارند، باز هم باید مقاوم سازی شوند. برای مقاوم سازی سازه های بتنی می توان از روش کامپوزیت CFRCM استفاده کرد. در این روش از ترکیب کامپوزیت سیمانی و مش کربن استفاده می شود. به طوری که مش کربن می تواند به صورت اصولی روی دیوار با ترکیب کامپوزیت سیمانی اجرا شود.

معمولا برای اجرای این کامپوزیت در سازه های بتنی، نیازی به زبر کردن سطح نبوده و می توان مقاوم سازی سازه های بتنی به روش کامپوزیت FRCM را با یک لایه پلاستر سیمانی روی سطح بتن آغاز کرد و سپس مش کربن را روی سیمان نصب نمود. مجددا پلاستر سیمانی روی توری کربن قرار می گیرد و تا زمانی که به مقاومت ایده آل نرسیده ایم، می توان این مراحل را تکرار کرد.

سیستم FRCM که از ترکیب مش کربن و پلاستر سیمانی اجرا می شود، می تواند برای ترمیم سازه های بتنی نیز انتخاب بسیار خوبی باشد. چرا که این سیستم دارای مقاومت بسیار بالایی در برابر کشش بوده و حتی ترک های ایجاد شده روی سازه های بتنی را نیز ترمیم می کنند. استحکام کششی عالی که این سیستم در سازه های بتنی فراهم می کند باعث شده تا بتوان با اعتماد بیشتری از این سازه ها برای مقاوم سازی استفاده کرد و از عملکرد مناسب آن ها نهایت بهره را برد. با این وجود باید حتما در مورد ترمیم و مقاوم سازی سازه های بتنی از استانداردهای خاصی تبعیت کرد که مهندسین این حوزه در مورد آن ها اطلاعات کافی دارند.

قیمت مش کربن چقدر است؟

یکی از مهم ترین عوامل موثر روی قیمت وال مش، قیمت توری است که برای آن مورد استفاده قرار می گیرد. از این رو بسیار مهم است که پیمانکاران دقت و توجه زیادی به عوامل موثر روی قیمت توری کربن داشته باشند. قیمت مش کربن به پارامترهای مختلفی بستگی دارد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم. به طور کلی، قیمت توری کربن نسبت به توری فایبرگلاس بیشتر است که این موضوع اجرای این نوع مش را پیچیده تر و هزینه برتر می کند.

• ابعاد چشمه کربن

ابعاد چشمه کربن از جمله عواملی است که روی قیمت مش کربن تاثیرگذار است. ابعاد چشمه در واقع همان ابعاد مربع های کوچکی است که روی توری کربن قرار می گیرند. ابعاد چشمه کوچک تر، وزن این مش ها را افزایش می دهد و برعکس اگر ابعاد بزرگ تر باشد، وزن مش نیز پایین تر خواهد آمد و از قیمت آن نیز کاسته می شود.

• گرماژ مش کربن

گرماژ مش کربن عاملی موثر روی قیمت این مش است. هر چقدر گرماژ توری کربن بیشتر باشد، قیمت آن نیز بالاتر می رود. گرماژ تحت تاثیر ابعاد چشمه های کربن نیز هست که هر چقدر بیشتر باشد، وزن این چشمه ها نیز بالاتر می رود. گرماژ مش بر اساس وزن هر متر مربع از این مش تعیین می شود. از این رو باید توجه داشت که هر چقدر گرماژ بیشتر باشد، انعطاف پذیری مش نیز کاهش پیدا می کند.

• متراژ توری کربن

متراژ توری کربن استفاده شده در سیستم وال مش یا FRCM روی قیمت آن تاثیر خواهد گذاشت. هر چقدر متراژ توری کربن بیشتر باشد، قیمت آن نیز بالاتر می رود. به طور کلی، قیمت توری کربن بر اساس هر متر مربع تعیین می شود. بنابراین در مجموع اگر متراژ توری کربن افزایش پیدا کند، قیمت نهایی خرید نیز بالاتر خواهد رفت.

مش فایبرگلاس، جایگزین مش کربن در سیستم وال مش

برای اجرای سیستم وال مش در ساختمان ها می توان از مش فایبرگلاس و مش کربن استفاده کرد. با توجه به قیمت بالای مش کربن و انعطاف پذیری کم آن، اجرای آن می تواند معایبی را برای سیستم وال مش به همراه داشته باشد. اما در مقایسه با مش فایبرگلاس، توری فایبرگلاس عملکرد بهتری را نسبت به توری کربن از خود نشان می دهد که این موضوع باعث کاهش قیمت وال مش می شود. از این رو می توان مش فایبرگلاس را جایگزین توری کربن کرد.

کلام پایانی

در این مقاله در مورد مش کربن که یکی از مصالح نوین در امر ساختمان سازی است، صحبت کردیم. این مش دارای مقاومت بالا در برابر خوردگی و مواد شیمیایی بوده و استحکام عالی را از خود نشان می دهد. خاصیت الکتریکی این مش باعث شده تا بتوان برای کاربردهای الکتریکی نیز از آن استفاده کرد. با این حال باید توجه داشت که این مش قیمت بالایی دارد و شکننده بودن آن نیز اجرای آن را در ساختمان های مختلف پیچیده می کند. از این رو با توجه به خواص خوب مش فایبرگلاس، مش کربن را می توان جایگزین این ماده کرد. جهت آشنایی با دیگر محصولات شرکت وال مش با کارشناسان شرکت ما تماس حاصل فرمایید.

وال پست یکی از عناصر اصلی در ساختمان‌های مقاوم در برابر زلزله است. جایگاه حیاتی وال پست در تقویت سازه‌ها و حفظ ایمنی ساکنین ساختمان‌های ناپایدار است. یکی از مهمترین مواردی که برای مقاومت ساختمان در برابر زلزله لازم است، استفاده از مصالح و روش‌های مناسب در اجرای وال پست است. نبشی‌ها نقش اساسی در ساختار وال پست دارند؛ زیرا آن‌ها به عنوان عناصر تقویتی برای سازه‌ها عمل می‌کنند. استفاده از نبشی‌های فولادی برای تقویت دیوارها و لبه‌های سازه‌ها از جمله روش‌هایی است که در افزایش مقاومت در برابر نیروهای خارجی، به ویژه نیروهای زلزله، مؤثر می‌باشد. این نبشی‌ها اغلب به شکل پروفیل‌های فولادی با شکل حرف L طراحی می‌شوند و در نقاط حساس و ضعیف ساختمان قرار می‌گیرند.

اجرای وال پست با استفاده از نبشی‌ها نیازمند استفاده از متریال‌های و مصالح مختلفی است. این متریال‌ها باید با استانداردها و ضوابط مربوطه هماهنگ شده و با دقت بالا اجرا شوند تا عملکرد مطلوب وال پست به‌ویژه در مقاومت در برابر زلزله به‌دست آید. استفاده از آنها برای تقویت لبه‌ها و اجزای حساس ساختمان می‌تواند به مقاومت و استحکام آن‌ها در برابر نیروهای خارجی کمک کند. این عنصر تقویتی می‌تواند از تأثیرات نوسانات زلزله جلوگیری کند و به عنوان یک پیش‌گیری از آسیب‌های ناشی از زلزله عمل کند.

با این حال، انتخاب و استفاده از نبشی‌ها باید با دقت و با توجه به نیازهای ویژه هر ساختمان انجام شود. این اجرا باید به گونه‌ای صورت بگیرد که تأمین ایمنی ساکنین و استحکام سازه‌ها تضمین شود. به‌علاوه، اجرای صحیح وال پست با نبشی‌های مناسب می‌تواند تأثیر مثبتی بر پایداری و استحکام ساختمان‌ها داشته باشد.

نبشی وال پست چیست؟

نبشی‌ها در سیستم وال پست به عنوان قطعات اساسی محسوب می‌شوند؛ زیرا از فولاد ساخته و برای تقویت لبه‌ها در ساختمان‌ها به‌کار می‌روند. این قطعات دو ضلع عمود برهم دارند و با ضخامت خاص و یکسان طراحی می‌شوند. اجرای دقیق و اصولی آنها بسیار اهمیت دارد، زیرا از آنها به‌عنوان قطعه‌هایی با ویژگی‌های خاص در ساخت و ساز استفاده می‌شود، و این موضوع نیازمند دقت و کارایی بالا در فرآیند ساخت و نصب آنها است.

مطابق با تعریف ضابطه 819 و پیوست ششم استاندارد 2800، نبشی وال پست برای مهار دیوارها در لبه فوقانی (جهت اتصال به سقف) و یا مهار دیوارهای کناری (برای اتصال به دیوارها یا وادارها) مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع این نبشی است که می تواند بارهای خارجی از صفحه وارد بر دیوار را خنثی کند و باعث مهار دیوارها در برابر نیروهای وارده گردد.

تفاوت نبشی وال پست در وال پست منقطع و وال مش چیست؟

وال پست منقطع و وال مش، دو نمونه از انواع وال پست هایی اند که برای مهار لرزه ای دیوارها مورد استفاده قرار می گیرند. اجرای این دو نوع وال پست نیازمند قطعات مختلفی است که هر کدام نقش مهمی را در عملکرد دیوار در هنگام وارد آمدن بارهای جانبی ایفا می کنند. یکی از قطعات و المان های مهم برای اجرای وال پست منقطع و وال مش، نبشی وال پست است. این قطعه در هر دو نوع وال پست با یک هدف مورد استفاده قرار می گیرد. اما به دلیل تفاوتی که در نحوه طراحی وال پست منقطع و وال مش وجود دارد، یک سری تفاوت هایی برای اجرای نبشی در این دو نوع وال پست وجود خواهد داشت.

در سیستم وال پست منقطع به دلیل تفاوت فلسفه طراحی با وال مش، نبشی در لبه فوقانی دیوارها و کناره آن نصب می شود. اما برای سیستم وال مش، لازم است که نبشی‌ها فقط در لبه فوقانی دیوار نصب شود تا عملکرد مناسبی داشته باشد. از این رو اگرچه ساختار هر دوی نبشی ها یکسان است؛ اما نحوه و محل اجرای آن ها با هم متفاوت می باشد.

سایز نبشی وال پست باید چقدر باشد؟

انتخاب سایز مناسب بسیار مهم  است و باید با دقت بر اساس محاسبات و طراحی انجام شود. برای تعیین اندازه نبشی، باید به عواملی مانند بار وارده، جنس و ابعاد دیوار و کاربری ساختمان توجه شود. محاسبات دقیق برای نصب وال پست با نبشی ضروری است تا بارهای خارجی و نیازهای سازه در نظر گرفته شوند. به علاوه، تأمین استحکام و پایداری ساختمان نیز از اهمیت بالایی برخوردار است که باید با انتخاب سایز مناسب به‌دست آید.

این محاسبات به‌منظور اطمینان از استحکام و پایداری سازه در برابر نیروهای خارجی صورت می‌گیرد. انجام محاسبات دقیق بر اساس شرایط خاص هر ساختمان، اجازه می‌دهد تا وال پست با نبشی به‌طور موثر و مطمئن نصب شود. همچنین امکان انتخاب مصالح و متریال مناسب برای سازه و لبه‌های دیوارها را فراهم می‌کند. این روش، عملکرد بهینه و استفاده از وال پست و نبشی را در سازه‌ها تضمین می‌کند و به جلوگیری از خسارات ناشی از عوامل خارجی کمک می‌کند.

نبشی‌های وال پست، به‌عنوان عناصر فولادی با ظاهر L شکل، نقش اساسی را در نگهداری و تقویت دیوارها بازی می‌کنند و در گوشه‌های دیوارها مورد استفاده قرار می‌گیرند. این نبشی‌ها، برای وال‌های پست منقطع و وال‌های مش مناسب هستند و برای اجرای بهینه و کارآمد آنها، نیاز به راهنمایی و هماهنگی مهندسان دارند. از آنجایی که قیمت نبشی مهم است، اهمیت دارد که تمامی مراحل اجرایی آن‌ها مطابق با استانداردهای جدید و بروز صورت گیرد تا عملکرد مطلوب وال پست در ساختمان‌ها تضمین شود.

مراحل اجرای صحیح نبشی وال پست چگونه است؟

برای اجرا در سیستم وال مش و وال پست منقطع می تواند به صورت مشابه عمل کرد. در هر دو روش مهار لرزه‌ای، نبشی با اتصالات جوشی، تفنگ هیلتی یا میخ تفنگی نصب می‌شود. اما، مراحل اجرای نبشی در سیستم وال پست منقطع و وال مش با یکدیگر متفاوت است. برای نصب نبشی در وال پست منقطع، قبل از فرایند دیوارچینی انجام می‌شود، در حالی که در وال مش بعد از آن اجرا می‌شود. توجه به این نکات اساسی در اجرای نبشی حائز اهمیت است تا عملکرد بهینه و مقاومت مناسب ساختمان را اطمینان دهد.در وال پست های منقطع، لازم است که نبشی قبل از اجرای دیوارچینی در محل نصب گردد. به طوری که با توجه به جانمایی نقشه های طراحی شده، نبشی در محل اتصال وال پست به دیوار یا دیوار به سقف استفاده شود.

اما برای نصب نبشی در وال مش، باید نبشی ها پس از اجرای دیوارچینی در محل نصب گردد. نکته مهمی که باید در مورد اجرای صحیح نبشی در وال پست به آن توجه کنید این است که نبشی وال پست برای اینکه از حرکت داخل صفحه ای دیوار جلوگیری نکند، نباید به دیوار متصل شود. همچنین دقت به محل جانمایی نبشی ها با توجه به نقشه طراحی شده، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد.

قیمت نبشی وال پست چقدر است؟

با توجه به اینکه استفاده از نبشی در وال پست اهمیت زیادی دارد و نقش مهمی را در عملکرد دیوارها در هنگام زلزله ایفا می کند، باید به کیفیت این پروفیل های فولادی توجه داشت. به طور کلی کارفرمایان اهمیت زیادی به قیمت مقاطع فولادی مانند نبشی ها می دهند. قیمت نبشی های وال پست با توجه به قیمت روز فولاد محاسبه می شود. بدیهی است که نوسانات قیمت فولاد، روی قیمت روز نبشی ها تاثیرگذار است. علاوه بر این موارد، فاکتورهای زیادی نیز وجود دارند که روی قیمت نبشی تاثیرگذارند و باید حتما قبل از خرید، به این فاکتورها توجه داشته باشید.

ضخامت نبشی

ضخامت فولاد به کار رفته برای ساخت نبشی می تواند روی قیمت آن تاثیر زیادی داشته باشد. هر چقدر ضخامت نبشی بیشتر، قیمت نبشی نیز افزایش پیدا می کند. در حال حاضر کمترین ضخامت برای نبشی ها 3 میلی متر است که ارزان ترین نوع نبشی را تشکیل می دهد.

طول نبشی

طول نبشی عامل دیگری است که می تواند روی قیمت نبشی تاثیرگذار باشد. برخی از این محصولات در طول 6 متر و برخی دیگر با طول 12 متر تولید می شوند. بدیهی است که قیمت نبشی وال پست 12 متری بیشتر از 6 متری است. نبشی های 12 متری دارای ضخامت بسیار بیشتری نسبت به نبشی های 6 متری هستند که این موضوع خود باعث افزایش قیمت آن ها شده است.

سایز

سایز تاثیر زیادی روی قیمت دارد. هر چقدر سایز این نبشی ها بیشتر باشد، قیمت آن ها نیز بالاتر می رود. البته به دلیل اینکه استاندارد مشخصی برای سایز نبشی های وال پست وجود دارد، نمی توان تنوع زیادی را از نظر قیمت نبشی ها برای وال پست ها در نظر گرفت.

شرکت تولید کننده

شرکت‌های تولیدکننده، جنس فولاد و برند از عوامل مؤثر بر قیمت آنها هستند. شرکت‌هایی که از بهترین جنس فولاد استفاده می‌کنند، معمولاً قیمت بیشتری برای نبشی‌ها در نظر می‌گیرند. اختلاف قیمت بین برندهای مختلف در یک کیلوگرم از محصول محسوس نیست، اما در مقادیر بیشتر، این اختلاف قابل توجه است. بنابراین، در انتخاب نبشی، علاوه بر قیمت، ارزش و استحکام مواد و برند نیز باید در نظر گرفته شود.

حذف نبشی وال پست در در محل تلاقی دیوار با سقف

در ضوابط پیوست ششم استاندارد 2800، توضیحاتی در مورد نحوه حذف نبشی وال پست در برخی از دیوارها توضیح داده شده است. مطابق با این ضوابط، امکان حذف نبشی سیستم وال پست در دیوارهای داخلی وجود دارد، به‌ویژه در دیوارهایی که دارای انواع سقف‌های تیرچه‌ای یا تیردار هستند، یا هر نوع سقف مختلط دیگری که در آن تیری در راستای دیوار به‌کار نرفته باشد، مانند رج انتهایی دیوار یا رج ماقبل از آن. در نهایت می توان رج انتهایی دیوار یا رج ماقبل از آن را با میلگرد بستر یا بست مسلح نمود.

کلام پایانی

اجرای صحیح نبشی وال پست برای پایداری سیستم وال پست حائز اهمیت است و بسیاری از مقالات و تحقیقات به این موضوع پرداخته‌اند. نبشی‌های وال پست، به عنوان المان‌های فولادی با ظاهر L شکل، به منظور مهار دیوارها و ایجاد اتصالات محکم در نقاط گوشه‌ای دیوار، به کار می‌روند. امروزه، این نبشی‌ها برای وال پست منقطع و وال مش قابل استفاده هستند. برای اجرای آن‌ها، استفاده از نقشه‌های طراحی مهندسی ضروری است تا اجرا بهینه و مطابق با استانداردهای روز دنیا صورت گیرد. برای اطمینان از عملکرد بهینه وال پست در ساختمان، انتخاب و استفاده از نبشی‌ها باید با استانداردهای بروز و با کیفیت مناسب صورت پذیرد.

دیوارهای ساختمان، از مهم‌ترین بخش‌های هر ساختمانی به شمار می‌روند. این دیوارها محیط داخلی و خارجی ساختمان را از هم تفکیک کرده و نقش مهمی در برقراری ایمنی ساختمان به ویژه محافظت و مراقبت از ساختمان در برابر حریق و آتش‌سوزی ایفا می‌کنند. از طرفی این دیوارهای خارجی هستند که موجبات فراهم کردن آسایش و آرامش را برای ساکنین ساختمان مهیا می‌کنند.استفاده از سیستم اتیکس در نماهای ساختمان، دیوارها را به عایق حرارتی و صوتی تبدیل کرده و مصرف انرژی را بهبود می‌بخشد، شرایط زندگی اهالی ساختمان را بهبود می‌بخشد.

در این مقاله قصد داریم به شکلی جامع و کامل به مبحث عایق حرارتی اتیکس (ETICS) که در  نشریه 714 (دستورالعمل طراحی سازه ای نمای ساختمان ها) بدان پرداخته شده است بپردازیم. پس اگر شما هم علاقه‌مند هستید اطلاعات کاملی در این زمینه کسب کنید، با ما در این مقاله همراه باشید.

عایق حرارتی و اهمیت آن در ساخت و سازهای شهری

عایق حرارتی، به عایقی گفته می‌شود که برای کاهش میزان انتقال حرارت در بین دو ناحیه با دماهای مختلف به کار می‌رود. در صنعت ساختمان، استفاده از عایق‌های حرارتی اهمیت بسیاری دارد. چرا که این عایق‌ها کمک می‌کنند تا انرژی به شکلی کارآمد مصرف شده و همچنین میزان هزینه‌های مربوط به تامین انرژی کاهش یابد. عایق‌های حرارتی با جلوگیری از هدررفت انرژی موجب می‌شوند ساکنین ساختمان احساس راحتی بیشتری داشته باشند و آسایش و آرامش آنها را فراهم می‌کنند. شما با استفاده از عایق‌های حرارتی، می‌توانید جلوی انتقال حرارت را از بیرون به درون ساختمان بگیرید. همچنین جلوی انتقال حرارت از داخل به بیرون ساختمان هم با استفاده از عایق‌های حرارتی گرفته می‌شود. به این ترتیب نیاز کمتری به انرژی خواهید داشت و در نتیجه لازم نیست هزینه‌های گزافی را بابت تامین انرژی بپردازید.

عایق‌های حرارتی انواع متفاوتی دارند که هر کدام می‌توانند باعث بهبود در مصرف انرژی شوند. هر کدام از این عایق‌ها ویژگی‌های خاصی دارد و کاربردهای متفاوتی را می‌توان از آنها متوقع بود. استفاده از عایق‌های حرارتی به دلیل صرفه‌جویی در هزینه‌های انرژی، فراهم کردن آسایش و آرامش در اهالی، حفاظت از محیط زیست و کاهش گرمایش جهانی و همچنین بهبود میزان کیفیت هوای داخلی رواج بسیاری در صنعت ساخت و ساز دارد. از طرفی با استفاده از این عایق‌ها مانند سیستم اتیکس می‌توانید جلوی ورود رطوبت به ساختمان را هم گرفته و مانع از خرابی آن شوید. عایق‌های حرارتی به خوبی می‌توانند در امر افزایش طول عمر ساختمان هم تاثیرگذار باشند. یکی از این عایق‌های حرارتی، سیستم عایق حرارتی اتیکس (ETICS) است که در نمای ساختمان به کار می‌رود. در ادامه بیشتر توضیح می‌دهیم.

نمای اتیکس و یا سیستم عایق حرارتی اتیکس (ETICS) چیست؟

نمای اتیکس یا سیستم عایق حرارتی اتیکس (ETICS) نوعی از مجموعه نماهای عایق‌دار برای استفاده در پوسته خارجی ساختمان است. این سیستم عایق روی بیشتر دیوارهای به اتمام رسیده، قابلیت اجرا دارد. این دیوارها می‌توانند دیوارهای بتنی، فلزی یا چوبی باشند. سیستم عایق حرارتی نمای اتیکس، علاوه بر این که عایق حرارتی لازم را فراهم می‌کند، باعث می‌شود که امر هوا بندی و نیز آب‌بندی ساختمان هم انجام شود. این سیستم از نظر طراحی‌های معماری بسیار متنوع است. این تنوع در بافت و رنگ‌های متفاوت در بازار موجود است.

عایق‌های حرارتی اتیکس در هر ساختمانی قابل اجرا هستند. به شرطی که نمای ساختمان کاملا سالم باشد و هیچ آسیبی ندیده باشد. همچنین نباید در نمای ساختمان از طراحی‌های چندجزئی استفاده شده باشد. در غیر این صورت شما می‌توانید این عایق حرارتی را در نمای همه ساختمان‌ها اجرا کنید. برخی از مواقع نمای اتیکس با نام نمای EIFS هم خوانده می‌شود. گاهی اوقات هم به آن نمای مرکب ETICS یا سیستم نما نیز می‌گویند. این سیستم می‌تواند جریان هوا، حرارت، رطوبت و حتی بخار آب را کنترل نماید. عایق حرارتی اتیکس مانع نفوذ باران و برف، کنترل تابش خورشید و صدا، و کاهش انتقال آتش‌سوزی می‌شود. این باعث افزایش دوام و زیبایی نما می‌شود.

سایر نکات

شما می‌توانید از عایق حرارتی یا سیستم اتیکس (ETICS)  به شکل مستقل یا مرکب و به عنوان بخشی از دیوار خارجی استفاده کنید. سیستم نمای اتیکس در سال 1387 به وسیله مهندس امین افشار در اداره ثبت مالکیت‌های صنعتی ثبت گردید. شماره ثبت این سیستم نمای اتیکس 53339 است. لازم به ذکر است که اجرای نمای اتیکس می‌تواندحتی تا 70 درصد در هزینه‌های انرژی در ساختمان صرفه‌جویی به عمل آورد. به همین دلیل این نوع عایق حرارتی توانسته است بازار بین‌المللی را از آن خود کند. مزایای استفاده از چنین عایقی می‌تواند شامل موارد متعددی باشد که سعی می‌شود در همین مقاله به آنها اشاره شود.

نگاهی گذرا به تاریخچه نمای اتیکس (ETICS)

ظهور پلی استایرن منبسط و همچنین تولید اندودهای مصنوعی پایه آبی در دهه 50 میلادی باعث ابداع سیستم عایق حرارتی اتیکس شد. در واقع با تلفیق این دو محصول عایق حرارتی اتیکس در اروپا به صنعت ساختمان معرفی شد. از اتیکس علاوه بر آنکه در پروژه‌های نوسازی ساختمان‌های موجود استفاده می‌شد، در تجدید نمای ساختمان‌های تخریب‌شده پس از جنگ جهانی دوم هم استفاده شد. به این ترتیب استفاده از این سیستم در اروپا به سرعت رواج پیدا کرد. سپس در سال 1969 بود که این سیستم به کشور آمریکا هم راه یافت و مورد استقبال صنعت ساختمان قرار گرفت. به طوری که تا سال 1995 بیشتر از 18 میلیون متر مربع از نمای اتیکس در آمریکای شمالی مورد استفاده قرار گرفت و اجرا شد.

با گذشت زمان استفاده از نمای حرارتی اتیکس کم‌کم در کل جهان رواج پیدا کرد و توانست جایگاه ویژه‌ای در صنعت ساختمان به خود اختصاص دهد. در ایران، استفاده از نمای عایق حرارتی و سیستم ETICS رواج یافته است. افراد فعال در صنعت ساختمان به دلیل مزایای این نوع عایق حرارتی، این گزینه را در انتخاب نمای ساختمان ترجیح می‌دهند و از آن بهره می‌برند.

 سیستم عایق حرارتی از چه قسمت‌هاییETICS تشکیل شده است؟

سیستم نمای عایق حرارتی اتیکس به عنوان یک سیستم نمای خارجی، از سه بخش اصلی تشکیل شده است که در ادامه به طور خلاصه به آن‌ها اشاره می‌شود:

• عایق

شایع‌ترین و رایج‌ترین مواد برای عایق می‌تواند شامل فوم پلی استایرن منبسط و نیز پشم معدنی تخته‌ای باشد. البته می‌توان از سایر عایق‌ها هم استفاده کرد. لایه عایق مدنظر، از هر جنس و موادی که باشد، باید به وسیله میخ‌های پرچ به دیوار پشت نمای ساختمان متصل گردد.

• مسلح‌کننده

دومین جز اصلی سیستم نمای دارای عایق حرارتی خارجی اتیکس، مسلح‌کننده است. برای مسلح کردن از تخته‌های عایق یک لایه از جنس اندود سیمانی استفاده می‌شود. همچنین در کنار اندود سیمانی از مش الیاف مسلح‌کننده هم استفاده می‌کنند. این الیاف معمولا الیاف شیشه‌ای هستند که مقاوم به قلیا بوده و برای جلوگیری از ایجاد ترک در نما مورد استفاده قرار می‌گیرند.

• پوشش نهایی

سومین جز این سیستم نما شامل پوشش نهایی است. این پوشش نهایی می‌تواند اندود باشد یا چوب یا سرامیک و یا آجر لعاب‌دار. این سه جزء در کنار هم تشکیل نمای عایق حرارتی خارجی اتیکس را می‌دهند.

مزایا و ویژگی‌های منحصربه فرد نمای اتیکس عایق ساختمان چیست؟

استفاده از نمای اتیکس مزایای بسیاری در ساختمان دارد. در اینجا به بعضی از این مزایا اشاره خواهد شد:

• استفاده از نمای اتیکس به عنوان یک عایق حرارتی بسیار مطلوب و مناسب
• قابل اشتعال نبودن این نما و در نتیجه مقاومت در برابر حریق و آتش‌سوزی
• عدم نیاز این نوع نما به زیست‌کش برای تمیز کردن، آن هم به دلیل مقاومت نمای اتیکس در مقابل انواع خزه‌ها و قارچ‌ها
• نصب آسان و بسیار سریع سیستم اتیکس (ETICS)
• یک‌دست بودن این نما از نظر ظاهری
• تایید شده از جهت اکولوژی و کاملا سالم برای محیط زیست
• بهره‌وری میزان انرژی به دلیل استفاده از شیشه‌های کم‌مصرف
• افزایش میزان جذابیت بصری ساختمان
• دوام و طول عمر بالای آن

این مزایا باعث شده است که سازندگان از این نمای عایق حرارتی به شکلی گسترده در صنعت ساختمان استفاده کنند.

چرا از نمای اتیکس (ETICS) در ساختمان استفاده می‌شود؟

از آنجایی که نمای اتیکس می‌تواند همچون یک عایق حرارتی و صوتی عمل کند، در بحث انرژی باعث صرفه‌جویی بزرگی در هزینه‌های تامین انرژی می‌شود. این نمای ساختمان همچون هر عایق حرارتی دیگری، می‌تواند جلوی هدررفت انرژی را بگیرد. این مساله به خصوص این روزها که تامین انرژی برای گرم یا سرد نگهداشتن ساختمان در فصول مختلف سال می‌تواند باعث تحمیل هزینه‌های بسیار بر اهالی ساختمان شود، اهمیت ویژه‌ای دارد. در واقع مهم‌ترین عاملی که باعث شده از این نمای ساختمان استفاده شود، همین نکته است. شما می‌توانید با یک بار نصب این نمای ساختمان علاوه بر آنکه زیبایی ظاهری نمای خارجی ساختمان را تامین می‌کنید، جلوی هدررفت انرژی را هم بگیرید.

از طرفی با استفاده از این نمای اتیکس می‌توان بر استحکام و دوام ساختمان افزود. این نما از جهت طرح و رنگ، تنوع بسیاری دارد و حق انتخاب گسترده‌ای در اختیار افراد قرار می‌دهد تا به دلخواه طرح مورد نظر خود را انتخاب کنند. نمای اتیکس علاوه بر آنکه عایق حرارتی است، می‌تواند به عنوان یک عایق صوتی و رطوبتی هم عمل کند. از جهتی به دلیل سبک‌وزن بودن نسبت به زلزله هم مقاوم است. سیستم اتیکس (ETICS) به عنوان یک عایق حرارتی نما، نصب آسان و راحتی دارد و در برابر تابش خورشید هم تغییر رنگ نمی‌دهد. مجموع فوایدی که باعث شده است از این سیستم برای نمای ساختمان در سطح گسترده استفاده شود. در واقع شما با انتخاب این نوع نمای ساختمان با یک تیر دو نشان می‌زنید، هم ساختمان جلوه و زیبایی خاصی پیدا می‌کند و هم از نمای ساختمان به عنوان عایق استفاده می‌کنید.

طبقه‌بندی نمای اتیکس (ETICS) ساختمان مطابق نشریه 714

نمای اتیکس طبق نشریه 714 به دو دسته تقسیم‌بندی می‌شود که در اینجا به اختصار به این دو دسته می‌پردازیم:

نمای ETICS پایه پلیمری (PB)   یا پوشش نرم

یکی از دو نوع نماهای اتیکس شامل نمای پایه پلیمری است که به آن پوشش نرم هم گفته می‌شود. این نما شامل ورقه‌های پلی استایرن منبسط شده است. این ورقه‌ها به لایه زیرین چسبانده شده‌اند. ضخامت لایه نهایی تقریبا چیزی در حدود 3 میلی‌متر است. لایه نهایی دربردارنده شبکه الیاف، پوشش پایه و همچنین پوشش نهایی است.

ETICS پایه پلیمری اصلاح شده (PM) یا پوشش سخت

دسته دوم در طبقه‌بندی سیستم عایق حرارتی نمای اتیکس (ETICS)، نوع PM آن است که نوعی پلی استایرن اکسترود شده است. این پلی استایرن به وسیله پیچ‌های فولادی با یک کلاهک پلاستیکی به لایه زیرین متصل می‌شود. توجه داشته باشید که پوشش پایه در چنین سیستم‌هایی شامل سیمان پرتلند اصلاح شده با پلیمر است. این پوشش پایه باید حداقل دارای 6 میلی‌متر ضخامت باشد. رعایت این جزئیات بسیار مهم است و نباید از آنها غفلت کرد.

به این مورد هم توجه کنید به صورت کلی نماهای عایق حرارتی و سیستم اتیکس بسیار متنوع هستند و از این نماها می‌توان در انواع مختلف ساختمان‌ها استفاده کرد. چه ساختمان مسکونی باشد یا تجاری، بلندمرتبه باشد یا کوتاه‌مرتبه. همچنین از این دو دسته نمای اتیکس می‌توان هم روی دیوارهای خشک اسفتاده کرد و هم روی دیوارهای بتنی یا مصالح بنایی از آن بهره برد.

سیستم نمای ETICS مقاوم در برابر ضربه چیست؟

سیستم عایق حرارتی اتیکس یا نمای حرارتی EIFS که در برابر ضربه مقاومت کافی را از خود نشان می‌دهد، شامل دو لایه پایه می‌شود. در مورد لایه اول، صخامت شبکه الیاف این لایه بیشتر از ضخامت شبکه الیافی است که به صورت معمول و متداول در لایه نمای اتیکس استاندارد مورد استفاده قرار می‌گیرد. از طرفی لایه دوم هم باید مطابق روال معمول در اجرای چنین نمایی باشد. این لایه هم شامل یک شبکه الیاف است. به این ترتیب با استفاده از این دو لایه، نمای اتیکس در برابر ضربه مقاوم می‌شود.

طراحی عایق حرارتی اتیکس (ETICS) چگونه است؟

نماهای اتیکس دارای زه‌کش، در دو نوع موجود هستند. در نوع اول این نماهای عایق حرارتی، شیارهای کوچک عمودی وجود دارد که در پشت صفحه عایق تعبیه شده است. اما در نوع دوم این نوع عایق حرارتی نما، صفحه‌های عایق به لایه زیرین وصل می‌شوند و این اتصال با مهار مکانیکی است. سپس یک لایه بالشتکی و همچنین پوشش با هدف جلوگیری از نفوذ هوا در پشت این صفحه عایق‌ها اجرا می‌شوند.

لایه زه‌کشی که در این نما مورد استفاده قرار می‌گیرد از جنس پلاستیک است. برای هر دو نوع نمای اتیکس دارای زه‌کش، باید از یک نبشی پلاستیکی استفاده شود. این نبشی پلاستیکی سوراخ‌دار است و در قسمت زیرین تعبیه می‌شود تا امکان زه‌کشی را فراهم سازد. اگر از سیستم اتیکس (ETICS) و این نوع عایق‌های حرارتی نما برای ساختما‌هایی که دارای چندین طبقه هستند، استفاده می‌کنید باید برای تراز هر کدام از طبقه‌ها این نبشی در نظر گرفته شود.

طراحی عایق حرارتی اتیکس (ETICS) چگونه است؟

در طراحی عایق حرارتی ETICS، ضوابط نشریه 714 و مبحث 19 مقررات ملی ساختمان باید دقیقاً رعایت شود تا انتظارات موردنظر از این عایق حرارتی برآورده شود. بنابراین اطلاع از جزئیات این نشریه و همچنین مبحث 19 مقررات ملی ساختمان امر بسیار مهمی است.

لازم به ذکر است که نشریه 714 در واقع دستورالعملی است که در آن به طراحی سازه‌ای و الزامات آن و همچنین ضوابط عملکردی و اجرایی در نمای خارجی ساختمان‌ها می‌پردازد. این ضوابط مربوط به بازنگری اول این نشریه در سال 1401 است. هدف از این نشریه، ارائه ضوابط طراحی و اجرای نماهای مختلف تحت اثر بارهای وارد بر آن از جمله بارهای لرزه‌ای، بادِ ضربه و نیز عوامل محیطی تاثیرگذار بر روی دوام و پایداری نما اعلام شده است. این نشریه به راهکارهای مناسب برای مهار این عوامل می‌پردازد.

این نشریه برای اولین بار در سال 1395 توسط سازمان برنامه و بودجه و با همکاری سازمان مجری ساختمان‌ها و تاسیسات دولتی و عمومی تهیه شد. سپس برنامه در سال 1401 مورد بازنگری قرار گرفت. این نشریه، منبعی معتبر برای دستیابی به ضوابط مربوط است که برای جامعه مهندسی فراهم شده است. در این منبع، مفاهیم کلی، الزامات اجرایی نما، بارهای نمایی، و معیارهای پذیرش به طور کامل مورد بحث قرار گرفته است. شما هم در هنگام نصب و اجرای سیستم اتیکس و این عایق حرارتی باید به این ضوابط به صورت کامل عمل کنید تا نتیجه کار کیفیت مطلوبی داشته باشد.

مراحل اجرای عایق حرارتی نمای اتیکس در ساختمان چگونه است؟

برای اجرای عایق حرارتی نمای اتیکس باید دقت داشته باشید که اگر این عایق از نوع طبقه‌بندی PB است، باید ابتدا عایق روی سطح لایه هوابند قرار گیرد. خود این لایه هوابند روی دیوار پشتیبان اجرا می‌شود. برای اجرای این عایق حرارتی شما باید نوارهای چسباننده عایق را روی شکاف‌های تعبیه‌شده در پشت عایق قرار دهید. ابتدا نوارهای را بدون تأخیر روی سطح زیرین بچسبانید و فشار دهید. سپس صفحات عایق را به صورت ردیفی چسبانده و سطح را پس از چسبیدن کامل عایق، صاف و تسطیح کنید.

دقت داشته باشید که پیش از آنکه لایه پوشش پایه را اعمال کنید، باید لبه‌های انتهایی صفحه‌های عایق با کمک شبکه الیاف شیشه در اطراف بازشوها پوشانده‌ شوند. این شبکه الیاف همانطور که گفته شد، باید مقاوم به قلیا باشند. در ضمن این شبکه الیاف باید به صورت کامل در لایه پوشش پایه جاسازی شده باشند. پس از تثبیت این شبکه الیاف، شما می‌توانید لایه پوشش پایه را اعمال سازید. در مرحله بعد باید پوشش نهایی را روی سطح بپاشید یا به وسیله یک ماله آن را روی سطح به صورت کامل اجرا کنید.

در ضمن به این موضوع توجه کنید که در این نمای عایق حرارتی باید درزهای انبساطی و نیز لرزه‌ای تعبیه گردند. محل قرار گرفتن این درزها می‌تواند متفاوت باشد. معمولا این درزها هنگام نصب سیستم اتیکس در نما در تراز زیر تیر طبقه‌ها اعمال می‌شوند، در جایی که دیوارهای دارای نمای عایق حرارتی اتیکس در کنار نمایی از جنس سایر مصالح باشد.

هزینه اجرای عایق حرارتی نمای اتیکس (ETICS) در ساختمان چقدر است؟

برای محاسبه هزینه‌های مربوط به اجرا و نصب عایق حرارتی نمای اتیکس باید به چند موضوع توجه کرد. از آنجایی که نصب و اجرای نما باید به دقت انجام شود و همه نکات و جزییات رعایت شوند، بهتر است از افراد کارشناس این امر استفاده کنید. علاوه بر هزینه دستمزد این افراد باید هزینه مواد و متریال انتخابی مدنظر قرار گرفته شود. انتخاب مصالح ساختمانی امر بسیار مهمی است و باید با دقت و رعایت کیفیت انجام شود تا کیفیت ساختمان مربوطه هم افزایش یابد.

بنابراین علاوه بر دستمزد مجریان و استادکارانی که در کار نصب و اجرای این عایق حرارتی هستند و همچنین هزینه مربوط به تهیه مصالح و متریال مورد نظر باید به هزینه‌های جانبی هم توجه داشته باشید. هزینه‌هایی مانند ابزارهای مورد نیاز برای اجرای چنین نمای حرارتی می‌تواند از هزینه‌های جانبی باشد. به این ترتیب می‌توانید با مجموع این هزینه‌ها برآورد کنید که هزینه مربوط به نصب و اجرای این نما تا چه مبلغی خواهد شد.

مدت زمان اجرای عایق حرارتی اتیکس (ETICS) در ساختمان چقدر است؟

برای برآورد مدت زمانی که اجرای چنین نمای ساختمانی نیاز دارد، باید به چندین عامل توجه کنید. این عوامل می‌تواند شامل میزان تخصص و سرعت عمل کارشناسان و استادکاران این زمینه باشد. هر چه تخصص و مهارت بیشتری داشته باشند قاعدتا در زمان مناسب‌تری می‌توانند پروژه اجرای سیستم اتیکس را به اتمام رسانند. از طرفی شرایط آب و هوایی در زمان نصب این نوع عایق‌ها می‌تواند عامل دیگری باشد که تعیین کند شما به چه مدت زمان برای نصب این عایق نیاز دارید. از سوی دیگر متراژ ساختمان و نوع مصالح انتخاب شده می‌تواند عامل دیگری باشد که باعث تعیین مدت زمان مورد نیاز برای اجرای عایق حرارتی اتیکس شود

کلام پایانی

در این مقاله به صورت جامع و کامل به مبحث عایق حرارتی نمای اتیکس پرداخته شد. شما می‌توانید از این نمای عایق حرارتی برای ساختمان خود استفاده کنید. به این ترتیب علاوه بر آنکه زیبایی نمای خارجی ساختمان را تامین می‌کنید، امکان بهره‌ بردن از مزایای عایق‌های حرارتی نمای ساختمان را هم فراهم می‌سازید. با استفاده از چنین عایق‌های حرارتی می‌توان جلوی هدررفت انرژی را گرفت و مانع از انتقال حرارت از درون ساختمان به خارج آن و همچنین به صورت بالعکس شد. در واقع استفاده از این نوع سیستم، باعث می‌شود شما با یک تیر دو نشان بزنید.

تجربه تلخ زلزله کرمانشاه در سال 1396، تجارب زیادی برای کارشناسان حوزه ساخت و ساز به همراه داشت. در این حادثه حتی ساختمان‌های جدید و نوسازی که در فرآیند ساخت آن‌ها از وال پست‌های فلزی (مطابق با آیین نامه) استفاده شده بود (مانند ساختمان‌های مسکن مهر)، به شدت آسیب دیدند. ریزش بسیاری از این ساختمان‌ها به خوبی نشان داد فرآیند مقاوم سازی باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرد.

لزوم طراحی وال پست

تا پیش از زلزله کرمانشاه و همینطور انتشار پیوست ششم استاندارد 2800، وال‌پست به المان‌های قائم یا نهایت افقی گفته می‌شد که به روش‌های عموماً غیراصولی به سازه و دیوار متصل می‌شدند، به این امید که مانع خرابی دیوارهای غیرسازه ای در زمان زلزله شوند همچنین مشاهده شد که اتصالات غیراصولی و استفاده نابجا از میلگردها و نبشی‌ها، چطور به آسانی موجب خسارت‌های بزرگ جانی و مالی شدند. بعدها با افزایش مطالعات و مشاهدات، دیده شد که این المان برای بهبود عملکرد دیوار کافی نبوده و حتی ممکن است منجر به تأثیر مخرب بر عملکرد سازه شود، از این رو برای اصلاح این ضعف باید المان‌های دیگری را به مجموعه دیوار و مهارهای آن اضافه نمود که در ادامه این المان‌ها معرفی خواهند شد.

از آن پس، پیروی دقیق از آیین نامه وال پست اهمیتی دوچندان پیدا کرد. حاصل این سخت‌گیری‌ها، ساختمان‌های جدیدی است که از استحکام، یکپارچگی و مقاومت بیشتری برخوردار هستند. خوشبختانه با توجه به اهمیت بالای طراحی و اجرای وادارها، آیین نامه‌ها و نشریات متعددی برای راهنمایی طراحان و مجریان، تدوین و ارائه شده‌اند. هر یک از این آیین‌نامه‌ها به بررسی جزء به جزء بخشی از فرآیند طراحی و اجرای وال پست می‌پردازند. به این ترتیب با در نظر گرفتن آن‌ها، می‌توان وال پست‌ها را به طور اصولی و بدون اشکال، طراحی و نصب کرد.

وال پست چیست؟

قبل از هر چیز بهتر است با مفهوم وال پست آشنا شوید. در واقع وال پست به معنای نگهدارنده دیوار در مقابل نیروهای وارد بر دیوار است. مهم ترین هدف از اجرای وال پست پیشگیری از تغییر شکل بیرون از صفحه دیوارهای غیر سازه ای است. اگر سازه مقاوم سازی نشده باشد، با وارد آمدن اولین ضربه، دیوار دچار ترک‌های جدی و به دنبال آن ریزش خواهد شد. نتیجه این اتفاق نه فقط خسارت‌های مالی بسیار، بلکه حتی خسارت‌های جانی جبران ناپذیری را به دنبال دارد. اجرای وال پست در ساختمان کمک می‌کند نیروی حاصل از این ضربه‌ها، به فریم اصلی منتقل شود و دیوار انسجام و یکپارچگی خود را تا حد ممکن حفظ نماید. در نتیجه، آسیب کمتری به ساختمان و ساکنین آن وارد خواهد شد.

والپست دیوار به معنی نگهدارنده (Post) دیوار (Wall) در برابر نیروهای وارد بر آن می‌باشد. درواقع هدف اصلی در اجرای وال‌پست، جلوگیری از تغییر شکل خارج از صفحه دیوارهای غیرسازه‌ای بوده و شبیه به تیر یا ستون است و جزو سازه های عمودی یا افقی به شمار می رود. از این محصول برای متصل کردن دیوارها به تیرها، ستون ها، دال ها و… استفاده می شود. وال‌پست هیچ نقشی در تحمل بارهای جانبی ناشی از زلزله ندارد. به عبارت دیگر با توضیحات فوق می‌توان گفت وال‌پست یک المان نیست، بلکه مجموعه‌ای است که وظیفه مهار دیوارهای غیرسازه‌ای را برعهده دارد و اجزای آن عبارت‌اند از:

1) وادار عمودی
2) وادار افقی
3) میلگرد بستر
4) اتصالات وال پست

مصالح تشکیل دهنده وال پست چیست؟

از نظر مصالح تشکیل دهنده به دو دسته فلزی و بتنی تقسیم می‌شوند که وال پست فلزی در سازه های دارای اسکلت فولادی و بتنی و وال پست بتنی در سازه های با مصالح بنایی کاربرد دارند. وال پست های فلزی یا فولادی را به شکل های ناودانی، نبشی و قوطی می سازند.

نحوه قرارگیری وال پست

وال پست ها را می توان به دو صورت قائم و افقی اجرا کرد.

ضوابط اجرای وال پست

با توجه به اهمیت بالای طراحی و اجرای نگهدارنده‌ها، آیین نامه‌ها و نشریات متعددی برای راهنمایی طراحان و مجریان، تدوین و ارائه شده‌اند. هر یک از این آیین نامه‌ها به بررسی جزء به جزء بخشی از فرآیند طراحی و اجرای وال پست می‌پردازند. به این ترتیب با در نظر گرفتن آن‌ها، می‌توان وال پست‌ها را به طور اصولی و صحیح، طراحی و نصب کرد.

می‌توان گفت مهم‌ترین و اولین آیین نامه وال پست، پیوست ششم استاندارد 2800 است که بسیاری از نکات مربوط به طراحی لرزه‌ای دیوارها را مورد بررسی قرار داده است. علاوه بر این پیوست و بندهایی از مبحث چهارم، ششم و هشتم مقررات ملی ساختمان، نشریه 729، نشریه 819، نشریه 714، نشریه 691 و آیین نامه ACI 549 از دیگر منابع مورد نیاز برای طراحی و اجرای اصولی وال پست‌ها به شمار می‌روند. در بخش آیین نامه  ها هر یک از این آیین نامه‌ها به طور کامل معرفی خواهند شد. در ادامه ضوابطی را که برای اجرای صحیح و اصولی وال پست‌ها باید در نظر گرفت عنوان خواهند شد.

• پیوست ششم استاندارد 2800 ایران: ویرایش چهارم، بند پ6-1-4-2-1 (وادارها)

  مطابق با این بند، در صورتی که طول دیوار از مقادیر مجاز براساس طراحی ( حداکثر 4 متر) بیشتر شود، از عضو قائم با مقطع فولادی یا بتنی (وادار) به عنوان تکیه گاه جهت مهار خارج از صفحه دیوار و اجزای مسلح کننده آن استفاده می شود.

  قسمت پایینی وال پست باید با اتصال مفصلی به کف سازه متصل شود و به صورت کشویی به قسمت زیرین تراز سقف نیز (در راستای داخل صفحه) اتصال یابد تا امکان جابجایی درون صفحه دیوار فراهم شود. در مورد دیوارهای خارجی، روی سطح وادار باید به وسیله یک لایه پشم سنگ ضد رطوبت برای عایق بندی پوشانده شود و بر روی آن یک لایه مش الیافی یا رابیتس قرار می‌گیرد تا لایه نازک کاری دچار ترک خوردگی نشود.

• نشریه 819: راهنمای طراحی سازه‌ای و جزئیات اجرایی دیوارهای غیرسازه‌ای

  نشریه 819 یکی از منابع مهمی است که باید در اجرای وال پست‌ها مورد توجه قرار گیرد. هدف اصلی طراحی این راهنما، مهار اصولی و صحیح دیوارها در برابر زلزله و به طور کلی جلوگیری از آسیب ساختمان‌ها حین حوادثی مانند زمین لرزه است.

• استاندارد 2800 ایران : ویرایش چهارم، بند 7-5-3 (دیوار غیر سازه‌ای)

  در این بند از استاندارد 2800 ویرایش چهارم، تمام شرایطی که باید در اجرای دیوار غیرسازه‌ای لحاظ شود، آورده شده است. نحوه مهار شدن دیوار غیرسازه‌ای به کمک وال پست‌های فلزی و بتنی، نحوه بکارگیری هشت‌گیر، حداکثر طول مجاز دیوار غیرسازه‌ای، حداقل ضخامت و حداکثر ارتفاع، از مواردی هستند که در این بند به تفصیل بیان شده‌اند.

• نشریه 729: راهنمای طراحی لرزه‌ای دیوارهای بنایی غیرسازه‌ای مسلح به میلگرد بستر

  در ضابطه 729 آیین نامه وال پست، راه‌هایی برای حل مشکل عدم شکل پذیری که موجب می‌شود دیوارهای غیرسازه‌ای در برابر نیروهای لرزه‌ای مقاومت کافی نداشته و دچار خسارت شوند پیشنهاد شده که مهم‌ترین آن، تغییر در اتصال دیوارها به سازه است. در این نشریه توضیح داده می‌شود که چگونه می‌توان با عدم اتصال سخت و مستقیم دیوارهای غیرسازه‌ای به ساختمان، از فروریختن آن هنگام زمین لرزه جلوگیری کرد. این ضابطه 729 مواردی از جمله رفتار لرزه‌ای دیوارهای بنایی، میلگرد بستر، الزامات اجرایی و… را در بر می‌گیرد.

• مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان : بند 4-9-1 (دیوارها)

  بند 4-9 به “الزامات عمومی عناصر و جزئیات مهم ساختمان” اشاره دارد. اولین قسمت از این بند به دیوارها اختصاص داده شده است. لزوم مقاوم بودن دیوارهای خارجی نسبت به ضربه و حریق، عایق بودن نسبت به صدا و حرارت، یکپارچگی لایه‌های مختلف دیوار، مقاومت نمای خارجی دیوار نسبت به زمین لرزه و… از مواردی هستند که در این بخش عنوان می‌شوند و باید در اجرای وال پست‌ها مورد توجه قرار گیرند.

• مبحث ششم مقررات ملی ساختمان بند 6-5-2-2 (ضوابط مربوط به جداکننده‌ها)

  زمانی که صحبت از اجرای وال پست می‌شود، بار وارده بر ساختمان اهمیت زیادی در طراحی‌ پیدا می‌کند. در این بخش از مبحث ششم مقررات ملی ساختمان، محاسبه وزن جداکننده‌ها و تأثیر آن‌ها بر بار زنده و مرده ساختمان مورد بررسی قرار گرفته است. این محاسبات برای تعیین نیروی زلزله بسیار حائز اهمیت هستند.

• مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان بند 8-5-5-7، بخش پ (دیوارهای جداگر)

  این بخش از مقررات ملی ساختمان، تمام جزئیات لازم را در خصوص طراحی و اجرای جداکننده‌ها در اختیار شما قرار می‌دهد. حداقل ضخامت دیوار جداکننده، حداکثر ارتفاع مجاز، حداکثر طول آزاد، نحوه مهار به کمک ملات، ستونک و…، همگی از مواردی هستند که به تفصیل و به طور کامل در این بند بیان شده‌اند. آشنایی کامل با وال پست‌ها، انواع مختلف آن‌ها، نحوه اجرا، ضوابط اجرایی و… کمک می‌کند تمام فرآیند ساخت به شکلی اصولی و ایمن پیش برود. این همان هدفی است که هر سازنده باید در پیش بگیرد. مطابق با این بند آیین نامه در خصوص اجرای وال پست موارد زیر باید رعایت گردد:

1.  حداکثر ارتفاع مجاز دیوار غیرسازه ای از تراز کف مجاور 3.5 متر می باشد. در صورت تجاوز از این حد، باید با تعبیه ملاف های افقی به گونه مناسبی به تقویت دیوار جداگر مبادرت گردد.
2.  حداکثر طول آزاد دیوار غیرسازه ای بین دو پشت بند یا کلاف نباید از 40 برابر ضخامت دیوار و یا 5 متر بیش تر باشد، درغیر این صورت، لازم است با تعبیه مهار قائم، این الزام محقق شود. مهار قائم (وال پست قائم ) باید در به گونه مناسبی در کف و سقف  طبقه مهار شود.
3. لبه قائم جداگرها نبايد آزاد باشد. لبه جداگر بايد به ديوار يا جداگر عمود بر آن يا يك ستونك، به نحو مناسب متصل گردد. ستونك مي تواند از فولاد، بتن مسلح يا چوب ساخته شود. براي ستونك مي توان از يك ناوداني نمره 6 (يا نيمرخ فولادي معادل آن)، بتن مسلح يا چوب استفاده كرد. چنانچه طول ديوار جداگر پشت بند كمتر از 1/5متر باشد لبه آن مي تواند آزاد باشد.

تفاوت دیتیل های اجرایی ارائه شده در پیوست ششم با سیستم قبلی در چیست ؟

در دیتیل های مرسوم اجرای وال پست از نبشی سرتاسری کنار ستون و متصل به زیر تیر برای مهار دیوار در برابر نیروهای جانبی لرزه ای استفاده می شد. این دیتیل ها بخاطر سختی که ایجاد می کردند سبب جذب نیروی بیشتر شده و خطر تخریب و آسیب را بالاتر می برند. در واقع در این روش اجرا وادارها به نقاط حساس سازه ای متصل می شوند که باعث ایجاد آسیب در اعضای سازه ای می گردند.

به عنوان مثال وقتی وادارهای کنار ستون با فاصله کمی ( حدود 5 سانتی متر) از ستون به زیر تیر متصل می شود. در واقع اتصال وادار به تیر در ناحیه حفاظت شده تیر انجام شده است و این موضوع به صراحت در مباحث آیین نامه ای لرزه ای منع شده است. چراکه در این ناحیه نباید هیچ گونه اتصالی به تیر صورت گیرد. ( به طور تقریبی طول ناحیه حافظت شده از بَر ستون، حدود دو برابر ارتفاع تیر می باشد.)
به همین خاطر پیوست ششم استاندارد 2800، باتوجه به نوع دیوارها توصیه های زیر را ارائه داده است؛
دیوار های خارجی : دیوارهایی که بین دو ستون در یک قاب خمشی و یا بین دیوار برشی و ستون قرار می گیرند.این دیوارها بایستی به نحوی مناسب در سه سمت قاب جداسازی شده و در برابر نیروهای خارج ار صفحه نیز مهار گردند.
دیوار داخلی : دیوارهایی که داخل پلان و در تقاطع با دیوارهای اصلی هستند.
دیوار خارجی بایستی به اندازه حداکثر تغییرمکان نسبی طبقه یا یک صدم ارتفاع طبقه (کف تا کف طبقه) یا 3 سانتی متر، هرکدام بیشتر بود،ازستون یا دیوار برشی اطراف دهانه فاصله داشته باشند.

اتصال دیوار به سقف یا تیر در اجرای وال ‌پست چگونه است؟

متصل کردن دیوار به تیر یا سقف در زمان اجرای وال پست باید در جهت بیرون صفحه و توسط ناودانی یا نبشی انجام شود. علاوه بر این اتصال دیوار به سقف یا تیر باید در راستای درون صفحه ای لغزشی یا اتصال کشویی انجام شود. به این نکته نیز توجه داشته باشید که برای اتصال ناودانی یا نبشی به دیوار نباید از جوش، پیچ و میخ استفاده کنید.  برای جلوگیری از حرکت دیوار در زمان وقوع زلزله و… باید مطابق به نشریه 729 فاصله بین مرکز تا مرکز قطعات مربوط به اتصال نبشی یا ناودانی حداکثر 1.5 متر باشد. علاوه بر این مطابق با نشریه 729 باید حداقل طول همپوشانی بین ناودانی یا نبشی با دیوار حدود 30 میلی‌متر باشد. فاصله جداسازی از قسمت زیر سقف نیز باید حدود 25 میلی‌متر باشد. میزان بال ناودانی یا نبشی نیز می تواند به اندازه حداقل 55 میلی‌متر باشد.

اتصال دیوار به ستون یا دیوار برشی در اجرای وال پست چگونه است؟

متصل نمودن لبه قائم دیوار به دیوار برشی یا ستون سازه باید به گونه ای در زمان اجرای وال پست انجام شود که هیچ نوع مانعی در مقابل جابجایی نسبی دیوار ایجاد نگردد. می توان گفت اتصال باید به کمک روش مناسبی انجام شود که جابجایی ایجاد شده هیچ نیروی اضافه ای را روی سطح دیوار اعمال نکند. اتصال باید قابلیت تحمل کلیه بارهای خارج از صفحه را داشته باشد.

فلسفه طراحی وال پست

به منظور بررسی عملکرد دیوار و اتصالات آن پس از محاسبه نیروهای وارده شامل بارثقلی، بار زلزله، باد و ضربه و تعیین عکس العمل ها، باید با انجام تحلیل و ترکیب بارهای وارده نسبت به بررسی نیروهای وارده بر مهارها اقدام و با میزان تحمل آنها مقایسه شود. کنترل مهارها و خود دیوار باید برای موارد زیر انجام شود که عبارت اند از:

• اتصالات باید قابلیت تحمل نیروی برشی ناشی از بارهای جانبی را داشته باشند
• دیوار باید قابلیت تحمل نیروی برشی و خمشی خارج از صفحه وارده بر آن را داشته باشد.
• دیوار و اتصالات آن باید قابلیت تحمل نیروهای وارده از نما و اتصالات آن را داشته باشند.
• نیروی زلزله باید در جهت افقی به مرکز جرم دیوار وارد شود و با نیروهای بهره برداری وارد به آن ترکیب گردد.

طراحی میلگرد بستر، یا بست برای مهار خمشی خارج از صفحه دیوار بنایی

طراحی دیوارهای بنایی برای تحمل خمش خارج از صفحه ناشی از بارهای جانبی، همانند تمامی اعضای سازه ای و غیرسازه ای، به هردو عامل تقاضا و ظرفیت وابسته است. از آنجا که مقدار ظرفیت (مقاومت) یک دیواربنایی ارتباط مستقیم با مقدار سختی آن دارد و سختی، عامل تعیین کننده الگوی توزیع بارهای وارد بر دیوار است، تغییر در مقدار ظرفیت دیوار به تغییر در تقاضای وارد به دیوار منجر خواهد شد. به این ترتیب، طراحی این دیوارها فرایندی تکراری را شامل می شود.

این فرایند و ساختار محاسباتی و کنترلی آن به طور کامل در آیین نامه Eurocode 6-Part 1-1 و در نشریه 729 سازمان برنامه و بودجه کل کشور ارائه شده است. علاوه بر این، تعیین مقاومت خمشی خارج از صفحه دیوارهای بنایی مسلح و غیرمسلح در استاندارد ACI530-13 نیز بیان شده است. با توجه به وجود مبنا، تعاریف و روابط مشترک در هر سه مرجع عنوان شده، در ادامه روند دنبال شده توسط این آیین نامه ها معرفی می شود.

کنترل مقاومت دیوارهای بنایی و طراحی وال پست

مطابق با مطالب بیان شده در بند پ6-1-4-2 پیوست ششم استاندارد 2800 در مورد دیوارها، دیوارهای بلوکی با توجه به عملکرد دو طرفه آنها در جهت افقی باید با استفاده از ابزار مناسب مسلح شوند. در شکل 4 نحوه قرارگیری میلگردهای بستر نشان داده شده است.

مطابق با ضابطه 729 مقاومت مورد نیاز دیوارهای بنایی غیر سازه ای لازم است برای تقاضای (بارهای) موجود تامین شوند، به طوری که مقاومت طراحی دیوار از تقاضای مورد نیاز کوچکتر نباشد. با توجه به این که رفتار دیوارهای غیرسازه ای با ضخامت های متعارف ( کمتر از 250 میلی متر) عمدتا به صورت خارج از صفحه می باشد، لذا همواره مقاومت خمشی حاکم می باشد.

مقاومت طراحی

مقاومت طراحی دیوار از حاصلضرب مقاومت اسمی دیوار در ضریب کاهش مقاومت به دست می آید.

ضریب کاهش مقاومت

در دیوارهای بنایی غیرمسلح ضریب کاهش مقاومت خمشی برابر 0.6 و در دیوارهای بنایی مسلح این ضریب برابر 0.9 می باشد. در صورتی که دیوار بنایی تنها دارای میلگردهای بستر در امتداد افقی باشد، ضریب کاهش مقاومت خمشی افقی برابر 0.9 و ضریب کاهش مقاومت خمشی قائم برابر 0.6 می باشد. همانطور که در شکل 5 نشان داده شده است، منظور از خمش افقی، خمشی است که در آن امتداد ترک ها عمود بر بند بستر بوده و منظور از خمش قائم، خمشی است که در آن امتداد ترک ها موازی بند بستر باشند. بدیهی است که اگر دیوار در هر دو جهت افقی و قائم مسلح باشد، ضریب کاهش مقاومت برای خمش افقی و قائم برابر 0.9 خواهد بود و اگر دیوار به کلی فاقد تسلیحات باشد، ضریب کاهش مقاومت در هر دو امتداد برابر 0.6 می باشد.

با توجه به مطالبی که تا کنون در این بخش مقاله بیان شد،برای دیوارهای غیرسازه ای نیاز به اجرای وال پست ها می باشد. در ادامه نحوه طراحی وال پست ها را شرح داده می شود.

مثال حل شده برای طراحی وال پست

صورت مسئله:

مطلوب است طراحی وال پست برای برش مقطع در دیوار به طول 10 متر و ارتفاع 6 متر که با استفاده از بلوک AAC اجرا می‌گردد.

فرضیات مسئله:

دیوار واقع در طبقه ششم از یک ساختمان 10 طبقه مسکونی واقع در تهران بوده و نوع خاک تیپ 2 می‌باشد.
وزن بلوک AAC با ملات ماسه سیمان 600 کیلوگرم بر متر مکعب می‌باشد.

حل مسئله:

قدم اول: ضخامت و ارتفاع دیوار را مطابق با ضوابط مطرح شده در بند 7-5-3 استاندارد 2800 ویرایش چهارم و بند پ8-5-5-7 مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان ویرایش 1398 در خصوص اجرای وال پست‌ها کنترل می‌کنیم تا تشخیص دهیم آیا دیوار نیاز به وال پست دارد یا خیر. مطابق ضوابط آیین‌نامه در صورتی که ارتفاع دیوار بیش تر از 3.5 متر یا 30 برابر عرض دیوار باشد و یا طول آن بیش از 4 متر و یا بیشتر از 40 برابر عرض دیوار باشد نیاز به وال پست داریم. با توجه به طول و ارتفاع دیوار نیاز به طراحی سه وادار قائم و یک وادار افقی داریم.

قدم دوم: وزن مصالح به کار رفته در دیوار (جنس بلوک‌ها و نوع ملات) را مشخص می‌کنیم.  وزن هر متر مربع دیوار با آجر مجوف سفالی به ضخامت 15 سانتی متر را حساب کرده و سپس باتوجه به سطح بارگیر وادار میانی، بار خطی گسترده روی دیوار را بدست می‌آوریم.

دیوار 15 سانتی‌متری پیرامونی با بلوک AAC
ردیف	نام مصالح	وزن واحد (kg/m3)	ضخامت (m)	وزن (kg/m2)
1	آجر مجوف سفال با ملات ماسه سیمان	600	0/15	90
2	پلاستر با ملات ماسه سیمان	2100	0/03	63
3	اندود گچ و خاک	1600	0/02	32
4	اندود سفیدکاری	1300	0/01	13
5	جمع کل	–	–	198

قدم سوم: طراحی وادارهای قائم و افقی

در طراحی مورد نظر با توجه به طول دیوار که 15 متر است مطابق با بند پ6-1-4-2-1 و بند پ6-1-4-2-4 پیوست ششم استاندارد 2800 نیاز به طراحی سه وادار قائم و  یک وادار افقی داریم که طراحی مشابه دارند، به همین دلیل تنها روند محاسبه یک وادار افقی و یک وادار قائم از آن‌ها را قرار می‌دهیم.

داده های پایه
شهر	تهران
لرزه خیزی	خیلی زیاد
نوع خاک	تیپ 2
ارتفاع تیپ طبقات	6
تعداد طبقات	10
شتاب مبنای طرح (A)	0.35
ضریب اهمیت جزء (Ip)	1.4
ضریب بزرگنمایی جزء (ap)	1
ضریب رفتار جزء (Rpu)	2.5
نوع بلوک	بلوک AAC ضخامت 15 سانتی متری

طراحی وادار قائم

در این بخش طراحی وال پست دیوارهای خارجی، اثرات هم زمانی بارهای ثقلی با بارهای لرزه‌ای یا باد ( هر کدام که حاکم باشد) منظور شده است. بار زلزله وارد بر دیوارهای پرکننده خارجی، براساس ضوابط مربوط به اجزای غیرسازه‌ای و رابطه ارائه شده در بند 4-2-1-1 تعیین می‌شود. حال با استفاده از رابطه 4-1 استاندارد 2800 که محاسبه توزیع نیروی جانبی وارد بر اجزای غیرسازه‌ای را به روش تحلیل استاتیکی معادل نشان داده است، مقدار نیروی وارده ناشی از زلزله را محاسبه می‌کنیم.

V_pu نیروی جانبی وارده در هر دو راستای داخل و خارج صفحه به دیوار می‌باشد.
تذکر: در جدول 4-1 استاندارد 2800 ضرایب جزء معماری برای دیوار‌های خارجی غیرسازه‌ای به ترتیب a_p=1 و R_pu=2.5 می‌باشد.
توجه شود در رابطه فوق Z ارتفاع مرکز جرم دیوار طبقه ششم است. همچنین مطابق با بند 4-1-3 استاندارد 2800 ضریب اهمیت جزء برای دیوار پیرامونی به دلیل لزوم حفظ پایداری آن پس از زلزله 1.4 می‌باشد.

مقدار V_pu در هیچ حالت نباید از V_{pu (min)} کمتر و از V_{pu (max)} بیشتر باشد.

حال وادار میانی را به صورت تیری دو سر مفصل به طول 6 متر تحت بار گسترده خطی 358 کیلوگرم بر متر در نظر گرفته و مقطع مورد نظر آن را تحت خمش و برش طراحی می کنیم.

طراحی خمشی وادار قائم

ابتدا مقاومت خمشی اسمی را محاسبه می‌کنیم تا براساس آن مقدار اساس مقطع پلاستیک مورد نیاز را بدست بیاوریم.

مقطعی را باید در نظر گرفت که اساس مقطع پلاستیک آن از مقدار محاسباتی بیشتر باشد. (لازم به ذکر است که ابعاد مقطع انتخابی بایستی باتوجه به محدودیت‌های قرارگیری بلوک داخل مقطع بوده و همچنین اندازه کافی جهت مهار خارج از صفحه بلوک‌ها نیز دارا باشد) به همین دلیل مقطع قوطی زیر را برای دیوار در نظر می گیریم. (امکان قرارگیری بلوک 15 سانتی داخل مقطع)

نکته مهم : طراحی ما براساس Z_x مقطع انجام می شود چراکه همانگونه که در شکل 6 مشاهده گردید در راستای داخل صفحه دیوار اتصال فوقانی وادار به صورت کشویی بوده و مقطع در راستای داخل صفحه در برابر جابجایی مقید نشده است پس به صورت تئوری لنگر را تحمل نمی کند (نیازی به اساس مقطع Z_y نیست)

طراحی برشی وادار قائم

مقاومت برشی اسمی V_n مطابق با بند 10-2-6-4 مبحث دهم مقررات ملی بر اساس حالت‌های حدی تسلیم تنش و کمانش برشی به صورت زیر محاسبه می‌شود:

برای تمام مقاطع بجز مقاطع لوله ای از رابطه زیر استفاده می‌شود:

بنابراین مقطع قوطی BOX 100X6.3 به عنوان وادار قائم پاسخگوی بار وارده ناشی از وزن بلوک های ACC می‌باشد.

طراحی وادار افقی

در این بخش به طراحی وادار افقی موجود در وال پست دیوارهای خارجی می‌پردازیم:

طراحی خمشی وادار افقی

باتوجه به اتصالات مفصلی وادار افقی به وادارهای قائم، طول دهانه‌ی آزاد به منظور طراحی وال‌پست افقی را بیشترین حد فاصله بین وادارهای قائم درنظر می‌گیریم. همانطور که در شکل 6 می بینید بیشترین طول آزاد 4 متر می باشد.

مقطعی را باید در نظر گرفت که اساس مقطع پلاستیک آن از مقدار محاسباتی بیشتر باشد. (لازم به ذکر است که ابعاد مقطع انتخابی بایستی باتوجه به محدودیت های قرارگیری بلوک داخل مقطع بوده و همچنین اندازه کافی جهت مهار خارج از صفحه بلوک ها نیز دارا باشد) به همین دلیل مقطع قوطی زیر را برای دیوار در نظر می گیریم. (امکان قرارگیری بلوک 15 سانتی داخل مقطع)

بنابر محاسبات فوق مقطع قوطی BOX 100X6.3 به عنوان وادار افقی پاسخگوی بار وارده ناشی از وزن بلوک های ACC می باشد.

طراحی دیوار غیر سازه ای

ابعاد دیوار به همراه شرایط تکیه گاهی مورد نظر به صورت شکل 7 می‌باشد.

فرضیات اولیه در حل مسئله :
1) واحد‌های بنایی از نوع بلوک AAC با ضخامت بلوک 150 میلی‌متر و ضخامت پوسته 21 میلی‌متر
2) ملات مصرفی از نوع N بوده و از سیمات پرتلند و آهک در ساخت آن استفاده شده است.
3) مقاومت فشاری واحد بنایی 14 مگاپاسگال و مقاومت فشاری دیوار برابر 7 مگاپاسگال است.
4) تنش تسلیم میلگرد‌های بستر برابر 450 مگاپاسگال است.
5) طراحی بر اساس دیوار طبقه ششم می‌باشد.
5) دیوار در هر چهار طرف دارای تکیه گاه مفصلی می‌باشد.
با توجه به این که این دیوار یک دیوار پیرامونی است پس ضخامت آن نباید از 150 میلی‌متر کمتر در نظر گرفته شود بلوک‌های این دیوار یا ضخامت 150 میلی‌متر و طول 300 میلی‌متر و ارتفاع 200 میلی‌متر در نظر گرفته می‌شود.
همچنین چون فاصله میلگردهای بستر نباید از 500 میلی‌متر بیشتر شود پس ارتفاع بلوک‌ها نیز نباید از 250 میلی‌متر بیشتر در نظر گرفته شود.

برای شروع محاسبات میزان میلگرد بستر را حداقل در نظر می‌گیریم مشخصات آنها به شرح زیر است :
حداقل میلگرد بستر ممکن برای دیوار به صورت میلگرد بستر با قطر مفتول 4 میلی‌متر و در هر 200 میلی‌متر از ارتفاع دیوار در نظر گرفته می‌شود.

گام اول) محاسبه ظرفیت خمشی دیوار با میلگرد بستر حداقل

براساس میلگرد بستر بدست آمده، ظرفیت خمشی دیوار در دو امتداد افقی و قائم به صورت زیر به دست می آید.

1-1- ظرفیت خمشی دیوار در امتداد قائم 

در این امتداد دیوار غیرمسلح بوده و ظرفیت خمشی اسمی دیوار برای یک متر طول دیوار براساس رابطه ی 5-3 نشریه 729 به صورت زیر خواهد بود. مدول گسیختگی f_r در امتداد عمود بر بند بستر از جدول 2-5 نشریه 729 بدست آمده است.

براساس بند 5-2-3 نشریه 729 ظرفیت خمشی طراحی از حاصل ضرب ظرفیت خمشی اسمی در ضریب مقاومت 0.6 بدست می‌آید. بنابراین داریم:

2-1- ظرفیت خمشی دیوار در امتداد افقی 

در امتداد افقی دیوار مسلح یوده و ظرفیت خمشی اسمی آن برای یک متر ارتفاع دیوار طبق رابطه 5-6 نشریه 729 بدست می‌آید.

براساس بند 5-3-3 ضریب کاهش مقاومت دیوارهای بنایی مسلح برابر 0.9 می‌باشد، لذا ظرفیت خمشی طراحی یک متر از ارتفاع دیوار در جهت افقی برابر است با:

گام دوم) محاسبه تقاضای خمشی وارده بر دیوار

براساس بند 4-2 نشریه 729 فشار ناشی از بار زلزله بر روی دیوار برابر است با:

براساس جدول 1-10-6 مبحث ششم که توسط سازمان هواشناسی کشور ارائه شده؛ سرعت مبنای باد در شهر تهران را 100 کیلومتر بر ساعت در نظر می‌گیریم. با استفاده از رابطه‌ی 5-2 نشریه 729 فشار باد به صورت زیر بدست می‌آید.

با توجه به اینکه فشار ناشی از باد بیشتر از فشار ناشی از زلزله می‌باشد، لذا در طراحی از فشار ناشی از باد استفاده خواهد شد. بنابراین فشار طراحی برابر است با:

با توجه به اینکه دیوار پیرامونی است و در نظر گرفته می‌شود که رفتار دو طرفه دارد؛ لذا برای محاسبه تقاضای خمشی از بند 4-5-3 نشریه 729 استفاده می‌شود. با توجه به شرایط تکیه گاهی دیوار، ضریب خمش را می‌توان از طریق جدول 4-6 نشریه 729 بدست آورد. پارامترهای لازم به صورت زیر می‌باشند:

همانطور که طبق فرضیات مسئله شرایط تکیه گاهی دیوار مورد نظر را از چهار طرف مفصلی در نظر گرفتیم؛ حال با استفاده از درون‌یابی از روی جدول 4-6 نشریه 729 با شرایط تکیه گاهی E و درون یابی در سطر بین 0.5 و 0.75 ضریب خمشی برابر  0.034 را استخراج می‌کنیم.

1-2-تقاضای خمشی در امتداد افقی

متعاقبا می‌توان با استفاده از رابطه 4-8 نشریه 729 تقاضای خمشی نهایی را در امتداد افقی دیوار به صورت زیر بدست آورد.

2-2-تقاضای خمشی در امتداد قائم

با استفاده از رابطه 4-9 نشریه 729 می‌توان تقاضای خمشی نهایی را در امتداد قائم دیوار به صورت زیر بدست آورد.

گام سوم) مقایسه ظرفیت با تقاضا

براساس نتایج به دست آمده مشخص است که ظرفیت دیوار کافی نمی‌باشد چرا که:

بنابراین دیوار جوابگو نبوده و لازم است تقویت شود.

 

راهکارهای تقویت دیوار

به منظور تقویت دیوار می‌توان بنابر نشریه 729، راهکارهای زیر را مدنظر قرار داد.

• افزایش ضخامت دیوار
• افزایش ضخامت پوسته دیوار
• پر کردن حفره بلوک‌ها با استفاده از دوغاب
• بهبود ملات مصرفی ( استفاده از ترکیب سیمان پورتلند و آهک)
• افزایش تسلیحات دیوار
• فراهم کردن تکیه گاه گیردار برای دیوار
• تقسیم دیوار به پانل های کوچک تر یا تعبیه کلاف (تکیه گاه) یا پشتند (ستونچه)

افزایش ضخامت دیوار چندان راهکار مناسبی نمی‌باشد چراکه علاوه بر افزایش وزن دیوار، منجربه کاهش فضای مفید ساختمان نیز خواهد شد. همچنین فراهم کردن تکیه گاه گیردار همواره میسر نبوده و معمولا نیاز به جزییات اجرایی خاصی دارد. تقسیم دیوار به پانل‌های کوچک‌تر نیاز به قرار دادن کلاف های بتنی مسلح در دل دیوار دارد که برای دیوارهای غیر سازه ای روش پر هزینه‌ای می‌باشد. لازم به توضیح است که معمولا افزایش مقاومت فشاری دیوار نیز تاثیر بسیار کمی در افزایش مقاومت خمشی آن دارد. در ادامه از چند مورد از راهکار‌های فوق به منظور طراحی دیوار استفاده می‌کنیم.

– راهکار افزایش تسلیحات به همراه افزایش قطر میلگرد بستر و بهبود ملات و استفاده از دوغاب

اگر علاوه بر استفاده از ملات نوع N با استفاده از ترکیب سیمان پرتلند و آهک، بخشی از حفره های بلوک‌ها با دوغاب پر شوند، مقاومت خمشی قائم دیوار بهبود چشمگیری خواهد یافت. در این بخش فرض می‌شود 25 درصد حفره های دیوار با دوغاب پر خواهند شد. در این حالت مدول گسیختگی دیوار در جهت قائم برابر 0.52 مگاپاسکال در نظر گرفته می‌شود.

گام اول) محاسبه ظرفیت خمشی دیوار با میلگرد بستر حداقل

1-1- ظرفیت خمشی دیوار در امتداد قائم 

2-1- ظرفیت خمشی دیوار در امتداد افقی

در امتداد افقی دیوار مسلح یوده و ظرفیت خمشی اسمی آن برای یک متر ارتفاع دیوار طبق رابطه 5-6 نشریه 729 بدست می آید.

گام دوم) محاسبه تقاضای خمشی وارده بر دیوار

براساس محاسبات انجام شده در بخش 2-2 مشاهده شد که فشار ناشی از باد بیشتر از فشار ناشی از زلزله می‌باشد، لذا در طراحی از فشار ناشی از باد استفاده خواهد شد. بنابراین فشار طراحی برابر است با:

با توجه به اینکه دیوار پیرامونی است و در نظر گرفته می شود که رفتار دو طرفه دارد؛ لذا برای محاسبه تقاضای خمشی از بند 4-5-3 نشریه 729 استفاده می شود. با توجه به شرایط تکیه گاهی دیوار، ضریب خمش را میتوان از طریق جدول 4-6 نشریه 729 بدست آورد. پارامترهای لازم به صورت زیر می باشند:

همانطور که طبق فرضیات مسئله شرایط تکیه گاهی دیوار مورد نظر را از چهار طرف مفصلی در نظر گرفتیم؛ حال با استفاده از درون یابی از روی جدول 4-6 نشریه 729 با شرایط تکیه گاهی E و درون یابی در سطر بین 0.5 و 0.75 ضریب خمشی برابر 0.031 را استخراج میکنیم.

2- تقاضای خمشی در امتداد افقی و قائم

متعاقبا می توان با استفاده از رابطه 4-8 و 4-9 نشریه 729 تقاضای خمشی نهایی را در دو امتداد افقی و قائم دیوار به صورت زیر بدست آورد.

گام سوم) مقایسه ظرفیت با تقاضا

اگرچه تقاضای خمشی قائم از ظرفیت قائم بیشتر است اما این مقدار بسیار ناچیز بوده و عملا طرح را می‌توان قابل قبول دانست. در نتیجه طرح نهایی برای دیوار به صورت زیر می‌باشد.

• استفاده از بلوک AAC با ضخامت 150 میلی متر
• ضخامت پوسته حداقل 60 میلی متر
• ملات مصرفی از نوع N بوده و در آن از ترکیب سیمان پرتلند و آهک استفاده شود
• 25 درصد حفره ها (در امتداد ارتفاع دیوار) لازم است با دوغاب پر شوند.
• میلگرد بستر با قطر مفتول 5 میلی متر در فواصل 200 میلی متری در ارتفاع دیوار

طراحی اتصالات دیوار

با توجه به این‌که دریفت غیرالاستیک طبقات از 0.3 درصد بیشتر می‌باشد، طبق بند 6-4-3، لازم است از اتصال جداکننده به منظور اتصال دیوار به قاب استفاده شود. برای اتصال دیوار به ستون و نیز تیر فوقانی از اتصال جداشده با نبشی استفاده می‌شود. اتصال دیوار به کف مطابق بند 6-4-1 توسط ملات  و اتصال دیوار به سقف یا تیر نیز مطابق بند 6-4-2 صورت می‌پذیرد.

اتصال دیوار به سقف یا تیر

اتصال دیوار به سقف یا تیر لازم است به صورت مفصلی باشد بدین ترتیب ظرفیت تغییر شکلی دیوار در جهت عمود بر صفحه بیشتر شده و به واسطه دریفت طبقات (در امتداد عمود بر صفحه دیوار)، مفصل پلاستیک در بالای دیوار تشکیل نخواهد شد. در صورتی که اتصال به کف گیردار باشد، در دریفت‌های شدید عمود بر صفحه دیوار تنها یک مفصل پلاستیک در پای دیوار می‌تواند تشکیل شود. لازم است دیوار غیرسازه‌ای متاثر از تغییرمکان سقف نبوده و به دلیل خیز سقف تحت بارهای ثقلی یا تغییرشکل آن در حین زلزله، هیچ نوع بار محوری بر دیوار تحمیل نشود. لذا لبه بالایی دیوار نباید به طور مستقیم به سقف متصل شده و لازم است لایه‌ای جداکننده مابین آنها قرار گیرد. استفاده از پشم سنگ و با فوم یونولیت بدین منظور مناسب است.

اتصال دیوار به سقف باید تنها در جهت عمود بر صفحه برای دیوار قید ایجاد کرده و در جهت صفحه دیوار به صورت لغزشی (بدون قید) باشد. دو نمونه از اتصال دیوار به سقف در شکل 8 نشان داده شده است. نبشی و یا ناودانی مصرفی باید از فولاد گالوانیزه بوده و قادر به تحمل برش سهم لبه فوقانی دیوار باشد. در صورت عدم انجام محاسبات دقیقتر می‌توان برش سهم هر لبه را از روی سطح باربر هر لبه تخمین زد (با رسم خطوطی با زاویه 45 درجه). براساس نیروی بدست آمده می‌توان ضخامت بال و جوش مورد نیاز نبشی یا ناودانی به سقف را طراحی نمود.

در صورتی که اتصال از طریق پیچ یا انکربولت انجام شود، با داشتن برش وارد بر لبه و نیز ظرفیت برشی پیچ‌ها (یا انکربولت)، تعداد پیچ‌ها یا انکربولت‌های مورد نیاز به دست آورده می‌شوند. همان طور که در شکل 8 نشان داده شده است، نیازی به تعبیه نبشی و یا ناودانی در سرتاسر طول دیوار نبوده و در اغلب موارد تعبیه چند قطعه نبشی یا ناودانی کافی خواهد بود. فواصل نبشی‌ها و ناودانی‌های منقطع نباید از 1.5 متر تجاوز کند. عرض بال نبشی یا ناودانی باید به نحوی باشد که حداقل 30 میلی‌متر آن با دیوار در تماس باشد. با توجه به اینکه حداقل ضخامت لایه جداکننده (در اتصال دیوار به سقف) 10 میلی‌متر است، لذا عرض بال نبشی و یا ناودانی نباید از 40 میلی‌متر کمتر باشد.

کل نیروی خارج از صفحه وارده بر دیوار به صورت زیر می‌باشد. نیروی سهم هر یک از لبه‌ها را می‌توان براساس سطح باربر هر لبه مطابق شکل 9 به دست آورد.

در نتیجه اتصال لبه فوقانی لازم است برای بار خارج از صفحه‌ای به صورت زیر طراحی شود.

تصمیم گرفته شده است که برای اتصالات جداکننده دیوار از دو عدد نبشی به همراه لایه جداکننده استفاده شود. ابعاد نبشی مورد نظر در شکل 9 نشان داده شده است. طول کل لازم برای نبشی براساس ظرفیت خمشی بال نبشی به صورت زیر به دست می‌آید. فرض شده است که مقاومت تسلیم نبشی 240 مگاپاسکال باشد.

لنگر پلاستیک بال نبشی با احتساب ضریب کاهش مقاومت برابر است با:

در نتیجه نیروی متناظر بر بال نبشی به صورت زیر به دست می‌آید:

که در آن t ضخامت بال نبشی است (در اینجا 2 میلی‌متر) و e بازوی لنگر نیروی وارده بر بال نبشی می‌باشد (در اینجا 25 میلی‌متر) با برابر قرار دادن P_p با P_con عرض لازم برای نبشی b به صورت زیر به دست می‌آید (ضریب کاهش مقاومت برابر 0.9 می‌باشد).

در نتیجه کل طول لازم برای نبشی 4110 میلی‌متر می‌باشد که باید به طور یکنواخت در لبه فوقانی دوار توزیع شود. از 9 عدد نبشی دوبل (در دو طرف دیوار) هر یک به طول 500 میلی‌متر استفاده می‌شود. لایه جداکننده از جنس پشم سنگ به ضخامت 10 میلی‌متر و عرض 120 میلی‌متر می‌باشد.

اتصال دیوار به ستون

مطابق شکل 10 نیروی وارده بر لبه قائم دیوار برابر است با:

نتیجه برای اتصال دیوار به ستون می‌توان از لایه جداکننده‌ای از جنس پشم سنگ به ضخامت 25 میلی‌متر و عرض 120 میلی‌متر استفاده شود. در این حالت لازم است برای اینکه دیوار تحت زلزله از مابین دو نبشی خارج نشود، عرض بال نبشی حدافل 2 برابر ضخامت لایه جداکننده به علاوه 30 میلی‌متر باشد. بنابراین عرض بال نبشی برابر 80 میلی‌متر در نظر گرفته می‌شود. حال طول مورد نیاز نبشی به صورت زیر به دست می‌آید:

در نتیجه کافی است از 2 جفت نبشی (در هر دو طرف دیوار) به منظور اتصال دیوار به ستون استفاده شود به طوری که طول هر یک از نبشی‌ها 400 میلی‌متر بوده و فاصله آن‌ها از یکدیگر 2000 میلی‌متر باشد. استفاده از نبشی با ضخامت کم‌تر از 2 میلی‌متر توصیه نمی‌شود چرا که جوش ورق‌های نازک‌تر از 2 میلی‌متر به مهارت بالایی نیاز داشته و همواره میسر نمی‌باشد.

اتصالات به دست آمده برای دیوار به قاب به همراه سایر جزئیات در شکل 10 نشان داده شده است. با توجه به اینکه قاب فولادی می‌باشد، نبشی‌ها می‌توانند به تیرها و ستون‌ها جوش شود. در مورد قاب‌های فولادی، پیچ کردن نبشی‌های اتصال به المان‌های سازه‌ای تنها با تایید مهندس محاسب سازه امکان‌پذیر است.

اتصال گیردار دیوار به کف

طراحی اتصال گیردار دیوار به کف مطابق بند 6-4-1 نشریه 729 انجام خواهد شد. برای اتصال از آرماتور آجدار با قطر 10 میلی‌متر استفاده می‌شود. قطر سوراخی که در کف بتنی ایجاد خواهد شد 25 میلی‌متر بوده و از گروت اپوکسی برای اتصال استفاده می‌شود. طبق اطلاعاتی که از طرف سازنده گروت ارائه شده است، مقدار متوسط چسبندگی گروت به فولاد 15 مگاپاسکال و چسبندگی گروت به بتن 3 مگاپاسکال می‌باشد. فرض می‌شود که عمق سوراخ ایجاد شده در کف بتنی L_e برابر 50 میلی‌متر باشد.

حال با داشتن مقاومت خمشی طراحی قائم دیوار، فواصل لازم برای میلگردهای دارای خم 180 درجه را تعیین نمود.

بنابراین میلگردها باید در هر 900 میلی‌متر در طول دیوار کاشته شوند. حداقل طول بیرون‌ زدگی میلگردها نیز از رابطه 6-4 برابر است با:

جزئیات به دست آمده برای اتصال دیوار به کف در شکل 11 نشان داده شده است.

این روزها به دلیل عوامل مختلفی چون تغییر آیین نامه‌های مربوط به بارگذاری، تغییر کاربری و نیز آسیب‌دیدگی‌های مختلف باید سازه‌های موجود مورد بازنگری قرار گیرند. این امر در جهت تحقق هدف تقویت سازه‌ها انجام می‌پذیرد. برای مقاوم سازی دال‌های بتنی، به خصوص در صورت آسیب‌دیدگی، باید از روش‌های کوتاه‌مدت که جواب مطلوب را در این زمینه داده‌اند، استفاده کرد. یکی از این روش‌ها، مقاوم‌سازی دال بتنی با استفاده از FRP است. در این مقاله می‌خواهیم در رابطه با این موضوع بیشتر بدانیم. پس اگر شما هم علاقه‌مند به موضوع مقاوم‌ سازی ساختمان هستید، با ما در این مقاله همراه باشید تا اطلاعات جامع و کاملی در این زمینه کسب کنید.

دال بتنی چیست؟

دال بتنی یکی از اعضای مهم در هر سازه است. از دال بتنی می‌توان استفاده‌های متنوع و متعددی کرد. دال‌های بتنی از صفحه‌های تخت بتنی شکل گرفته‌اند. هر چند با پیشرفت فناوری‌ در زمینه صنعت ساختمان، امکان طراحی و ساخت دال‌های بتنی انحنادار نیز به وجود آمده است. دال‌های بتنی، اعضایی هستند که در سازه‌های مختلف به کار می‌روند. از ساختمان گرفته تا پل و حتی تونل. همچنین کاربری متنوع و مختلفی دارند. از سقف گرفته تا فونداسیون تا ساخت پیاده‌رو، در همه موارد می‌توان از دال بتنی استفاده کرد.

در چند سال اخیر دال‌های بتنی تبدیل به یک عضو پرکاربرد در سازه‌ها شده‌اند. از آنها می‌توان غیر از ساخت سقف و کف ساختمان برای ساخت بالکن، عرشه پل و نیز روسازی جاده نیز استفاده کرد. معمولا دال‌های بتنی بر مبنای شکل، مقطع، روش اجرا و همچنین نسبت طول به عرض‌شان دارای دسته‌بندی‌های متعددی هستند. مثلا از جهت روش اجرا به دال‌های برجا و نیز دال‌های پیش‌ساخته تقسیم‌بندی می‌شوند. در ادامه می‌خواهیم درباره روش مقاوم سازی دال بتنی با مصالح FRP بیشتر با هم صحبت کنیم.

مزایای استفاده از دال بتنی در سازه‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• سرعت بالای اجرای پروژه
• امکان کنترل بهتر کیفیت بتن
• مقاومت بیشتر دال‌های بتنی
• عدم تاثیر شرایط آب و هوایی روی فرایند ساخت دال‌های بتنی
• به صرفه بودن استفاده از دال‌های بتنی در پروژه‌های ساختمانی
• عدم نیاز اجرای دال‌های بتنی به نیروی کار ماهر و باتجربه

دلایل نیاز به مقاوم سازی دال بتنی چیست؟

سوالی که مطرح می‌شود آن است که چرا باید از مقاوم سازی دال بتنی با FRP  یا هر روش دیگری برای مقاوم سازی استفاده کرد. علت در این است که سازه‌های بتنی معمولا به دلیل شرایط محیطی در طول زمان دچار فرسودگی می‌شوند که گاهی میزان این فرسودگی بسیار شدید است. دال‌های بتنی ممکن است به دلیل تغییر کاربری یا تغییرات در آیین‌نامه‌های بارگذاری و طراحی نیاز به تقویت و ترمیم داشته باشند. در این صورت، دال‌های بتنی که در سازه‌های بتنی یا پل‌ها استفاده شده‌اند و دچار فرسودگی شده‌اند، باید مورد مقاوم‌سازی قرار گیرند. هر چند باید این نکته را درنظر داشت که این مشکل تنها در دال نیست و ممکن است در تیر و ستون بتنی نیز رخ بدهد; حال باید از روش‌های مقاوم سازی تیر، ستون و یا دال بتنی استفاده کرد که همچنان بتوان همزمان از سازه‌ها هم بهره‌برداری نمود.

واکنش‌های شیمیایی در بتن

از طرفی سازه‌های بتنی ممکن است در اثر گذشت زمان، وقتی در تماس با انواع مواد شیمیایی قرار می‌گیرند هم دچار آسیب‌های اساسی شوند. دال‌ و ستون‌های بتنی هم از این قاعده مستثنی نیستند و ممکن است در طول زمان در اثر تماس با انواع سولفات‌ها، کلرید یا عوامل خورنده دیگر دچار مشکلات اساسی شوند. جبران چنین خسارات و مشکلات و بازسازی ساختمان‌های تخریب‌شده می‌تواند هزینه‌های بسیار هنگفتی روی دوش شرکت‌ها و افراد بگذارد. همچنین در اثر زلزله هم ممکن است ساختمان دچار چنین آسیب‌هایی شود. در مجموع وقتی همه این عوامل را در کنار هم می‌گذاریم ضرورت مقاوم سازی ستون یا دال بتنی خود را بیش از پیش نمایان می‌سازد.

از سوی دیگر استفاده از روش‌های سنتی برای مقاوم سازی دیگر جواب نمی‌دهد و مهندسان و کارشناسان این امر ترجیح می‌دهند که از راهکارهای جدید برای ترمیم و بهسازی ساز‌ه‌ها استفاده کنند. در ادامه به چند دلیل مهم در رابطه با استفاده از روش‌های مقاوم سازی از جمله مقاوم سازی دال بتنی با FRP اشاره می‌شود:

افزایش بار وارده بر دال بتنی به علت تغییر کاربری ساختمان

یکی از دلایل مهم نیاز به مقاوم سازی دال بتنی، همانطور که اشاره شد، تغییر کاربری ساختمان است. این امر موجب می‌شود که بار وارده بر دال بتنی افزایش یابد. مثلا ممکن است ساختمانی از حالت مسکونی به حالت اداری تغییر وضعیت دهد. در این صورت تغییراتی در آن اعمال می‌شود که مناسب کاربری جدید گردد. این تغییرات ممکن است باعث ایجاد بار بیش از حد در ساختمان شود. از طرفی بعضی از سازه‌ها به خصوص پل‌های بتنی در معرض بارهای رفت و برگشتی قرار دارند. بعضی از اوقات این بارها به خاطر جریان ترافیکی متغیر، می‌تواند بیش از حد میزان پیش‌بینی شده باشند. این مساله باعث می‌شود که دال بتنی در معرض آسیب قرار گیرد. چرا که اعمال بار آن هم به صورت تکراری باعث می‌شود که تنش در اعضای سازه‌های بتنی بازتوزیع شود. در صورت وقوع این مساله، اعضای سازه ممکن است تخریب شوند.

زنگ‌زدگی و خوردگی میلگردهای دال بتنی

یکی دیگر از دلایلی که باعث می‌شود که دال‌های بتنی در معرض آسیب قرار گیرند و لزوم مقاوم سازی را پررنگ‌تر می‌سازد، خوردگی میلگردها در بتن است. خوردگی میلگرد هم از آن دسته پدیده‌های رایج در سازه‌های بتنی است. به خصوص در سازه‌هایی که در مجاورت آب قرار دارند و به نوعی سازه ساحلی محسوب می‌شوند. این اتفاق به دلیل یون‌های آزاد کلرید رخ می دهد. اگر میگلرد در بتن دچار خوردگی شده باشد، می‌تواند منجر به ترک خوردن پوشش‌های بتن سازه شود. در این صورت باید اقدام به ترمیم بتن نمود. اینجاست که نقش مقاوم سازی پررنگ می‌شود، به خصوص اگر از روش‌های جدید چون مقاوم سازی دال بتنی با FRP استفاده شود.

درادامه باید بگوییم، کربناسیون هم از دیگر عوامل مربوط به زنگ‌زدگی یا خوردگی میلگرد در بتن است. این مساله می‌تواند با گذشت زمان وسعت بیشتری پیدا کند و در نهایت بعد از آنکه موجب ترک خوردن سازه بتنی شد احتمال فروریزش سازه مربوطه را افزایش دهد.

ترک‌خوردگی دال بتنی

دال‌های بتنی ممکن است دچار ترک‌خوردگی شوند. مقاوم سازی دال‌های بتنی باعث می‌شود که امکان ترک‌خوردگی کاهش یابد و به این ترتیب میزان پایداری سازه مدنظر افزایش یابد. عوامل مختلفی می‌توانند باعث ترک خوردن پوشش‌های بتن سازه باشند. از کیفیت پایین بتن گرفته تا ایرادات در ساخت و ساز یا شرایط محیطی و کیفیت مواد به کار رفته همگی در امکان ترک خوردن دال بتنی می‌توانند تاثیرگذار باشند.

خطا در اجرای دال بتنی

از دیگر عواملی که باعث می‌شود که دال‌های بتنی در معرض آسیب قرار گیرند خطا در اجرای دال بتنی است. این خطاها ممکن است در هر یک از مراحل اجرای دال بتنی اتفاق بیفتند و منجر به تضعیف دال بتنی می‌شوند، که این می‌تواند آن را در معرض آسیب‌های جدی قرار دهد.

خطا در طراحی و محاسبات دال بتنی

همچنین خطاهایی که ممکن است در طراحی و محاسبات مربوط به دال بتنی اتفاق افتاده باشد در تضعیف و تخریب دال‌های بتنی تاثیرگذارند. روش‌های مقاوم سازی به دنبال جبران چنین خطاهایی است. همچنین باعث می‌شود جلوی بروز اینگونه خطاها هم گرفته شود. این خطاها می‌تواند شامل خطا در محاسبات، خطا در ارزیابی نادرست از اثرات عوامل جوی، خطای ناشی از ارزیابی نادرست از خورندگی محیط، عدم توجه به میزان تغییر و تحول ویژگی‌های مصالح ساختمانی در اثر گذشت زمان و موارد دیگر باشد. لازم به ذکر است که یکی از مهم‌ترین این روش‌ها استفاده از سیستم مقاوم سازی دال بتنی با FRP است.

مهم‌ترین روش های مقاوم‌ سازی دال بتنی چیست؟

روش‌های مختلفی برای مقاوم سازی دال بتنی وجود دارد که در اینجا به برخی از این موارد اشاره می‌شود.

• مقاوم سازی دال بتنی به روش کامپوزیت FRP
• مقاوم سازی دال بتنی به روش افزایش ضخامت دال (از بالا به پایین)
• مقاوم سازی دال بتنی به روش اضافه نمودن نوارهای فولادی در وجوه دال
• مقاوم سازی دال بتنی به روش اضافه کردن تیرک فولادی
• افزایش مقاومت دال بتنی با اتصال آن به دیوار برشی

روش‌ مقاوم سازی کامپوزیت FRP چیست؟

در روش مقاوم سازی کامپوزیت FRP از روشی مدرن و نوین برای مقاوم سازی سازه و تقویت میزان پایداری ساختمان استفاده می‌شود. این روش نوین، باعث ایجاد مقاومت کششی بسیار بالا می‌شود و از طرفی وزن بسیار کمی دارد. FRP یا همان پلیمر تقویت شده با فیبر در این روزها کاربردهای بسیاری در امور مختلف دارد. این امور شامل ترمیم، تقویت و نیز مقاوم سازی سازه‌های بتنی و ساختمان‌هاست.

این پلیمر تقویت شده با فیبر دارای دو جز اساسی است که شامل فیبر و ماتریس می‌شود. در روش مقاوم سازی دال بتنی با مصالح FRP به این نکته توجه داشته باشید که پلیمرهای تقویت شده با FRP خاصیت عایق کنندگی بسیار قوی دارند.  این مواد از جهت الکتریکی و نیز مغناطیسی خنثی هستند. از طرفی فایبر یا الیاف FRP هم مشخصه‌های فنی انعطاف‌پذیری دارند و مقاومت بالایی از خود نشان داده‌اند. این مواد یعنی الیاف FRP بخش مهمی از سیستم‌های مقاوم سازی دال بتنی با FRP به حساب می‌آیند. استفاده از این سیستم در طراحی سازه‌های بتنی به دلیل نیاز به افزایش طول عمر بهره‌برداری و ارتقای اساسی زیرساخت‌ها، در سطح جهان مورد توجه فعالان حوزه ساخت و ساز قرار گرفته است.

از مشخصه‌های اصلی این روش مقاومت بالای آن در برابر خوردگی و همچنین سادگی اجرای آن و سبکی وزن این روش است. در ادامه مزایای استفاده از این روش ارائه می‌شود.

مزایای مقاوم سازی دال بتنی با FRP چیست؟

مقاوم سازی دال‌ یا ستون‌های بتنی با FRP مزایای بسیاری با خود به همراه دارد که در اینجا به چند مورد آن اشاره می‌شود:

کاهش زمان تولید و نصب

در روش مقاوم سازی دال بتنی با استفاده از مصالح FRP شما به زمان کمتری برای تولید و نصب آن نیاز دارید. کاهش زمان، یعنی کاهش هزینه‌های اجرای پروژه. بنابراین این روش می‌تواند از جهت اقتصادی نیز به صرفه باشد. این روش علاوه بر اینکه در مدت زمان کوتاهی به اجرا درمی‌آید در ضمن کیفیت، دوام و استحکام لازم را هم دارد.

وزن اندک

از مزایای استفاده از روش مقاوم سازی دال یا تیر بتنی با مصالح FRP آن است که کامپوزیت‌های FRP بسیار سبک هستند و اصولا به سبک‌وزن بودن معروف‌اند. معمولا این کامپوزیت چیزی در حدود یک هشتم وزن بتن‌های مسلح را دارند. از طرفی شما برای استفاده و همچنین نصب چنین کامپوزیت‌هایی نیاز به تجهیزات کمتری دارید. وزن کم این کامپوزیت‌ها باعث می‌شود که فشار وارده بر زیرساخت‌ها کاهش یابد که خود منجر به افزایش میزان طول عمر سازه مربوطه می‌شود.

دوام بالا و عدم نیاز به شرایط ویژه در نگهداری

از مزیت‌های دیگر استفاده از این روش، دوام بالای کامپوزیت‌های مورد استفاده در مقاوم‌سازی دال بتنی با FRP در برابر خوردگی است. علت هم مقاومت بالای آنها در برابر چنین عواملی است. به این ترتیب شما نیاز کمتری به تعمیر و نگهداری مداوم از این کامپوزیت‌ها دارید که خود باعث می‌شود هم نیاز به نگهداری در شرایط خاص نداشته باشید هم در هزینه‌های شما در امر نگهداری از ساختمان صرفه‌جویی به عمل آید.

انعطاف‌پذیری در طراحی

در روش استفاده از کامپوزیت‌های FRP شما می‌توانید پروژه خود را به صورت شخصی‌سازی شده و سفارشی تولید کنید. در این مورد مهندس‌ها می‌توانند هر گونه پنلی را در هر اندازه و شکلی تولید و در پروژه خود مورد استفاده قرار دهند. از دیگر مزایای استفاده از روش مقاوم سازی دال بتنی با مصالح FRP می‌توان به چنین مواردی هم اشاره کرد:

• افزایش میزان استحکام خمشی
• اتصال چند لایه
• عدم تاثیرگذاری بر شکل سازه
• بهبود ظرفیت باربری سازه
• اصلاح خوردگی‌ها
• افزایش میزان شکل‌پذیری بتن

در طراحی مقاوم سازی دال بتنی با FRP از چه آیین‌نامه‌هایی استفاده می‌شود؟

برای طراحی مقاوم سازی دال بتنی با استفاده از این روش چندین آیین‌نامه وجود دارد که در اینجا به دو مورد از آنها اشاره می‌شود:

آیین‌نامه ACI440

یکی از آیین‌نامه‌های مطرح در زمینه مقاوم سازی دال‌های بتنی آیین‌نامه ACI440 است. این آیین‌نامه توسط انجمن بتن آمریکا طراحی و تهیه شده است. در سال ۲۰۱۵، آیین‌نامه‌ای تدوین شده است که شامل پیشنهاداتی برای طراحی و ساخت انواع سازه‌های بتنی با استفاده از روش مقاوم‌سازی FRP می‌باشد. این آیین‌نامه شامل ۱۱ فصل است که به موضوعاتی از جمله ویژگی‌های مصالح ساختمانی مورد استفاده در این روش، همچنین تقویت خمشی و برشی اعضا می‌پردازد.

نشریه 345- راهنمای طراحی و ضوابط اجرایی بهسازی ساختمان‌های بتنی موجود با مصالح FRP

نشریه ۳۴۵، یکی از آیین‌نامه‌های ایرانی مرتبط با مقاوم‌سازی دال‌های بتنی با استفاده از FRP است. این آیین‌نامه توسط سازمان برنامه و بودجه تهیه و تدوین شده است و به مشخصه‌های مصالح ساختمانی و روش‌های نصب این سیستم می‌پردازد. همچنین، نشریه ۳۴۵ به کنترل کیفی اجرای مقاوم‌سازی دال‌های بتنی با FRP می‌پردازد. استفاده از اطلاعات ارزشمند موجود در این نشریه، به ما کمک می‌کند تا میزان مقاومت و سختی تیرهای بتنی مسلح را با دقت انتخاب کنیم. همچنین، مفاهیم ارائه شده در این آیین‌نامه می‌تواند به بهبود مقاومت ساختمان‌ها کمک کند. همچنین موضوعات دیگر از جمله مصالح به کاررفته، انبار و جابه‌جایی هم مورد بحث قرار گرفته‌اند.

مراحل اجرای مقاوم سازی دال بتنی به روش کامپوزیت FRP چگونه است؟

برای اجرای روش مقاوم سازی دال بتنی با مصالح FRP ابتدا الیاف اف آر پی را برای تقویت کششی بیشتر به دال‌های بتنی می‌چسبانند. به این ترتی میزان مقاومت خمشی هم افزایش می‌یابد. برای چسباندن این الیاف به بستر بتن از پرایمرها استفاده می‌کنند. همچنین از بتونه‌های اپوکسی هم برای پر کردن فضاهای خالی موجود در بستر استفاده کرده و به این ترتیب سطحی صاف را ایجاد می‌کنند. از آنجایی که ممکن است امواج ماورای بنفش بر میزان ماندگاری این رزین‌ها تاثیرات منفی داشته باشند، از پوشش‌های سیمانی یا اکریلیک‌ها هم می‌توان برای جلوگیری بروز چنین مشکلی استفاده کرد.

لازم به ذکر است که شما باید سطح المان مربوطه را برای چسباندن کامپوزیت از قبل آماده کنید. در این مرحله باید همه قسمت هایی را که در اثر حمله شیمیایی دچار آسیب شده‌اند تخریب نمایید. سپس یک لایه جدید ایجاد کنید که جایگزین لایه تخریب شده گردد. سپس همه خلل و فرج سطحی سازه مربوطه را با کمک بتونه و پرایمر پر کنید. برای اتصال کامپوزیت به سطح سازه مربوطه از سه روش نصب دستی، نصب لایه به لایه و اتصال کامپوزیت با روش NSMR می‌توان استفاده کرد. در مرحله آخر مقاوم سازی دال بتنی با FRP هم باید از روش‌هایی برای محافظت از کامپوزیت در مقابل آسیب‌های خارجی استفاده کرد و به مسائل زیبایی‌شناسی و نیز معماری در این مرحله توجه ویژه داشت.

قیمت مقاوم سازی دال بتنی به روش FRP به چه فاکتورهایی وابسته است؟

برای محاسبه قیمت روش مقاوم سازی دال بتنی با مصالح FRP باید به چند عامل توجه کرد تا بتوان هزینه مربوط به این اقدامات را محاسبه نمود. در ادامه به چند فاکتور مهم در این زمینه اشاره می‌شود:

قیمت طراحی و محاسبات مقاوم سازی دال بتنی به روش FRP

یکی از عوامل مهم در تعیین میزان هزینه استفاده از سیستم مقاوم سازی با کامپوزیت FRP هزینه‌های مربوط به طراحی و محاسبات این روش است. در این مرحله باید افراد متخصص و کارشناس همه ویژگی‌های مربوط به سازه را بررسی کرده و سپس تعیین کنند که چه بخش‌هایی نیاز به استفاده از این سیستم دارد.

قیمت مصالح مورد استفاده در طرح مقاوم سازی دال بتنی به روش FRP

هزینه مصالح ساختمانی که در روش مقاوم سازی دال بتنی استفاده می‌شود از دیگر هزینه‌هایی است که شما باید آنها را بپردازید. میزان این هزینه کاملا بستگی به کیفیت مواد و مصالحی دارد که برای اجرای چنین روشی از آن استفاده می‌کنید.

هزینه  و اجرای مقاوم سازی دال بتنی به روش FRP

اجرای روش مقاوم سازی دال بتنی با مصالح FRP نیاز به خدمات افرادی دارد که بتوانند این روش را برای شما اجرا کنند. در این مرحله باید از خدمات افرادی استفاده کنید که تخصص لازم را در این زمینه دارند و کیفیت مطلوبی در خدمات ارائه می‌کنند.

کلام پایانی

در این مقاله با روش مقاوم سازی دال بتنی با FRP آشنا شدیم. این روش به دلایل متعددی که در مقاله به آنها اشاره شد، تبدیل به یک روش محبوب جهت ایجاد مقاومت بیشتر در ساختمان و جلوگیری از تخریب و تضعیف آن شده است. روش مقاوم سازی با FRP مزایای متعددی دارد که مهم‌ترین آنها افزایش میزان استحکام ساختمان، افزایش میزان طول عمر آن، کاهش هزینه‌های مربوط به نگهداری از ساختمان و وزن سبک آن هستند.

ایمنی ساختمان ها در برابر زلزله، باد، طوفان و سایر بارهای جانبی بسیار حائز اهمیت است. همین موضوع باعث شده تا در آیین نامه های موجود، اطلاعات کاملی در مورد نحوه اجرای وال پست برای حفظ ایمنی ساختمان ها وجود داشته باشد. وال پست به معنای نگهدارنده دیوار است و می‌ تواند باعث افزایش مقاومت دیوارهای غیر سازه‌ای در هنگام زلزله شود. وال پست آماده، محصولی است که با کمک اکیپ‌های اجرایی در محل پروژه نصب می‌‌شود. این روش نه‌تنها زمان و هزینه را کاهش می‌‌دهد، بلکه دغدغه‌های اجرایی را نیز کاهش می‌‌دهد. برای آشنایی با جزئیات اجرایی، مقاله‌ زیر را مطالعه نمایید که مراحل اجرا انواع وال پست آماده و مزایای نصب آنها در خانه‌ها را شرح می‌‌دهد.

وال پست آماده چیست؟

در گذشته وال پست در کارگاه ها با مقاطع نبشی جوشکاری می‌شد و سپس با یک سری فرآیندهای پیچیده در ساختمان ها اجرا می‌ گردید. این موضوع باعث افزایش هزینه ها و زمان اجرای وال پست در ساختمان های بتنی و فولادی می‌شد. اما امروزه با وجود وال پست آماده که کارایی بسیار خوبی در صنعت ساختمان سازی دارد، می‌توان اقدام به اجرای وال پست در کوتاه ترین زمان ممکن کرد. وال پست آماده سبک خاصی از وال پست نیست و به کلیه وال پست های نوین که در کارگاه ها ساخته می‌شوند و به صورت آماده در محل پروژه مورد استفاده قرار می‌گیرند، وال پست آماده گفته می‌شود. بنابراین وال پست های آماده برخلاف وال پست های سنتی به صورت آماده و بدون نیاز به جوشکاری در کارگاه، در محل پروژه مورد استفاده قرار می‌گیرند.

اهمیت استفاده از وال پست آماده جهت مهار دیوار چیست؟

روش های سنتی برای اجرای وال پست در ساختمان هم هزینه بر بود، هم باعث افزایش زمان اجرای پروژه ها می‌شد. از طرفی پس از زلزله کرمانشاه، تغییرات زیادی در ضوابط آیین نامه‌ای برای مهار دیوارها انجام گرفت که این موضوع خود باعث ایجاد دغدغه بسیار زیادی برای کارفرماها شد. در روش های نوین، اجرا مطابق با آخرین تغییرات آیین نامه‌ای ایجاد شده اند و می‌توانند کارایی بسیار خوبی نیز در ساختمان ها داشته باشند.

استفاده از وال پست آماده در مهار دیوارها، در شرایط زلزله یا وارد آمدن بار و فشار زیاد، باعث انتقال این بارها به اسکلت اصلی ساختمان می‌شود. اسکلت اصلی که معمولاً مقاومت بسیار خوبی دارد، این بارها را به خوبی جذب می‌کند، این امر باعث افزایش ایمنی ساختمان و حفاظت از افراد درون آن می‌شود. وال پست‌های آماده، با رعایت ضوابط آیین‌نامه‌ای، با هزینه کمتر از وال پست‌های سنتی در ساختمان‌ها استفاده می‌شوند. روش‌های جدید وال پست آماده، با مهار لرزه‌ای، بدون افزایش بار مرده، از اهمیت بسیاری برخوردارند و این یکی از مزیت‌های اصلی اجرای آنهاست.

انواع وال پست آماده دیوار کدام است؟

وال پست آماده به انواع وال پست هایی گفته می‌شود که به صورت آماده در محل اجرا می‌شوند و کمترین فرآیند آماده سازی را در محل پروژه دارند. این وال پست ها به عنوان روش های نوین برای مهار لرزه‌ای در ساختمان ها شناخته می‌شوند که علاوه بر مهار لرزه‌ای دیوارها، به نوعی باعث افزایش استحکام کل ساختمان می‌شوند. چرا که طبق تجربیات و آمارها، اولین بخشی که در زلزله آسیب می‌بیند؛ بخش غیر سازه‌ای است و هدف از اجرای انواع وال پست، مهار لرزه‌ای بخش های غیر سازه‌ای ساختمان ها می‌باشد.

وال مش

وال مش یکی از جدیدترین روش های اجرای وال پست آماده است. وال مش با کمک مصالح خاص از جمله توری فایبرگلاس، پلاسترکشی و همچنین نبشی ها و ناودانی ها (در صورت نیاز) اجرا می‌گردد. در این روش دیگر نیازی به استفاده از مقاطع فولادی مانند میلگرد بستر یا وال پست در میان دیوار نیست و کل فرآیند مهار لرزه‌ای دیوارها با کمک ترکیب پلاستر و توری فایبرگلاس انجام می‌شود.

وال پست منقطع

وال پست منقطع از جمله انواع وال پست های آماده است که با کمک ناودانی های منقطع اجرا می‌گردد. این نوع وال پست با کمک قطعات فولادی به نام ناودانی اجرا می‌شود. بدین شکل که ناودانی ها در میان دیوار و اسکلت اصلی ساختمان قرار می‌گیرند و بار وارده به دیوار را به اسکلت اصلی ساختمان منتقل می‌کنند. وال پست منقطع نیاز به اجرای میلگرد بستر و دیوارچینی با دقت بالا دارد. همچنین معمولا فاصله میان دیوار و اسکلت اصلی سازه با کمک یک سری متریال های پرکننده مانند پشم سنگ یا الیاف رابیتس پر می‌شود.

مزایای وال پست آماده منقطع چیست؟

اجرای وال پست منقطع می‌تواند تاثیر زیادی روی ایمنی ساختمان و ساکنین حاضر در آن داشته باشد. مزیت های استفاده از این نوع وال پست مربوط به سادگی اجرا و همچنین حذف برخی از متریال های گران قیمت برای اجرای وال پست می‌شود. همین مزایای اجرای وال پست منقطع باعث شده اند تا کارفرماهای بسیار زیادی متقاضی اجرای وال پست نوین آماده باشند. از جمله مزایای وال پست نوین آماده منقطع می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کاهش هزینه های اجرای وال پست

به دلیل اینکه نیازی به اجرای مقاطع فولادی گران قیمت برای اجرای وال پست آماده نیست، می‌توان گفت که این نوع وال پست قیمت پایین تری نسبت به وال پست های سنتی و قدیمی دارد. از این رو با اجرای وال پست منقطع با کمک ناودانی ها، می‌توان در هزینه های اجرای وال پست صرفه جویی نمود. این موضوع روی هزینه های کل پروژه تاثیر بسیار زیادی خواهد داشت.

• قابل اجرا در بازه زمانی کوتاه

مهندسین قبل از اجرا، نقشه اجرایی وال پست منقطع را آماده می‌کنند، که به واسطه آن می‌توان وال پست‌ها را سریعاً در محل اجرا کرد. با حذف مراحل پیچیده، این وال پست‌ها در زمان کوتاهتری قابل اجرا هستند، که این امکان را فراهم می‌کند که در بازه زمانی کوتاهتری نصب شوند.

• فراهم کردن امکان حرکت دیوار به صورت کشویی

یکی از معایب وال پست های سنتی این بود که امکان حرکت کشویی دیوار را فراهم نمی‌کردند. این موضوع باعث ایجاد محدودیت برای دیوارها جهت حرکت می‌شد. خوشبختانه وال پست آماده منقطع به دلیل اینکه مطابق با آیین نامه های جدید در دیوارها اجرا می‌شود، می‌تواند حرکت کشویی دیوارها را تامین کند.

• فراهم کردن امکان اتصال میلگرد بستر بدون نیاز به گیره و قلاب

میلگرد بستر در وال پست نوین منقطع آماده قابل اجرا است. برخلاف سایر روش های وال پست که نیاز است میلگرد بستر با قلاب و گیره به اسکلت اصلی سازه منتقل شود و بار زیادی را به آن وارد کند، می‌توان امکان اتصال میلگرد بستر را بدون نیاز به گیره و قلاب انجام داد. در این روش میلگرد بستر به ناودانی قرار داده شده در فاصله میان اسکلت اصلی سازه و دیوار متصل می‌گردد. باید دقت شود که جوشکاری میلگرد بستر به ناودانی ممنوع است.

مزایای وال پست آماده به روش وال مش چیست؟

وال مش از جمله روش های نوین برای اجرای وال پست است. در این روش بسیاری از مصالح گران قیمت حذف می‌شوند و می‌توان مراحل اجرای وال پست را با کمک پلاستر و توری فایبرگلاس انجام داد. این نوع وال پست ایمنی بالایی را در ساختمان ها ایجاد و می‌کند و مزایای زیادی را به همراه داشته دارد. از جمله مزیت های وال پست با روش وال مش، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• قابل اجرا با اکیپ های اجرایی نیمه متخصص

برای اجرای وال مش اکیپ نیمه متخصص که توانایی پلاسترکشی را داشته باشند، کافی هستند. بنابراین نیازی به پرداخت هزینه برای استخدام اکیپ های ماهر و متخصص جهت انجام این کار وجود ندارد. این موضوع هم در هزینه های اجرا صرفه جویی می‌کند، هم باعث سریع پیش رفتن پروژه می‌شود.

• کاهش بار وارده به ساختمان

وال مش با کمترین قطعات فلزی در ساختمان ها قابل اجرا است. . در نتیجه بار وارده به ساختمان ها با روش وال مش کاهش بسیار زیادی خواهد داشت که این موضوع خود روی عملکرد مناسب ساختمان ها تاثیرگذار می‌باشد. در روش های سنتی که از مقاطع فولادی سنگین برای اجرای وال پست استفاده می‌شد، بار مرده زیادی به ساختمان وارد می‌گردید که این موضوع خطرآفرین است. میلگرد بستر و وادار قائم و افقی در سیستم اجرای وال مش حذف می‌شوند که این موضوع یکی از مهم ترین دلایل برتری این سیستم محسوب می‌شود.

• حذف میلگرد بستر در ساختمان

میلگرد بستر که یکی از المان های گران قیمت برای اجرا در ساختمان است و می‌تواند پیچیدگی نسبتا زیادی را در هنگام رج چینی روی دیوار ایجاد کند که، در روش وال مش حذف می‌گردد. اگر وال مش به درستی اجرا شود، نیازی به اجرای میلگرد بستر در دیوارچینی نیست. این موضوع هم در کاهش هزینه های اجرای میلگرد بستر تاثیرگذار است، هم می‌تواند باعث کاهش بار وارده به ساختمان ها شود.

• صرفه جویی در هزینه های اجرا

یکی از دغدغه های کارفرمایان برای اجرای وال پست در ساختمان ها، بالا رفتن هزینه های ساختمان سازی است. واقعیت این است که وال پست سنتی به دلیل داشتن قطعات فولادی گران قیمت، توانسته هزینه های زیادی را به همراه داشته باشد. اما وال مش متشکل از قطعاتی همچون توری فایبرگلاس، ناودانی و نبشی ها با تعداد محدود و پلاستر است که همگی با هزینه اندک قابلیت اجرا دارند. این موضوع باعث شده تا اجرای وال پست آماده به روش وال مش بتواند در هزینه های پروژه بسیار صرفه جویی کند. علاوه بر این، به دلیل اینکه اکیپ های اجرایی نیمه متخصص با هزینه کمتر کار اجرای وال مش را انجام می‌دهند، از این جهت نیز می‌توان در هزینه ها صرفه جویی نمود.

• قابل اجرا در زمان بسیار کوتاه

وال مش می‌تواند در بازه زمانی بسیار کوتاه اجرا شود. چرا که عملا نیازی به انجام اقدامات خاصی در حین دیوارچینی نیست و می‌توان مراحل دیوارچینی را به صورت اصولی از همان ابتدا انجام داد و سپس وال مش را روی دیوارهای اجرا شده، نصب نمود. حذف بسیاری از مقاطع فلزی برای اجرای وال مش نیز باعث شده تا بتوان صرفه جویی بیشتری برای اجرای وال مش کرد.

تفاوت وال پست منقطع و وال مش چیست؟

وال پست منقطع و وال مش هر دو به عنوان دو نوع وال پست آماده در ساختمان ها قابل اجرا هستند. با وجود اینکه هدف اجرای وال پست منقطع آماده و وال مش هر دو افزایش ایمنی دیوارها و مهار لرزه‌ای آن ها است، اما باز هم تفاوت هایی میان وال پست منقطع آماده و وال مش وجود دارند که باید با توجه به آن ها و شرایط پروژه، بهترین روش را برای اجرای وال پست آماده منقطع انتخاب کرد. تفاوت در وال پست منقطع و وال مش از سه جهت قابل بررسی است که در ادامه به آن ها اشاره می‌کنیم.

• تفاوت در طراحی وال پست

یکی از مهم ترین تفاوت های وال پست آماده منقطع و وال مش، تفاوت در طراحی است. برای طراحی وال پست منقطع در نقشه اجرایی باید فاصله میان وال پست های منقطع، سایز این وال پست ها، ضخامت و جزئیات این چنینی مشخص شوند. در صورت نیاز می‌توان برای طراحی وال پست منقطع از میلگرد بستر و سایر المان های فولادی نیز استفاده کرد. اما برای طراحی وال پست آماده به سبک وال مش، نیازی به در نظر گرفتن قطعات فولادی در نقشه نیست. می‌توان با توری فایبرگلاس به صورت سرتاسری و یا نواری، وال پست را اجرا کرد. در طراحی وال مش باید جزئیات توری فایبرگلاس، ضخامت و همچنین جانمایی پلاستر و توری را به طور دقیق مشخص نمود.

• تفاوت در محصولات و متریال استفاده شده

وال پست آماده به روش وال مش دارای محصولات و متریال های متفاوتی نسبت به وال پست منقطع است. وال مش با توری فایبرگلاس، پلاستر و مقطع ناودانی یا نبشی برای مهار لبه های دیوار اجرا می‌شود و نیازی به میلگرد بستر یا وادار قائم و افقی برای وال مش نیست. در مقابل وال مش، وال پست منقطع با ناودانی های منقطع، الیاف پر کننده و میلگرد بستر اجرا می‌گردد. بنابراین مقاطع فولادی و فلزی به کار رفته در وال پست منقطع بیشتر از نوع وال مش هستند.

• تفاوت برای اجرای وال پست

نحوه اجرای وال پست آماده منقطع متفاوت از نحوه اجرای وال مش است. تفاوت های اجرایی با توجه به نقشه طراحی شده و مصالح انتخابی متفاوت هستند و اگر در ادامه همراه ما باشید بیشتر با جزئیات اجرای این دو وال پست آماده آشنا می‌شوید. با این حال مهم ترین تفاوتی که برای اجرای وال مش و وال پست منقطع وجود دارد این است که وال مش پس از انجام پروسه دیوارچینی روی دیوار اجرا می‌گردد؛ اما وال پست منقطع باید در حین دیوارچینی و یا قبل از رج چینی اجرا شود.

چگونه مهار دیوار با استفاده از روش وال پست آماده انجام می‌شود؟

برای مهار دیوار، ابتدا باید حتما نقشه طراحی وال پست به اکیپ های اجرایی تحویل گردند. چرا که نقشه جانمایی و مراحل اجرای وال پست منقطع را مشخص می‌کند. سپس می‌توان مطابق با مراحل زیر، مهار دیوار به روش وال پست منقطع را انجام داد.

• تعیین مکان نصب وال‌پست آماده مطابق با نقشه‌ی جانمایی وال‌پست.

بر اساس نقشه جانمایی وال پست، باید محل اجرای ناودانی منقطع روی دیوار و اسکلت اصلی سازه مشخص گردد. در نقشه جانمایی وال پست فاصله میان ناودانی ها و همچنین جزئیات آن ها در نظر گرفته شده تا بتوان مطابق با این موارد، محل نصب وال پست منقطع را مشخص کرد.

• نصب ورقه‌های اتصال بر اساس نقشه جانمایی وال پست آماده در کف و سقف

ورقه های اتصال برای قرار دادن تیرک ها و وادارها به سقف یا اسکلت اصلی ساختمان باید در محل مناسب نصب شوند. این محل نیز مطابق با نقشه جانمایی وال پست آماده مشخص می‌گردد.

• نصب و راه‌اندازی وادارها، تیرک‌ها و اتصالات وال پست

در محل ورقه های اتصال می‌توان با توجه به نقشه جانمایی وال پست، وادارها، تیرک ها و اتصالات وال پست را قرار داد. این اتصالات باید مطابق با نقشه های اجرایی و همچنین آیین نامه های مربوطه انتخاب گردند.

• وال پست ناودانی (نبشی منقطع) جهت مهار برون‌صفحه دیوار

مهم ترین مرحله، نصب ناودانی منقطع است. ناودانی ها می‌توانند برای مهار برون صفحه‌ای دیوار در محل جانمایی وال پست قرار بگیرند و کارایی بسیار خوبی نیز داشته باشند. لازم است که ناودانی ها در فاصله میان دیوار و اسکلت اصلی ساختمان قرار بگیرند و باعث مهار لرزه‌ای برون صفحه دیوار گردند.

• نصب قلاب و گیره‌های میلگردبستر، طبق ارتفاعات مشخص شده در نقشه

قلاب و گیره میلگرد بستر در صورت نیاز می‌توانند در ترازهای ارتفاعی مشخص شده در نقشه اجرا شوند. در این صورت باید حتما باید قلاب میلگرد بستر روی میلگرد بستر قرار بگیرد و سپس ریختن ملات انجام شود. در صورت صلاحدید مهندس، می‌توان به جای قلاب و گیره میلگرد بستر، میلگرد بستر را به ناودانی های منقطع متصل نمود.

• قرار دادن عایق‌های ضد رطوبت مانند یونولیت یا پشم سنگ بین دیوار و ستون

یونولیت و پشم سنگ ضد رطوبت بین دیوار و ستون قرار داده می‌شود. در واقع فاصله بین دیوار و اسکلت اصلی ساختمان با کمک این متریال ضد رطوبت پر می‌شود تا بتوان شاهد عملکرد مناسب دیوارها در شرایط مختلف بود.

• همزمانی اجرای دیوار و بستر میلگرد

در مرحله نهایی می‌توان همزمان با اجرای دیوار، میلگرد بستر را نیز در بین رج چینی قرار داد. میلگرد بستر در میان هر بلوک از دیوار قرار می‌گیرد و ملات روی آن را می‌پوشاند. ضخامت و قطر میلگرد بستر اهمیت بسیار زیادی روی عملکرد وال پست آماده دارد.

مهار دیوار با وال پست آماده به روش وال مش چگونه است؟

برای مهار دیوار با وال مش در ابتدا باید نقشه اجرای وال مش توسط مهندس محاسب، مطابق با آیین نامه های موجود طراحی گردد. سپس با توجه به نقشه اجرایی، مصالح مورد نیاز مانند توری فایبرگلاس با گرماژ مشخص و نوع پلاستر تهیه می‌شوند و مطابق با مراحل زیر می‌توان وال پست آماده را اجرا کرد.

• انجام دیوار چینی ساختمان

مهار دیوار با وال پست آماده به روش وال مش پس از انجام دیوارچینی در ساختمان انجام می‌شود. بنابراین باید مراحل دیوارچینی در ساختمان با کمک آجر یا بلوک های هبلکس انجام شوند تا بتوان وال مش را اجرا کرد. مراحل دیوارچینی برای اجرای وال مش باید مطابق با دستورالعمل معمولی انجام شوند و نیازی به ایجاد تفاوت در مراحل انجام دیوارچینی نیست.

• اجرای لایه اول پلاستر بر روی دیوار

در مرحله بعدی باید مطابق با نقشه جانمایی وال پست، لایه اول  پلاستر را اجرا کرد. پلاستر سیمانی یا گچی قابل اجرا هستند و باید مطابق با توری فایبرگلاس، پلاستر مناسب را اجرا کرد. پلاستر سیمانی برای توری فایبرگلاس مقاوم به قلیا و پلاستر گچی برای توری فایبرگلاس معمولی قابل اجرا می‌باشد.

• نصب نوار وال مش مطابق نقشه جانمایی وال مش

پس از اجرای لایه اول پلاستر، باید نوار وال مش مطابق با نقشه جانمایی در محل مورد نظر قرار بگیرد. عرض وال مش و نحوه اجرای آن در نقشه طراحی شده قابل تعیین است. در برخی از مواقع باید وال مش به صورت سرتاسری اجرا شود و در برخی از شرایط نیز می‌توان وال مش را به صورت نواری در محل اجرا کرد. به این موضوع در هنگام اجرای وال مش توجه شود.

• اجرای لایه دوم پلاستر بر روی دیوار

پس از قرار دادن وال مش روی دیوار، لایه دوم پلاستر روی نوار وال مش قرار می‌گیرد. لایه دوم پلاستر باید هم جنس با لایه اول پلاستر باشد. پوشاندن توری فایبرگلاس با پلاستر، باعث افزایش مقاومت آن خواهد شد.

• نصب نبشی و یا ناودانی منقطع مطابق نقشه جانمایی وال مش

نبشی و ناودانی های منقطع مطابق با نقشه جانمایی وال مش در محل مناسب اجرا می‌شوند. می‌توان از چسب اپوکسی برای نصب این قطعات استفاده کرد. اما باید در این مورد و نحوه اتصال نبشی ها و ناودانی ها، با مهندس ناظر و یا مجری مشورت گردد.

مدت زمان مهار دیوار با والپست آماده

مدت زمان مهار دیوار با استفاده از وال پست آماده به عوامل متعددی بستگی دارد که شامل نوع وال پست، شرایط خاص پروژه و مهارت اجرایی اعضای اکیپ می‌شود. اغلب، وال مش به دلیل سهولت در اجرا، سرعت بیشتری نسبت به وال پست منقطع دارد، اما این امر به میزان تخصص و تجربه اعضای اجرایی بستگی دارد. برای بهره‌وری بیشتر و افزایش سرعت اجرا، اهمیت دارد که روش‌ها و نقشه‌های جانمایی وال پست به‌دقت مورد بررسی قرار گیرند تا به بهترین شکل ممکن استفاده شود. در نتیجه، تخمین زمان لازم برای مهار دیوار با وال پست آماده باید با توجه به شرایط خاص هر پروژه و توانایی اجرایی افراد مشخص گردد.

قیمت وال پست آماده

در هنگام خرید، یکی از مسائل اصلی که معمولاً برای افراد ابهام‌آفرین است، قیمت است. قیمت فروش وال پست آماده به عوامل گوناگونی وابسته است که شامل شرایط متعددی از جمله خاصیت‌های پروژه، توانمندی‌های شرکت تولیدکننده، و جزئیات فنی و مصالح استفاده شده می‌شود. بنابراین، بدون در نظر گرفتن این عوامل، تعیین دقیق قیمت ممکن نیست. برای اطلاعات دقیق‌تر و دریافت قیمت مناسب، بهتر است با کارشناسان مربوطه تماس بگیرید و جزئیات پروژه خود را با آن‌ها مطرح کنید.

• نوع وال پست انتخابی

وال پست آماده به دو نوع وال پست منقطع و وال مش تقسیم بندی می‌شود که هر کدام مصالح و جزئیات اجرایی متفاوتی دارند و این موضوع روی هزینه های اجرای وال پست تاثیرگذار می‌باشد.

• متراژ پروژه

متراژ پروژه عاملی موثر روی قیمت است. اگر متراژ پروژه زیاد باشد، طبیعتا قطعات بیشتری برای اجرای وال پست نیز مورد نیاز می‌باشند که این موضوع عاملی موثر روی هزینه های پروژه می‌باشد.

• تعداد طبقات

افزایش تعداد طبقات ساختمان منجر به پیچیدگی بیشتر در اجرا و افزایش تعداد قطعات و مصالح مورد نیاز می‌شود. همچنین، با افزایش تعداد طبقات، هزینه اجرا نیز افزایش می‌یابد.

• قیمت روز مصالح استفاده شده

قیمت روز مصالح استفاده شده برای اجرا تاثیر زیادی روی هزینه می‌گذارد. بدیهی است که نوساناتی در قیمت این مصالح به ویژه مصالح فولادی به وجود می‌آیند. از این رو مشتریان حتما باید با توجه به قیمت روز، قیمت دقیق را استعلام بگیرند.

کلام پایانی

وال پست آماده با دو روش وال پست منقطع و وال مش قابل اجرا در ساختمان های مسکونی، تجاری و اداری است. اگرچه تفاوت هایی از نظر هزینه و نحوه اجرای وال مش و وال پست منقطع وجود دارد، اما هر دو با هدف افزایش ایمنی ساختمان ها در برابر زلزله انجام می‌شوند. مدت زمان و هزینه اجرای هر دو روش، نسبت به روش های سنتی وال پست مقرون به صرفه تر می‌باشد. برای دریافت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر در مورد وال پست آماده، می‌توانید با کارشناسان شرکت وال مش در ارتباط باشید.

در اینکه بتن یکی از مصالح پرکاربرد در امر ساختمان سازی است، شکی نیست. در کنار اینکه بتن می تواند مقاومت بسیار زیادی داشته باشد و به راحتی در محیط های مختلف به صورت قالب بندی شده و با حفظ شکل مورد استفاده قرار گیرد؛ احتمال آسیب دیدگی آن نیز وجود خواهد داشت. دلایل زیادی از جمله کرمو شدگی، ترک خوردگی بتن، سایش و فرسایش و مواد شیمیایی می توانند باعث آسیب به بتن شوند. در صورت آسیب دیدن بتن برای جلوگیری از کاهش کیفیت سازه و بهبود عملکرد آن نیاز به استفاده از روش های مختلف ترمیم بتن است که در این مقاله قصد داریم به تفصیل در مورد آن ها با شما صحبت کنیم.

دلایل آسیب بتن کدام است؟

آسیب دیدگی بتن می تواند مشکلات بسیار زیادی را به وجود آورد و دلایل زیادی نیز باعث بروز چنین مشکلی می شوند. بتن ساختار بسیار مقاومی دارد و به راحتی در اثر عوامل محیطی تخریب نخواهد شد؛ اما اگر با دلایل آسیب به بتن آشنا شوید، می توانید با جلوگیری از این عوامل آسیب دوام و طول عمر بتن را افزایش دهید.

• کرموشدگی بتن

یکی از دلایل آسیب بتن که بسیار دیده می شود و اکثر افرادی که به دنبال ترمیم بتن هستند، می خواهند این مشکل را برطرف کنند؛ کرموشدگی بتن است. کرموشدگی بتن به صورت لانه زنبوری خود را نشان می دهد. شن ها یا سنگدانه های درشت بدون ملات چسباننده در کنار هم قرار می گیرند و این موضوع باعث لانه زنبوری شدن بتن خواهد شد. کرموشدگی بتن می تواند ناشی از اختلاط نامناسب، عدم استفاده از آب در کنار سیمان، قالب بندی غیر حرفه ای بتن، ویبره نامناسب و … باشد. کرمو شدن بتن می تواند مقاومت فشاری آن را بسیار کاهش دهد.

• ترک خوردگی بتن

یکی از انواع آسیب‌های بتن که می‌تواند بسیار خطرناک باشد، ترک‌های خوردگی بتن هستند. ترک‌های ایجاد شده ممکن است به دلیل ریزی نادرست بتن، عدم رعایت قوانین بتن ریزی در هوای گرم، بارگذاری بیش از حد بر روی بتن، و یا اختلاط و ترکیب نامناسب ایجاد شوند. هر چقدر طول، عرض و عمق ترک بتن بیشتر باشد، خطر آن نیز افزایش پیدا می کند. ترک های برشی به صورت مورب با زاویه 45 درجه روی سطح نمایان می شوند. ترک های خمشی به شکل قائم هستند.

• تخریب بتن در اثر سیکل یخ زدن و آب شدن

گاهی بتن قادر است آب را جذب کند. در شرایط هوایی سرد، آبی که در بتن جذب شده، به سرعت ممکن است یخ بزند و در هوای گرم روزانه، آبی که یخ زده بوده مجدداً می‌تواند به حالت مایع برگردد. این تغییرات حجمی در بتن ممکن است به وسیله انبساط و انقباض، آسیب‌های قابل توجهی به بتن وارد کند که عموماً با حضور ترک‌ها و فرسایش بتن مشهود می‌شود. برای شناسایی دقیق و تحقیق درباره آسیب‌های ممکن ناشی از دوره‌های یخ زدن و آب شدن، نیاز به بررسی دقیق داریم و باید از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کرد، به‌ویژه در زمان ابتدایی که هنوز در حال تشخیص آنها هستیم.

• حملات سولفاتی

گاهی اوقات دیده می شود که در خاک ها، آب های زیر زمینی، یون سولفات وجود دارند. این یون می تواند با واکنش دادن به سیمان، کلسیم هیدروکسید و … به بتن آسیب بسیار زیادی وارد کند و مقاومت و دوام آن را کاهش دهد. در این حمله کلسیم سولفات به کلسیم آلومینات هیدراته شده حمله می کند و باعث تشکیل اترینگایت ها می شود. سولفات منیزیت نیز می تواند به بتن حمله کند و یک سری واکنش های شیمیایی را ایجاد کند. این حمله سولفاتی باعث تخریب بتن و کاهش کیفیت ساختار آن خواهد شد.

• واکنش‌های قلیایی در سنگدانه ها

در برخی از مواقع اسیدهای قلیایی سیمان می توانند با سنگدانه های خاص واکنش دهند. این واکنش قلیایی باعث ایجاد مشکل در ساختار بتن شده و کیفیت بتن را پایین می آورد. بسته به میزان واکنش قلیایی سنگدانه ها، شدت آسیب دیدگی بتن نیز می تواند متفاوت باشد.

• خوردگی فولاد مدفون در بتن

میلگرد موجود در بتن می تواند باعث آسیب به آن شود. در صورتی که اسیدیته داخل بتن به کمتر از 10 برسد، یون های کلرید و اکسیژن و رطوبت باعث ایجاد واکنش در آرماتورها و میلگردهای به کار رفته در بتن می شوند. در این صورت حجم فولاد افزایش پیدا می کند و این موضوع باعث ایجاد فشار روی بتن اطراف می شود. ترک خوردگی و لایه لایه شدن بتن از جمله مشکلاتی است که در اثر خوردگی فولاد مدفون در بتن رخ می دهد.

• سایش و فرسایش

از جمله عوامل آسیب به بتن که بسیار در بتن کف شاهد آن هستیم، سایش و فرسایش است. در صورتی که سطح بتن در معرض سایش و اصطکاک قرار بگیرد، به مرور زمان لایه رویین بتن از بین می رود. چرا که خمیر سیمان مقاومت بالایی در برابر سایش ندارد. در این صورت سنگدانه ها نیز در معرض سایش قرار می گیرند و پس از مدتی، بتن آسیب می بیند. معمولا برای جلوگیری از بروز این مشکل در هنگام ساخت بتن از روان کننده های مختلف استفاده می شود.

انواع ملات ترمیم بتن کدام است؟

برای ترمیم بتن روش های مختلفی وجود دارد. اما بهترین روش استفاده از ملات ترمیم بتن است که می تواند به صورت پودری تهیه شود و روی سطوح بتنی آسیب دیده مورد استفاده قرار گیرد. این ملات ترمیم کننده با قابلیت چسبندگی فوق العاده به راحتی با آب ترکیب می شوند و می توانند روی سطوح افقی و عمودی اجرا شوند. از نظر ترکیبات به کار رفته در ملات ترمیم کننده بتن، می توان این ملات ها را به سه دسته زیر تقسیم بندی کرد که هر کدام خواص و ویژگی های خاص خودشان را دارند.

• ملات ترمیم کننده بتن پایه اپوکسی
• ملات ترمیم کننده بتن پایه پلیمری
• ملات ترمیم کننده بتن پایه سیمانی

ملات ترمیم کننده بتن پایه اپوکسی چیست؟

یکی از انواع ملات های ترمیم کننده بتن که فروش بسیار خوبی نیز دارد و می تواند با کارایی خود به عنوان پرکننده های معدنی مورد استفاده قرار گیرد، ملات ترمیم کننده بتن پایه اپوکسی است. این نوع ملات می تواند به صورت دو جزئی یا سه جزئی باشد که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند. ملات ترمیمی پایه اپوکسی دو جزئی شامل رزین و یک عامل پخت است. اما ملات ترمیم اپوکسی سه جزئی شامل رزین، عامل سخت کننده و پودر سنگدانه ها است که هر کدام کارایی خوبی را برای ترمیم بتن دارند.

ملات ترمیم کننده بتن پایه اپوکسی برای تعمیرات سریع و با مقاومت حداکثری بتن مورد استفاده قرار می گیرد. ملات های ترمیم کننده بتن بر پایه اپوکسی در کاربردهای عمودی نیز قابل استفاده اند و دچار افتادگی نمی شوند. همچنین این ملات ها می توانند از ویژگی های بسیار خوبی از جمله مقاومت بالا در برابر واکنش های قلیایی، سایش و ضربه، مواد شیمیایی و … برخوردار باشند. مزیت این ملات این است که چسبندگی بسیار خوبی دارد و بدون نیاز به انقباض در حین سخت شدگی، روی سطوح مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.

ملات ترمیم کننده بتن پایه پلیمری چیست؟

یکی دیگر از انواع ملات ترمیم بتن، ملات ترمیم کننده پایه پلیمری است. این نوع ملات در واقع همان ملات ترمیمی پایه سیمانی بتن است که مشخصات مکانیکی آن با کمک یک سری افزودنی های پلیمری اصلاح شده است. این ملات پلیمری از ترکیباتی از سیمان، آب، ماسه و پلیمر تهیه می‌شوند. پلیمر مورد استفاده در این ملات ممکن است شامل لاتکس‌های پلیمری، پودرهای پلیمری قابل پخش، پلیمرهای حل شونده در آب و رزین‌های مایع باشد که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند.

اضافه کردن پلیمرها به ملات پایه سیمانی باعث بهبود مشخصات فنی ملات و افزایش مقاومت کششی و خمشی آن خواهد شد. با کمک ملات پایه پلیمری برای ترمیم بتن می توان قدرت چسبندگی بتن را افزایش داد، از ترک خوردگی بتن جلوگیری کرد و همچنین شاهد مقاومت بتن در برابر گسترش ترک ها بود. این ملات ترمیم کننده پلیمری با توجه به خواص مکانیکی خوب و عالی خودش، انتخابی بسیار مناسب برای تعمیر سطوح بتنی آسیب دیده می باشد.

ملات ترمیم کننده بتن پایه سیمانی چیست؟

آخرین نوع ملات ترمیم بتن که باید با آن آشنا شوید، ملات ترمیم کننده بتن پایه سیمانی است. این نوع ملات از ترکیب آب، سیمان پرتلند و ماسه ساخته می شود و برخلاف ملات پلیمری دیگر در آن پلیمر به کار نرفته است. این نوع ملات ساده ترین ملات ترمیم کننده بتن است که کارایی بسیار خوبی نیز دارد. البته بیشتر برای ترمیم بتن سطحی از این نوع ملات استفاده می شود. اگر لایه خارجی بتن آسیب دیده باشد برای ترمیم آن می توان از این ترمیم کننده استفاده کرد.

ملات ترمیم کننده بتن پایه سیمانی برای بازیابی عملکرد بتن آسیب دیده عملکرد بسیار خوبی را از خود نشان نمی دهد. این نوع ملات ممکن است در سنین اولیه در اثر انقباض های ناشی از خشک شدگی ترک برخورند. قدرت چسبندگی پایین این نوع ملات نیز پایین است و به راحتی نمی توان از آن ها برای چسباندن روی بتن قبلی استفاده کرد.

روش های ترمیم بتن کدام است؟

برای استفاده از ملات ترمیم بتن باید از هر یک از روش های بتن ریزی و تزریقی استفاده کرد. با توجه به نوع و میزان خرابی بتن، انواع مختلفی از روش‌های ترمیم می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند. انتخاب بهترین روش ترمیم بتن، بستگی به عوامل گوناگونی دارد و توصیه می‌شود که این تصمیم به شرکت‌های تخصصی و با تجربه سپرده شود تا با توجه به شرایط موجود، بهترین راهکار ترمیم بتن پیشنهاد گردد.

• روش دستی

یکی از روش های ترمیم بتن استفاده از ماله کشی دستی است. در این روش از ماله و ملات ترمیم کننده بتن برای رفع مشکلات کم عمق و نواحی ترمیم کوچک و محدود استفاده می شود. بنابراین در مواقعی که عمل تخریب بتن زیاد است، استفاده از این روش توصیه نمی شود. همچنین در صورتی که میلگردهای بستر بیرون هستند و برش هایی از زیر در اثر تراکم اطراف مواد ترمیمی و پشت سر میلگردها وجود دارند، استفاده از روش دستی یا همان ماله کشی برای ترمیم بتن توصیه نمی شود.

چسبندگی ملات ترمیم بتن که با روش دستی اجرا می شوند، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. چرا که اگر چسبندگی این ملات پایین باشد، نمی توان شاهد عملکرد مناسب ملات روی بتن بود و احتمال افت کیفیت بتن نیز به حداقل می رسد.

• روش بتن پاششی

یکی دیگر از روش های ترمیم بتن که با ملات بتنی انجام می شود، استفاده از روش بتن پاششی است. در این روش مواد ترمیمی با کمک فرآیند بتن پاششی روی سطوح مختلف بتنی زده می شوند. این روش برای مواقعی که محدودیت اقتصادی برای قالب گیری داریم و یا اینکه دسترسی به برخی از مکان ها برای ترمیم بتن سخت است، مورد استفاده قرار می گیرد. بتن پاششی با می تواند برای تعمیرات بتن روی سازه های مختلف از جمله پل ها، سدها، فاضلاب، سازه ها و … مورد استفاده قرار گیرد.در صورت نیاز به مقاوم سازی و ترمیم بتن روی سازه های مسلح به فولاد، تیر و … و همچنین پوشش بنایی دیوارها، می توان از بتن پاششی استفاده کرد. نازل بتن پاششی باید قادر به تعیین کیفیت مصالح ترمیمی در محل را داشته باشد.

• روش پمپ کردن

روش پمپ کردن یا شاتکریت از جمله روش های ترمیم بتن است. در این روش می توان از یک پمپ با فشار و حجم مشخص استفاده کرد که امکان پاشیدن ملات ترمیم کننده بتن را به سطح مورد نظر فراهم می کند. روش پمپ کردن از جمله روش‌هایی است که معمولاً برای ترمیم بتن سطح مورد استفاده قرار می‌گیرد و به دو صورت خشک و تر قابل انجام می‌باشد. استفاده از پمپ برای ترمیم بتن با تولید کمترین میزان گرد و غبار همراه است، اما به دلیل اثرات مضر آن بر روی سلامت پرسنل انسانی، استفاده از این روش با چالش‌هایی مواجه است.

• روش سنتی یا ثقلی

روش ثقلی یکی از روش های ترمیم بتن است. در این روش سطح درزگیر باید به صورت محدب انتخاب شود و می توا پس از خشک شدن سطح آن را با کاغذ سنباده مسطح کرد. اگر درز آسیب دیده در بتن بیشتر از 20 میلی متر باشد، لازم است که شیارهایی به فاصله 25 میلی متر از لبه های بتن با عمق 30 میلی متر زده شوند. سپس با کمک قلم چکش می توان عمق این سوراخ ها و شیارها را تمیز کرد. سطوح داخلی و لبه‌های کانال کنده شده باید بدون دانه‌های شل و با سطحی خشن باشند. ایجاد کانال برای ریختن مخلوطی از سیمان به‌صورت مایع درون آن ابتدا انجام می‌شود. سپس، مخلوط سیمانی به‌صورت مطلوب درون کانال ریخته می‌شود تا آن را پر کند. سپس پس از خشک شدن کانال، می‌توان سطح آن را با استفاده از آب و کاغذ سنباده صاف کرد.

• روش تزریقی

روش تزریقی از جمله روش های ترمیم بتن است که می تواند برای پر کردن ترک های بتن، کاهش لانه زنبوری ها یا کرموشدگی بتن و … مورد استفاده قرار گیرد. در این روش، می‌توان از ملات ترمیم کننده بتن که قابلیت تزریق داشته باشد، استفاده کرد تا کارایی بتن افزایش یابد و شاهد عملکرد مناسب بتن در ساختمان‌ها باشیم.

در روش تزریقی باید از ملات ترمیم کننده استفاده کرد که در هنگام تزریق در بتن چسبندگی بسیار خوبی داشته باشد، تا ترک‌های بتنی به طور کامل پر شوند و احتمال پیشرفت آن‌ها به حداقل می‌رسد. معمولا از ملات ترمیم کننده پایه اپوکسی بتن برای این روش استفاده می کنند. چرا که چسبندگی این ملات بسیار زیاد است و انقباض آن ها پس از خشک شدن بسیار پایین و نزدیک به صفر می باشد.

عوامل موثر برای انتخاب روش ترمیم بتن و تعمیر بتن چیست؟

انتخاب بهترین روش برای ترمیم بتن نیازمند تخصص و تجربه بسیار زیادی است. افرادی که تا به امروز در زمینه تعمیر بتن فعالیت کرده اند، می دانند که باید با ارزیابی آزمایشگاهی غیر مخرب در سازه های بتنی، عامل ایجاد کننده تخریب در بتن را شناسایی کنند. سپس با کارشناسی شرایط محیطی، بهره برداری و محدودیت های موجود، اقدام به انتخاب بهترین روش تعمیر بتن کنند. عوامل زیر می توانند به انتخاب روش ترمیم بتن کمک کنند.

• اندازه تخریب ایجاد شده در بتن و شدت آن
• محدودیت های موجود در اجرای پروژه
• محدودیت های بهره برداری
• شرایط دمایی در محل پروژه و محدودیت های ایجاد کننده
• اکسپوز یا غیر اکسپوز بودن بتن
• شرایط اقتصادی و شیمیایی بهره برداری
• هدف مورد نظر برای اجرای ترمیم بتن
• مصالح در دسترس و موجود
• مشخصات مکانیکی بتن

مراحل ترمیم بتن چیست؟

ترمیم بتن باید طبق مراحل خاص و با توجه به نیاز پروژه و کمک اکیپ های اجرایی، انجام شود. این فرآیند شامل اقدامات مختلفی است که هر کدام به منزله بهبود کارایی بتن و دوام و طول عمر آن انجام می شوند. بنابراین، ضروری است که کار تعمیر بتن را به دقت و به ترتیب مراحل زیر انجام داده و در نهایت، پروژه تعمیر بتن و تقویت آن را به مشتری تحویل دهیم.

گام اول: ارزیابی شرایط و تعیین علل خرابی بتن

اولین و مهم ترین گام برای تعمیر بتن، تشخیص علت خرابی آن است. آنالیزها و آزمایشات مختلفی وجود دارند که می توانند برای بررسی وضعیت بتن قبل و بعد از خرابی مورد استفاده قرار گیرند. بازرسی چشمی، آزمایش روی نمونه بتن خراب و تست های غیر مخرب از جمله این آزمایشات هستند. اینکه علت خرابی چیست و چه عواملی می توانند مجددا باعث خرابی شوند، روی تعمیر بتن تاثیر بسیار زیادی خواهد داشت.

گام دوم: انتخاب روش ترمیم بتن

مرحله دوم، انتخاب بهترین روش برای انجام این کار است. متخصصین و کارشناسان خبره در این زمینه، روش تعمیر متناسب با علت خرابی را پیشنهاد می کنند. در این صورت ممکن است برای جلوگیری از خرابی مجدد بتن، تغییراتی در سطح بتن داده شود. البته حذف این شرایط برای ترمیم بتن همیشه امکان پذیر نیست و گاهی اوقات نمی توان شرایط آب و هوایی را تغییر داد. به هر حال طراح و متخصص باید درک دقیق و کاملی روی زوایای بتن داشته باشند تا در برابر عوامل مخرب جلوگیری کنند. انتخاب بهترین نوع ماده ترمیم کننده بتن باید به گونه ای انجام شود که در نهایت منجر به افزایش دوام و طول عمر بتن گردد.

مرحله سوم: آماده‌سازی سطح بتن دچار تخریب

قبل از استفاده از مواد ترمیم کننده بتن، ضروری است که سطح به طور کامل آماده‌سازی شود. آماده‌سازی سطح بتن تخریب شده نیازمند تجربه و تخصص بسیار زیادی است. گاهی اوقات لازم است که سطح بتن از بین برود تا بتوان به‌طور کامل بتن را تعمیر کرد. برای آماده‌سازی سطح بتن تخریب شده، اقداماتی انجام می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استفاده از بخار آب برای از بین بردن چربی های روی سطح بتن
• استفاده از مواد چسبنده و بهبود دهنده اتصالات از جمله لاتکس و دوغاب لاتکسی
• غرقاب کردن سطح بتن پایه و اشباع سازی آن با آب در نوبت های مختلف
•  ازبین برده سطح نازکی از بتن با کمک کاغذهای سمباده ای
• تمیز کردن سطح بتن به صورت موضعی با کمک مواد شیمیایی و مواد شوینده بدون حلال
• استفاده از اسید شویی برای تمیز کردن سطح بتن و از بین بردن لایه نازکی از سطح رویین بتن.
• صاف کردن سطوحی که دارای پستی و بلندی هستند.

مرحله چهارم: اجرای تعمیر بتن

پس از آماده‌سازی سطح برای ترمیم بتن، نوبت به تعمیر آن با استفاده از ملات می‌رسد. این مقاله توضیح می‌دهد که می‌توان از روش‌های دستی، پاششی، پمپ‌کردن، ثقلی و یا تزریقی برای تعمیر بتن آسیب‌دیده استفاده کرد. گاهی اوقات این روش‌ها به صورت ترکیبی استفاده می‌شوند تا اثربخشی بیشتری در تعمیرات سازه ایجاد شود. نظارت کامل و دقیق بر فرآیند اجرای تعمیر بتن آسیب‌دیده از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. توصیه می‌شود که کنترل کیفیت بتن آسیب‌دیده همزمان با مراحل اجرای آن صورت گیرد.

انجام آزمایشات مختلف با توجه به مراحل ترمیم بتن و نظارت مکرر روی آن باعث می شود تا احتمال بروز هر گونه اشتباه یا اختلال در طی اجرای تعمیرات به حداقل برسد. این کار باید با ایجاد ایمنی و افزایش استحکام سازه انجام شود. بنابراین باید نتیجه کار باعث افزایش مقاومت بتن و ایمنی آن گردد.

مهمترین نکات ترمیم بتن چیست؟

• ترمیم بتن باید حتما با ملات ترمیم کننده مناسب انجام شود. بسته به شدت تخریب هر یک از ملات ها می توانند کارایی متفاوتی را داشته باشند.
• بتنی که نیاز به مرمت و ترمیم دارد باید حتما قبل از اینکه ترمیم بتن انجام شود، مرطوب گردد. در این صورت چسبندگی ملات استفاده شده افزایش پیدا خواهد کرد.
• بتن ریزی با کمک روش های دستی چندان قابل قبول نیست و بهتر است که برای بهبود عملکرد ملات از روش های تزریقی یا پاششی استفاده کرد.
• روش دستی بیشتر در مواقعی که سطح رویین بتن آسیب دیده مورد استفاده قرار می گیرد.
• در صورتی که دسترسی به سطح بتنی به سادگی امکان پذیر نیست، می توان از روش بتن پاششی استفاده کرد. در این روش بتن کارایی بسیار خوبی خواهد داشت.
• ترمیم بتن باید با کمک متریال های درجه یک و قابل اعتماد انجام شود. از این رو حتما برای خرید ملات ترمیم کننده به فروشگاه های معتبر مراجعه کرده و از برندهای معتبر اقدام به خرید این ملات کنید.
• ملات‌های ترمیم کننده با حجم‌های متفاوت در بسته‌بندی‌های مختلف تولید می‌شوند. بسته به نیاز پروژه، می‌توانید از هر یک از این ملات‌ها استفاده کنید.

پارامتر‌های موثر بر هزینه تعمیر بتن آسیب دیده

یکی از سوالات متداولی که مشتریان معمولاً درباره تعمیر و بازسازی بتن مطرح می‌کنند، مربوط به هزینه‌های این فرآیند است. در واقع، مجموعه‌ای از فاکتورها تأثیرگذار بر هزینه نهایی تعمیر بتن می‌باشند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.

نوع ملات

ملات ترمیم کننده بتن به سه دسته مختلف تقسیم بندی می شوند که ملات پایه سیمانی ارزان ترین نوع ملات است. بسته به نوع ملات انتخاب شده و برند تولید کننده آن، هزینه تعمیر بتن نیز می تواند متفاوت باشد.

حجم آسیب دیدگی

از جمله مهم ترین فاکتورهای موثر روی قیمت حجم آسیب دیدگی است. هر چقدر حجم آسیب دیدگی بتن بیشتر باشد، ملات بیشتری نیز برای ترمیم مورد استفاده قرار می گیرد که این موضوع باعث افزایش هزینه می شود. میزان بتن آسیب دیده از نظر متراژ نیز روی هزینه تاثیر زیادی خواهد داشت.

نحوه اجرای ملات

هر یک از روش های اجرای ملات مانند پاششی، پمپی و تزریقی نیاز به اکیپ های اجرایی متخصص و همچنین تجهیزات خاص دارد که این موارد می توانند روی هزینه تاثیرگذار باشند.

کلام پایانی

اهمیت ترمیم بتن در ساختمان‌های مسکونی، تجاری و اداری بر آن شد تا این مقاله به طور کامل به روش‌های ترمیم بتن‌های آسیب‌دیده اختصاص یابد. بر اساس اطلاعات مقاله، افراد می‌توانند برای ترمیم و تعمیر بتن آسیب‌دیده از متریال‌های مختلفی استفاده کنند، از جمله ملات‌های ترمیم کننده پایه اپوکسی، پلیمری و سیمانی. با توجه به اهمیت تعمیر بتن آسیب‌دیده، بسیار حیاتی است که فرآیند تعمیرات را به شرکتی با تجربه و تخصص در این زمینه امکان‌پذیر سپرده شود. در این صورت طول عمر سازه نیز افزایش پیدا خواهد کرد.

از وال پست برای ایجاد مقاومت در ساختمان در مقابل انواع نیروها مانند باد و زلزله استفاده می‌کنند. همچنین وال‌پست‌ها برای تفکیک و محافظت دیوار از اسکلت سازه به کار می‌روند. وال‌پست‌ها انواع متفاوتی دارند. از جمله وال‌پست‌های نوین. نوین وال پست در واقع جایگزین وال‌ پست‌های سنتی است. اهمیت استفاده از وال پست‌های نوین وقتی مشخص شد که زلزله کرمانشاه رخ داد و با خود آسیب‌های بسیاری را به همراه داشت. زیرا بیشترین آسیبی که وارد شد، مربوط به عدم توجه به جزئیات اجرای دیوارهای غیرسازه‌ای یا همان میانقاب ها بود.

سیستم نوین وال پست چیست؟

امروزه از وال‌پست‌های نوین به جای جایگزینی برای نبشی کشی استفاده می‌شد که از نبشی کشی برای مهار دیوار استفاده می‌کردند. اما به دلیل مزایای نوین وال‌پست‌ها امروزه از این روش بیشتر استفاده می‌شود. در این مقاله می‌خواهیم درباره وال‌ پست‌های نوین بیشتر بدانیم و با انواع آنها آشنا شویم. پس اگر شما هم علاقه‌مند به این موضوع هستید، با ما در این مقاله همراه باشید.

انواع سیستم نوین وال پست کدام است؟

سیستم‌های وال پست نوین دارای چند دسته هستند  که در اینجا به دو نوع رایج آن اشاره می‌کنیم:

• سیستم نوین از نوع وال پست منقطع یا وال پست منقطع
• سیستم نوین از نوع وال پست مش یا وال مش

حال به سراغ این می‌رویم که به صورت مفصل‌تر درباره این دو نوع سیستم وال پست نوین بیشتر بدانیم.

سیستم نوین وال پست منقطع چیست؟

سیستم وال پست منقطع نوین، همان نگهدارنده و محافظ دیوار است. این محصول با کمک پروفیل فولادی ساخته می‌شود. این روش یکی از آسان‌ترین و مقرون‌به‌صرفه‌ترین روش‌های اجرای وال پست است. ناودانی منقطع یا وال پست منقطع نوین کمک می‌کند تا تیغه‌ها و دیوارها به صورت محکم‌تر و بهتری به اسکلت اصلی ساختمان متصل شوند. اگر حادثه‌ای چون زلزله اتفاق بیفتد، این وال پست منقطع است که کمک می‌کند تا نیروهای وارده به دیوار به سمت فریم و ساختار ساختمان منتقل شود. به این ترتیب باعث می‌شود که جلوی تخریب ساختمان گرفته شده و به استحکام بیشتر آن کمک می‌کند.

اگر بخواهیم کاربرد این نوین وال پست منقطع را بیان کنیم، در یک جمله این نوع وال پست وظیفه دارد از دیوارها در برابر هر نوع نیروی عمود بر صفحه، هر نوع نیروی خمشی و نیز نیروهای کمانشی در برابر لرزش‌های ساختمان محافظت کند. وقتی از این نوع وال پست در ساختمان استفاده می‌کنید در واقع کمک می‌کنید تا ایمنی ساختمان افزایش یابد.

مصالح ساختمانی تشکیل دهنده این نوع وال پست نوین شامل وادار افقی و قائم، میلگرد بستر، نبشی و یا ناودانی منقطع، قلاب میلگرد بستر، گیره میلگرد بستر است.

سیستم نوین وال پست مش چیست؟

وال پست مش نوین، جایگزین دیگری برای وال پست‌های سنتی است. زیرا همانطور که گفته شد، میزان مقاومت وال پست‌های سنتی چندان مناسب نیست و به همین دلیل از این روش برای تقویت دیوارهای غیرسازه‌ای در سال‌های اخیر استفاده می‌شود. در واقع وال مش از جدیدترين نگهدارنده‌هایی به حساب می‌آید که باعث می‌شود استحکام سازه افزایش یابد. اساس این روش، استفاده از سیستم کامپوزیت FRCM است. به این صورت که در این روش از کامپوزیت‌های مسلح شده به منظور مهار دیوارها استفاده می‌شود.

اگر بخواهیم به صورت دقیق‌تری به این موضوع بپردازیم باید بگوییم که سیستم وال پست مش نوین از یک لایه مش فایبرگلاس تشکیل شده است که آن را با دو لایه از جنس پلاستر گچی یا پلاستر سیمانی پوشانده‌اند. اجرای دو طرفه این توری فایبرگلاس، کمک می‌کند تا دیوار به وقت وارد شدن بارهای جانبی بتواند انسجام، ساختار و یکپارچگی خود را به خوبی حفظ کند.

بنابراین اگر از این روش در دیوارها و سازه مدنظر خود استفاده کنید، در هنگام زلزله یا طوفان دیگر لازم نیست نگران ایجاد ترک خوردگی‌های بسیار عمیق یا حتی ریزش دیوار باشید. زیرا سیستم نوین وال پست مش کمک می‌کند تا این نیروهای وارده به اسکلت اصلی ساختمان منتقل شود. به این ترتیب شما جلوی تخریب‌های عمیق را می‌گیرید و مانع از بروز آسیب‌های جدی به ساختمان می‌شوید.

مصالح تشکیل دهنده وال پست مش شامل توری و مش فایبرگلاس، پلاستر سیمانی و گچی، نبشی و ناودانی و چسب اپوکسی است.

مزایای سیستم نوین وال پست منقطع چیست؟

کاربرد سیستم وال پست منقطع نوین در ساختمان دارای مزایایی است که در اینجا به چند مورد آن اشاره می‌شود:

تطبیق‌پذیری

اولین مزیتی که می‌توان برای این نوع وال پست منقطع برشمرد، تطبیق‌پذیری آن است. از پروفیل‌های منقطع می‌توان برای استفاده‌های متنوعی از جمله قاب‌بندی دیوارها، سقف‌ نگهدارنده و نیز ساخت پارتیشن استفاده کرد. استفاده از این روش باعث می‌شود که نصب آسان شود، زیرا می‌توان به راحتی قطعه‌های مورد نظر را در کنار هم قرار داد و دیگر لازم نیست که در محل برش را انجام داد، زیرا برش‌ها از قبل آماده شده‌اند و نیازی به اندازه‌گیری‌های پیچیده هم نیست.

دوام و طول عمر بالا

از دیگر مزایایی که می‌توان با اجرای نوین وال پست منقطع در اختیار داشت آن است که این روش بسیار بادوام است. پروفیل‌های به کار رفته در این روش در بیشتر موارد از جنس فلزهای باکیفیتی مثل فولاد یا آلومینیوم است که استحکام و طول عمر بالایی دارند. همین باعث می‌شود که وال پست منقطع نوین تبدیل به یک انتخاب مطمئن با طول عمر بالا برای پروژه‌های ساختمانی شود. با استفاده از این وال پست می‌توانید از پایداری و یکپارچگی سازه مدنظر خود اطمینان حاصل کنید.

مقرون به صرفه بودن

پروفیل‌های وال پست منقطع بسیار مقرون به صرفه هستند. به دلیل آنکه حفره‌هایی روی پروفیل وال پست منقطع ایجاد شده است، وزن آنها بسیار سبک‌تر از ناودانی‌های معمولی است. به همین دلیل است که قیمت این نوع نوین وال پست کمتر از ناودانی‌های دیگر است. شما می‌توانید این پروفیل‌ها را در مکانی خارج از پروژه در مقادیر زیاد تولید کنید و به این ترتیب در هزینه‌های تولید صرفه‌جویی خوبی به عمل آورید. همچنین استفاده از این نوع وال پست باعث می‌شود که در هزینه‌های تولید و نیروی کار هم صرفه‌جویی شود.

سرعت اجرا

از دیگر مزایای وال پست منقطع نوین این است که سرعت و کارایی اجرای آن نسبتا بالاست. به همین دلیل پروژه در زمان کمتری به نتیجه می‌رسد. در این نوع روش دیگر لازم نیست که در محل، برش و اندازه‌گیری انجام شود، پس عملیات نصب و اجرا راحت‌تر و سریع‌تر انجام می‌شود. به همین دلیل می‌توانید پروژه را در همان مهلت زمانی مقرر تحویل دهید.

از دیگر مزایایی که می‌توان به آن اشاره کرد موارد زیر است:

• ایمنی در اجرا و کاهش خطر خطای انسانی
• در دسترس بودن مواد مورد نیاز برای پروژه‌های ساختمانی
• امکان سفارشی‌سازی بر اساس الزامات طراحی خاص و منطبق با نیازهای منحصر به فرد هر پروژه

مزایای سیستم نوین وال پست مش چیست؟

مزایای استفاده از سیستم‌های نوین در وال پست مش عبارت است از موارد زیر:

• جلوگیری از ترک خوردگی دیوار
• جلوگیری از جمع شدن ملات روی دیوار
• مقاومت بسیار در برابر حرارت
• مقاومت در برابر خوردگی‌ها
• امکان اجرای نوین وال مش روی انواع دیوارهای بلوک سیمانی،‌ دیوارهای هبلکس، دیوارهای سفالی و دیوارهای آجری
• عدم حرکت دیوار خارج از صفحه
• ضمانت برای ایجاد ایستایی دیوار
• محافظت از ساختمان و سازه در برابر عوامل محیطی مخرب
• صرفه‌جویی تا 50 درصد در هزینه های محصول در مقایسه با وال‌پست‌های فلزی
• عدم نیاز به وال‌ پست‌های میانی
• حذف همه وادارهای قائم
• عدم نیاز به هشتی‌گیرهای تقاطع دیوارها
• عملکرد مطلوب‌تر این نوع نوین وال پست در تست‌های لرزه‌ای نسبت به نمونه‌های سنتی
• سازگاری بیشتر با طبیعت
• عدم پیچیدگی در شرایط انبارداری مصالح مورد استفاده
• وزن سبک و راحتی در نقل و انتقال
• سازگاری توری‌های فایبرگلاس با انواع مختلف مصالح ساختمانی

با توجه به مزایای گفته شده، استفاده از این سیستم در جهت مقاوم‌سازی ساختمان و افزایش ایمنی آن توصیه می‌شود. همچنین برای آشنایی بیشتر با مزایای سیستم وال مش می‎‌توانید مقاله ” 9 حقیقت جالب در مورد وال مش که نمی‌دانستید ” را مطالعه نمایید.

سیستم نوین وال پست منقطع چگونه اجرا می شود؟

درباره نحوه اجرای سیستم وال پست نوین منقطع باید گفت که این سیستم به چندین روش مختلف اجرا می‌شود که دراینجا به سه مورد اشاره می‌شود:

• اتصال به ستون‌های ساختمان از طریق میلگرد
• اجرای وال پست منقطع از طریق انکر بولت و نبشی کشی
• انجام عملیات مهار دیوار به دیوار برشی از طریق رد کردن میلگرد در درون سوراخ قاب‌ها

وال پست منقطع به این صورت اجرا می‌شود که در وال‌پست‌های افقی، المان ناودانی شکلی به طول 20 تا 30 سانتی‌متر و عرض 7 سانتی‌متر به زیرتیرها متصل می‌شود. در نصب و اجرای این وال پست باید بادخور را هم در نظر گرفت. نکته مهم در حین اجرا آن است که باید فاصله بحرانی تیر حتما رعایت شود و ناودانی مدنظر نباید در این فاصله نصب شود.

طبق آیین‌نامه‌های مربوط به اجرای ناودانی‌ یا وال پست منقطع نباید از اتصال ضربه‌ای به ستون استفاده کرد. اتصال ضربه‌ای خود شامل استفاده از میخ، چاشنی و تفنگی است. علت این ممنوعیت هم آن است که ممکن است باعث آسیب رساندن به سازه شود و در سازه‌های بتنی، ترک ایجاد کند. ذکر این نکته ضروری است که اگر در ساخت دیوار از بلوک‌های هبلکس استفاده شده باشد، اجرای وال پست هم راحت‌تر انجام می‌شود. چرا که این بلوک‌ها را می‌توان به راحتی برش داد و در آنها سوراخ ایجاد کرد.

اجرای وال پست منقطع در اسکلت‌های بتنی و فلزی

اگر قرار است از نوین وال پست منقطع در اسکلت‌های بتنی استفاده شود، باید زمان قالب‌بندی، صفحه‌های فلزی را در محل‌های مخصوص و از پیش تعیین ‌شده‌ای نصب کنید. سپس تیرک و وادار را در تعداد مشخص روی این صفحه‌های فلزی متصل نمایید. تعداد این تیرک‌ها و وال‌های پست و همچنین وادارها بر مبنای متراژ محل و نیز محاسبات نقشه‌کش تعیین می‌شود. در این مرحله، ناودانی‌های منقطع به سازه‌های ستون و سقف متصل می‌شود. این کار به منظور مهار صفحه‌های بیرونی دیوار انجام می‌پذیرد. میلگردها باید از طریق پیچ و رول پلاک در تراز مشخص شده روی ستون نصب شود. همزمان که دیوار در محل‌های از پیش تعیین شده چیده می‌شود باید میلگرد بستر را هم نصب کنید.

در مورد نحوه اجرای وال پست منقطع در اسکلت‌های فلزی هم دقت کنید که فرایند به همین منوال است با این تفاوت که برای اتصال وال پست‌ها باید از پیچ و مهره یا دستگاه‌های مخصوص جوشکاری استفاده شود.

نکات مهم در اجرای وال پست منقطع

اگر بلوک هبلکس برای ساخت دیوار استفاده می‌شود باید به این نکات دقت کنید تا نتیجه کار رضایت خاطر بیشتری به همراه داشته باشد:

• اتصال ناودانی به سازه‌های بتنی باید از طریق رولت بولت گردشی انجام شود و نه از طریق روش تفنگی
• استفاده از میلگردهای بستر در مقابل نیروهای عمود بر دیوار ضرورت دارد. انتهای میلگردهای بستر باید به شکل مفصلی انجام شود، به طوری که امکان تغییر وجود داشته باشد.
• ارتفاع دیوارهای غیرسازه‌ای از تراز کف باید کمتر از سه و نیم متر باشد.

ذکر این نکته ضروری است که در هنگام اجرای این سیستم نوین وال پست ممکن است دچار چند اشتباه رایج شوید. از جمله اشتباهات رایج آن است که اجرای پشت به پشت نبشی‌های افقی و عمودی انجام نشود. اگر این اتفاق رخ دهد، دیوار در داخل نبشی‌ها و فقط در یک سمت اجرا می‌شود. همچنین اگر پیش از بتن‌‌ریزی، صفحه پایه مناسب نباشد، حتما باید میله‌های فولادی را در تیر بکارید و بعد پروفیل وال پست منقطع را به آن جوش بدهید. همچنین می‌توانید صفحه مورد نظر را از بالا به پایین با استفاده از پیچ و غلطک به تیر متصل کنید. در ضمن برای بستن چوب به تیر، هرگز نباید از میخ‌های سه سانتی‌‌متری استفاده کنید.

مهار دیوار به روش سیستم نوین وال پست مش چگونه است؟

درباره اجرای وال پست مش در سیستم‌های نوین باید گفت که مراحل اجرای این نوع وال مش شامل چندین مرحله است که در اینجا به آنها اشاره می‌کنیم:

مرحله اول :

دیوارچینی. در این مرحله باید از مصالح جداکننده‌ای مانند پشم سنگ یا پلی استایرن استفاده کنید تا دیوارچینی به شکلی درست و صحیح انجام پذیرد.

مرحله دوم :

اجرای نوار وال مش فایبرگلاس. در این مرحله از نوارهای وال مش استفاده می‌شود. این نوارها معمولا در عرض‌های از پیش تعیین شده تهیه می‌شوند. نوارهای وال مش فایبرگلاس به شکل عمودی اجرا می شوند. نصب موقت این نوارها توسط میخ صورت می‌پذیرد.

مرحله سوم :

اجرای پلاسترهای ویژه وال مش. در این مرحله اجرای نوین وال پست مش که مرحله نهایی هم به حساب می‌آید، الیاف توری شیشه‌ای توسط پلاسترهای گچی یا سیمانی پوشانده می‌شود. ذکر این نکته ضروری است که اگر ساختمان‌های قدیمی یا حتی جدید بدون سیستم وال پست اجرا شده است هم می‌توان با نصب صحیح مش فایبرگلاس یا پلاسترکشی مناسب این دیوارها را از نظر لرزه‌ای مقاوم کرد. در این مورد نیازی نیست که از اجرای ناودانی استفاده کنید یا تیرک و وادار در میانه دیوار نصب کنید. بلکه فقط کافی است که لایه‌های فایبرگلاس را روی سطح دیوار اجرا کنید.

به همین دلیل است که اجرای وال پست مش نوین طرفداران بسیاری دارد. زیرا تقویت دیوار با استفاده از این سیستم بسیار آسان و راحت است. جالب است بدانید که از وال پست مش برای ترمیم یا مقاوم‌سازی بناهای تاریخی هم استفاده می‌شود. علاوه بر این که امکان مقاوم‌سازی با استفاده از این سیستم وجود دارد، متریالی که در وال پست مش استفاده می‌شود کاملا با مصالحی که در این بناها به کار رفته سازگاری دارد. بنابراین هیچ آسیبی متوجه این بناها نخواهد بود.

مرحله چهارم :

نصب ناودانی یا نبشی منقطع در فضایی که دیوار چیده شده است. در این مرحله باید توجه داشته باشید که در زمان نصب این نوع نبشی باید ساق‌های نبشی به صورت کامل به دیوار متصل نشده باشند. در واقع در این مورد داشتن عملکردی آزادانه اهمیت بسیاری دارد. نصب نبشی هم باید به وسیله اتصالات پیچی یا چسبی انجام پذیرد. در این مرحله از چسب‌های اپوکسی دوجزئی استفاده می‌شود.

هزینه اجرای سیستم نوین وال پست منقطع چقدر است؟

هزینه اجرای سیستم وال پست منقطع نوین بستگی به چند عامل دارد. شما در تهیه و اجرای این نوع وال پست نوین باید به این نکته توجه داشته باشید که سایز و کیفیت متریال به کار رفته تعیین می‌کند که هزینه اجرای این سیستم چقدر باشد. همچنین عوامل دیگری هم در تعیین هزینه اجرا تاثیرگذار است که در اینجا به برخی از آنها اشاره می‌شود:

ابعاد و نوع وال پست منقطع

هزینه اجرای نوین وال پست منقطع کاملا بستگی به ابعاد و نوع وال پست دارد. این محصولات در ابعاد مختلف و ساختارهای متنوع به بازار عرضه می‌شود. در ضمن هر کدام از این وال پست‌ها می‌تواند بسته به نوع هزینه و قیمت نصب متفاوتی داشته باشد. یعنی هم خود نوع وال پست و ابعاد مهم است و هم هزینه نصب هر کدام از آنها. اگر بخواهیم ساده بگوییم هر چه ارتفاع سازه شما بیشتر باشد باید از ناودانی‌های منقطع بزرگ‌تری استفاده کنید که به این معناست که هزینه شما می‌تواند متفاوت باشد.

شرایط جغرافیایی

از دیگر عواملی که تعیین می‌کند هزینه وال پست منقطع شما چقدر باشد، ویژگی‌های زمینی است که ساختمان در آن احداث می‌شود. نوع خاک، شیب زمین، شرایط جوی و دسترسی به محل نصب تاثیر بسیاری بر هزینه نصب وال پست دارد. مثلا ممکن است در برخی از زمین‌ها لازم باشد که کارهای زیرساختی هم انجام شود. کارهای زیرساختی از جمله حفر چاه یا بتن‌ریزی. هر کدام از این موارد خود هزینه‌های متفاوتی را می‌تواند روی دوش شما بگذارد.

حجم کار و نیروی مورد نیاز

هزینه‌های مربوط به میزان کار و نیروی کار مورد نیاز هم جزو عواملی است که مشخص می‌کند چقدر بابت بابت اجرای وال پست منقطع نوین بپردازید. پیچیدگی کار و تعداد وال پست‌هایی که باید نصب شوند خود مشخص می‌کنند که شما به چه میزان نیروی کار نیاز دارید.

هزینه مربوط به مواد اولیه و تجهیزات

شما برای اجرای وال پست منقطع نیاز به مواد ساختمانی از جمله وال پست، بتن، سیم، اتصالات سیستم وال پست  و دیگر مصالح ساختمانی دارید. معمولا برای نصب وال پست‌های منقطع از ورق‌های گالوانیزه یا ورق سیاه استفاده می‌شود. باید توجه داشته باشید به عنوان مثال اگر از ورق گالوانیزه برای اجرای نوین وال پست منقطع استفاده کنید، هزینه‌های بیشتری باید بپردازید.

قیمت فروش سیستم نوین وال پست مش چقدر است

همانطور که در بخش‌های بالا هم اشاره شد، سیستم‌های وال پست مش  از نظر هزینه نسبت به وال‌پست‌های فلزی بسیار مقرون‌به‌صرفه‌تر هستند. به این صورت که حتی هزینه اجرای این وال مش ها می‌تواند تا 50 درصد کمتر از هزینه اجرای وال پست فلزی باشد. در تعیین قیمت این کالا عوامل بسیاری دخیل است که در اینجا به برخی از آنها اشاره می‌شود:

• ابعاد چشمه توری وال مش
• میزان الیافی که در هر متر مربع این وال پست مش‌ها به کار رفته است
• کیفیت وال مش

به این ترتیب در هنگام تهیه وال پست مش‌ها به این عوامل دقت کنید تا انتخاب درستی داشته باشید. توجه به این نکات بسیار ضروری و مهم است.

مقایسه وال پست مش با وال پست فلزی

اگر بخواهیم بین وال مش  و وال‌ پست‌های فلزی مقایسه‌ای انجام دهیم باید به این نکته توجه کنیم که اگر در ساختمان از وال پست مش استفاده شود در هنگام بروز زلزله میزان خرابی‌ها کاهش قابل ملاحظه‌ای خواهد داشت. همچنین اگر از وال پست فلزی در ساختمان استفاده شود، گرچه ممکن است مزایای بسیاری در برداشته باشد، اما فرایند نصب و اجرای این روش دارای پیچیدگی ها و دشواری‌های بیشتری نسبت به وال پست‌های مش جدید است. از نظر میزان سرعت اجرای پروژه هم اگر از سیستم وال مش استفاده شود، پروژه در زمان کمتری به نتیجه می‌رسد و بنابراین از میزان هزینه‌های اجرای پروژه کاسته می‌شود.

در ضمن اگر از روش و سیستم نوین وال پست مش استفاده شود دیگر نیازی به جوشکاری‌های متعدد و نصب وادارهای فولادی نیست. حتما می‌دانید که اگر بخواهید از روش وال پست فلزی استفاده کنید به این موارد نیازخواهید داشت. از طرفی سیستم وال پست مش بسیار ایمن‌تر از روش فلزی اجرا می‌شود.

اگر بخواهیم از نظر نیروی کار و میزان تخصص هم این دو را با هم بسنجیم باید بگوییم که سیستم وال مش معمولا نیازی به کارگران متخصص ندارد. به این ترتیب کارگران معمولی هم می‌توانند بدون مهارت خاصی این سیستم را اجرا کنند. خود این مساله هم باعث می‌شود که شما در هزینه پرداختی به کارگران هم صرفه‌جویی‌هایی به عمل آورید، زیرا نیازی به نیروهای چندان ماهر و آموزش‌دیده نخواهید داشت.

کلام پایانی

در این مقاله با وال پست نوین آشنا شدیم و درباره انواع و مزایای هر کدام بیشتر دانستیم. استفاده از وال پست نوین روشی برای مقاوم‌سازی بیشتر ساختمان در برابر زلزله و حوادثی چون طوفان است. شما با استفاده از دو نوع رایج این سیستم می‌توانید هم در هزینه‌های مقاوم‌سازی ساختمان صرفه‌جویی کنید و هم سرعت پروژه ساختمانی خود را تا حد قابل توجهی افزایش دهید. استفاده از این سیستم به ویژه پس از وقوع زلزله‌های مهیب در کشور بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

وال مش در آیین نامه 2800 یکی از روش های نوین برای مهار لرزه ای دیوارها و اجزای غیر سازه ای در ساختمان ها است. کاهش هزینه‌ها، سهولت در اجرا، و تأمین مقاومت حداکثری وال مش برای دیوارها، موجب جایگزینی این روش جدید به جای روش‌های سنتی مهار لرزه‌ای شد. با این حال، اعتماد به وال مش به عنوان یک سیستم برتر برای مقاوم‌سازی ساختمان مستلزم طراحی و اجرای دقیق با بهترین متریال‌هاست.

کنترل کیفیت وال مش از سه ضلع تشکیل یافته است : طراحی دقیق وال مش، انتخاب دقیق مواد مورد نیاز، و اجرای دقیق وال مش.

هر یک از این جنبه‌ها می‌توانند اهمیت بسیار زیادی داشته باشند. در ادامه مقاله قصد داریم در مورد مثلت کنترل کیفیت وال مش و اهمیت کنترل کردن این سیستم در ساختمان ها، صحبت کنیم.

کنترل کیفیت پروژه چیست؟

هر پروژه ساختمانی نیازمند اجرای صحیح و دقیق است تا در نهایت بتوان با توجه به نیازهای پروژه، به هدف نهایی رسید. کنترل کیفیت پروژه به مجموعه‌ای از اقدامات اطلاق می‌شود که با اجرای آن‌ها، کیفیت پروژه از نظر مواد استفاده شده و روش‌های اجرایی با دقت و کمال نظارت می‌گردد. این اقدامات به منظور بررسی و اصلاح کیفیت انجام ‌می‌شود و در نهایت به کنترل کیفیت جامع پروژه منتهی می‌شوند. کنترل کیفیت در پروژه، فقط مربوط به پروژه های ساختمانی نیست و هر یک از پروژه های کاری، تحقیقاتی و … نیز دارای کنترل کیفیت هستند.

با این حال موضوع این مقاله ما کنترل کیفیت در پروژه های ساختمانی است که با هدف بررسی نتایج پروژه انجام می شود. در نهایت پس از کنترل کیفیت، در صورتی که خلل یا عیبی در پروژه وجود داشت، مسئول کنترل کیفی باید ایده های لازم را برای رفع این مشکل ارائه کند. به طور کلی، کنترل کیفیت پروژه های ساختمانی تاثیر بسیار زیادی روی بهبود عملکرد پروژه های ساختمانی دارد و می تواند ریسک خطاهای انسانی را در پروژه ها به حداقل برساند.

اهمیت کنترل کیفیت اجرای وال‌ مش در ساختمان چیست؟

وال مش یکی از سیستم های نوین برای مهار لرزه ای دیوارها است. از گذشته تاکنون، از اقدامات متعدد برای افزایش مقاومت دیوارها و بخش‌های مختلف ساختمان‌ها استفاده می‌شد؛ با این حال، امروزه این روش‌ها به شدت هزینه‌بر شده‌اند و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیستند. به علاوه، روش‌هایی تدابیر گرفته شده‌اند که نه‌تنها اقتصادی‌تر هستند بلکه قادرند نیازهای پروژه‌های ساختمانی را به بهترین نحو ممکن تأمین کنند. وال مش سیستمی نوین برای مهار لرزه ای دیوارها است. این سیستم می تواند جایگزین بسیار خوبی برای وال پست های فلزی و بتنی سنتی و قدیمی شود.

اگرچه وال مش می تواند جایگزین بسیار عالی برای سیستم های قدیمی در ساختمان ها باشد؛ اما موضوع اینجاست که وال مش در صورتی نیازهای پروژه را تامین می کند که به صورت صحیح اجرا شود.

منابع کنترل کیفیت سیستم وال مش

هر گونه خطا یا کم و کاستی در اجرای وال مش می تواند تاثیر منفی روی عملکرد آن داشته باشد. از این رو کنترل کیفیت اجرای وال مش باید با کمک افراد متخصص و حرفه ای انجام شود تا در نهایت بتوان شاهد حداکثر مقاومت این سیستم در هنگام زلزله بود.

کنترل کیفیت وال مش از سه مرحله تشکیل می شود که در ادامه در مورد آن ها توضیح خواهیم داد. باید توجه داشت که هنوز سیستم وال مش، یک سیستم نوپا است. به هر حال، در پیوست 6 آیین‌نامه 2800 و سایر آیین‌نامه‌ها، توضیحاتی در خصوص قوانین و مقررات اجرای وال مش آورده شده است؛ با این حال، لازم است توجه داشت که بخش قابل توجهی از این فرآیند به صورت تجربی و با توجه به نظرات متخصصین انجام می‌شود. کنترل کیفیت اجرای وال مش می‌تواند تاثیر زیادی بر مقاومت ساختمان‌ها داشته باشد. این کنترل می‌تواند از وقوع خطرات ناشی از ورود بار لرزه به ساختمان‌ها جلوگیری نماید.

مثلث کنترل کیفیت وال مش چیست؟

کنترل کیفیت وال مش مطابق”دستورالعمل طراحی و اجرای ملات مسلح شده با مش الیاف شیشه برای مهار دیوارهای بلوکی“، اقدامی است که در 3 مرحله مختلف انجام می شود. در واقع مثلث کنترل کیفیت وال مش باید به طور دقیق توسط مهندسین مورد بررسی قرار دهید تا در نهایت نتیجه اجرای وال مش، مطابق با نیاز پروژه ساختمانی باشد. سه ضلع اصلی مثلث کنترل کیفیت وال مش شامل موارد زیر می باشند.

• طراحی وال مش
• تامین مصالح وال مش
• اجرای وال مش

طراحی، تامین مصالح مورد نیاز وال مش و اجرای صحیح این سیستم از جمله اقداماتی هستند که باید به صورت صحیح انجام شوند تا وال مش بتواند به عنوان یک جایگزین عالی برای سیستم وال پست بتنی و فلزی مورد استفاده قرار گیرد. هر گونه خطای اجرایی ارادی و غیر ارادی در طراحی، اجرا و تامین مصالح مورد نیاز ایجاد شود، می تواند تاثیر منفی روی عملکرد ساختمان داشته باشد. از این رو حتما مهندسین باید تمام تلاش خود را برای ارائه بهترین خدمات در زمینه کنترل وال مش به کار بگیرند.

طراحی وال مش: ضلع اول مثلث کنترل کیفیت وال مش

ضلع اول مثلث کنترل کیفیت وال مش، طراحی وال مش است. سیستم وال مش یک سیستم برای مهار لرزه ای دیوارها و اجزای غیر سازه ای است که با کمک چند متریال متفاوت انجام می شود. اصلی ترین ماده اولیه برای طراحی و اجرای وال مش، نوار توری فایبرگلاس است. علاوه بر این باید ملات خاصی نیز به عنون اندود زیرین و رویین روی توری فایبرگلاس اجرا شود. مهندس محاسب باید قبل از اجرای وال مش و تامین مصالح مورد نیاز، مطابق با نیاز پروژه مراحل طراحی وال مش را انجام دهد.

طراحی وال مش شامل جانمایی توری های فایبرگلاس، طول، عرض و میزان گرماژ آن ها و همچنین میزان و نوع پلاستر  استفاده شده می باشد. مهندسین متخصص تنها قادر به طراحی سیستم وال مش به صورت اصولی هستند. چرا که مقررات و آیین نامه های متنوعی در این زمینه وجود دارند که باید مورد بررسی قرار گیرند. اطلاعات دقیقی از قوانین اعلام شده در این آیین‌نامه‌ها به غیر از این متأسفانه در دسترس نیست. بنابراین، مهندسین ملزم به انجام مراحل طراحی وال مش با توجه به شرایط خاص پروژه هستند.

تاثیر طراحی در عملکرد صحیح

اولین قدم برای کنترل کیفیت وال مش، کنترل کیفیت طراحی است. بدیهی است که اگر طراحی وال مش به صورت دقیق انجام نشود یا اینکه خطایی در آن وجود داشته باشد، تمامی مراحل بعدی از جمله تامین مصالح و اجرای وال مش نیز دچار مشکل خواهند شد. از این رو این مرحله برای کنترل کیفیت وال مش از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. مطابق با آیین نامه ها و ضوابط موجود باید حتما طراحی وال مش مورد بررسی قرار گیرد. اینکه چه نوع مصالحی برای اجرای وال مش تعیین شده اند و جانمایی هر یک از عضوهای توری وال مش چگونه هستند، همگی باید در مرحله طراحی مورد بررسی قرار گیرند. فقط در صورت مورد تایید بودن طراحی وال مش، می توان مراحل بعدی اجرای این سیستم را انجام داد.

تامین مصالح وال مش: ضلع دوم مثلث کنترل کیفیت وال مش

قبل از اجرای وال مش و پس از طراحی این سیستم، نوبت به تامین مصالح مورد نیاز می رسد. مصالح وال مش باید مطابق با آیین نامه های تعیین شده انتخاب شوند. چرا که میزان مقاومت سیستم وال مش تحت تاثیر کیفیت مصالح وال مش می باشد و اگر این مصالح مطابق با نیاز پروژه نباشند و نتوانند مقاومت لازم را برای دیوارها و اجزای غیر سازه ای ایجاد کنند، مشکلات بسیار زیادی برای ساختمان به وجود می آید.

خوشبختانه در آیین نامه 2800 و برخی از آیین نامه های دیگر در مورد مصالح مناسب برای اجرای وال مش توضیحات لازم داده شده است. از این رو مهندسین می توانند با توجه به نیاز پروژه و مطابق با همین آیین نامه ها، مصالح مورد نیاز را تامین کنند.

تامین مصالح وال مش باید زیر نظر مهندسین برای کنترل کیفیت وال مش انجام شود. حتما قبل از اینکه این مصالح برای اجرای وال مش استفاده شوند، لازم است که کیفیت سنجی شوند. تامین این مصالح از شرکت های معتبر و داشتن شناسنامه و ریپورت مشخص برای میزان مقاومت در برابر مواد شیمیایی، کشش و … از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در ادامه به مصالح وال مش که مورد تایید نظام مهندسی می باشند و باید مطابق با همین قوانین انتخاب شوند، اشاره می کنیم.

الیاف شیشه

مهم ترین متریال استفاده شده در سیستم وال مش، الیاف شیشه است. الیاف شیشه مقاوم به قلیا باید با مقاومت تسلیم بیش از 1000 مگاپاسکال مورد استفاده قرار گیرد و استفاده از نازک کاری با سیمان برای این نوع الیاف مجاز است. اگر از الیاف شیشه E-Glass استفاده شود، مقاومت تسلیم باید  حداقل 1000 مگاپاسکال باشد و همچنین نوع پلاستر به‌صورت گچی باشد.

گرماژ الیاف شیشه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و باید قبل از تهیه این الیاف به این موضوع توجه شود. در صورتی که الیاف شیشه به صورت سرتاسری اجرا شوند، گرماژ مورد نیاز برای آن ها حداقل 50 گرم بر متر مربع است. اما در صورتی که نیاز به اجرای نواری الیاف شیشه است، می توان آن ها را با گرماژ 100 گرم بر متر مربع تهیه کرد.

استفاده از پلاستر سیمانی برای اجرای وال مش الزامی است و نوع وال مش باید با دقت انتخاب شود تا مقاومت آن در برابر خوردگی با محلول‌های قلیایی بالا تضمین شود. مقاومت وال مش در برابر خوردگی با محلول‌های قلیایی بالا مدنظر قرار گیرد؛ بنابراین، انتخاب دقیق نوع وال مش برای استفاده از پلاستر سیمانی ضروری است. در صورتی که از الیاف غیر مقاوم به قلیا استفاده شود، به مرور زمان طول عمر الیاف کاهش پیدا می کند. حتی در صورتی که از الیاف تقویت شده بدین منظور استفاده شود، باز هم بروز این مشکل شایع است. حتی با وجود کاهش مقدار قلیای سیمان و یا ایجاد یک لایه محافظتی روی الیاف در برابر اثرات شیمیایی، باز هم مقاومت الیاف شیشه در برابر خوردگی کافی نیست. الیاف شیشه مقاوم به قلیا باید حداقل دارای 16 درصد زیرکونیا باشد.

پلاستر

پلاستر در دو لایه به صورت اندود زیرین و اندود رویین برای الیاف شیشه مورد استفاده قرار می گیرد. همانطور که در بخش قبل توضیح دادیم، پلاستر سیمانی و گچی می توانند بدین منظور مورد استفاده قرار گیرند. اما در هنگام تامین مصالح مورد نیاز برای اجرای وال مش، حتما لازم است که پلاستر مطابق با نوع الیاف انتخاب شود.

در صورت استفاده از پلاستر سیمانی نوع الیاف حتما باید مقاوم به قلیا باشد، اما در صورت استفاده از پلاستر گچی، نوع الیاف می تواند معمولی و به صورت E-GLASS باشد. در فرآیند تهیه و خرید پلاستر، حائز اهمیت است که به نکات ذکر شده با دقت توجه کنیم. پس از خرید، اجرای کنترل کیفیت بر روی پلاستر ضروری است تا اطمینان حاصل شود که عملکرد وال مش در ساختمان‌ها به درستی انجام خواهد شد.

چسب اپوکسی

چسب اپوکسی نیز از جمله مصالح مورد نیاز در سیستم وال مش است. البته به شرطی که مهندس طراح اجازه استفاده از چسب اپوکسی را به جای پیچ یا میخ داده باشد. میزان چسب اپوکسی با توجه به نیاز پروژه از سوی مهندس طراح مشخص می شود و باید در هنگام کنترل کیفیت وال مش، به متناسب بودن چسب اپوکسی با پروژه توجه داشت. در صورتی که مهندس طراح الزام را روی استفاده از میخ و پلیت ها داشته است، امکان استفاده از چسب اپوکسی وجود ندارد.

اجرای وال مش: ضلع آخر مثلث کنترل کیفیت وال مش

ضلع سوم و آخر مثلث کنترل کیفیت وال مش، مربوط به اجرای این سیستم است. سیستم وال مش یک سیستم نوین و جدید است که در کشور ایران اجرایی می شود از این رو، بسیاری از قوانین اجرایی وال مش با توجه به تجربه و تخصص مهندسین تدوین شده‌اند. اکیپ‌های اجرایی نیمه ماهر، با رعایت دستورالعمل‌های ارائه شده توسط شرکت اجراکننده وال مش، قادر به اجرای وال مش در دیوارهای غیرباربر و سایر بخش‌های ساختمان می‌باشند. متاسفانه در صورت عدم نظارت دقیق بر اجرای سیستم وال مش، ممکن است خطاهای اجرایی زیادی رخ دهد. رفع این خطاها نیازمند زمان و هزینه بسیار زیادی است. از جمله نکات اجرایی سیستم وال مش شامل موارد زیر هستند:

• اجرای دیوار

دیوارچینی باید به صورت متعارف و بدون نیاز به وادار در دیوار انجام شود. در مرحله دیوارچینی و قبل از اجرای وال مش، لازم است که جداسازی دیوارها از سازه اصلی با کمک فوم تراکم پذیر یا همان یونولیت انجام شود.

• نصب نوار‌های مش

نوارهای وال مش باید با دقت و جزئیات دقیق نقشه اجرایی، اجرا شوند. جانمایی صحیح نوارها در انواع دیوارها و رعایت فاصله میان نوارهای وال مش بسیار حائز اهمیت است. همچنین باید با توجه به نوع دیوار از جمله دیوار بازشو، دیوار جان پناه، دیوار درز انقطاع و …، نوارهای وال مش را به اجرا در آورد.

• اعمال پلاستر بر روی دیوار

عمل آوری پلاستر سیمانی و گچی و اجرای آن ها با ضخامت مناسب نیز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. هر گونه ناهماهنگی در اجرای پلاستر و یا عدم استفاده از پلاستر باکیفیت باید در مراحل ابتدایی کنترل کیفیت وال مش مورد بررسی قرار گیرند.

• اتصال نبشی‌ها

اتصال نبشی ها و ناودانی ها می تواند با کمک چسب اپوکسی و پیچ انجام شود. موضوع به طور کامل در نقشه اجرایی توضیح داده شده است. الزامی است مراحل اجرای نبشی‌ها و ناودانی‌ها را با دقت، بر اساس همان توضیحات، انجام داد. اگر نیاز به اتصال ناودانی‌ها و نبشی‌ها با استفاده از چسب وجود داشته باشد، ضروری است که آماده‌سازی سطح زیرین نیز مطابق با نقشه اجرایی انجام شود. سپس چسب به مقدار کافی مورد استفاده قرار گیرد. اگر نیاز به اتصال با پیچ باشد، باید سوراخ و قطر پیچ به دقت انتخاب شوند تا پس از مدت زمان معین، اتصال پیچ شل نشود.

تمامی مراحل فوق باید تحت نظر مهندس ناظر انجام شوند. در نهایت برای کنترل کیفیت اجرای وال مش نیز مهندسین می توانند تست های مختلف را انجام دهند. به طور مثال یکی از تست هایی که بدین منظور استفاده می شود، تست های مخرب است. برای اطمینان از اتصال نبشی‌ها، می‌توان چند نقطه نبشی را به صورت تصادفی انتخاب کرد و سپس تست‌های مخرب روی آن‌ها انجام داد. اطمینان از تطابق وال مش اجرا شده با نقشه اجرایی در این مرحله بسیار ضروری است. هر خطای اجرایی که از اجرا یا عدم تأمین مصالح مورد نیاز ناشی شود، باید به پیمانکار ارجاع داده شود تا تصحیحات لازم انجام گیرد. این اقدام به منظور رفع کامل مشکلات مربوطه از سوی پیمانکار انجام خواهد شد.

سخن پایانی

اهمیت کنترل کیفیت وال مش به قدری است که اگر متخصصین توجه کافی به این کار نداشته باشند، احتمال بروز خطا پس از اجرای پروژه وجود دارد. وال مش برای افزایش ایمنی ساختمان در برابر زلزله انجام می شود. بنابراین، مقاومت وال مش در ساختمان‌ها بسیار حائز اهمیت است؛ حتی یک خطای اجرایی و محاسباتی کوچک می‌تواند عملکرد وال مش را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. یک خطای اجرایی و محاسباتی کوچک حتی می‌تواند تاثیر بسیار بدی روی عملکرد وال مش در ساختمان‌ها داشته باشد؛ بنابراین، میزان مقاومت وال مش بسیار حائز اهمیت است.

با توجه به ارتباط وال مش با جان و مال مردم، لازم است کنترل کیفیت این سازه با مسئولیت بیشتری انجام شود. در صورت وقوع هر گونه خطا در طراحی، تأمین مصالح و اجرای وال مش، مسئولیت برطرف‌سازی این مشکلات به عهده پیمانکار است.  با تایید وال مش توسط مهندس ناظر و اجرای کنترل کیفیت به شکل اصولی، این سیستم می‌تواند جایگزین مناسبی برای وال پست‌های سنتی شناخته شود.

در شرکت وال مش، مهندسین در تمام سه مرحله کنترل کیفیت به دقت اقدام به انجام می‌پردازند. هدف آنان تضمین مطابقت پروژه با استانداردهای موجود در نهایت تحویلی است.

یکی از مصالحی که در سال های اخیر بسیار شاهد به کار رفتن آن در صنایع مختلف بودیم، الیاف شیشه است. الیاف مقاوم استحکام بالایی در برابر شرایط مختلف دارند و در عین حال با وزن کم قابل استفاده در صنایع گوناگون هستند. انعطاف پذیری در طراحی الیاف شیشه، امکان تولید این الیاف در وزن ها و ابعاد مختلف و همچنین مقاومت بالای این الیاف باعث کاربردهای متنوع آن در صنایع گوناگون شده است. در ادامه این مقاله قصد داریم شما را با انواع الیاف مقاوم شیشه ای، کاربردهای این الیاف و هر آن چیزی که باید در مورد آن ها بدانید، آشنا کنیم.

الیاف شیشه چیست؟

این محصول در سال های اخیر به دلیل خواص بسیار متنوعی که در اختیار مصرف کنندگان می دهد، توانسته در صنایع مختلف مورد استفاده قرار گیرد. الیاف مقاوم (شیشه ای) در ساخت بدنه خودروها، قایق های تندرو و مسابقه ای، کلاه ایمنی موتورسواران و … مورد استفاده قرار گیرد و در صنعت ساختمان سازی نیز به وفور شاهد استفاده از این الیاف هستیم.
این محصول از حرارت دادن مواد معدنی که از قبل از بلور شدن سرد می شوند، تشکیل می گردد. این الیاف با وجود داشتن بافت ظریف، بسیار خمش پذیر هستند و می توانند از شیشه ساخته شوند. این الیاف با قطر ثابت حدود 5 الی 25 میکرون و طول نامحدود تولید می گردند.
این الیاف‌ها دارای تنوع بالایی هستند و ساختمان و ابعاد متفاوتی دارند. این محصول در واقع مشابه با تار مو هستند که در صورت نیاز به اجرای آن ها به صورت پارچه ای، در کنار هم بافته می شوند و مقاومت بسیار بالایی را از آن خود می کنند. متریال مورد نظر در حال حاضر امکان خرید با وزن ها و ابعاد مختلف دارند. میزان گرماژ این الیاف در هر متر مربع نشان از کیفیت و میزان استحکام آن ها دارد.

مزایای الیاف شیشه:

الیاف شیشه چندین سال است که به صورت تخصصی در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. این یعنی اینکه عملکرد این الیاف در صنایع متفاوت ثابت شده است. این محصول مقاوم‌سازی به عنوان عایق حرارتی در ساختمان ها و سازه های مختلف قابل اجرا است. ترکیب الیاف شیشه با بتن، ملات و اپوکسی امکان پذیر است تا ساختار این الیاف مقاومت بیشتری پیدا کند. به طور کلی، مزیت های اجرای این الیاف بسیار زیاد است و در آینده ای نه چندان دور آنقدر این الیاف با تنوع و مقاومت بالایی تولید می شوند که به احتمال زیاد می توان آن ها را جایگزینی عالی برای بسیاری از مصالح شناخت.

 مزایا:

• دارای قیمت نسبتا پایینی هستند و این موضوع صرفه اقتصادی را برای آن ها به همراه دارد.
• استحکام کششی آن بسیار بالا است که اجازه می دهد این الیاف به دلیل انعطاف پذیری بالای خود بتوانند در محیط های مختلف مورد استفاده قرار گیرند.
• مقاومت شیمیایی آن بالا بوده و در برابر مواد شیمیایی مختلف عملکرد خوبی را از خود نشان می دهد.
• با انواع چسب و رزین FRP سازگاری دارند. به همین خاطر مقاومت این الیاف در محیط های مختلفی که چسب در آن ها اجرا شده است، بسیار زیاد می باشد.
• عایق الکتریکی خوبی است و رسانایی ندارد. از این رو برای محیط هایی که نیاز به استفاده از متریال های عایق الکتریکی هست، این محصول گزینه بسیار خوبی می باشد.
• مقاومت آن در برابر حرارت بالا است. از این رو در محیط هایی که با دمای بالا سر و کار دارند، استفاده از این الیاف می تواند مزایای بسیار زیادی را به همراه داشته باشد.
• به دلیل مقاومت بالایی که در برابر مواد شیمیایی دارند، می توانند بدون خوردگی در محیط های شیمیایی مورد استفاده قرار گیرند.

معایب این الیاف چیست؟

الیاف شیشه در کنار مزایای متنوعی که دارد، می تواند یک سری نقاط ضعف نیز داشته باشد. البته با توجه به اینکه در حال حاضر این الیاف با روش های مختلفی مقاوم سازی می شوند، نمی توان معایب زیادی را برای آن ها بر شمرد. یکی از مهم ترین معایب این الیاف این است که در تماس با یکدیگر دچار سایش می شوند. به همین خاطر نگهداری از این الیاف باید به صورت اصولی انجام شود تا آسیبی به الیاف وارد نگردد.
شکنندگی الیاف مقاوم شیشه ای نیز زیاد دیده شده است که البته با وجود مقاوم سازی با روش های مختلف، این موضوع کمتر دیده می شود. مقاومت خستگی الیاف شیشه نسبتا پایین است. این پایین بودن باعث شده تا دوام این الیاف در برابر خستگی کاهش بیاید. نسبت به سایر الیاف ها، این الیاف دارای مدول پایین تری است که این موضوع از یک طرف باعث افزایش انعطاف پذیری الیاف مقاوم شیشه ای می شود، از طرف دیگر مقاومت آن را کاهش می دهد.

خواص این الیاف (الیاف شیشه) چیست؟

الیاف شیشه به دلیل داشتن خصوصیات خاص و جنسی باکیفیت می توانند مقاومت بالایی در برابر شرایط مختلف از حدود نشان دهند. از نظر رطوبت، مقاومت شیمیایی و خواص الکتریکی می توان خواص الیاف شیشه را مورد بررسی قرار داد.

• مقاومت شیمیایی: الیاف شیشه در برابر مواد شیمیایی اسیدی و بازی مقاومت خوبی از خود نشان می دهد. البته به شرط وجود یک لایه مقاوم کننده در این الیاف. همچنین باکتری ها، قارچ ها و سایر جانوران روی مقاومت الیاف شیشه تاثیرگذار نیستند.
• مقاومت در برابر رطوبت: الیاف مقاوم شیشه ای مقاومت بالایی در برابر رطوبت دارد و رطوبت را جذب نمی کند. از این رو برای مکان های حساس به رطوبت قابل استفاده می باشد.
• خواص الکتریکی: الیاف شیشه در برابر جریان برق از خود مقاومت نشان می دهد و به نوعی عایق جریان برق است. از این رو برای ساخت اجزا و قطعات الکتریکی مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.
• خواص فیزیکی: الیاف های شیشه ای دارای انعطاف پذیری مناسب، استحکام کششی بالا و مدول الاستیسیته نسبتا بالایی اند.

الیاف شیشه تک جهته چیست؟

از نظر بافت الیاف شیشه را می توان به دو دسته تک جهته و دو جهته تقسیم بندی کرد. الیاف شیشه تک جهته، از به هم بافتن الیاف ظریف شیشه در یک راستا تشکیل شده است و بافت تک جهته دارد. خواص مکانیکی الیاف مقاوم شیشه ای تک جهته نسبت به الیاف شیشه دو جهته ضعیف تر است. اما به هر حال در صورت بافت دقیق و حرفه ای این الیاف، می توان این الیاف را با فیبر کربن و پلیمرهای مختلف مقایسه نمود. الیاف شیشه تک جهته سبک، قوی و انعطاف پذیر هستند و قابلیت شکل پذیری در مدل ها و قالب های مختلف را دارند.
این الیاف می توانند در صنایع کشتی رانی، ساخت قایق و بسیاری از صنایع دیگر مورد استفاده قرار گیرند. الیاف مقاوم شیشه ای تک جهته در گرماژ مختلف در بازار موجود است و می تواند مانند یک پارچه مورد استفاده قرار گیرد. بافت این الیاف و طول و عرض آن ها روی کاربردی که دارند، بسیار موثر هستند و حتما باید این موارد در هنگام خرید الیاف شیشه مورد بررسی قرار گیرند.

الیاف شیشه دو جهته چیست؟

از دیگر انواع الیاف شیشه موجود در بازار، می توان به الیاف مقاوم شیشه ای دو جهته اشاره کرد. این الیاف دارای دوام بسیار زیادی هستند و همانطور که از نامشان مشخص است، بافت آن ها به صورت دو جهته است. در واقع این الیاف به گونه ای تولید شده اند که تار و پودهای آن ها به یکدیگر عمود هستند. البته نوع بافت الیاف شیشه ای با هم متفاوت می باشد و باید حتما به این مشخصه در هنگام خرید الیاف شیشه توجه داشته باشید.
الیاف های شیشه ای دو جهته به راحتی با رزین اپوکسی قابل استفاده است و می تواند اجزا و المان های سازه را به یکدیگر متصل کرد. وزن سبک در کنار خواص مکانیکی عالی باعث شده تا این الیاف در بسیاری از صنایع از جمله صنایع ساختمان سازی مورد استفاده قرار گیرد. الیاف شیشه دو جهته نسبت به الیاف مقاوم شیشه ای تک جهته مقاومت بالایی را از خود نشان می دهند و وزن آن ها نیز نسبت به این الیاف بالا می باشد. کاربردهای این الیاف بسیار متنوع است و می توان برای ساخت قایق، کشتی، ساخت هواپیما، ساخت وسایل ورزشی و … از این الیاف استفاده کرد.

اهمیت خرید الیاف شیشه با کیفیت چیست؟

یکی از مهم ترین مواردی که باید در هنگام خرید الیاف شیشه توجه داشته باشید، کیفیت است. متاسفانه برخی از افراد صرفا به دلیل اینکه تصور می کنند الیاف شیشه از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است، اقدام به خرید این الیاف می کنند؛ ولی بعدا متوجه می شوند که الیاف مقاوم شیشه ای از آن کیفیتی که مد نظرشان بوده است، پایین تر می باشد.
الیاف شیشه به دلیل اینکه بیشتر به عنوان یک ماده مقاوم سازی مورد استفاده قرار می گیرد، باید دارای مقاومت بالایی نیز باشد. چرا که عملکرد نامناسب این الیاف باعث می شود تا مشکلات زیادی برای کاربرد و هدف مورد نظر به وجود بیاید. خوردگی و ساییدگی این الیاف از جمله اتفاقاتی هستند که به دلیل بی کیفیت بودن الیاف های مذکور شاهد آن ها هستیم. با توجه به مناسب بودن قیمت الیاف مقاوم سازی، توصیه می کنیم که حتما به کیفیت این الیاف توجه داشته باشید. در غیر این صورت ممکن است نتوانید از حداکثر مقاومت و استحکام این الیاف بهره مند شوید.

انواع این الیاف (الیاف شیشه) چیست؟

الیاف شیشه از نظر جنس و ترکیباتی که دارند به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند. به طور کلی، در ابتدا این الیاف یک نوع خاص بیشتر نداشتند؛ اما به مرور زمان به دلیل اینکه نقاط ضعف و پتانسیل این الیاف برای بهبود کارایی تشخیص داده شد، این الیاف را با تنوع بالایی در بازار موجود شدند.

انواع آن:

• E-glass

• الیاف E-GLASS یکی از ساده ترین الیاف های شیشه ای است. این الیاف حاوی اجزای اکسید قلیایی مانند اکسید آلومینیوم و سیلیکات بور آلومینیوم می باشد. این الیاف مقاومت بالایی در برابر حرارت، رطوبت و … دارد. الیاف مقاوم شیشه‌ای حساسیت نسبتاً زیادی در برابر مواد شیمیایی دارند، زیرا پوشش مقاومی بر روی آنها برای افزایش مقاومت در برابر این مواد اعمال نشده است.

• C–Glass

• الیاف شیشه C-GLASS از دیگر انواع الیاف های شیشه ای موجود در بازار است. این الیاف دارای بوروسیلیکات کلسیم بوده و مقاومت بیشتری را در برابر محیط های خورنده ایجاد می کند. این الیاف شیشه ای می تواند در برابر مواد شیمیایی مقاومت بیشتری از خود نشان دهد و در برابر مواد قلیایی و اسیدی مقاوم باشد.

• AR–Glass

• مش الیاف مقاوم در برابر قلیا ساخته شده از الیاف مقاوم به قلیاست که یکی از معروف ترین انواع الیاف های شیشه ای موجود در بازار است. این الیاف دارای سیلیکات قلیایی زیرکونیوم است که مقاومت آن را در برابر مواد شیمیایی و قلیایی افزایش داده است. این الیاف شیشه ای بیشتر برای جلوگیری از ترک خوردن بتن مورد استفاده قرار می گیرند. الیاف شیشه ای با قدرت و استحکام قلیایی بالا، در صنعت ساختمان‌سازی مورد استفاده قرار گرفته و از جمله کاربردها، اجرای وال مش از اهمیت بسزایی برخوردار است.

• S–Glass

• این محصول مقاوم سازی S-GLASS از دیگر انواع الیاف های شیشه ای موجود در بازار با استحکام حداکثری است. این الیاف شیشه ای نسبت به الیاف شیشه ای معمولی یا E-GLASS 40 درصد مقاومت بیشتری از خود نشان می دهد و خواص آن در برابر دماهای بالا نیز بیشتر است. از این الیاف برای ساخت کامپوزیت هایی که دارای استحکام بالایی می باشند، استفاده می شود.

کامپوزیت فایبرگلاس چیست؟

فایبرگلاس در واقع یک نوع کامپوزیت است که از الیاف شیشه به همراه مواد پلیمری تشکیل می شود. به همین خاطر به این نوع محصول، کامپوزیت فایبرگلاس گفته می شود. الیاف شیشه به عنوان یک ماده تقویت کننده و مواد پلیمری به عنوان یک ماده زمینه ای مورد استفاده قرار می گیرند و عملکرد بسیار خوبی را در اختیار قرار می دهند.
کامپوزیت فایبرگلاس در صنایع مختلفی از جمله صنایع نظامی، ساخت و ساز، ساخت کشتی و قایق و … مورد استفاده قرار می گیرد. مقاومت حداکثری این کامپوزیت به دلیل ترکیب الیاف فایبرگلاس به همراه مواد پلیمری است که باعث می شود این کامپوزیت بتواند در برابر مواد شیمیایی، مواد اسیدی و قلیایی مقاومت بسیار بالایی را از خود نشان دهد.

کاربرد‌های الیاف شیشه:

ساختمان سازی

الیاف مقاوم شیشه ای یکی از متریال های متداول در ساختمان سازی است. در گذشته از متریال های مختلف فولادی برای مقاوم سازی استفاده می شد؛ اما در حال حاضر نیاز ساختمان ها به روش های نوین افزایش پیدا کرده است و الیاف مورد بحث به عنوان جایگزینی برای بسیاری از مصالح ساختمانی گران قیمت مورد استفاده قرار می گیرند. کامپوزیت های تقویت شده با این الیاف می توانند به عنوان یک جایگزین برای فولاد مورد استفاده قرار گیرند. این مصالح می توانند جایگزین آرماتورها و میلگردها شوند. به ویژه در زمانی که آن ها در برابر حملات شیمیایی و خوردگی مستعد هستند.
یکی از کاربردهای اصلی این محصول در ساختمان سازی نوین، مقاوم سازی است. در واقع این الیاف به دلیل اینکه مقاومت بالایی در برابر خوردگی، مواد شیمیایی، رطوبت و عوامل این چنینی دارند، می توانند جایگزین بسیاری از مصالح گران قیمت شوند. وال مش از جمله کاربردهای اصلی الیاف شیشه است که با کمک این الیاف و ملات اجرا می شود و می تواند جایگزین وال پست های قدیمی گردد. در صورت نیاز به اجرای مقاوم سازی ساختمان ها در برابر زلزله و مهار لرزه ای اجزای غیر سازه ای می توان از الیاف شیشه ای مقاوم به قلیا یا الیاف E-GLASS استفاده کرد.

صنعت خودروسازی

صنعت خودروسازی در کشور ایران از جمله صنایعی است که در زمینه مصالح مورد استفاده پیشرفت زیادی نکرده است. اکثر مصالحی که از قدیم برای ساخت خودرو مورد استفاده قرار می گیرند نیز در حال حاضر استفاده می شوند. با این حال در چند دهه اخیر در جهان شاهد به کار رفتن الیاف های مختلف برای خودروسازی هستیم. چرا که اولویت این صنعت ساخت خودروهایی است که دارای حداکثر ایمنی هستند و وزن آن ها برای افزایش سرعت، پایین است.

کاهش 10 درصدی وزن خودرو می تواند باعث افزایش 6 تا 8 درصد راندمان مصرف سوخت شود. به همین خاطر الیاف مقاوم شیشه ای به عنوان یک الیافی که وزن سبکی دارد، می تواند برای مقاوم سازی خودروها مورد استفاده قرار گیرد و علاوه بر کاهش وزن خودروها، باعث کاهش هزینه های خودروسازی و بهبود کارایی آن ها شود. برای ساخت فضای بیرونی و داخلی خودروها می توان از متریال مد نظر استفاده کرد که مقاومت بسیار بالایی در برابر ضربه دارد.
علاوه بر صنعت خودروسازی، در صنایع دیگر حمل و نقل مانند ساخت اجزای قطار، ساخت موتور سیکلت و … نیز می توان از الیاف شیشه استفاده کرد. در حال حاضر یکی از متداول ترین کاربردهای الیاف شیشه ساخت کلاه های ایمنی موتورسواران است. این الیاف به دلیل اینکه وزن سبکی دارند، به راحتی می توانند برای تهیه کلاه های سبک و ایمن موتورسواران مورد استفاده قرار گیرند.

صنعت هوا و فضا

یکی از مهم ترین معیارها برای انتخاب مصالح مورد نیاز جهت ساخت هواپیما، موشک و …، وزن کم مصالح است. محصول مورد بحث به دلیل وزن سبک و مقاومت در برابر شعله و ضربه، در صنعت هوا و فضا به عنوان یک مصالح پرکاربرد مورد استفاده قرار گرفته است.
برای ساخت کامپوزیت های قابل مصرف در هواپیماها، هلی کوپتر و … می توان از الیاف مورد استفاده کرد. بخش هایی از اتاقک موتور هواپیما، پره های روتور، اجزای ساختاری ثانویه هواپیما و اتاقک های چمدان و آنتن در هواپیماهای بزرگ و کوچک می توانند با کمک این الیاف طراحی شوند که هم مقاومت بالایی در برابر شرایط مختلف و ضربه داشته باشند، هم وزن و بار اضافه ای را به هواپیماها وارد نکنند.

صنایع دریایی و قایق‌ها

الیاف شیشه  مقاومت خوبی که در برابر رطوبت دارد. با استفاده از این مقاومت توانسته یکی از مصالح ساختمانی مناسب برای اجرا در کشتی ها و قایق ها باشد. این الیاف در قایق های تفریحی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد و اجازه ورود آب را به داخل قایق نمی دهد.
در ساخت هواپیما و وسایل حمل و نقل هوایی، توجه به وزن مصالح اساسی است. همچنین، در ساخت قایق و کشتی نیز باید به وزن آن‌ها توجه گردد. الیاف مورد استفاده وزن سبک و استحکام بالایی دارند. مقاومت آن ها در برابر رطوبت نیز باعث شده تا بتوان آن ها را انتخابی عالی برای نصب در قایق ها و کشتی ها شناخت.

لاینینگ مخازن

پوشش لاینینگ GRP که با کمک الیاف ذکر شده تهیه می شود، یکی از محصولاتی است که برای جلوگیری از نشت و جذب آب در مخازن بتنی، آب زیر زمینی، مخازن ذخیره سازی شیمیایی و … مورد استفاده قرار می گیرد. این پوشش لاینینگ از رشد جلبک ها، قارچ ها و بسیاری از میکروارگانیسم های زنده به داخل مخازن حاوی آب و مایعات مختلف دیگر جلوگیری می کند.
لاینینگ مخازن می تواند یک پوشش دائمی روی مخازن ایجاد کند. به همین خاطر می تواند برای افزایش طول عمر مخازن و افزایش کارایی آن ها مورد استفاده قرار گیرد. مخازنی که با این الیاف‌ها پوشیده می شوند، می توانند برای ذخیره سازی و نگهداری از آب آشامیدنی مورد استفاده قرار گیرند. پوشش لاینینگ با الیاف شیشه اجرا شده است. این پوشش مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی، پوسته پوسته شدن و نشت آب دارد. استفاده از ضخامت مناسب الیاف اجرا شده برای لاینینگ مخازن، مقاومت ویژه در برابر فشارهای هیدرولیکی و مکانیکی بالا را ایجاد می‌کند. همچنین، مقاومت مخازن در برابر گرما و سرما با این روش افزایش می‌یابد.

مزایای استفاده از الیاف شیشه در لاینینگ مخازن چیست؟

استفاده از الیاف شیشه در لاینینگ مخازن می تواند مزایای بسیار زیادی را به همراه داشته باشد. همانطور که اشاره کردیم، این الیاف در برابر رطوبت مقاومت خوبی از خود نشان می دهند و می توانند باعث ماندگاری مخازن شوند. علاوه بر این باعث اجزای الیاف شیشه روی مخازن، یک لایه محافظ روی آن ها ایجاد می شود که مقاومت شیمیایی مخازن را بالا می برد. از این مواد قلیایی و اسیدی روی مخازن تاثیر کمتری خواهند گذاشت.
اجرای این الیاف در مخازن، با عدم انقباض و جلوگیری از ترک خوردگی، آنها را به یکی از پرفروش‌ترین الیاف در لاینینگ مخازن تبدیل کرده است. از طرفی باید بدانید که با این الیاف و فرآیند لاینینگ مخازن می توان حفره های موجود در بدنه مخازن را پر کردن و بدنه را در برابر خوردگی محافظت نمود. به غیر از تمامی این موارد، نگهداری از الیاف شیشه برای لاینینگ مخازن بسیار ساده بوده و می توان با خیالی آسوده آن را اجرا کرد.

صنعت پزشکی

کاربرد الیاف شیشه در صنعت پزشکی به طور دقیق مورد بررسی قرار نگرفته است. اما از الیاف مشابه مانند الیاف کربن برای ساخت ایمپلنت ها و قطعات پزشکی مختلفی استفاده می شود. چرا که اولا این الیاف دارای وزن سبکی هستند و به راحتی می توانند در بدن جایگذاری شوند، دوما قیمت و استحکام مناسبی دارند.
باید تحقیقات بیشتری در مورد کاربردهای این متریال در صنعت پزشکی انجام شود. به نظر می رسد که در حال حاضر این الیاف مورد تحقیق بسیاری از دانشمندان در زمینه پزشکی قرار گرفته اند. حتی در بسیاری از آزمایشگاه ها و مراکز درمانی نیز از این الیاف استفاده می شود. برای ساخت بیمارستان ها و افزایش مقاومت آن ها نیز می توان از الیاف گفته شده استفاده کرد.

صنعت نظامی

در صنایع نظامی استفاده از مصالح مقاوم در برابر ضربه، خوردگی و با دوام اهمیت بسیار زیادی دارد. الیاف شیشه از جمله متریال هایی است که می تواند در صنایع نظامی کاربردهای بسیار متنوعی داشته باشد. یکی از کاربردهای جالب این الیاف ساخت کلاه های نظامیان است. کلاه های نظامیانی که با این الیاف ها مورد استفاده قرار می گیرند، می توانند مقاومت بالایی در برابر ضربه داشته باشند و ایمنی نظامیان را با حداقل وزن تامین می کنند.
برای ساخت وسایل حمل و نقل نظامی نیز می توان از این الیاف استفاده کرد. چرا که این الیاف وزن محدود، استحکام بالا و مقاومت خوبی در برابر رطوبت و مواد شیمیایی دارند و می توانند از تخریب وسایل حمل و نقل نظامی در شرایط مختلف جلوگیری کنند.

تجهیزات ورزشی

الیاف مورد بحث در این مطلب به دلیل داشتن وزن سبک، طراحی متفاوت، شکل دهی آسان و ضریب اصطکاک کم یکی از بهترین مصالح برای ساخت تجهیزات ورزشی است. به طور گسترده از این الیاف در تجهیزات ورزشی مختلف از جمله ساخت تخته اسکی، ساخته پارو، راکت تنیس و بدمینتون استفاده می کنند.

قیمت الیاف شیشه چقدر است؟

قیمت این متریال بسته به کیفیت و استحکامی که در اختیار قرار می دهد، بسیار مناسب است. با این حال فاکتورهای متنوعی می توانند روی قیمت انواع آن موثر باشند که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• وزن

• الیاف مورد بحث در وزن های مختلف (در هر متر مربع) ساخته می شوند. هر چقدر وزن آن بالاتر باشد، قیمت آن نیز بالاتر می رود.

• نوع بافت

• نوع بافت و پیچیدگی آن روی قیمت این محصول تاثیرگذار می باشد. هر چقدر این الیاف بافت محکم تری داشته باشند، قیمت بالاتری نیز خواهند داشت.

• تک جهته یا دو جهته بودن

• الیاف شیشه دوجهته به دلیل پیچیدگی ساخت قیمت بالاتری نسبت به نمونه‌های تک جهته خواهند داشت.

کلام پایانی

در این مقاله در مورد الیاف شیشه، کاربردها و انواع آن صحبت کردیم. این الیاف، یکی از پرفروش‌ترین مواد در صنایع گوناگون است. این الیاف در صنعت عمران و ساختمان‌سازی نیز به کار می‌روند. استحکام بالا در برابر رطوبت، ضربه، جریان الکتریکی از جمله مشخصه های این نوع الیاف می باشند.

در صنایع گوناگون استفاده از متریال هایی که نقش مقاوم کننده و افزایش دهنده استحکام را ایفا کنند، ضروری است. الیاف کربن که به آن فیبر کربن نیز می گویند، محصولی است که بدین منظور مورد استفاده قرار می گیرد و می تواند کارایی بسیار خوبی به همراه داشته باشد. الیاف کربن به دلیل اینکه دارای بیش از 90 درصد کربن هستند، با این نام شناخته می شوند. در حال حاضر فیبر کربن در انواع گوناگونی در بازار موجود است که هر کدام مشخصه های متفاوتی را در اختیار قرار می دهند. برای خرید فیبر کربن، استعلام قیمت فیبر کربن، آشنایی با ویژگی ها و کاربردهای آن می توانید تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

الیاف کربن (فیبر کربن) چیست؟

الیاف کربن یا فیبر کربن، محصولی است که از مواد آلی که بیش از 90 درصد این مواد کربن می باشد، تشکیل شده است. فیبر کربن به دلیل داشتن ضریب الاستیسیته بالا، توانسته به یکی از پرفروش ترین مصالح در صنایع مختلف تبدیل شود. فیبر کربن در صنعت مقاوم سازی، خودروسازی، عمران، هوا و فضا و … مورد استفاده قرار می گیرد و با ضریب انبساط گرمایی پایین، می تواند قابلیت های بسیار زیادی را برای استفاده کنندگان به وجود بیاید.
الیاف کربن به دلیل درصد بالای کربن، مقاومت بسیار بالایی در برابر شرایط مختلف دارا هستند. این ویژگی باعث افزایش چندین برابر کاربردهای فیبر کربن شده است. الیاف کربن دارای تار و پودها و بافت های متنوعی است که هر کدام قابلیت ها و خصوصیات متنوعی را برای فیبر کربن ایجاد می کنند.

مزایای الیاف کربن چیست؟

الیاف کربن از جمله الیاف های مقاومی است که می تواند برای کاربردهای مختلفی مورد استفاده قرار گیرد. ویژگی ها و مزایای الیاف کربن است که کاربردهای آن را در صنایع مختلف افزایش داده است. از جمله مزایای فیبر کربن، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مقاوم در برابر اشعه x: الیاف کردن مقاومت بالایی در برابر اشعه x دارند و این اشعه را از خود عبور نمی دهند.
• مقاومت کششی و مدول الاستیسیته حداکثری: مقاومت کششی و مدول الاستیسیته الیاف کربن نسبت به وزن آن ها بسیار بالا است که این موضوع باعث بهبود کیفیت فیبر کربن شده است.
• ضریب انبساط گرمایی پایین: ضریب انبساط گرمایی پایین الیاف کربن باعث می شود تا میزان تغییر طول آن در اثر قرار گرفتن در معرض شرایط مختلف به حداقل برسد.
• مقاومت در برابر مواد شیمیایی: فیبر کربن مقاومت بالایی در برابر محیط های خورنده اسیدی و مواد شیمیایی دارد.
• وزن سبک: از جمله خصوصیات الیاف کربن می توان به وزن سبک آن اشاره کرد. به طوری که فیبر کربن 70 درصد سبک تر از فولاد می باشد و البته قوی تر از آن نیز هست.
• پیروزی در تست کشش مقاومت: الیاف کربن 4 برابر بیشتر از فولاد و 8 برابر بیشتر از آلومینیوم در تست کشش مقاومت بالایی از خود نشان داده است.
• انعطاف پذیری بالا: الیاف کربن از انعطاف پذیری بالایی برخوردارند. به همین دلیل، از آنها در مقاوم‌سازی سطوح منحنی و ستون‌های دایره‌ای استفاده می‌شود.

معایب الیاف و فیبر کربن چیست؟

الیاف و فیبر کربن در کنار مزایای متنوعی که در اختیار مصرف کنندگان قرار می دهند، ممکن است یک سری نقاط ضعفی نیز داشته باشند. کربن رسانای الکتریکی است که همین موضوع می تواند باعث ایجاد اتصال کوتاه در قطعات غیر عایق شود. این مورد یکی از نقاط ضعف فیبر کربن برای برخی از کاربردها می باشد.
پایین بودن مقاومت ضربه ای الیاف کربنی باعث شده تا الیاف کربن در برابر ضربه ناگهانی مقاومت کمی از خود نشان دهند. اگرچه تغییر طول الیاف کربن پایین است، ولی همین موضوع باعث می شود تا فیبر کربن به عنوان فیبر ترد شناخته شود و کاربردهای آن نیز محدود گردد. کرنش در شکست فیبر کربن نیز بالاست. علاوه بر این موارد قیمت فیبر کربن نسبت به برخی از مصالح ساختمانی ارزان نیست؛ امام مشخصه های الیاف کربن، گران بودن قیمت آن را جبران می کند.

خواص فیبر کربن چیست؟

شناخت مشخصات و خواص فیبر کربن برای افرادی که قصد استفاده از فیبر کربن را دارند، ضروری است. چرا که یکی از دلایل مهم استفاده از الیاف کربن، وزن کم و خواص فوق العاده آن می باشد. در ادامه به خصوصیات و خواص فیبر کربن اشاره می کنیم.

• مدول الاستیک: الیاف کربن از نظر مدول الاستیک به دو دسته تقسیم بندی می شوند. اگر الیاف کربن بر پایه قیر مورد استفاده قرار گیرد، مدول آن پایین بوده و در حدود 157 گیگاپاسکال می باشد. در صورتی که الیاف کربن بر پایه PAN باشد، مدول آن بالا بوده و در حدود 383 گیگاپاسکال می باشد.
• تغییر طول: تغییر طول الیاف کربن بسیار کم و در حدود 1 درصد است. الیافی که مدول بیشتری دارند، تغییر طول کمتری دارند و تردتر هستند.
• انتقال جریان الکتریسیته: الیاف کربن هدایت دهنده خوبی از الکتریسیته هستند. الیاف بر پایه قیر عملکرد بهتری را در این زمینه نشان می دهند.
• ضریب انبساط حرارتی: ضریب انبساط حرارتی طولی الیاف کربن اندکی منفی است و می تواند با افزایش مدول الاستیک منفی تر نیز شود.
• چگالی: چگالی الیاف کربن در حدود 1.9 گرم بر متر مربع است.

الیاف کربن (فیبر کربن) تک جهته چیست؟

فیبر کربن از نظر بافت به دو نوع تک جهته و دو جهته تقسیم بندی می شوند. الیاف کربن تک جهته یک پارچه کربن است که فیبرهای آن در یک راستا و در وزن های مختلف در کنار هم قرار گرفته اند. اگر بافت فیبر کربن تک جهته را بررسی کنید، متوجه دلیل نامگذاری فیبر کربن خواهید شد. چرا که فیبر کربن تک جهته به صورت یک جهت در کنار یکدیگر قرار گرفته اند.
الیاف کربن تک جهته معمولا به وسیله رزین های اپوکسی و یا سایر رزین ها به یکدیگر متصل می گیرند. الیاف کربن در وزن های مختلف از جمله 160، 200، 240 و 300 گرم بر متر مربع تولید می شوند. بسته به نیاز و کاربرد مد نظر، می توان از وزن های مختلف الیاف کربن استفاده نمود.

الیاف کربن (فیبر کربن) دو جهته چیست؟

الیاف کربن دو جهته، از جمله الیاف های کربن موجود در بازار است که با تاب آوری و مقاومت بسیار بالای خود می تواند در صنایع مختلف مورد استفاده قرار گیرد. فیبر کربن دو جهته همانطور که از نامش مشخص است، تشکیل شده از فیبرهای کربن در دو جهت مخالف است. در واقع فیبر کربن ها به صورت عمود به یکدیگر تولید می شوند و در یک راستا نیستند. به همین خاطر مقاومت فیبر کربن دو جهته نسبت به الیاف کربن تک جهته بیشتر است.
الیاف کربن دو جهته دارای بافت های مختلفی هستند که میزان مقاومت آن ها با یکدیگر متفاوت می باشند. مقاومت و استحکام فیبر کربن دو جهته بیشتر از فیبر کربن تک جهته است. این ویژگی باعث توجه زیاد به کیفیت در صنایعی با نیاز به الیاف کربن مقاوم می‌شود.

اهمیت خرید فیبر کربن با کیفیت چیست؟

با توجه به مزایای الیاف کربن، اجرای آن در صنایع مختلف بسیار پرکاربرد است که در این مقاله در مورد آن ها صحبت می کنیم. خرید فیبر کربن باکیفیت می تواند باعث شود تا فیبرهای کربن را جایگزین فولاد و متریال های گران قیمت این چنینی کرد. با این حال همانطور که اشاره شد، کیفیت الیاف کربن روی خواص و عملکرد آن ها تاثیر بسیار زیادی خواهد داشت. به طوری که کاهش کیفیت الیاف می تواند باعث ایجاد خسارت های جبران ناپذیری در صنایع مختلف شود.
الیاف کربن باکیفیت دارای مقاومت کششی و انعطاف پذیری بالایی هستند و در هنگام استفاده باعث ایجاد ترک نمی شوند. مقاومت این محصولات در برابر مواد شیمیایی و خورنده باعث می شود تا بتوان آن ها را در صنایع مختلف و در محیط های متفاوت مورد استفاده قرار داد. وزن سبک الیاف کربن باید در کنار کیفیت بالای آن باشد. در غیر این صورت همین وزن پایین الیاف کربن باعث ایجاد مشخصات نامناسب در آن ها خواهد شد. از این رو افرادی که متقاضی خرید فیبر کربن هستند، حتما باید به خصوصیات فیبر کربن ها توجه داشته باشند و از خرید الیاف کربن بی کیفیت که صرفا با قیمت ارزان تر به فروش می رود، خودداری کند.

الیاف کربن و صنعت خودروسازی

یکی از صنایعی که از الیاف کربن استفاده می کند، صنعت خودروسازی است. یکی از دلایلی که فیبر کربن در این صنعت بسیار پرکاربرد است، انعطاف پذیری بالای آن است. به همین خاطر می توان الیاف کربن را برای ساخت قطعات پیچیده، مستحکم و سبک مورد استفاده قرار داد. دلیل استفاده از فیبر کربن به جای بسیاری از مصالح گران قیمت، افزایش سرعت و آیرودینامیک و بهره وری سوخت در خودروها می باشد.
الیاف کربن در صنعت خودروسازی کاربردهای بسیار زیادی دارد و معمولا برای ساخت خودروهای گران قیمت و ابرخودروهای اروپایی از آن استفاده می شود. از فیبر کربن در ساخت قطعات مختلفی از خودرو از جمله روکش داخلی، رینگ ها، چرخ ها و … استفاده می گردد.

فیبر کربن و صنعت هوا و فضا

یکی از مهم ترین معیارهای انتخاب مصالح در صنعت هوا و فضا، وزن سبک این مصالح است. فیبر کربن در کنار داشتن مقاومت بالا در برابر کشش، مواد شیمیایی و بسیاری از شرایط دیگر، دارای وزن بسیار پایینی نیز می باشد که این موضوع خود می تواند باعث بهبود عملکرد پرواز در هواپیماها، هلیکوپترها و شاتل های فضایی شود.
از دیگر دلایل استفاده از الیاف کربن در صنعت هوا و فضا می توان به شکل پذیری آن اشاره کرد. در واقع فیبر کربن با ترکیب اپوکسی می تواند به اشکال پیچیده تبدیل شود که با فلزات مختلف نمی توان به آن ها دست پیدا کرد. این در حالی است که بدون نیاز به جوش دادن چند قطعه این امر انجام می شود. از جمله کاربردهای الیاف کربن در صنعت هوا و فضا می توان به ساخت صندلی ها و بدنه اشاره کرد. در حال حاضر بسیاری از هواپیماهای جدید از فیبر کربن در بدنه استفاده می کنند.

الیاف کربن و مقاوم سازی ساختمان

در صنعت عمران نیز شاهد به کار رفتن این متریال هستیم. در سال های اخیر کاهش بار مرده ساختمان و همچنین مقاوم سازی آن بسیار حائز اهمیت است. از این رو استفاده از متریال هایی مانند الیاف کربن که هم وزن محدودی دارند و هم می توانند مقاومت بالایی را در ساختمان ها ایجاد کنند، بسیار حائز اهمیت است. از این رو در هر زمانی که نیاز به مقاوم سازی در ساختمان ها باشد، می توان از این الیاف استفاده کرد.
مقاوم سازی ساختمان با روش FRP، با کمک فیبر کربن انجام می شود. فیبر کربن، با مقاومت بالا در برابر شرایط جوی، اسیدی، و شیمیایی، برای افزایش ایمنی ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در روش مقاوم سازی FRP، از الیاف کربن و رزین برای مقاوم سازی استفاده می گردد و می توان شاهد حداکثر مقاومت مورد انتظار در ساختمان ها بود.

مزایای استفاده از الیاف کربن در مقاوم سازی ساختمان چیست؟

الیاف کربن که برای مقاوم سازی ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرد، در شرایطی که نیاز به مقاوم سازی ساختمان ها در برابر زلزله و رفع مشکلات محاسباتی و اجرایی است، مورد استفاده قرار می گیرد. از این رو می توان برای افزایش طول عمر تجهیزات در زیرساخت های بنایی قدیمی، افزایش مقاومت ساختمان در برابر بارگذاری، کاهش اثرات انفجار در ساختمان ها و بهبود تکانه های فشاری از فیبر کربن استفاده کرد. از جمله مزایای استفاده از فیبر کربن برای مقاوم سازی ساختمان ها می توان به موارد زیر اشاره نمود.

مقاومت فیبر کربن در برابر حرارت

آتش سوزی، احتراق و عواملی از این دست می توانند باعث ایجاد مشکلات بسیار زیادی در ساختمان شوند. فیبر کربن مقاومت بالایی در ساختمان ها دارد و می تواند مانند عایق برای ساختمان ها عمل کند و از افزایش حریق در ساختمان ها جلوگیری نماید.

کاهش بار وارده به ساختمان ها

مقاوم سازی ساختمان با فیبر کربن باعث می شود تا بار وارده به ساختمان ها به حداقل برسد. در واقع مقاوم سازی ستون های بتنی با الیاف کربن باعث می شود که وزن سازه سنگین نشود و همین موضوع باعث کاهش بار وارده به عضوهای سازه ای در ساختمان ها خواهد شد.

مقاومت کششی بالا

الیاف کربن دارای خاصیت ارتجاعی و کششی بسیار بالایی است و می تواند از آسیب جدی به ساختمان ها جلوگیری کند. البته در کنار این مزیت فیبر کربن، این محصول دارای تغییر طول محدودی می باشد.

مقاوم در برابر خستگی

از جمله خواص الیاف کربن می توان به مقاومت آن در برابر خستگی اشاره کرد. به همین خاطر سازه هایی که با کمک این مصالح مقاوم سازی می شوند، تا حد زیادی مقاومت خوبی را در برابر خستگی از خود نشان می دهند و این موضوع احتمال نشست و ریزش ساختمان را به حداقل می رساند.

مقاومت در برابر مواد شیمیایی

الیاف کربن می تواند برای مقاوم سازی ستون های بتنی و سایر بخش های ساختمان مورد استفاده قرار گیرد و در برابر مواد شیمیایی که می توانند در ساختمان ها مورد استفاده قرار گیرند، مقاومت بالایی از خود نشان دهد. از این رو می توان بدون خوردگی و افت کیفیت فیبر کربن از آن ها استفاده کرد.

مقاوم در برابر اشعه x

فیبر کربن به دلیل مقاومت بالایی که در برابر اشعه ایکس دارند، می توانند برای سازه های پزشکی و مکان هایی که دستگاه های رادیواکتیو این اشعه را تولید می کنند، مورد استفاده قرار گیرند.

کاربرد فیبر کربن و صنعت پزشکی چیست؟

صنعت پزشکی به محصولات نوآور در جهان استقبال می‌کند و به همین دلیل این دسته الیاف‌ها نیز در این صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از کاربردهای اصلی فیبر کربن در این صنعت شامل ساخت ایمپلنت های لگن و زانو می باشد. در واقع به دلیل اینکه فیبر کربن وزن پایینی دارد و مقاومت آن نسبت به کیفیتی که در اختیار دارد بسیار بالاست، می توان از این متریال برای ساخت اروتز، پروتز و ایمپلنت های پزشکی استفاده کرد.
همچنین به دلیل مقاومت بالای فیبر کربن در برابر اشعه ایکس، در تجهیزات و سازه های پزشکی که با مواد رادیواکتیو و این اشعه سر و و کار دارند؛ می توانند با کمک فیبر کربن کربن مقاوم سازی شوند. با این حال هنوز باید تحقیقات بیشتری در مورد کاربرد فیبر کربن در صنعت پزشکی انجام شود تا نتیجه این تحقیقات به دست مردم عزیز برسد.

کاربرد الیاف کربن در صنعت نظامی چیست؟

استفاده از فیبر کربن در صنایع نظامی و ساخت تجهیزات نظامی نیز کاربرد دارد. یکی از مهم ترین اهداف برای ساخت تجهیزات نظامی، به حداقل رساندن کیفیت در کنار استحکام و تاب آوری بالای این قطعات و تجهیزات است. فلزات وزن بالایی دارند و به همین دلیل می‌توان آن ها را جایگزین الیاف کربن کرد.
این محصولی است که در انواع ادوات جنگی که شامل تسلیحات نظامی، ماشین آلات حمل و نقل نظامی، تجهیزات هوابرد و … می باشند، مورد استفاده قرار می گیرد. فیبر کربن در حال حاضر یکی از پرفروش‌ترین مصالح صنعت نظامی است. این مصلحه با کارایی فوق‌العاده خود، مزایای زیادی را به همراه دارد.

کاربرد الیاف کربن در تجهیزات ورزشی

از فیبر کربن برای ساخت تجهیزات ورزشی نیز استفاده می کنند. فیبر کربن به دلیل وزن سبک و دوام بالایی که دارد می تواند برای ساخت کفش های ورزشی و محصولات مختلف دیگر مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین علاوه بر اینکه کاربردهای محصول ذکر شده در صنعت خودروسازی، هوا و فضا و همچنین ساختمان سازی متعدد است، از فیبر کربن برای ساخت تجهیزات ورزشی متنوع نیز استفاده می شود که در ادامه به برخی از تجهیزات قابل ساخت با این الیاف اشاره می کنیم.

تنیس

یکی از ورزش های محبوبی که احتمالا تا به حال در مورد آن آشنایی داشته اید، تنیس است. تنیس از تجهیزات مختلفی تشکیل شده که یکی از مهم ترین آن ها، راکت هایی با شکل منحصر به فرد می باشد. این راکت ها می توانند با جنس فلز و آلومینیوم ساخته شوند. وزن و قیمت راکت ها بسیار بالا خواهد رفت. استفاده از این محصول به دلیل وزن سبک برای ساخت راکت ها می تواند مزایای زیادی را به همراه داشته باشد.

دوچرخه سواری

وزن دوچرخه در هنگام دوچرخه سواری تاثیر بسیار زیادی روی سرعت بازیکنان دارد. اگرچه می توان از متریال هایی مانند آلومینیوم برای ساخت دوچرخه استفاده کرد؛ اما فیبر کربن به دلیل داشتن وزن سبک و استحکام بالا، می تواند برای ساخت دوچرخه مورد استفاده قرار گیرد.

گلف

وزن چوب گلف به اندازه مقاومت آن محکم است. الیاف کربن از جمله متریال هایی اند که می توانند با مقاومت بالا و همچنین وزن کم، به افراد گلف باز این امکان را بدهند تا از چوب هایی با وزن پایین استفاده کنند. این موضوع باعث افزایش بهره وری بازیکنان این حرفه می شود و علاوه بر آن سرعت بازی را افزایش می دهد. همچنین باید توجه داشته باشید که چوب گلف در اثر ضربه به توپ دچار فرورفتگی نخواهد شد.

اسکی و اسنوبرد

استفاده از تخته های اسکی در هنگام اسکی سواری باید با دقت بیشتری انجام شود. چرا که این تخته ها به راحتی در معرض ضربه و یخ زدگی قرار می گیرند و باید با متریال مقاوم در برابر سرما و ضربه ساخته شوند. الیاف کربن به دلیل داشتن این خاصیت و وزن کم، برای ساخت تخته های اسکی و اسنوبرد مورد استفاده قرار می گیرد.

ساخت کلاه ایمنی بازیکنان

در ورزش هایی همچون قایق رانی، اسکی روی آب و سایر ورزش های آبی، استفاده ازاین محصول می تواند مزایای زیادی را به همراه داشته باشد. ساخت کلاه ایمنی بازیکنان باید با متریال های سبک بسیار حائز اهمیت است که با فیبر کربن می توان به این موضوع دست پیدا کرد.

ساخت تجهیزات قایق رانی

از جمله کاربردهای فیبر کربن در ورزش های آبی می توان به ساخت تجهیزات قایق رانی اشاره کرد. چرا که این الیاف‌ها وزن سبکی دارند و می توانند دماهای بالا را تحمل کنند. بنابراین برای افزایش مقاومت شیمیایی و و کاهش وزن تجهیزات قایق رانی، می توان از این الیاف استفاده کرد.

قیمت الیاف کربن چقدر است؟

یکی از سوالات متداول مشتریان برای خرید قیمت است. قیمت این محصول تحت تاثیر فاکتورهای مختلفی است و اگر به مراکز فروش مراجعه کنید، به احتمال زیاد متوجه تفاوت قیمت فیبر کربن خواهید شد. برای آشنایی بیشتر مشتریان در ادامه دلیل تفاوت قیمت را توضیح می دهیم.

نوع بافت الیاف

نوع بافت الیاف کربن twill یا plain می تواند روی قیمت این فیبر تاثیرگذار باشد. در حال حاضر بافت الیاف twill از دیگر بافت های آن گران تر است. این بافت ها دو جهته می باشند و قیمت آن ها با بافت های تک جهته به طور کامل متفاوت می باشد.

وزن الیاف در هر متر مربع

وزن الیاف در هر متر مربع از جمله فاکتورهای دیگری است که می تواند روی قیمت الیاف تاثیرگذار باشد. البته وزن الیاف کربن تحت تاثیر فاکتورهای دیگری از جمله نوع بافت الیاف کربن و تک جهته و دو جهته بودن آن است. هر چقدر وزن الیاف در هر 1 متر مربع بیشتر باشد، فیبر کربن با قیمت بالاتری به فروش می رود.

طول و عرض الیاف

طول و عرض الیاف فاکتور دیگری است که می تواند روی قیمت آن تاثیرگذار باشد. بعضی از الیاف ها با عرض 5 متر و برخی دیگر با عرض 10 متر تولید می شوند که هر کدام کارایی متفاوتی دارند. بدیهی است که الیاف های با عرض 5 متر ارزان تر از الیاف های با عرض 10 متر می باشند. علاوه بر این میزان طول فیبر کربن نیز روی قیمت نهایی فیبر کربن تاثیرگذار می باشد.

تک جهته یا دو جهته بودن الیاف

فیبر کربن به صورت تک جهته و دو جهته در بازار موجود است. بدیهی است که فیبرهای تک جهته به دلیل داشتن بافت ساده تر قیمت ارزان تری نسبت به فیبر کربن دو جهته دارند. از این رو قیمت هر متر مربع الیاف کربن دو جهته بیشتر از قیمت هر متر مربع تک جهته آن است.

کلام پایانی

در این مقاله در مورد الیاف کربن که یکی از محصولات پرفروش در صنایع مختلف محسوب می شود، صحبت کردیم.این محصول می تواند کارایی فوق العاده ای در برابر شرایط مختلف از جمله کشش، رطوبت، مواد شیمیایی و … از خود نشان دهد و در دو مدل تک جهته و دو جهته در بازار موجود است. فیبر کربن به واسطه داشتن عملکرد عالی و وزن سبک در صنایعی که استفاده از متریال هایی با وزن محدود حائز اهمیت است، مورد استفاده قرار می گیرد. از این رو در حال حاضر می توان این محصول را جایگزین بسیاری از متریال های فلزی همچون آلومینیوم و فولاد کرد، با این تفاوت که وزن فیبر کربن نسبت به مقاومت آن بسیار پایین تر است و خصوصیات مشابه با آلومینیوم و فولاد را در اختیار قرار می دهد.

یکی از راه‌های جایگزین برای مقاوم کردن ساختمان به جای تخریب آن، مقاوم‌سازی تیر بتنی است. هنگامی که یک ساختمان قصد تغییر کاربری یا بازسازی به دلیل عدم سازگاری با استانداردهای جدید را دارد، می‌توان با تعمیر و تقویت تیرهای بتنی، مقاومت ساختمان را افزایش داد. در این روش، از راهکارهای متنوعی استفاده می‌شود که علاوه‌بر افزایش ظرفیت باربری تیرها، محل‌های آسیب آن ترمیم شود. در ادامه این مطلب، ما انواع روش‌های مقاوم‌سازی تیر بتنی را بررسی کرده و متدهای اصلی انجام این کار را معرفی می‌کنیم. با ما همراه باشید.

دلایل نیاز به مقاوم‌سازی تیر بتنی چیست؟

مقاوم‌سازی تیر بتنی شامل هرگونه روشی است که باعث می‌شود این تیرها بار بیشتری را در سازه تحمل کرده و در نتیجه دوام بیشتری داشته باشد. تیرهای بتنی به دلایل مختلفی ممکن است به مقاوم‌سازی نیاز داشته باشند. برای مثال، ممکن است کاربری ساختمان تغییر کرده و بار وارد شده بر تیرها، نسبت به بار محاسبه شده برای آن‌ها بیشتر شود.
در این صورت باید از طریق روش‌های مختلف، مقاومت تیرها را افزایش دهیم. همچنین، خطاهای مرتبط با طراحی یا اجرای تیرها و عوامل فیزیکی یا شیمیایی مثل کرمو شدگی یا زنگ زدگی تیرها از دلایلی هستند که نیازمند مقاوم‌سازی می‌باشند. در ادامه بیشتر این عوامل را بررسی می‌کنیم.

افزایش بار وارده بر تیر به علت تغییر کاربری ساختمان

گاهی به هر علتی ممکن است بخواهیم کاربری یک ساختمان را تغییر دهیم. در چنین شرایطی، معمولاً ساخت اصلی ساختمان از جمله تیرها تغییر نمی‌کند و در نتیجه ممکن است نیروی بیشتری روی آن‌ها وارد شود. افزایش بار وارد شده بر تیر، به مرور روی مقاومت کلی سازه اثر گذاشته و می‌تواند در اثر آسیب‌های مختلف، تخریب شود. به همین دلیل، اگر قصد تغییر کاربری ساختمان را دارید باید مقاوم‌سازی تیر بتنی را در اولویت قرار دهید.

کرموشدگی بتن

یکی از دلایل اصلی برای مقاوم‌سازی تیر بتنی می‌تواند به کرمو شدن یا همان شن نما شدن بتن مربوط شود. زمانی که فضای بین ذرات بتن فاقد ملات و شیره کافی باشد، ذرات دانه درشت یا شن‌های آن به وضوح معلوم هستند که این مشکل تحت عنوان کرمو شدن شناخته می‌شود. عدم ویبره درست، کیفیت کم اختلاط بتن و عدم درزبندی درست قالب، از مهمترین دلایل کرمو شدن هستند. این مشکل به وضوح می‌تواند مقاومت فشاری، کششی، خمشی و برشی بتن را کاهش دهد.
به علاوه، وقوع شن نما شدن بتن باعث کاهش مدول الاستیسیته آن می‌شود و ممکن است باعث مشکلات در طراحی سازه گردد. همچنین امکان پیوستگی بین بتن و میلگردها هم کمتر شده و انتقال نیرو به شکل درست انجام نمی‌شود. بتن، زمانی که کرمو شده باشد، نه تنها نفوذپذیری‌اش افزایش می‌یابد، بلکه آب یا مواد مضر به راحتی وارد آن می‌شوند و بافت بتن را تخریب می‌کنند. همه این موارد باعث می‌شود تا مقاومت بتن در برابر نیروها، تغییرات آب و هوایی و … کمتر شده و همچنین ظاهری بد و نامطلوب ایجاد می‌کند. به همین دلیل است که مقاوم‌سازی تیر بتنی برای کاهش خطر کرمو شدن آن اهمیت پیدا می‌کند.

زنگ زدگی و خوردگی میلگردهای تیر

میلگردهای آهنی ممکن است در اثر مجاورت با هوا یا رطوبت و مواد شیمیایی دچار زنگ زدگی یا خوردگی شوند. این خوردگی و زنگ زدگی مقاومت میلگردها را کاهش داده و باعث می‌شود دوام آن‌ها کمتر شود. خمیر سیمان در محیطی با اکسیژن و حضور آب، باعث زنگ زدن و خوردگی میلگرد می‌شود. به همین دلیل است که در مقاوم‌سازی تیر بتنی باید به سلامت میلگردها هم توجه کنید.

ترک خوردگی تیر

در زمان ساخت تیرها، باید بار وارده روی آن‌ها محاسبه شده و متناسب با مقاومت تیر، بار روی آن قرار گیرد. چنانچه نیروی روی تیر بیشتر از مقاومت آن باشد، دچار ترک خوردگی می‌شود. مقدار ترک‌ها به میزان متفاوتی از مقاومت بستگی دارد، اما حتی ترک‌های کوچک ممکن است به مرور بزرگ‌تر شوند و مقاومت کلی ساختمان را تحت تأثیر قرار دهند. به همین دلیل است که هم برای جلوگیری از ترک خوردگی تیر و هم برای افزایش مقاومت سازه پس از ایجاد ترک‌ها، باید مقاوم‌سازی تیر بتنی را جدی بگیرید.

خطا در اجرای تیر

یکی از مهمترین دلایل خرابی سازه، خطا در اجرای تیرهای بتنی است. تیر و تأسیسات دیگر سازه باید به بهترین شکل اجرا شوند تا مقاوم آن افزایش کرده و خطر تخریب سازه در اثر عواملی مانند زلزله، کمتر شود. یکی از عواملی که باعث می‌شود تا حتی در صورت خطاهای جزئی حین اجرا، سازه همچنان خطر تخریب کمتری داشته باشد، مقاوم‌سازی تیر بتنی است.

خطا در طراحی تیر

طراحی تیرها نیز یکی از مهمترین عواملی است که مقاومت آن را تعیین می‌کند. هرگونه خطا در طراحی تیرها می‌تواند مقاومت آن‌ها را کاهش دهد و به همین دلیل، برای جلوگیری از آسیب به سازه در اثر خطای طراحی، بهتر است نسبت به مقاوم‌سازی تیر بتنی اقدام کنید.

مهمترین روش های مقاوم‌سازی تیر بتنی چیست؟

برای مقاوم‌سازی تیر بتنی روش‌های متعددی وجود دارد. هریک از این روش‌ها، از نظر هزینه‌ها، مدت زمانی که برای اجرا در اختیار داریم، روش اجرا، شرایط پروژه و … متفاوت هستند. برخی از مهمترین روش‌های مقاوم‌سازی، عبارتند از:

• مقاوم‌سازی تیر بتنی به روش ژاکت فولادی
• مقاوم‌سازی تیر بتنی به روش ژاکت بتنی
• مقاوم‌سازی تیر بتنی به روش کامپوزیت FRP
• ترمیم موضعی بتن با ملات ترمیم بتن

اجرای این روش‌های مقاوم‌سازی به شیوه‌های مختلفی انجام می‌شود. برای آشنایی بیشتر با شیوه‌های مقاوم‌سازی ساختمان می‌توانید مقاله “11 روش مقاوم‌سازی ساختمان های بتنی و فولادی” را در بلاگ وال مش بررسی کنید. در ادامه، به طور مختصر به معرفی هریک از این روش‌ها می‌پردازیم.

 

مقاوم‌سازی تیر بتنی به روش ژاکت فولادی چگونه انجام می شود؟

برای آن که مقاومت تیرهای بتنی افزایش پیدا کند، از قطعات فولادی کمکی استفاده می‌کنند.یک روش معمول برای مقاوم‌سازی تیرهای بتنی از جنس ژاکت فلزی یا فولادی، نیازمند اضافه کردن ورق‌های فلزی به بخش‌های آسیب‌پذیر ساختمان بر روی بتن است. برحسب میزان مقاوم‌سازی، می‌توان ژاکت فلزی را به صورت دورپیچ، نواری یا موضعی به تیرهای بتنی اضافه کرد.
با اتصال ورق‌هایی به ضخامت حداکثر 3 سانتی‌متر به بخش کششی آن، بیشتر از این روش برای تقویت مقاومت خمشی تیرها استفاده می‌شود. زمانی که ورق‌ها به قسمت عمود تیرها در نزدیک تکیه‌گاه اضافه شود، ظرفیت برشی تیر افزایش پیدا کرده و با اتصال آن در بخش تحتانی، ظرفیت بار خمشی افزایش پیدا می‌کند.

مقاوم‌سازی تیر بتنی به روش ژاکت بتنی چگونه انجام می شود؟

می‌توان برای مقاوم‌سازی تیر بتنی از ژاکت‌های بتنی در سه یا چهار وجه آن استفاده کرد. ظرفیت کششی و فشاری تیر با استفاده از ژاکت بتنی تقوی می‌شود. برای تقسیم نیرو بین تیرهای جدید و قدیمی، سطح بتن‌های قدیمی را زبر کرده و سپس با اتصال میلگردها، سطح بتن قدیمی و جدید به هم وصل می‌شوند. معمولاً زمانی که از ژاکت بتنی در چهار وجه تیرها استفاده می‌شود، بیشترین میزان افزایش مقاومت را داریم.
زمانی که از ژاکت بتنی در سه وجه استفاده می‌شود، ظرفیت برشی تیرها افزایش پیدا می‌کند. البته از آنجایی که در این روش نمی‌توان ظرفیت باربری بخش‌های نزدیک به تکیه‌گاه را افزایش داد، معمولاً مقاومت تیر در برابر بارهای جانبی زلزله تقویت نمی‎شود. میزان موفقیت این روش، به مهار مناسب خاموت‌ها از اضلاع بالایی روکش بستگی دارد.

مقاوم‌سازی تیر بتنی به روش کامپوزیت FRP چگونه انجام می شود؟

روش مقاوم‌سازی تیر بتنی با FRP تنها به افزایش ظرفیت باربری خمشی و برشی تیرها کمک می‌کند، بلکه این روش منجر به افزایش مقاومت در برابر سایش، خوردگی و حرارت هم خواهد شد. همچنین می‌توان از مصالح FRP برای افزایش مقاومت تیرهایی که آرماتور آن‌ها به دلیل شرایط نامساعد خورده شده، استفاده کرد. به این ترتیب، زمانی که از مصالح FRP استفاده می‌شود، نه تنها مقاومت برشی و خمشی تیرها افزایش پیدا می‌کند، بلکه در برابر شرایط محیط هم محافظت می‌شوند.

ترمیم موضعی بتن با ملات ترمیم بتن چیست؟

زمانی که سطح بتن آسیب می‌بیند، نمی‌توان آن را با استفاده از خود بتن ترمیم کرد. دلیل این مسئله، وجود دانه‌های درست یا همان شن در ساختار بتن است که پیوندی با بتن‌های قدیمی ایجاد نمی‌کنند. بعضی از ملات‌های ترمیمی بتن، علاوه بر خصوصیت چسبندگی، مقاومت مناسبی نیز دارند که می‌توانند همراه با بتن قدیمی، مقاومت کلی ساختمان را افزایش دهند. این روش، با ترمیم عیوب و آسیب‌های بتن، به ساختار تیر بتنی دوام بیشتری می‌بخشد و به مقاوم‌سازی سازه کمک می‌کند.

مصالح و ملات‌های ترمیمی مختلفی برای بتن وجود دارند که استفاده‌شان بسته به میزان آسیب و نوع عملکرد مورد نظر، متغیر است. ملات سیمانی بتن، یکی از انواع ملات‌های ترمیمی است که از ترکیب آب، سیمان پرتلند و ماسه تهیه می‌شود. ملات‌های پلیمری و ترمیم کننده بر پایه اپوکسی، از دیگر ملات‌های ترمیم کننده هستند. ملات‌های پلیمری، همان ملات سیمانی هستند که با افزودن مواد پلیمری، خاصیت مکانیکی آن‌ها تغییر کرده و مقاومت و چسبندگی بیشتری پیدا می‌کند. مواد ترمیم کننده اپوکسی شامل یک خمیر از موادی همچون رزین اپوکسی، حلال، بایندر، و مواد افزودنی متنوع است.

کدام روش برای مقاوم‌سازی تیر بتنی مناسب است؟

همانطور که دیدید، روش‌های متنوعی برای مقاوم‌سازی تیر بتنی وجود دارد. هریک از این روش‌ها از نظر روش اجرا، مواد و مصالح به کار رفته با هم تفاوت داشته و همچنین در سطوح مختلفی مقاومت سازه بتنی را افزایش می‌دهند. این که کدام روش‌ را برای بهبود مقاومت تیرهای بتنی استفاده کنیم، به عوامل مختلفی بستگی دارد. گاهی شرایط پروژه تعیین می‌کند که کدام روش برای ما مناسب‌تر است. در برخی مواقع نیز، سرعت اجرای کار و زمانی که در اختیار داریم، تعیین کننده انتخاب روش‌های مقاوم‌سازی است.
هزینه‌ها نیز یکی دیگر از عوامل مؤثر در انتخاب متدهای مقاوم‌سازی هستند. اگر بودجه محدودتری در اختیار داشته باشید، طبیعی است که بخواهید روش‌های ارزان‌تری را انتخاب کنید. البته باید به این نکته هم توجه داشته باشید که روشی که هزینه‌های اولیه و اجرای آن کمتر است، طبیعتاً نمی‌تواند مانند روش‌های دیگر مؤثر باشد. بهتر است قبل از تخصیص بودجه و زمان برای فرایند مقاوم‌سازی تیر بتنی، با متخصصان مربوط به این زمینه مشورت نمایید. پیشنهاد می‌کنیم که قبل از هر اقدامی، با ما در وال مش تماس گرفته و با کارشناسان مقاوم‌سازی این شرکت در ارتباط باشید.

قیمت مقاوم‌سازی تیر بتنی به چه فاکتورهایی وابسته است؟

همانطور که گفتیم، هزینه‌ها یکی از عوامل اصلی در تعیین روش مقاوم‌سازی تیر بتنی هستند. این هزینه‌ها شامل خرید لوازم مورد نیاز برای مقاوم‌سازی، اجرا و … هستند. مهمترین فاکتورهای مؤثر در قیمت و هزینه‌های مقاوم‌سازی را در ادامه بررسی می‌کنیم.

• هزینه‌ی تست‌‌های تخصصی مقاوم‌سازی تیر بتنی

می‌دانیم که برای تعیین و اجرای یک روش مقاوم‌سازی تیرهای بتنی، باید با کارشناسان متخصص این کار مشورت کنیم. این کارشناسان، مناسب‌ترین روش را با انجام تست‌های تخصصی مقاوم‌سازی تیر بتنی انتخاب می‌کنند. میزان مقاومت ساختمان در برابر عوامل آسیب‌رسان محیطی از تجهیزات و ابزارهای مورد استفاده برای مقاوم‌سازی مصالح ساختمانی و اجرای طرح سازه تعیین می‌شود. هر یک از کارشناسان ممکن است روش‌های متفاوتی برای تعیین میزان مقاومت داشته باشند.
این مرحله از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. اگر ساختمان در آزمون‌های انجام شده مقاومت کافی را نشان دهد، نیازی به اعمال برنامه‌های تقویتی ندارید. اگر ساختمان در آزمون‌های انجام شده، مقاومت لازم را نشان دهد، اجرای طرح‌های مقاوم‌سازی از دستور کار خارج می‌شود. پس میزان دقت در این مرحله اهمیت زیادی داشته و می‌توان گفت که هزینه‌های موردنیاز برای اجرای مقاوم‌سازی را نیز تعیین می‌کند.

• قیمت طراحی و محاسبات مقاوم‌سازی تیر بتنی

برای طرح مقاوم‌سازی تیر بتنی باید از کارشناسان متخصص کمک بگیرید که براساس مرحله قبلی یعنی اجرای تست‌ها، روش اجرای مقاوم‌سازی را تعیین کنند. پایه‌ریزی یک طرح مقاوم‌سازی، هزینه‌های خاص خود را دارد که از خرید مصالح یا اجرای آن جدا است. در این مرحله، کارشناسان با در نظر گرفتن ویژگی‌ها و مشخصات ساختمان، روشی برای مقاوم‌سازی آن طراحی می‌کنند.

• قیمت مصالح و اجرای طرح مقاوم‌سازی تیر بتنی

پس از کارشناسی سازه و انتخاب و طراحی روش مقاوم‌سازی، حالا نوبت به خرید مصالح و اجرای طرح تعیین شده می‌رسد. هر یک از روش‌هایی که قبل از این بررسی کردیم، به مصالح و ابزارهای خاص خود برای مقاوم‌سازی تیر بتنی نیاز دارند. برای مثال، در روش ترمیم موضعی با ملات ترمیم بتن، باید نوع مواد ترمیمی را انتخاب کرده و ملات مناسب را خریداری کنید. یا در روش ژاکت فولادی، باید ورق‌های فلزی و ابزارهای اتصال آن خریداری شود.
پس از خرید مصالح و ابزار، حالا نوبت به اجرا می‌رسد. هزینه‌های اجرا شامل به کارگیری افراد متخصص برای اجرای طرح است تا کیفیت نهایی مقاوم‌سازی تضمین شود. به عبارت دیگر، دستمزد افراد برای اجرا و تامین لوازم مورد نیاز آن‌ها، در این مرحله باید محاسبه و پرداخت شود.

کلام پایانی

در این مطلب سعی کردیم تا هر آنچه را که درباره مقاوم‌سازی تیر بتنی و روش‌های مختلف انجام این کار لازم است بدانید، بررسی کنیم. ساختمان‌ها باید از مقاومت کافی در برابر عوامل آسیب‌رسان بهره‌مند باشند هنگامی که طراحی و ساخته می‌شوند.
بلایای طبیعی مانند زلزله، سیل و … در کنار سایر عوامل غیرطبیعی ریزش ساختمان همواره در کمین هستند. می‌توان با هزینه‌های کمتر و مدت زمان محدودتر، به جای تخریب کلی ساختمان آن را مقاوم‌تر کنید.
امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد و از خواندن آن لذت برده باشید. نظرات و پرسش‌های خود را می‌توانید در قسمت دیدگاه‌ها ثبت کرده تا از نظر کارشناسان مجموعه بهره‌مند شوید.