دسته: مقاله

مقاوم سازی ساختمان عملیاتی است که با هدف ارتقای مقاومت عناصر ساختمانی در مقابل نیروی زلزله و سایر عوامل طبیعی انجام می گردد. این عملیات حیاتی به منظور دستیابی به بناهای مستحکم و پایدار در برابر خطرات موجود اهمیت زیادی داشته و روش های مختلفی را نیز شامل می شود. انتخاب روش مناسب از میان گزینه های موجود، فرایند حساسی است که باید با تحلیل و بررسی شرایط پروژه، بودجه و نیز نیازها صورت گیرد. در این رابطه بهتر است از مشاوره تخصصی کمک گرفت تا راهکار انتخابی از نظر عملکرد قابل قبول واقع شود. از آن جا که مقاوم سازی ساختمان تامین کننده ایمنی و استحکام آن است، انجام آن با در نظر گرفت رویکرد مهندسی ضرورت دارد.

یکی از متدهای نوین و پیشنهادی در این راستا، مقاوم سازی با FRP است. FRP سیستمی است که با استفاده از الیافی به همین نام اجرا می شود و امروزه به طور گسترده در صنعت ساخت و ساز کاربرد دارد. به کار گیری روش FRP به منظور مقاوم سازی ساختمان به دلیل مزایای بسیار، چون هزینه پایین، مقاومت قابل قبول در برابر مواد خورنده و غیره، گزینه مناسبی برای جایگزینی سایر روش های موجود است. با توجه به کم هزینه بودن این روش نسبت به دیگر موارد، ممکن است مایل باشید اطلاعات بیش تری در مورد قیمت اجرای FRP کسب کنید. در این صورت از شما دعوت می کنیم تا پایان مطلب همراه ما باشید.

کامپوزیت FRP چیست؟

FRP که از حروف اول Fiber Reinforced Polymer تشکیل شده، به پلیمرهای تقویت شده با فیبر اشاره دارد. این محصول از دو جزء ماتریس رزین و الیاف به وجود می آید و نه تنها در صنعت ساختمان، بلکه در بسیاری از صنایع دیگر کاربرد دارد. شاید بتوان گفت بیش ترین مصرف FRP در جهت مقاوم سازی ساختمان هاست که طی فرایند ترمیم و تقویت صورت می گیرد. الیاف FRP پس از جای گرفتن روی سطح بتنی مورد نظر (تیر، ستون، دال، دیوار و فونداسیون)، مقاومت بتن را بالا می برند. از این الیاف در ساختمان های دارای کاربری مسکونی، اداری، تجاری، صنعتی و غیره نیز کاربرد دارند. سازه های آبی (کانال و سد)، سیلوها، برج های خنک کننده و پل های ریلی یا جاده ای از موارد هستند که با کمک الیاف FRP اجرا می شوند.

همان طور که گفته شد، FRP از ترکیب دو جزء حاصل می شود. اولین جزء ماتریس نام دارد و جزء دوم الیاف است. ماتریس شامل مواد شیمیایی متنوعی از جمله پلی استر و رزین اپوکسی است که عمدتا برای بهبود خصوصیات مکانیکی و شیمیایی با هدف کاهش قیمت نهایی و ارتقاء ویژگی‌های مواد همراه با افزودنی‌ها به کار می‌روند. در FRP، الیاف به کار رفته نقش مقاوم‌سازی را در فرایند تقویت عناصر ساختمانی دارند. ماتریس اما در این میان از نقش باربری برخوردار نبوده و تنها وظیفه حفاظت از الیاف را در برابر عوامل محیطی آسیب زا بر عهده دارد. از سوی دیگر، ماتریس است که سبب انتقال نیروی برشی در میان الیاف می شود و همچنین کمانش موضعی با الیاف FRP تحت فشار را کنترل می نماید. در ساختار FRP، اکثر حجم موجود حاصل از وجود الیاف است.

میزان بهره وری یا کارایی الیاف FRP تا حد زیادی به عوامل زیر بستگی دارد:

• نوع الیاف به کار رفته
• درصد الیاف موجود
• نحوهٔ قرارگیری الیاف
• ضریب انتقال حرارت

عوامل فوق، تعیین کننده میزان مقاومت برشی، خمشی، کششی و نیز خستگی و مقاومت در برابر نیروی الکتریکی اند. در زمینه تخمین هزینه نیز باید عوامل مذکور را مورد توجه قرار دارد.

آیا مقاوم سازی ساختمان به روش FRP سرمایه گذاری است؟

بله؛ همین طور است. هر چند امکان دارد پرداخت هزینه به جهت بهره مندی از خدمات مقاوم سازی ساختمان، با توجه به بالا رفتن هزینه تهیه و استفاده از مصالح ساختمانی طی سال های اخیر از نظر برخی بی فایده یا غیر منطقی به نظر برسد؛ اما مطالعه این بخش به شما ثابت خواهد کرد که با مقاوم سازی ساختمان به روش FRP قطعا سرمایه گذاری باارزشی انجام خواهید داد. در واقع، عوامل مختلفی موجودند که نشان دهنده اهمیت استفاده از خدمات مقاوم سازی هستند. در ادامه به این عوامل خواهیم پرداخت.

توجه به محیط زندگی

قیمت اجرای FRP با توجه به این عامل چندان زیاد به نظر نمی رسد. محیطی که در آن وقت می گذرانید، بدون شک تاثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی شما دارد. با در نظر گرفتن این که کشور ایران کشوری زلزله خیز است و بسیاری از مناطق آن نیز با خطر جاری شدن سیل روبرو هستند، تصمیم گیری در رابطه با ضرورت مقاوم سازی ساختمان امری مهم به شمار می رود. طبیعتا مناطقی از کشور که نسبتا با خطر بیش تری مواجه هستند، نیازمند مقاوم سازی ساختمان خواهند بود.

جلوگیری از خسارات جانی

خسارت مالی شاید در مواردی بسیار زیاد باشد؛ اما باز هم نمی تواند با خسارت جانی برابری کند. زندگی کردن در شرایط نامطمئن از نظر خطر وقوع زلزله و سیل، شما را با احتمال از دست دادن عزیزانتان مواجه می کند. قطعا کسی حاضر نیست به خاطر طفره رفتن از پرداخت هزینه های مقاوم سازی، چنین احتمالاتی را به وقوع نزدیک تر کند. با کمک مقاوم سازی ساختمان می توانید از بروز خسارات جانی جبران ناپذیر جلوگیری کنید.

کاهش خسارات مالی

اگر ساختمانی بدون مقاوم سازی رها شود، ممکن است بعدا با مشکلات بسیاری روبرو گردد. در مواردی ایجاد ترک خوردگی در ساختمان و ریزش آن، هزینه های گزافی به دنبال دارد که معمولا به جهت نیاز به تعمیر ایجاد می شوند. بنابراین، پرداخت هزینه مربوط به مقاوم سازی با FRP می تواند نسبت به این هزینه های اضافی مقرون به صرفه تمام شود و از بابت ایمنی نیز ساختمان را در شرایط مناسبی قرار دهد.

عوامل موثر بر هزینه و قیمت مقاوم سازی ساختمان به روش FRP چقدر است؟

قیمت مقاوم سازی با FRP تحت تاثیر عوامل متعددی قرار دارد که هر یک به نوبه خود نقش مهمی در این رابطه ایفا می کنند. این عوامل به شرح زیر هستند:

• قیمت مقاوم سازی با FRP تحت تاثیر طراحی

طراحی مربوط به عملیات مقاوم سازی با FRP را می توان نخستین عامل تعیین کننده قیمت دانست. برای اجرای FRP، متخصصان ارائه خدمات و تکنسین‌های مجرب نیاز است تا مشاوره تخصصی و بررسی شرایط پروژه را انجام دهند. این بررسی تعیین می‌کند کدام بخش‌های ساختمان نیاز به تقویت دارند و کدام روش بهتر استفاده شود. بدین صورت، طرح مقاوم سازی پایه ریزی می شود و این فرایندی است که هزینه های مربوط به خود را داراست.

• قیمت مقاوم سازی با FRP تحت تاثیر مصالح مصرفی

پس از به پایان رسیدن مرحله طراحی و دستیابی به طرح مورد نظر، مصالح مصرفی مورد نیاز جهت اجرای FRP باید تهیه شده و در اختیار تیم اجرایی قرار گیرند. بنابراین، مصالحی که در این راستا مورد استفاده قرار می گیرند نیز بر قیمت اجرای FRP تاثیرگذار هستند. با توجه به جزییاتی که روش مقاوم سازی در بر می گیرد و مصالحی که در این رابطه مورد نیازند، هزینه اجرا متفاوت خواهد بود.

• قیمت مقاوم سازی با FRP تحت تاثیر فرایند اجرا

بدون شک، مقاوم سازی ساختمان به خودی خود و تنها با تهیه طرح مورد نظر و مصالح مصرفی بر اساس آن انجام نمی شود. پس از پشت سر گذاشتن دو مرحله قبل، نوبت به فرایند اجرا می رسد که خود بخش مهمی از کل ماجراست. قیمت اجرای FRP با توجه به روند مقاوم سازی که فرایندی عملی است، تعیین می گردد. استفاده از تخصص افراد صلاحیت‌دار برای اجرای سیستم FRP و همچنین تأمین مصالح با کیفیت، اهمیت بسیاری دارد و باید به آن‌ها با دقت توجه شود، حتی از طرح خود.

در صورتی که شما طرح استاندارد و مصالح مناسب را در اختیار داشته باشید، اما از اکیپ کاردان و مجربی برای اجرا کمک نگیرید، مقاوم سازی ممکن است از نظر عملکرد با شکست روبرو شود. از این رو، تنها با انتخاب صحیح تیم اجرایی می توانید روی نتیجه کار حساب باز کنید.در این مرحله، هزینه دستمزد افرادی که FRP را اجرا می‌کنند، بر اساس طرح آماده شده و با استفاده از مصالح مورد نیاز، پرداخت می‌شود. این دستمزد به طبیعتا بر کل هزینه‌ها تأثیر می‌گذارد.

• قیمت مقاوم سازی با FRP تحت تاثیر ارزیابی فنی و تخصصی

آخرین عاملی که در تعیین هزینه مقاوم سازی به کمک این روش تاثیرگذار محسوب می شود، هزینه های مربوط به انجام آزمون های فنی و تخصصی است. پس از اجرای FRP بر روی ساختمان موردنظر و با استفاده از مصالح و طرح مقاوم‌سازی، ارزیابی با استفاده از تجهیزات مناسب ضروری است. این ارزیابی بیانگر صحت یا عدم صحت فرآیند مقاوم‌سازی است و از طریق آن اطمینان حاصل می‌شود که ساختمان به خوبی با شرایط محیطی مقابله می‌کند. ارائه‌دهندگان خدمات مقاوم‌سازی معمولاً با استفاده از ابزارهای مناسب، پس از اتمام عملیات، مقاومت ساختمان را ارزیابی می‌کنند براساس نوع متد مقاوم‌سازی.

فراموش نکنید که اهمیت این مرحله، هر چند به عنوان آخرین قدم انجام می شود، اما قابل توجه است؛ چرا که حصول اطمینان از بابت مقاومت کافی ساختمان تنها با این ارزیابی شدنی است. انجام این مرحله چندان هزینه‌ای ندارد، اما توصیه می‌شود هزینه آن را در محاسبه قیمت اجرای FRP در نظر بگیرید. با بررسی فنی مقاوم‌سازی ساختمان، می‌توانید در صورت وجود نقصان، اصلاحات لازم را از تیم ارایه دهنده خدمات درخواست کنید بدون نیاز به پرداخت مجدد.

قیمت هر متر مربع مقاوم سازی با الیاف FRP چقدر است؟

سیستم FRP، سیستمی است که به جهت مقاوم سازی ساختمان توسط یک تیم اجرایی نیمه متخصص یا متخصص قابل اجراست و در این راستا باید با توجه به ضوابط آیین نامه ها پیش برود. این روش از پلیمرهای تقویت شده برای تقویت مقاومت ساختمان استفاده می‌کند و هزینه آن بر پایه مترمربع محاسبه می‌شود، که به عوامل مختلفی وابسته است، از جمله هزینه طرح مقاوم‌سازی و…

طرح مقاوم سازی باید پیش از شروع به اجرا آماده گردد. استفاده از مصالح ساختمانی برای اجرای FRP قسمت قابل توجهی از هزینه را تشکیل می‌دهد. بنابراین، بررسی دقیق و اهمیت ویژه این مصالح بسیار حائز اهمیت است. در ادامه به این موارد و تاثیرشان بر هزینه مقاوم سازی خواهیم پرداخت.

• قیمت الیاف:

الیافی که در ساختار FRP به کار می روند، معمولا به شکل یک طرفه یا دو طرفه بافته می شوند. اعمال این الیاف به جهت مقاوم سازی بخش های مختلف ساختمان با کمک رزین اپوکسی یا ملات مناسب صورت می گیرد. هزینه تهیه الیاف مصرفی با توجه به نوع و بافت آن ها مشخص می گردد. مسلما اگر در این راستا از الیاف دو طرفه استفاده گردد، قیمت اجرای FRP نیز افزایش پیدا می کند.

• قیمت لمینت:

لمینت دارای ساختاری شبیه به الیاف است؛ اما به این شکل که جهت تشکیل آن، الیاف در چندین لایه و همراه با رزین بر روی هم قرار گرفته اند. بدین شکل، لمینت دارای ساختار محکمی از الیاف مذکور است و هزینه تهیه آن تاثیر قابل توجهی روی قیمت اجرای FRP دارد. به هر میزان که قیمت لمینت مورد استفاده بالاتر رود، قیمت مقاوم سازی با FRP نیز زیادتر خواهد شد.

• قیمت رزین و چسب اپوکسی:

رزین و چسب اپوکسی از پرکاربردترین محصولات ساختمانی هستند. این محصولات برای چسباندن الیاف مصرفی یا لمینت به سطح مورد نظر استفاده می‌شوند. استفاده از این دو ماده در فرایند اجرای FRP ضرورت داشته و مقدار آن بر قیمت اجرای FRP تاثیرگذار است.

• دستمزد اکیپ اجرایی:

همانطور که گفته شد، اجرای FRP نیازمند تخصص و تجربه یک تیم حرفه‌ای است. به دلیل پیچیدگی فرایند اجرای FRP و ویژگی‌های مختلف بخش‌های نیازمند تقویت، هزینه کار متغیر است و افزایش پیچیدگی کار، هزینه‌ی تیم اجرایی را افزایش می‌دهد و در نتیجه بر قیمت مقاوم‌سازی با FRP تأثیر می‌گذارد.

تاثیر عمر ساختمان بر هزینه اجرای FRP

یکی از عوامل مهمی که قیمت مقاوم سازی با FRP را تحت تاثیر قرار می دهد، عمر ساختمان مورد نظر است. در صورتی که ساختمان قدیمی باشد، قیمت اجرای FRP بالاتر است و به هر میزان که عمر بنا بیش تر باشد، این قیمت نیز بالاتر می رود.

تاثیر نوع اسکلت سازه بر قیمت و هزینه اجرای FRP چقدر است؟

پیچیدگی اسکلت و فونداسیون سازه بر اساس معماری آن، یکی از عواملی است که قیمت اجرای FRP را تعیین می‌کند. هرچه پیچیدگی طراحی اسکلت بیشتر باشد، هزینه مورد نیاز برای مقاوم سازی عناصر افزایش می‌یابد.

هزینه مقاوم سازی ستون بتنی به روش FRP چقدر است؟

ستون بتنی به عنوان یکی از عناصر ساختمانی مهم و نیازمند به مقاوم سازی، دارای خصوصیاتی است که بر هزینه این مقاوم سازی تاثیرگذارند. یکی از این خصوصیات، ابعاد و اندازه ستون است. مشخصا هر چه ستون بزرگ تر باشد به مصالح و کار بیش تری جهت مقاوم سازی نیاز دارد و به این ترتیب، قیمت اجرای FRP روی آن نیز بالاتر می رود.

هزینه اجرای FRP بر روی دیوار برشی چقدر است؟

دیوار برشی نیز عملکردی مشابه ستون در سازه بر عهده دارد و در موارد بسیاری نیازمند مقاوم سازی است. هزینه مقاوم سازی دیوار برشی به روش FRP نیز با توجه به ابعاد و اندازه آن مشخص می شود و با بالا رفتن سایز دیوار برشی، بالاتر می رود.

نکات مهم در برآورد هزینه اجرای FRP که باید بدانید

قیمت مقاوم سازی با FRP شاید بعد از کیفیت کار، مهم ترین موضوعی باشد که در این رابطه ذهن کارفرما را درگیر می کند. بنابراین طبیعی است که در این باره کنجکاو و حتی نگران باشید. پیشنهاد ما این است که پیش از اقدام به انجام انتخاب یا خرید، بررسی های لازم را به عمل آورده و تصمیم گیری کنید. بدین شکل می توانید به صورت تقریبی از هزینه های مربوط به اجرای FRP آگاهی پیدا کرده و با اطلاع قبلی کار را شروع کنید. برآورد قیمت اجرای FRP به شما کمک خواهد کرد با برنامه قبلی کار مقاوم سازی را پیش ببرید. در این رابطه، نکات مهمی وجود دارند که بهتر است آن ها را در نظر بگیرید.

• شرایط پروژه روی روش مقاوم سازی و پیچیدگی آن تاثیرگذارند و از این رو، قیمت اجرای FRP می تواند با توجه به این شرایط متغیر باشد.
• اعتبار شرکت ارایه دهنده خدمات بر روی هزینه آماده سازی طرح و اجرای FRP موثر است.
• ابعاد و اندازه عناصر ساختمانی نیازمند به مقاوم سازی بر قیمت اجرای FRP اثر مستقیم دارد.
• نوع و برند مصالحی که برای این کار انتخاب و تهیه می کنید، قطعا در برآورد هزینه کل نقش تعیین کننده دارد.

کلام پایانی

ساختمان‌های نوساز یا در حال ساخت معمولاً مقاومت لازم را دارند و به مقاوم‌سازی نیاز ندارند؛ اما برخی ساختمان‌ها به دلیل عمر زیاد یا اجرای نادرست نیاز به مقاوم‌سازی دارند، زیرا مقاومت لازم را در برابر عوامل محیطی ندارند. در رابطه با این ساختمان ها، نیاز به استفاده از مقاوم سازی بیش تر حس شده و اهمیت ویژه ای دارد. در این مقاله با روش مقاوم سازی ساختمان با استفاده از سیستم FRP آشنا شدید که یکی از روش های موجود در این راستاست.

قیمت اجرای FRP معمولا نسبت به سایر روش های مورد استفاده کم تر است و از این رو، انتخاب این روش اقتصادی محسوب می شود. اگر نیاز به مقاوم سازی ساختمان‌ها دارید، اطلاعات مربوط به روش مورد نظرتان را جمع‌آوری و هزینه‌های مرتبط را تخمین بزنید.

استفاده از مقاوم‌سازی به روش FRP، ساختمان را در برابر آسیب دیدگی حفاظت می‌کند و امنیت سکونت را افزایش می‌دهد. اما انتخاب شرکت مناسب برای خدمات مقاوم‌سازی با FRP، به کیفیت نهایی مقاوم‌سازی تأثیر می‌گذارد. رضایت شما از هزینه‌ی صرف شده و خدمات ارائه شده، اساسا به اجرای صحیح و استفاده از مصالح با کیفیت بالا وابسته است. در صورت تمایل به مشاوره یا کسب اطلاعات بیشتر، می‌توانید با تیم ما تماس بگیرید و از خدمات ما بهره‌مند شوید.

ایجاد ترک ساختمان شاید عادی و مرسوم به نظر بیاید، اما در واقع هشدار محسوب می شود. به طور کلی، ایجاد ترک در هر بخش از ساختمان جالب نبوده و جدا از ایجاد خطرات احتمالی، حس مطلوبی به همراه ندارد. خوب است بدانید ترک ها انواع متفاوتی دارند و با توجه به نوعشان ممکن است خسارات مختلفی به ساختمان وارد کنند. بنابراین، کسب اطلاعات لازم در این رابطه و آشنایی با انواع آن ها اهمیت دارد. در این مقاله سعی خواهیم داشت شما را با ترک ساختمان و هر آن چه باید درباره آن بدانید آشنا سازیم. همراه ما باشید.

ترک زنده ساختمان چیست؟

ترک ساختمان ممکن است به اصطلاح زنده باشد؛ بدین معنی که عامل ایجاد آن همچنان فعال بوده و از این رو ضخامت و اندازه ترک به مرور زمان در حال افزایش است. مسلما چنین ترک هایی به دلیل خصوصیت فوق خطر بیش تری به همراه دارند. به همین دلیل اگر ترکی به این شکل روی هر بخش از ساختمان مشاهده نمودید، بهتر است هر چه سریع تر جهت ترمیم آن اقدام کنید. با اقدام به موقع و صحیح، امکان جلوگیری از گسترش ترک ساختمان وجود دارد؛ اما در صورت غفلت، خسارات بیش تری در راه خواهد بود. لازم به ذکر است که ترک های زنده در صورت ایجاد روی دیوارهای سازه ای خطرناک تر هستند.

ترک مرده ساختمان چیست؟

ترک ساختمان از نوع مرده برخلاف نوع قبلی چندان خطرناک نیست؛ چرا که در حال گسترش نبوده و به احتمال زیاد در شکل فعلی خود باقی می ماند. با توجه به عدم گسترش این نوع ترک ها، معمولا اقدام خاصی جهت ممانعت از رشد آن ها لازم نیست.

ترک سازه ای چیست؟

ترک از نوع سازه ای به نوعی از ترک ساختمان گفته می شود که عمق زیاد داشته و عرضی نیز بین 1.5 الی 2 میلی متر دارد. عمق ترک های سازه ای نیز حدودا همین مقدار است. این نوع از ترک ها را باید جدی گرفت؛ چرا که ایمنی ساختمان را تهدید کرده و در صورت تشدید، منجر به تخریب می شوند.در مواجهه با ترک‌های نوع سازه‌ای، ضروری است قسمت متأثر را بازسازی کرده و بازبینی دقیقی انجام دهید. این نوع ترک‌ها معمولاً در اجزایی مانند دیوارها و ستون‌ها مشاهده می‌شوند و در صورت عدم تعمیر به موقع، ممکن است منجر به خسارت جدی و تخریب ساختمان شود. مهم ترین عواملی که سبب ایجاد ترک ساختمان از نوع سازه ای می شوند، عبارتند از:

• وجود نقص در محاسبه و طراحی سازه
• بارگذاری فراتر از حد تحمل سازه
• به کارگیری مصالح بی کیفیت
• جابجایی فونداسیون
• ایجاد تنش حرارتی
• اجرای گودبرداری به شکل غیر اصولی در همسایگی

تقسیم بندی ترک های ساختمانی به لحاظ جهت ترک خوردگی

ترک ساختمان از نظر جهت ایجاد ترک به دسته های زیر تقسیم می شود:

ترک عمودی

این ترک ها از جمله ترک های سازه ای به شمار می آیند که در صورت داشتن عمق و عرض زیاد، خطرناک محسوب شده و نیازمند ترمیم در اولین فرصت هستند. اغلب ترک های عمودی روی دیوار ایجاد شده و بعضا به طرف سقف توسعه می یابند. اگر پیرامون ترک ساختمان از نوع عمودی با آثار رطوبت مواجه شدید، هر چه زودتر جهت ترمیم ترک اقدام نمایید.

از جمله عواملی که منجر به ایجاد ترک های عمودی می شوند، موارد زیر مرسوم ترند:

• جابجایی فونداسیون در زیر دیوار
• اجرای غیر اصولی هشتگیر در تقاطع دیوارها
• فاصله بیش از حد شناژها
• نبود یا کمبود شناژهای عمودی
• نشست بنا

ترک افقی

ترک ساختمان از نوع افقی به ترکی اطلاق می گردد که در راستای افقی دیوار و در قسمت طول آن رخ می دهد. برخی از این گونه ترک ها که با نام خمشی شناخته می شوند، معمولا در اثر پایین بودن مقاومت خمشی مقطع به وجود می آیند. در مواردی نیز عرض زیاد تار کششی منجر به رخ دادن این اتفاق می گردد. ترک ساختمان از نوع خمشی عموما به طرف سایر تارها همگرا بوده و به شکل گروهی یا تکی ایجاد می شود. وجود ترک ساختمان از نوع افقی به تعداد و در شرایط فعال ممکن است سازه ساختمان را با آسیب جدی روبرو سازد.

نوعی دیگر از ترک های افقی نیز وجود دارد که برشی نام دارند. این ترک ها در صورت پایین بودن مقاومت برشی سازه ظاهر می شوند و عموما به طرف بخش های پایین و بالا توسعه می یابند. ترک های برشی را نیز معمولا به شکل گروهی یا تکی می توان مشاهده نمود. این نوع ترک ساختمان هم در صورت فعال بودن برای سازه خطر دارد.

از دلایل ایجاد ترک های افقی می توان به موارد زیر اشاره داشت:

• دیوارچینی غیر استاندارد
• شکم دادن دیوارهای بلند در اثر ورود ضربه شدید
• وجود نقص در طراحی
• زمین لرزه
• استفاده از مصالح ساختمانی بی کیفیت

ترک مورب

به نوعی از ترک ساختمان گفته می شود که زاویه 45 درجه داشته و از نظر ظاهری مورب است. این ترک ها معمولا به دلیل نشست دیوار رخ داده و شکستگی دیوار را نشان می دهند؛ از این رو باید آن ها را جدی گرفت.

ترک پراکنده

گروهی شبکه مانند و نامنظم از ترک ها در اندود دیوارها و دال های بتنی بوده که به شکل موئی دیده می شوند. این نوع ترک ساختمان معمولا ناشی از آبرفتگی اندود یا بتن است.

تقسیم بندی ترک های ساختمانی به لحاظ عرض ترک خوردگی

انواع ترک ساختمان بر اساس عرض ترک خوردگی شامل موارد زیر است:

ترک‌ها در ساختمان ها با توجه به اهمیت و خسارات زیادی که به بار می‌آورد به انواع و گروه مختلفی تقسیم می‌شوند که در ادامه به گروه بندی آنها بر اساس عرض ترک خوردگی خواهیم پرداخت .

ترک موئی: عرض کم تر از 1 میلی متر

این نوع ترک ساختمان به طور معمول روی سطح بتن و گچ شکل می گیرد و عرض در حدود 0.5 میلی متر دارد. ترک های موئی معمولا نیازمند ترمیم نیستند؛ چرا که اثر خاصی روی سازه ندارند؛ اما به دلیل ظاهر ناخوشایند، در صورت تمایل می توان از روش های مخصوص برطرف نمودن این نوع ترک ساختمان استفاده نمود.

دلایل ایجاد ترک ساختمان از نوع موئی عبارتند از:

• انبساط و انقباض
• اختلاف ضریب حرارتی مصالح به کار رفته

ترک جزئی: عرض بین 1 تا 5 میلی متر

معمولا در اثر جابجایی یا نشست سازه به صورت جزئی رخ می دهند و با توقف نشست، گسترش آن ها نیز متوقف می گردد. برای برطرف کردن ترک ساختمان در صورت جزئی بودن می توان از نقاشی کمک گرفت.

ترک متوسط: عرض بین 5 تا 15 میلی متر

اکثر این گونه ترک ها در اطراف پنجره یا چارچوب در نمایان می شوند و بهتر است پیش از اقدام به ترمیم این نوع ترک ساختمان، جهت پیدا شدن علت ایجاد، آن را مورد بررسی قرار داد.

ترک نسبتا عمیق: عرض حدود 25 میلی متر

نشان دهنده جابجایی قابل توجه سازه و فونداسیون هستند و معمولا ترک های ریزتری نیز به همراه دارند. به جهت ممانعت از توسعه این نوع ترک ساختمان باید تا پیش از ترمیم اساسی از داربست و شمع کمک گرفت.

ترک عمیق: عرض بیش از 25 میلی متر

ترک ساختمان اگر عمیق باشد، به طور واضح از ورود آسیب جدی به سازه خبر می دهد و به شدت خطرناک است؛ به طوری که ممکن است تخریب را به دنبال داشته باشد. برای توقف توسعه این ترک ها پیش از اقدام به ترمیم اساسی باید از سازه نگهبان بهره گرفت.

ترک خوردگی و نشست در ساختمان

نشست را می توان اصلی ترین دلیل ایجاد ترک ساختمان بر شمرد. این پدیده معمولا در ساختمان های قدیمی رخ می دهد؛ اما حتی در ساختمان های نوساز نیز قابل مشاهده است؛ چرا که هر بنایی ممکن است پس از به پایان رسیدن فرایند ساخت و در حین خشک شدن مصالح، دچار نشست گردد. همچنین خاک منطقه ای که ساختمان در آن واقع شده در صورت ضعف از نظر باربری، منجر به ایجاد نشست می شود. عوامل دیگر مسبب نشست ساختمان، گودبرداری و خاکبرداری غیر اصولی هستند. اگر این نشست شدید باشد، پس از گذشت مدت کمی به ایجاد ترک ساختمان (روی دیوار، کف و سقف) منجر خواهد شد.

با توجه به غیر سازه ای بودن ماهیت اکثر ترک های ناشی از نشست، نگرانی از بابت خطرناک بودنشان لازم نیست؛ اما باز هم بهتر است جهت اقدام این ترک ها اقدام شود. البته گاهی ترک ساختمان ناشی از نشست شدیدتر بوده و عمق و عرض زیادی دارد. در این موارد، نیاز به بررسی دقیق و ترمیم ضروری است.

علت ایجاد ترک بر روی دیوار ساختمان چیست؟

مسلما شناخت عامل ایجاد ترک ساختمان می تواند در پیدا کردن راهکار جهت برطرف نمودن آن موثر واقع شود و به ارزیابی هزینه های مربوطه نیز کمک کند. از جمله علل ترک خوردگی دیوار می توان موارد زیر را نام برد:

• طراحی و اجرای غیر اصولی : یک بنای استاندارد باید طراحی استاندارد و اجرای استاندارد داشته باشد. هر گونه غفلت یا ضعف در فرایند طراحی و اجرا ممکن است مشکلاتی به همراه داشته باشد که یکی از این مشکلات، ایجاد ترک روی سطح دیوار است.
• نشست ساختمان : نشست ساختمان پدیده ای است که در اثر ضعف باربری خاک در بر گیرنده ساختمان، گودبرداری و خاکبرداری اشتباه یا طی فرایند خشک شدن مصالح پس از ساخت بنا رخ می دهد و منجر به ایجاد ترک ساختمان می شود.
• ساخت و ساز روی خاک نرم و مرطوب : خاک منطقه ای که ساختمان در آن واقع است، در صورت نرم یا مرطوب بودن دچار کاهش حجم شده و مشکلاتی چون ایجاد ترک روی دیوار را به همراه دارد.
• وجود گیاه در منطقه : در صورت وجود گیاه با ریشه مزاحم در پیرامون بنا، سازه با خطر روبروست؛ چرا که ریشه های مزاحم ممکن است ایجاد ترک ساختمان (روی دیوار) را سبب شوند.

علت ترک خوردن گچ ساختمان چیست؟

ترک خوردگی گچ معمولا از لحاظ جهت به سه صورت طولی، عمودی و مایل اتفاق می افتد که هر کدام به دلیل خاصی رخ می دهند. این گونه از ترک ها هم در نوع زنده و هم مرده وجود دارند و معمولا به دلایل زیر ایجاد می شوند:

• بالا بودن میزان آب در ملات گچ :

تهیه ملات گچ دارای اصول خاصی است و نیازمند دقت بالا در انجام آن می‌باشد. در برخی موارد، گاهی اوقات گچکاران به منظور افزایش سرعت کار، مقدار آب ملات گچی را افزایش داده و آن را نازک‌تر می‌کنند. این کار باعث کاهش حجم گچ پس از خشک شدن می‌شود و منجر به ایجاد ترک در ساختمان می‌گردد.

• ضخیم بودن لایه گچ :

ضخامت گچ در صورت تجاوز از 6 سانتی متر ممکن است مشکل ساز شود؛ چرا که در صورت اجرا به شکل یک لایه و در طی یک مرحله، قسمت بیرونی سریع تر خشک شده و فرایند خشک شدن قسمت درونی به ایجاد ترک در سطح کار منجر می شود. در این شرایط، بهتر است لایه گچ را به دو مرحله و در دو لایه اجرا کنید.

• سرد بودن هوا :

در هوای زیر صفر، بهتر است از گچکاری خودداری کنید؛ زیرا آب موجود در گچ یخ می‌زند و از فعل و انفعال‌های لازم جلوگیری می‌کند. این موضوع ممکن است باعث فاسد شدن گچ و ایجاد ترک‌ها شود. اگر نیاز به گچکاری در دمای پایین دارید، بهتر است از وسایل گرمایشی استفاده کنید تا خشک شدن گچ در دمای مناسب انجام شود.

• نشست ساختمان :

در صورت فراتر رفتن میزان نشست ساختمان از حد معین و زیاد بودن طول قسمت گچکاری شده، ایجاد ترک در سقف محتمل است. البته این اتفاق معمولا در بناهای قدیمی تر می افتد.

• نبود چفت در لبه ها :

لحاظ کردن چفت در لبه‌ها قبل از کامل شدن خشکی گچ ضروری است؛ در صورت اهمال، تنش در لبه‌ها باعث ظاهر شدن ترک‌های بزرگ در سقف می‌شود. با اجرای صحیح چفت، فضای کافی جهت انبساط و انقباض گچ در اثر تغییرات دما فراهم است.

• به کار گیری گچ مرده :

از زمانی که ملات گچ آماده استفاده است تا استفاده از آن تنها یک ساعت فرصت وجود دارد. اگر این مدت زمان بگذرد، گچ به وضعیتی می رسد که اصطلاحا مرده نام داشته و سبب از دست رفتن خاصیت آن می شود. در صورت استفاده از گچ مرده، احتمال ایجاد برجستگی های ریز و درشت و نیز رخ دادن ترک ساختمان زیاد است.

آیا ترک خوردگی در ساختمان نوساز هم اتفاق می افتد؟

بله؛ در بسیاری از ساختمان های نوساز، پس از سپری شدن مدت زمان کمی احتمال ایجاد ترک ساختمان وجود دارد که معمولا به دلیل نشست ساختمان در اثر خشک شدن مصالح رخ می دهد. البته اکثر ترک های مذکور ریز هستند و خطرناک به شمار نمی روند؛ اما در صورتی که فعال و در حال توسعه باشند، باید جهت بررسی و ترمیم آن ها اقدام نمود. دلایل ایجاد ترک ساختمان در شرایطی که بنا نوساز است، به شرح زیر هستند:

• رطوبت : نمایان شدن ترک در فصل های مرطوب سال محتمل است. اگر ترک روی دیوار یا سقف، حاشیه زرد رنگ داشته باشد، احتمالاً علت آن وجود رطوبت است. در برخی موارد، ترک‌های این نوع به دلیل نشت لوله‌ها ایجاد می‌شوند. در هر حالت، ترک های ناشی از رطوبت چندان جدی نبوده و به سادگی قابل ترمیم هستند.
• نشست ساختمان : پیش تر اشاره شد که نشست ساختمان در اثر خشک شدن مصالح می تواند یکی از دلایل رخ دادن ترک در بناهای نوساز باشد.
• گچکاری غیر اصولی : در صورت اشتباه انجام شدن فرایند گچکاری، احتمال وقوع ترک در ساختمان نوساز وجود دارد. معمولا چنین شرایطی در اثر رقیق بودن ملات تهیه شده یا مشکلات مشابه رخ می دهد.
• مقاومت پایین در برابر زمین لرزه : طراحی و اجرای سازه به شکل استاندارد از این رو مهم است که در صورت وقوع زلزله از ایجاد ترک ساختمان و تخریب جلوگیری به عمل آید. در ساختمان های دارای بودجه کم، گاهی مقاومت لازم در برابر زمین لرزه تامین نشده و چنین مشکلاتی رخ می دهد. در صورت ایجاد ترک ناشی از زمین لرزه باید فورا اقدامات لازم جهت مقاوم سازی اصولی سازه صورت گیرد تا از ورود خسارات بزرگ تر جلوگیری گردد.

روش های ترمیم ترک خوردگی در ساختمان چگونه است؟

ترمیم ترک ساختمان نیازمند پیدا کردن روش مناسب است. ترک ها در صورت عدم اقدام به موقع جهت ترمیم، توسعه پیدا کرده و سلامت سازه را تهدید می کنند. گذشته از این، ورود خسارات مالی و جانی در اثر تخریب به این دلیل نیز محتمل است. از این رو به منظور ترمیم انواع ترک ساختمان می توان از روش های زیر کمک گرفت:

ترمیم ترک خوردگی به روش کامپوزیت FRP

روش FRP یک گزینه قابل قبول جهت ترمیم انواع ترک ساختمان از نوع سازه ای و غیر سازه ای است. این روش می تواند مقاومت سازه را به شکل مناسبی تغییر داده و آن را نسبت به عوامل محیطی ایمن سازد. علاوه بر این، به کارگیری کامپوزیت FRP می تواند از ایجاد ترک خوردگی در آینده نیز ممانعت نماید. از جمله مزایای FRP می توان به وزن پایین، استحکام بالا و نصب و نگهداری آسان اشاره نمود. روش کامپوزیت FRP به منظور ترمیم ترک ساختمان در این عناصر کاربرد دارد:

• دیوار
• ستون
• سقف
• دال بتنی
• کلیه عناصر غیر باربر

ترمیم ترک خوردگی به روش کامپوزیت FRCM

روش دیگری که جهت ترمیم ترک ساختمان به کار می رود، FRCM نام دارد. این روش نیز که با استفاده از کامپوزیت FRCM اجرا می شود، از ماتریس سیمانی تقویت شده با الیاف کمک گرفته و استحکام سازه را تقویت می کند. از جمله روش های مختلف ترمیم ترک با استفاده از روش FRCM می توان به روش استفاده از مش فایبرگلاس اشاره نمود. استفاده از مش فایبرگلاس به منظور ترمیم ترک باید طی فرایند زیر صورت گیرد:

1. ابتدا باید سطح کار جهت نصب مش یکدست شود. بدین منظور می توان از ابزار مخصوص صاف کردن استفاده نمود.
2. در مرحله بعد، سطح ترک ها باید توسط مش فایبرگلاس پوشش داده شود. توجه کنید که مش را جهت انجام این فرایند بیش از حد نکشید. در صورت عمیق بودن ترک می توان از چند لایه مش برای پوشش دادن کمک گرفت و آن ها را روی هم قرار داد.
3. حالا نوبت به اعمال گچ یا سیمان روی سطح مش نصب شده می رسد. این کار باید با استفاده از ماله و با دقت انجام شود. همچنین داشتن سرعت عمل کافی ضروری است.

ترمیم ترک خوردگی به روش تزریق رزین

تزریق رزین راهکار دیگری است که برای ترمیم ترک ساختمان کاربرد دارد و معمولا ساده است. با کمک این روش می توانید در کوتاه ترین زمان ممکن ترک های موجود را برطرف سازید. روش تزریق رزین برای اکثر ترک های موجود در سطح دیوار، سقف و کف اجرا شدنی است و امکان پر کردن ترک های عمیق را نیز ایجاد می کند. جالب است بدانید که رزین می تواند به داخل ترک های بسیار ریز نیز نفوذ کند و خصوصیات ویژه ای چون چسبندگی مناسب و مقاومت فشاری مطلوب دارد. تزریق رزین باید روی سطح خشک انجام شود و در صورت خشک نبودن سطح بهتر است از تزریق فوم پلی یورتان استفاده نمود.

ترمیم ترک خوردگی به روش دوخت

در روش دوخت، ابتدا شیارهای متقاطعی در مسیر ترک ساختمان ایجاد شده و سپس گیره های دوخت بر اساس مسیر ترک و با کمک چسب اپوکسی در جهت مناسب جای می گیرند. بدین شکل، عنصر ساختمانی دارای ترک به سادگی قابل تعمیر است.

هزینه و قیمت ترمیم ترک خوردگی چه مقدار است؟

برای تخمین هزینه ترمیم ترک ساختمان باید عوامل زیر را مد نظر داشته باشید:

• نوع ترک
• عرض و عمق ترک
• مصالح مصرفی جهت ترمیم
• دستمزد اکیپ اجرایی

آیا می توان از ترک خوردگی در ساختمان جلوگیری کرد؟

بله؛ با رعایت نکات زیر، می‌توان به طور قابل توجهی از ایجاد ترک در عناصر مختلف ساختمان جلوگیری کرد:

• همواره از مصالح ساختمانی مناسب با کیفیت بالا استفاده کنید.
• دقت کنید که در روند طراحی، پی ساختمان روی خاک سست و گل آلود واقع نشود.
• در شرایط آب و هوایی خاص (بسیار سرد یا گرم) از انجام عملیات ساختمانی پرهیز نمایید.
• جهت تهیه ملات سیمان اضافی به کار نبرید؛ چرا که انقباض به همراه خواهد داشت.
• به منظور انجام پروژه های ساختمانی از مهندسین مجرب کمک بگیرید.

پایش ترک خوردگی ساختمان چیست؟

ارزیابی نوع ترک ساختمان، بررسی مقدار تغییرات عرضی و علت ایجاد آن به انتخاب بهترین روش ترمیم کمک می کند. در این راستا از تجهیزات گوناگونی استفاده می شود که عبارتند از:

• خط کش فلزی
• میکروسکوپ
• پیچ برنجی و کولیس
• سیستم Plastic Tell Tale
• روش Glass Tell Tale

جمع بندی

ایجاد هر گونه ترک ساختمان می تواند نگران کننده باشد. در مواردی ترمیم ترک ها با استفاده از ملات امکان پذیر است؛ اما شرایطی نیز وجود دارد که ترک ها نیازمند بررسی بیش تر و اقدام جدی تر هستند؛ چرا که ممکن است ورود آسیب به سازه ساختمان را در پی داشته باشند. هرگاه با ترک عمیق در ساختمان مواجه شدید، لازم است آماده‌سازی برای انجام تدابیر زیرساختی و تقویت ساختمان را آغاز کنید.مسلما اجرای فرایند مقاوم سازی نیازمند تخصص و تجربه است و باید توسط کارشناسان انجام شود. بنابراین با توجه به خطرات موجود بهتر است در اسرع وقت جهت دریافت مشاوره و پیدا کردن راهکار مناسب اقدام کنید. شما می توانید برای این منظور با کارشناسان وال مش در تماس باشید و از خدمات مربوطه بهره مند شوید.

ایران یکی از زلزله خیزترین کشورهای جهان است. گسل‌های فراوانی در سراسر ایران وجود دارد که حدود ۹۰٪ مساحت آن را پوشش می‌دهد. این گسل‌ها در نتیجه حرکت صفحه‌های تکتونیکی زمین ایجاد می‌شوند. تاریخچه زلزله در ایران به هزاران سال قبل برمی‌گردد. قدیمی‌ترین زلزله ثبت شده در ایران، زلزله ای است که در سال ۶۱۱ قبل از میلاد در شهر باستانی شوش رخ داد. این زلزله باعث ویرانی شوش و مرگ بسیاری از مردم شد. در طول تاریخ ایران، زلزله‌های متعددی رخ داده است که باعث خسارت‌های جانی و مالی زیادی شده است. از مهم ترین زلزله های ایران می توان به زلزله ی بم، تبریز و خوی اشاره کرد. زلزله می‌تواند باعث آسیب‌های جدی به ساختمان‌ها شود، این آسیب‌ها می‌توانند به دو دسته تقسیم شوند: آسیب‌های سازه‌ای و آسیب‌های غیر سازه‌ای.

آسیب‌های سازه‌ای به بخش‌های اصلی ساختمان مانند ستون‌ها، تیرها، دیوارها و سقف‌ها وارد می‌شوند. این آسیب‌ها می‌توانند باعث فرو ریختن ساختمان شوند. آسیب‌های غیر سازه‌ای به بخش‌های غیر سازه‌ای ساختمان مانند دیوارها، سقف، کف، پنجره‌ها و درها وارد می‌شوند. این آسیب‌ها می‌توانند باعث ایجاد خطر برای ساکنان ساختمان شوند. شدت آسیب‌های زلزله به ساختمان‌ها به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله: شدت زلزله، نوع ساختمان و موقعیت ساختمان. ساختمان‌هایی که به طور اصولی و با رعایت استانداردهای ساخت و ساز مقاوم در برابر زلزله ساخته شده‌اند، در برابر زلزله آسیب کمتری می‌بینند. در این مقاله قصد داریم درباره ی روش های مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله صحبت کنیم.

چگونه زلزله می‌تواند باعث تخریب ساختمان‌ها شود؟

زلزله ها به صورت امواج، ضربه‌هایی را در فواصل کوتاه و سریع در تمام جهات زمین ایجاد می‌کنند. ساختمان‌ها برای مقابله با نیروهای عمودی ناشی از وزن و گرانش طراحی شده‌اند، اما در برابر نیروهای جانبی زلزله مقاوم نیستند. این نیروهای جانبی دیوارها، کف‌ها، ستون‌ها، تیرها و اتصالات را به ارتعاش در می‌آورند. تفاوت در حرکت بین پایین و بالای ساختمان‌ها باعث ایجاد فشار شدید می‌شود که می‌تواند منجر به فرو ریختن ساختمان شود.

چرا باید ساختمان ها در برابر زلزله مقاوم باشند؟

ساختمان‌ها برای مقابله با نیروهای عمودی طراحی شده‌اند، اما زلزله نیروهای افقی وارد می‌کند. این نیروهای افقی دیوارها، کف‌ها، ستون‌ها، تیرها و اتصالات را به حرکت در می‌آورند. تفاوت در حرکت بین پایین و بالای ساختمان باعث ایجاد فشار شدید می‌شود و می‌تواند باعث فرو ریختن ساختمان شود. قبل از مقاوم‌سازی ساختمان‌ها، باید نقاط ضعف آن‌ها را شناسایی کنیم. سپس با توجه به نوع ضعف، روش مقاوم‌سازی مناسب را انتخاب کنیم. مقاوم سازی ساختمان ها یک سرمایه گذاری مهم برای ایمنی و امنیت است. با اجرای مقاوم سازی ساختمان ها، می توان از جان انسان ها، خسارات مالی متعدد و حفظ زیرساخت ها در هنگام وقوع زلزله محافظت کرد.

مقاوم‌سازی سازه‌ها در برابر زلزله

مقاوم‌سازی ساختمان در مبحث تخصصی رشته عمران به معنای بالا بردن توان ساختمان در مقابل نیروی شدید و سختی است که به آن وارد می‌شود. امروزه از این واژه برای زلزله استفاده می شود. از دیدگاه علمی، مقاوم‌سازی کلمه ای صحیح برای این مفهوم نیست. چرا که منظور از اصطلاح «مقاومت‌سازی» به‌طور قطع بالا بردن مقاومت در برابر نیروی زلزله نیست بلکه منظور بهبود عملکرد اجزای سازه (ساختمان) در برابر نیروی زلزله است. به همین دلیل اصطلاح «بهسازی» و در حالت خاص برای نیروی زلزله، «بهسازی لرزه‌ای» اصطلاح درست‌تری است.

تغییراتی که در ساخت و سازها ایجاد می‌شود، واقعا می‌تواند مشکلاتی را به وجود بیارد. اینکه باید ساختمان‌های قدیمی را تخریب کرده و ساختمان‌های جدید بنا کرد، هزینه‌بر و زمان‌بر است و برای ساختمان‌های مهم و زندگی‌کردنی مانند بیمارستان‌ها و مدارس، این مسئله می‌تواند مشکلات زیادی ایجاد کند. همچنین، وقوع حوادث طبیعی مانند زلزله، که نمی‌توان آن را جلوگیری کرد، می‌تواند به خسارت‌های زیادی منجر شود.

به همین دلیل، علم مقاوم‌سازی به ویژه در کشورهایی که در معرض خطر زلزله هستند، در حال پیشرفت است. وجود گزینه‌های مختلف برای مقاوم‌سازی ساختمان، می‌تواند افراد را در انتخاب روش مناسب برای ساختمان‌هایشان آزاد کند. اما باید به این نکته هم توجه کرد که انتخاب یک روش نادرست می‌تواند خسارت‌های بزرگی را به همراه داشته باشد. سازه‌های مهندسی همواره در معرض بارهای دینامیکی طبیعی مانند طوفان و بادهای شدید قرار دارند، که باعث تغییر در ساختار آن‌ها می‌شود. طوفان‌ها و گردبادهای قرن اخیر و زلزله‌ها، مانند کاترینا در آمریکا و سونامی‌ها در ژاپن و فیلیپین، به همراه ارتعاشات زمین و بارگذاری مصنوعی از سایر سیستم‌های ایجاد شده توسط انسان، سازه‌ها را تهدید می‌کنند.

مهترین روش های مقاوم سازی در برابر زلزله چیست؟

استفاده از روش‌های مختلف برای افزایش سختی و تقویت سازه، با توجه به پارامترهای اساسی و نیازهای مختلف سازه، امکان‌پذیر است. بهترین ایده را پیاده می‌کنند. تمامی روش‌های تقویت سازه در برابر زلزله تایید شده‌اند، اما تفاوت‌های آن‌ها در مزایا و معایب شان به وفق نوع سازه متغیر است. از بهترین و مهم ترین روش های مقاوم سازی در برابر زلزله میتوان به استفاده از جدا ساز لرزه ای، میراگرا، ژاکت فولادی و موارد دیگر اشاره کرد که به اختصار به توضیح خواهیم پرداخت.

استفاده از جدا ساز لرزه ای

جداسازهای لرزه ای، روشی انعطاف‌پذیر برای کاهش خسارات ناشی از زلزله هستند. این جداسازها بین زمین و سازه قرار می‌گیرند و از انتقال مستقیم امواج زلزله به سازه جلوگیری می‌کنند. این کار باعث می‌شود که ساختمان در برابر زلزله آسیب کمتری ببیند و همچنین از آسیب دیدن تجهیزات داخل ساختمان نیز جلوگیری می‌کند. انواع مختلفی از جداسازهای لرزه ای وجود دارد که هر یک مزایا و معایب خاص خود را دارند. یکی از انواع رایج جداسازهای لرزه ای، بلبرینگ چند لاستیکی است که از لاستیک ساخته شده و دارای انعطاف بالایی است. این نوع جداساز برای ساختمان‌های مختلف قابل استفاده است و عملکرد خوبی در برابر زلزله‌های مختلف نشان داده است.

استفاده از میراگرا

میراگرهای لرزه ای، با کاهش نوسانات ساختمان در هنگام زلزله، از آن محافظت می کنند. انواع مختلفی از میراگرها وجود دارد که یکی از کارآمدترین آنها، میراگر اصطکاکی است. این میراگر با ایجاد اصطکاک، انرژی جنبشی وارد شده به ساختمان را از بین می برد. این امر به ساختمان اجازه می دهد تا به صورت الاستیک حرکت کند و بدون آسیب در برابر زلزله مقاومت کند.

روش ژاکت فولادی

ژاکت فولادی یکی از روش‌های مقاوم‌سازی ساختمان است که کاربردهای مختلفی دارد، اما مهم‌ترین کاربرد آن افزایش مقاومت ساختمان به ویژه ستون است. مقاوم‌سازی با ژاکت فولادی معمولاً هزینه بیشتری نسبت به مقاوم‌سازی با الیاف FRP دارد. با این حال، در برخی موارد، مانند تقویت اتصالات تیر به ستون یا ستون به فونداسیون، که روش FRP قابل استفاده نیست، ژاکت فولادی مناسب‌ترین روش است. در کل، روش مقاوم‌سازی باید با توجه به جزئیات طرح و تا حد زیادی با تجربه انتخاب شود. بنابراین، مهندسان و کارشناسان باید در این زمینه دقت کافی داشته باشند.

روش ژاکت بتنی

یکی از روش های مقاوم سازی ساختمان ها در برابر زلزله، استفاده از ژاکت بتنی است. ژاکت بتنی یک لایه بتن مسلح است که در اطراف اعضای سازه ای مانند ستون ها، تیرها و دیوارها قرار می گیرد. این لایه بتن باعث افزایش مقاومت و سختی اعضای سازه ای مثل ستون می‌شود و در نتیجه، مقاومت ساختمان در برابر زلزله افزایش می یابد.

روش کامپوزیت FRCM

کامپوزیت FRCM یک ماده کامپوزیتی است که از الیاف تقویت کننده، مانند الیاف شیشه یا کربن، و یک رزین تشکیل شده است. این ماده دارای مقاومت و سختی بالایی است و می تواند به طور موثری اعضای سازه ای را در برابر نیروهای زلزله تقویت کند. از جمله مزایای استفاده از این روش می توان به افزایش مقاومت و سختی اعضای سازه ای، افزایش مقاومت ساختمان در برابر زلزله، کاهش وزن ساختمان، کاهش هزینه مقاوم سازی سهولت و سرعت اجرای روش اشاره کرد.

روش کامپوزیت FRP

FRP یک ماده کامپوزیتی سبک و مقاوم است که در صنایع مختلف، از جمله عمرانی، استفاده می شود. این ماده به دلیل مزایای زیادی که دارد، به عنوان یکی از روش های موثر و کارآمد برای مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله شناخته می شود.

افزودن دیوار برشی

دیوار برشی یک عضو سازه ای موثر برای مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله است. این دیوارها می توانند به صورت یکپارچه یا سوراخ دار اجرا شوند. دیوار برشی از ساختمان در برابر نیروهای جانبی پشتیبانی می کند و خسارات ناشی از زلزله را به شدت کاهش می دهد. دیوار برشی می تواند به دو روش اجرا شود:

روش سنتی : در این روش، دیوار برشی به صورت یکپارچه ساخته می شود.

روش سوراخ دار : در این روش، دیوار برشی دارای منافذ متعددی است که با دستگاهی ایجاد می شوند.

مهار لرزه ای دیوارهای بدون وال پست در برابر زلزله به روش وال مش

دیوارهای غیر سازه ای بخش هایی از ساختمان هستند که اگر به درستی مهار نشوند، در هنگام زمین لرزه به راحتی تخریب می شوند. مهار این دیوارها بر اساس استاندارد تعیین شده، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و هیچ کارفرما و مهندس ناظری نمی تواند از آن چشم پوشی کند. در گذشته، اجرای وال پست فلزی مرسوم برای مهار دیوارهای غیر سازه ای تنها راهکار ممکن بود. اما در حال حاضر، با وجود سیستم وال مش، امکان مهار دیوارها بدون وال پست نیز وجود دارد. این سیستم از شبکه ای از توری فلزی تشکیل شده است که به دیوار پیچ می شود.

مزیت اصلی سیستم وال مش این است که نیازی به تخریب دیوار برای اجرای آن وجود ندارد. همچنین، این سیستم نسبت به وال پست فلزی وزن کمتری دارد و نصب آن نیز ساده تر است. در صورتی که در ساختمانی وال پست اجرا نشده باشد، می توان از سیستم وال مش برای مهار دیوارهای غیر سازه ای استفاده کرد.

قیمت مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله به چه فاکتورهایی وابسته است؟

توجه پیمانکاران و مجریان ساختمانی متکی به مواضعی است که اثرات گسترده‌ای دارد، هزینه کلی که برای پروژه‌های مقاوم‌سازی پرداخت می‌شود به عوامل متفاوتی نیز بستگی دارد. به طور کلی، مقاوم‌سازی یکی از عملیاتی است که هزینه‌های قابل ملاحظه‌ای دارد و در زیر به عواملی که در این زمینه تأثیرگذار هستند اشاره می‌شود.

هزینه‌های تست‌های تخصصی مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله

تست‌های تخصصی مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله هزینه‌های قابل توجهی را به همراه دارند. این تست‌ها شامل بررسی‌های مهندسی و آزمایش‌های فیزیکی بر روی ساختمان‌ها می‌شوند تا مطمئن شوند که آنها قادر به تحمل نیروهای زلزله هستند. هزینه‌های این تست‌ها عموماً بر اساس اندازه و پیچیدگی ساختمان و همچنین استانداردهای مربوطه تعیین می‌شود. هرچه ساختمان بزرگتر و پیچیده‌تر باشد، هزینه تست مقاوم سازی آن نیز بیشتر خواهد بود. علاوه بر هزینه‌های تست‌ها، هزینه‌های مقاوم سازی و تغییرات مورد نیاز برای افزایش مقاومت ساختمان نیز به هزینه کل اضافه می‌کنند. با این حال، هزینه‌های این تست‌ها و مقاوم سازی ساختمان‌ها در برابر زلزله به دلیل کاهش خسارت‌ها و افزایش ایمنی و استحکام ساختمان، به طور کلی به صرفه می‌باشند.

قیمت طراحی و محاسبات مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله

طراحی و محاسبات مقاوم سازی ساختمان‌ها در برابر زلزله، یکی از مهمترین و حیاتی‌ترین مراحل در فرآیند ساخت و ساز است. در این فرآیند، قیمت طراحی و محاسبات مقاوم سازی ساختمان به عوامل متعددی بستگی دارد. این عوامل شامل نوع ساختمان، مکان ساختمان، شرایط زمینی، استانداردهای ملی و بین‌المللی مقاوم سازی، میزان معیارهای ایمنی و حفاظت در برابر زلزله و همچنین میزان پیچیدگی طراحی می‌باشند. علاوه بر این، تجهیزات و مصالح مورد استفاده در مقاوم سازی ساختمان نیز تأثیر مستقیمی در قیمت نهایی دارند. به همین دلیل، قیمت طراحی و محاسبات مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله می‌تواند متغیر و متفاوت باشد و بسته به شرایط و معیارهای هر پروژه، متنوعیتی داشته باشد.

قیمت مصالح و اجرای طرح مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله

طرح مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله یک فاکتور حیاتی برای ایمنی و استحکام ساختمان است. اما یکی از چالش‌های اصلی در اجرای این طرح، قیمت مصالح و اجرای آن است. مصالح مورد نیاز برای مقاوم سازی ساختمان از قبیل بتن مسلح، فولاد، پیچ و مهره و … هزینه‌های قابل توجهی دارند. همچنین اجرای طرح مقاوم سازی نیازمند تخصص و مهارت کارگران و نفرات فنی است که نیاز به هزینه‌های بالا برای آموزش و حقوق دارند. به همین دلیل، قیمت مصالح و اجرای طرح مقاوم سازی ساختمان می‌تواند برای سازندگان و مالکان ساختمان‌ها چالش‌برانگیز باشد. اما با اهمیت ایمنی و استحکام ساختمان در برابر زلزله، این هزینه‌ها به عنوان یک سرمایه‌گذاری در محافظت از ساختمان و جان افراد تلقی می‌شوند.

یک ساختمان تا چه اندازه در برابر زلزله مقاوم است؟

میزان مقاومت یک ساختمان در برابر زلزله به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

• طراحی ساختمان : طراحی صحیح ساختمان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. ساختمان هایی که به درستی طراحی شده باشند، دارای مقاومت بیشتری در برابر زلزله هستند.
• مصالح ساختمان : مصالح ساختمانی نیز نقش مهمی در مقاومت ساختمان در برابر زلزله دارند. مصالح ساختمانی با کیفیت و مقاوم، می توانند به افزایش مقاومت ساختمان کمک کنند.
• اجرای ساختمان : اجرای صحیح ساختمان نیز از عوامل مهمی است که بر مقاومت آن در برابر زلزله تأثیر می گذارد. اجرای دقیق و اصولی ساختمان، می تواند به افزایش مقاومت آن کمک کند.
• نگهداری ساختمان : نگهداری مناسب ساختمان نیز می تواند به افزایش مقاومت آن در برابر زلزله کمک کند. انجام تعمیرات و نگهداری منظم ساختمان، می تواند از آسیب های ناشی از زلزله جلوگیری کند.

با توجه به عوامل ذکر شده، می توان گفت که میزان مقاومت یک ساختمان در برابر زلزله می تواند از صفر تا صد باشد. ساختمان‌های به درستی طراحی و اجرا شده، با نگهداری منظم، قادرند در برابر زلزله‌های شدید مقاومت کنند. در ایران، استاندارد 2800 مقررات ملی ساختمان، الزامات لازم برای طراحی و اجرای ساختمان های مقاوم در برابر زلزله را مشخص کرده است. رعایت این استاندارد می تواند به افزایش مقاومت ساختمان ها در برابر زلزله کمک کند. در حال حاضر، با پیشرفت تکنولوژی، روش های مختلفی برای مقاوم سازی ساختمان ها در برابر زلزله وجود دارد. این روش ها می توانند به افزایش مقاومت ساختمان ها در برابر زلزله های شدید کمک کنند.

زلزله کرمانشاه و مهار اجزای غیرسازه‌ای در برابر زلزله

در هنگام زلزله، دیوارهای غیر سازه ای اولین بخش از ساختمان هستند که در صورت عدم مهار مناسب، تخریب می شوند. این دیوارها معمولاً از مصالحی مانند آجر، بتن، یا چوب ساخته می شوند و مقاومت زیادی در برابر نیروهای ناشی از زلزله ندارند.

در گذشته، مهار دیوارهای غیر سازه ای تنها با استفاده از وال پست فلزی امکان پذیر بود. وال پست فلزی از شبکه ای از وادارهای قائم و افقی تشکیل شده است که به دیوار پیچ می شوند. این وادارها به همراه میلگردهای بستر که به صورت آجدار در دیوارها نصب می شوند، باعث افزایش مقاومت دیوار در برابر نیروهای ناشی از زلزله می شوند. با این حال، اجرای وال پست فلزی نیاز به تخریب دیوار دارد و هزینه بالایی نیز دارد. علاوه بر این، نصب وال پست فلزی توسط افراد متخصص و با تجربه انجام می شود.

در حال حاضر، با وجود سیستم وال مش، امکان مهار دیوارهای غیر سازه ای بدون استفاده از وال پست فلزی نیز وجود دارد. سیستم وال مش از شبکه ای از توری فلزی تشکیل شده است که به دیوار پیچ می شود. این سیستم نسبت به وال پست فلزی وزن کمتری دارد و نصب آن نیز ساده تر است. در هر صورت، مهار دیوارهای غیر سازه ای یکی از مهم ترین اقداماتی است که باید برای مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله انجام شود. با مهار مناسب دیوارهای غیر سازه ای، می توان از تخریب این دیوارها و آسیب های ناشی از آن جلوگیری کرد.

مراحل درخواست مقاوم سازی لرزه ای ساختمان در شرکت وال مش

پیش از ثبت درخواست مقاوم سازی در ساختمان های خود خوب است بدانید که مراحل و رویه صحیح آن چگونه است. در ادامه به این مراحل اشاره می‌شود:

بازدید کارشناسی

در این مرحله، کارشناسان شرکت وال مش با حضور در محل ساختمان، نیازهای مقاوم‌سازی ساختمان را بررسی و ارزیابی می‌کنند، و سپس گزارشی از وضعیت سازه تهیه می‌نمایند. این بازدید شامل موارد زیر است:

• بررسی نوع سازه و مصالح به‌کاررفته
• بررسی وضعیت دیوارها، ستون‌ها و سقف
• شناسایی نواقص و آسیب‌های سازه‌ای

ارائه طرح مقاوم‌سازی لرزه‌ای ساختمان

پس از بازدید کارشناسی، کارشناسان شرکت وال مش طرحی جهت مقاوم‌سازی لرزه‌ای ساختمان تهیه می‌کنند. این طرح شامل موارد زیر است:

• مشخصات فنی و اجرایی روش مقاوم‌سازی
• مصالح مورد نیاز
• زمان و هزینه اجرای مقاوم‌سازی

طرح به کارفرما ارائه شده و پس از تایید، عملیات اجرایی آغاز می‌شود.

اجرای طرح مقاوم‌سازی ساختمان

در این مرحله، تیم اجرایی شرکت وال مش با استفاده از مصالح و تجهیزات مورد نیاز، طرح مقاوم‌سازی را اجرا می‌کند. عملیات اجرایی شامل:

• نصب وال پست‌ها و وال مش‌ها
• اجرای بتن‌ریزی
• اجرای گچ‌کاری و رنگ‌آمیزی

پس از اتمام عملیات اجرایی، کارشناسان شرکت وال مش به آزمایش سازه می‌پردازند و کیفیت کار را تایید می‌کنند.

کلام پایانی

مقاوم سازی ساختمان یکی از مهم ترین اقداماتی است که می توان برای حفظ سرمایه انجام داد. زلزله یکی از بلایای طبیعی است که می تواند خسارات مالی و جانی زیادی به بار آورد. مقاوم سازی ساختمان می تواند از آسیب های ناشی از زلزله جلوگیری کند و از خسارات مالی جلوگیری کند. مقاوم سازی ساختمان می تواند ارزش ساختمان را نیز افزایش دهد. ساختمان های مقاوم در برابر زلزله، از نظر ایمنی و استحکام، دارای ارزش بیشتری هستند. بنابراین، مقاوم سازی ساختمان می تواند سرمایه گذاری مناسبی برای حفظ سرمایه و افزایش ارزش ساختمان باشد.

در ایران، دولت نیز به اهمیت مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله واقف است و تسهیلاتی را برای انجام این کار ارائه می دهد. این تسهیلات می تواند هزینه های مقاوم سازی ساختمان را کاهش دهد و آن را به یک سرمایه گذاری مقرون به صرفه تبدیل کند. در نتیجه، مقاوم سازی ساختمان یک اقدام ضروری است که می تواند از خسارات مالی و جانی ناشی از زلزله جلوگیری کند و ارزش ساختمان را نیز افزایش دهد.

ژاکت فلزی یک روش موثر در مقاوم‌سازی ساختمان است که برای تقویت اجزای مختلف سازه مانند ستون، تیر و دال به کار می‌رود. با استفاده از این روش می توان مقاومت برشی این اجزا را تا حد قابل توجهی افزایش داد. اجرای فرآیند مقاوم‌سازی در اقسام مختلف سازه بسیار حائز اهمیت است. اما ممکن است به دلایلی، در این بخش‌ها از مقاوم‌سازی صرف‌نظر شده یا خطایی در مراحل اجرایی رخ داده باشد. خطا در طراحی و اجرای ساختمان، همراه با تغییر کاربری یا نیاز به بازسازی و تقویت آن در برابر زلزله، از دلایلی است که سازه ممکن است نیاز به مقاوم‌سازی داشته باشد.

مقاوم سازی بخش های مختلف سازه به استحکام و یکپارچگی این بخش ها در برابر نیروهای وارده کمک زیادی می کند و باعث افزایش دوام و عمر سازه می شود. همچنین با اجرای صحیح و اصولی فرایند مقاوم سازی می توان بخش های مختلف سازه را در برابر آسیب های احتمالی ایمن کرد. در این مطلب، قصد داریم به معرفی و کاربرد روش ژاکت فولادی در مقاوم‌سازی سازه‌ها پرداخته و همچنین مزایا و معایب، تفاوت با روش ژاکت بتنی و FRP، نحوه طراحی و اجرای آن، همچنین هزینه‌های اجرایی آن پرداخت کنیم.

مقاوم سازی به روش ژاکت فولادی چیست؟

اجرای فرایند مقاوم سازی در بخش های مختلف سازه به ویژه در تیرها و ستون ها که اسکلت اصلی سازه را تشکیل می دهند از اهمیت بالایی برخوردار است. همان طور که می دانید ستون های سازه بار ناشی از سقف و بخش های فوقانی آن را به بخش های زیرین و در نهایت به فونداسیون و زمین منتقل می کنند. همچنین این ستون ها می توانند نیروهای وارده بر سازه را مهار کنند و مانع از ایجاد آسیب به دیگر بخش های سازه شوند. ستون های بتنی از اجزای مهم سازه های بتنی به شمار می روند و نقش مهمی در طراحی آنها دارند که لازم است در برابر نیروهای وارده تقویت شوند.

پس انتخاب یک روش مناسب و کاربردی در مقاوم سازی و تقویت این المان ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در مقاوم سازی بخش های مختلف سازه به ویژه در ستون ها از روش های مختلفی استفاده می شود که از متداول ترین آنها می توان به روش ژاکت فولادی اشاره کرد که در طراحی آن از پروفیل های فولادی، گروت سیمان، چسب های اپوکسی، پیچ و مهره و غیره استفاده می شود. در این روش هسته بتنی ستون ها با استفاده از یک پوشش فولادی محصور می شود و مقاومت و استحکام آن در برابر بارهای وارده و نیروهای ناشی از زلزله افزایش می یابد.

با اجرای ژاکت فولادی مقاومت فشاری بتن بالا رفته و شکل پذیری آن افزایش می یابد. افزایش سطح مقطع ستون بتنی در این روش با بالا رفتن مقاومت برشی، مقاومت خمشی و مقاومت فشاری آن همراه خواهد بود، در حالی که تغییر چندانی در وزن سازه ایجاد نمی شود. همین مسئله در فرایند مقاوم سازی تیرها و دیگر بخش های سازه های بتنی نیز دیده می شود که تأثیر بسیاری بر مقاومت و ایمنی آنها دارد.

کاربرد روش ژاکت فلزی

روش ژاکت فولادی از کاربردهای گسترده‌ای برخوردار است و به طور گسترده در فرایند مقاوم‌سازی به کار گرفته می‌شود. از کاربردهای این روش می توان به مقاوم سازی و تقویت ستون های بتنی به عنوان عضو اصلی سازه های بتنی اشاره کرد. همچنین با استفاده از این روش می توان تیرها و دیگر بخش های بتنی سازه را تقویت نمود. چنان چه المانی از سازه نیاز به تقویت و افزایش مقاومت برشی داشته باشد می توان از این روش استفاده کرد.

محصورسازی بتن و محافظت از آن در برابر آسیب های وارده از دیگر کاربردهای روش ژاکت فلزی است. همچنین با کمک این روش می توان سختی جانبی سازه را تا حدودی بالا برد. کاربرد دیگر این روش در تقویت المان های فرسوده سازه های قدیمی است که مقاومت و استحکام اولیه خود را از دست داده اند. افزایش مقاومت خمشی المان های سازه از دیگر کاربردهای روش ژاکت فولادی در مقاوم سازی ساختمان است.

مزایای روش ژاکت فولادی

این روش به دلیل نوع طراحی و قابلیت هایی که دارد از مزایای بسیاری برخوردار بوده که در این بخش به بررسی آنها می پردازیم. روش ژاکت فولادی، قابلیت افزایش مقاومت المان‌های مورد استفاده در طراحی سازه را به شدت افزایش می‌دهد. این نوع فرایند می‌تواند به طریق قابل توجهی در فرآیند مقاوم‌سازی سازه‌های بتنی مفید باشد. در این روش تغییر چندانی در ابعاد و فضای معماری ایجاد نمی شود و به همین خاطر مشکلات معماری در این زمینه دیده نمی شود.

اجرای این روش در مقایسه با دیگر روش های مقاوم سازی مانند روش ژاکت بتنی آسان بوده و در آن نیازی به استفاده از قالب بندی نیست. همین امر نیز سبب افزایش سرعت اجرایی در این روش در مقایسه با دیگر روش های مقاوم سازی می شود. همچنین با استفاده از این روش می توان اکثر مشکلات سازه ای به وجود آمده در قاب های بتنی را اصلاح کرد.

معایب روش ژاکت فولادی

از معایب این روش می توان به هزینه بالای اجرای آن در مقایسه با دیگر روش های مقاوم سازی مانند روش FRP اشاره کرد. فولاد مورد استفاده در این روش ممکن است دچار زنگ زدگی و خوردگی شود که این مسئله می تواند بر عملکرد کلی سیستم مقاوم سازی تأثیر منفی بگذارد. استفاده از فولاد با پوشش ضد خوردگی و ضد حریق می‌تواند کیفیت و کارایی را افزایش دهد، اما هزینه‌های بالای تهیه آن را در پی دارد. همچنین در روش ژاکت فولادی امکان اصلاح اتصالات در قاب وجود ندارد و همین امر نیز از معایب آن به شمار می رود.

علاوه بر آن در اثر بارهای فشاری وارد شده در این روش امکان کمانش فولاد وجود دارد. از دیگر معایب این روش می توان به حجم بالای گروت ریزی در اجرای آن اشاره کرد. این روش زمان‌برتر از دیگر روش‌های مقاوم‌سازی است، زیرا ممکن است نیاز به عملیات متعدد کاشت آرماتور را در برخی حالات مقاوم‌سازی داشته باشد. البته اجرای این عملیات با جوشکاری های متعدد نیز همراه خواهد بود که همین امر نیز باعث طولانی تر شدن فرایند کاری می شود.

تفاوت روش مقاوم سازی ژاکت فولادی و ژاکت بتنی

در دو روش ژاکت فلزی و ژاکت بتنی به دلیل نوع طراحی و ساختاری که دارند تفاوت هایی نیز دیده می شود که در این بخش به بررسی آنها می پردازیم. تفاوت بین این دو روش به نحوه اجرایی آنها بازمی‌گردد. روش ژاکت فلزی از پیچ و مهره، پلیت و جوشکاری برای اجرا استفاده می‌کند. اما در روش ژاکت بتنی، این کار از طریق بتن ریزی و اجرای میلگرد انجام می‌شود. در این روش‌ها، تفاوت در سرعت اجرایی آن‌ها ناشی از نوع طراحی، مواد و تجهیزات مورد استفاده می‌باشد. معمولاً، سرعت اجرایی در روش ژاکت فولادی نسبت به روش ژاکت بتنی بیشتر است.

در روش ژاکت فلزی بار ناشی از فرایند مقاوم سازی در مقایسه با روش ژاکت بتنی به مراتب پایین تر است و همین امر نیز باعث کاهش بار مرده ساختمان در روش ژاکت فلزی می شود. مورد دیگر در این زمینه به هزینه تهیه و اجرای این روش ها مربوط می شود که در روش ژاکت بتنی بیشتر است. در روش ژاکت بتنی برخلاف فولادی  فضای بیشتری اشغال می شود. از طرف دیگر در اجرای ژاکت فلزی برخلاف بتنی محدودیت شکل اعضا وجود دارد. در روش ژاکت بتنی برای برخی مکان ها نیاز به تخریب بخش مورد نظر وجود دارد ولی در ژاکت فولادی نیازی به این امر نیست. از روش ژاکت بتنی برای بخش هایی که در آنها احتمال خوردگی وجود دارد می توان استفاده کرد ولی استفاده از ژاکت فلزی برای این بخش ها مناسب نیست.

تفاوت مقاوم سازی به روش ژاکت فولادی و روش FRP

روش ژاکت فولادی در مقایسه با روش FRP دارای طراحی و ساختار ویژه ای بوده و طبیعتاً تفاوت هایی نیز با هم خواهند داشت. اولین تفاوت موجود در این روش ها مربوط به هزینه اجرایی آنها بوده که در روش ژاکت فلزی بالاتر از FRP است. عملکرد برتر ژاکت فلزی نسبت به FRP، باعث شده است که این روش برای مقاوم‌سازی اتصال ستون‌ها به فونداسیون و تیرها به ستون‌ها به طور گسترده مورد استفاده قرار گیرد. در روش FRP برخلاف روش ژاکت فلزی نیازی به آرماتوربندی، مغزه گیری و کاشت میلگرد نیست.

همچنین در اجرای ژاکت فولادی برخلاف روش FRP نیاز به تجهیزات سنگین است. همان طور که اشاره کردیم در اجرای ژاکت فلزی محدودیت شکل اعضا وجود دارد ولی در روش FRP این محدودیت تا حدودی موجود است. فضای اشغال شده از ساختمان در روش FRP در مقایسه با روش ژاکت فلزی بسیار پایین تر است. زمان اجرایی در روش FRP در مقایسه با ژاکت فلزی پایین تر است و همین امر نیز باعث صرفه جویی در زمان اجرایی پروژه می شود.  از روش FRP  برخلاف روش ژاکت فلزی می توان در محیط هایی که در آنها احتمال خوردگی وجود دارد با کمک پوشش مخصوص استفاده کرد. فرایند اجرایی در روش FRP در مقایسه با روش ژاکت فولادی آسان تر بوده و به زمان و نیروی کمتری نیاز دارد.

طراحی ژاکت فلزی

قبل از اجرای ژاکت فولادی لازم است بررسی های اولیه در مورد نحوه اجرای آن صورت گیرد و بر اساس شرایط موجود طراحی ژاکت انجام شود. برای پیاده‌سازی دقیق، آزمایشات دقیق و استفاده از نرم‌افزارهای کاربردی امکان‌پذیر است. ژاکت ارائه شده برای مقاوم‌سازی المان مورد نظر، باید تمام نیازهای آن را پاسخ دهد و در طراحی آن باید همه شرایط موجود در نظر گرفته شود. از این رو طراحی این روش می بایست بر اساس محاسبات دقیق و جزئیات اجرایی انجام شود. نوع پروژه و شرایط آن می‌تواند بر نتیجه نهایی طراحی تأثیرگذار باشد. مهندس طراح باید با استفاده از دانش و خلاقیت خود، بهترین طراحی را ارائه دهد.

بررسی های اولیه در این زمینه به طراح کمک می کند تا روش مناسب با شرایط پروژه را انتخاب کند و بر اساس آن روش طراحی های لازم را انجام دهد. روش ژاکت فولادی، به صورت نواری یا دورپیچ، به عنوان روشی ویژه برای مقاوم‌سازی المان‌های سازه ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. هرکدام از این روش‌ها از طراحی خاص و مختصری برخوردارند. علاوه بر بررسی شرایط موجود در طراحی، لازم است به محدودیت‌های اجرایی نیز توجه شود؛ زیرا این مسائل می‌توانند بر نتیجه نهایی پروژه تأثیرگذار باشند. البته در طراحی ژاکت فولادی لازم است به دو موضوع توجه کافی شود. ابتدا آسیب‌های وارده به سازه به‌طور جامع مورد بررسی و تجزیه‌تحلیل قرار می‌گیرند. سپس سازه تقویت شده، جهت بررسی تأثیر مداخله‌های تقویتی به‌کار رفته بر آن، ارزیابی می‌شود.

اجرای مقاوم سازی ساختمان به روش ژاکت فولادی

در اجرای مقاوم سازی به روش ژاکت فلزی لازم است به یک سری دستورالعمل ها توجه شود که در این بخش به بررسی آنها می پردازیم. در این روش، ورق‌های فولادی روی بخش بتنی نصب می‌شوند و سپس با استفاده از بولت، ثابت می‌گردند. اجرای این روش با توجه به ویژگی های المان بتنی، شرایط کاری و میزان مقاوم سازی مورد نیاز می تواند به شکل موضعی، دورپیچ و نواری صورت گیرد. افزایش سطح مقطع ستون بتنی باعث افزایش مقاومت برشی، خمشی و فشاری آن می‌شود، در عین حال وزن سازه تغییر چندانی نخواهد کرد.

دستورالعمل‌های اجرایی این روش اشاره دارد که فضای خالی باید با چسب اپوکسی پر شود؛ معمولاً از چسب رزین اپوکسی دو جزئی برای این منظور استفاده می‌شود. البته در اجرای ژاکت فولادی بر روی ستون های بتنی که به صورت دورپیچ انجام می شود فضای خالی بین ورقه های فولادی و ستون ۷ سانتیمتر خواهد بود. در اجرای دورپیچ ژاکت بر روی ستون، فضای خالی زیادی به وجود می‌آید. برای پرکردن این فضا، می‌توان از گروت سه جزئی اپوکسی استفاده کرد که از نظر اقتصادی نیز موثر است. همچنین روکش فلزی مورد استفاده در این روش از اتصال دو ورق فولادی با استفاده از جوش شیاری ایجاد می شود.

قیمت و هزینه اجرای روش ژاکت فولادی

عوامل و فاکتورهای مختلفی می تواند بر قیمت و هزینه اجرای ژاکت فولادی تأثیرگذار باشد که در این بخش به معرفی آنها می پردازیم. قیمت ژاکت فلزی بیشتراز هر چیزی به قیمت مصالح استوار بستگی دارد که کیفیت ساختار و مواد اولیه مورد استفاده در آن متغیر است. ورق‌های فولادی و چسب اپوکسی از جمله مصالح حیاتی در این روش محسوب می‌شوند که قیمت آنها ممکن است به عوامل متعددی وابسته باشد. نوع ورق فولادی مورد استفاده، ضخامت ورق و کیفیت آن از جمله عوامل تأثیرگذار بر قیمت ورق فولادی خواهد بود.

مدل ارائه شده از ژاکت باید تمام نیازهای مقاوم‌سازی را برآورده کند. همچنین، نوع چسب اپوکسی و مواد مورد استفاده در آن می‌تواند بر قیمت چسب و در نتیجه قیمت نهایی ژاکت بتنی تأثیرگذار باشد. عواملی مانند دستمزد طرح اجرایی و هزینه جابجایی مصالح، به طور قابل توجهی بر قیمت نهایی ژاکت فولادی تأثیر می‌گذارند. علاوه بر این، هزینه‌های اجرای این روش نیز به قیمت نهایی تأثیر می‌گذارد. برندهای تولید کننده مصالح و شرکت‌های عرضه‌کننده نیز می‌توانند بر قیمت کلی تأثیرگذار باشند. به دلیل طراحی و مواد مورد استفاده، روش ژاکت فلزی با هزینه‌های بالایی همراه است. این مسئله می‌تواند با سایر روش‌های مقاوم‌سازی قابل مقایسه باشد.

جمع بندی

ژاکت فولادی یک روش معمول در تقویت اجزای سازه است که در مقاوم‌سازی تیرها، ستون‌ها، دال‌ها و بخش‌های دیگر سازه‌ها به‌کار می‌رود. در این روش از ورق های فولادی و چسب اپوکسی استفاده می شود که همانند یک ژاکت المان مورد نظر را در برمی ‌گیرند. استفاده از این روش به افزایش مقاومت خمشی بتن و شکل پذیری آن کمک زیادی می کند. استفاده از ژاکت فلزی می‌تواند مقاومت برشی و فشاری المان‌های بتنی را افزایش دهد. این اقدام می‌تواند آنها را در برابر نیروهای زلزله‌ای محکم و ایمن نماید.

همان طور که اشاره کردیم این روش به سه صورت نواری، موضعی و دورپیچ قابل اجرا خواهد بود که متناسب با شرایط و نیاز کاری می توان از آنها استفاده کرد. استفاده از ژاکت بتنی در تقویت بخش های مختلف سازه تأثیر چندانی بر وزن کلی سازه ندارد. همچنین استفاده از این روش باعث اشغال فضای داخلی سازه نمی شود و تأثیر چندانی بر معماری داخلی سازه ندارد. این روش نسبت به روش‌های دیگر مقاوم‌سازی مانند ژاکت بتنی و FRP، مزایا و معایب خاص خود را دارد که در مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. طراحان سازه، با توجه به ویژگی‌ها و امکانات ژاکت فولادی، می‌توانند از این روش برای مقاوم‌سازی و تقویت بخش‌های مختلف سازه استفاده نمایند.

مقاوم سازی ستون بتنی به مقاومت و استحکام ستون های بتنی در برابر بارهای وارده کمک زیادی می کند. ستون ها بخش مهمی از اسکلت ساختمان را تشکیل می دهند و استحکام آنها تأثیر بسیاری بر مقاومت و ایمنی ساختمان در برابر نیروهای وارد دارد. همچنین با استفاده از ستون ها می توان فشار و نیروی ناشی از بارهای وارده در ساختمان را به بخش های زیرین و در نهایت به فونداسیون ساختمان منتقل کرد. با این وجود دلایل مختلفی وجود دارد که باعث می شود ستون های بتنی از کارایی و عملکرد مطلوبی برخوردار نباشند و همین امر نیز می تواند به ایمنی کل سازه آسیب برساند.

البته روش های مختلفی برای مقاوم سازی ستون بتنی در نظر گرفته شده است که طراحان ساختمان می توانند متناسب با شرایط سازه و نیاز مقاوم سازی از آنها استفاده کنند. هر کدام از این روش ها دارای ساختار و طراحی ویژه ای بوده که می تواند بر افزایش عملکرد و کارایی ستون های بتنی تأثیرگذار باشد. با توجه به اهمیت بالای فرایند مقاوم سازی در ستون های بتنی در این مطلب قصد داریم به دلایل نیاز ستون بتنی به مقاوم سازی، مهم ترین روش های مقاوم سازی در این ستون ها، بررسی بهترین روش در مقاوم سازی ستون بتنی و عوامل مؤثر بر قیمت مقاوم سازی این ستون ها بپردازیم که امیدواریم مورد توجه و استفاده شما قرار گیرد.

معرفی ستون بتنی

ستون ها از اجزای اصلی ساختمان هستند که به صورت عمود طراحی می شوند. از ستون ها به منظور حمل بار طبقات بالایی و انتقال آن به بخش های زیرین و در نهایت به بخش پی و فونداسیون ساختمان استفاده می شود. ستون های بتنی نیز همان طور که از عنوان آنها پیداست از نوع بتنی بوده و در ساخت آنها از میلگردهای فولادی و ملات سیمانی با نسبت مشخص استفاده می شود. ستون های بتنی فشار و نیروی ناشی از بارهای محوری را تحمل کرده و آن را به بخش های زیرین منتقل می کنند.

این بارها در دو حالت بر ستون وارد می شوند. در حالت اول که با عنوان بار محوری ساده شناخته می شود جهت بار منطبق با محور طولی شفت بوده و فشار ناشی از بار بر ستون وارد می شود. اما در حالت دوم جهت بار با محور طولی شفت منطبق نبوده که در این شرایط علاوه بر فشار بار، فشار ناشی از انحراف بار از مرکز نیز بر سازه و محور وارد می شود. ستون ها رابط سقف و کف هستند و عدم کارایی آنها می تواند به این بخش ها و کل سازه آسیب های جدی وارد کند. دلایل بسیاری وجود دارد که باعث کاهش عملکرد ستون ها و خرابی آنها می شود که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.

دلایل نیاز به مقاوم سازی ستون بتنی

وجود دلایل مختلف باعث می‌شود که یک سازه نیاز به مقاوم‌سازی داشته باشد. دلایل مقاوم‌سازی ستون شامل افزایش بار وارده به دلیل تغییر کاربری ساختمان، کرمو شدگی بتن و زنگ زدگی و خوردگی میلگردهای ستون می‌باشد. همچنین ترک خوردگی ستون و خطا در طراحی و اجرای آن نیز از دلایل آن هستند.

افزایش بار وارده بر ستون به علت تغییر کاربری ساختمان

از کاربری های مختلف ساختمان ها می توان به کاربری مسکونی، تجاری، اداری و غیره اشاره کرد که ممکن است این کاربری ها بنا بر دلایل مختلفی تغییر داده شوند. پس از تغییر کاربری ساختمان و اعمال تغییرات در ساختار و طراحی آن، ضروری است بررسی شود که آیا بارهای وارد بر بخش‌های مختلف سازه، به ویژه ستون‌ها، با توجه به نوع کاربری جدید و تغییرات اعمال شده، منطبق هستند یا خیر.

حال چنانچه پس از بررسی های به عمل آمده ستون های سازه از مقاومت کافی برخوردار نباشند لازم است در آنها از روش های مختلف مقاوم سازی استفاده شود. با این کار ستون ها در برابر بارهای جدید وارده مقاوم شده و ایمنی ساختمان در برابر آسیب های احتمالی افزایش می یابد.

کرمو شدگی بتن و نیاز به مقاوم سازی ستون بتنی

کرمو شدگی یکی از مشکلات رایج در ساخت بتن بوده که این مسئله در ستون های بتنی نیز مشاهده می شود. این مسئله زمانی رخ می دهد که اجزای بتن مانند سیمان و سنگدانه ها به صورت یکدست با هم مخلوط نشده باشند و یک عدم پیوستگی در بین آنها پس از ساخت بتن دیده می شود.

این عدم پیوستگی می تواند به دلیل کم بودن شیره بتن و یا استفاده از سنگدانه های نامناسب باشد. این مشکل بر سطوح بیرونی بتن و نزدیکی به قالب‌ها مشخص می‌شود که ممکن است باعث عدم صحت و یکنواختی اجرای بتن در ساختار ستون‌ها شود. در چنین شرایطی جهت جبران این مسئله و افزایش مقاومت و ایمنی ستون ها در برابر نیروها و بارهای وارده می توان از روش های مختلف مقاوم سازی ستون بتنی استفاده کرد.

زنگ زدگی و خوردگی میلگردهای ستون

در طراحی ستون های بتنی از میلگردهای فولادی استفاده می شود که به دلیل وجود کربن در ساختار آنها به تقویت این ستون ها کمک بسیاری می کند. با این وجود میلگردهای فولادی در برابر زنگ زدگی آسیب پذیر بوده و این مسئله می تواند به ساختار ستون ها و کل سازه آسیب وارد کند. به عبارت دیگر زنگ زدگی در میلگردهای فولادی باعث خوردگی و شکست آنها شده و همین امر نیز تخریب بتن را به همراه خواهد داشت.

میلگردهای محصور در داخل بتن از خطر زنگ زدگی در امان هستند. این مسئله زمانی رخ می‌دهد که از میلگردهای نامرغوب و زنگ‌زده در ساخت ستون‌های بتنی استفاده شود یا بخشی از این میلگردها به دلیل خطاهای اجرایی در بیرون از ستون و در معرض رطوبت هوا قرار بگیرند. استفاده از روش‌های مختلف مقاوم‌سازی ستون‌های بتنی، در چنین شرایطی، می‌تواند راهکار مناسبی برای افزایش استحکام و ایمنی این ستون‌ها باشد.

ترک خوردگی ستون و نیاز به مقاوم سازی ستون بتنی

در ستون‌هایی که در سازه اجرا شده‌اند، ممکن است به دلایل مختلفی ترک خوردگی رخ داده باشد. این دلایل ممکن است خطاهای اجرایی در ساخت ستون‌ها یا بهره‌برداری نادرست از آنها باشد. وجود این ترک ها در ساختار ستون های بتنی بر عملکرد و کارایی آنها تأثیر نامطلوبی دارد و باعث کاهش مقاومت بتن در برابر بارهای وارده می شود.

از آنجایی که ستون ها وظیفه انتقال نیرو از اجزای بالایی سازه به اجزای پایینی آن را برعهده دارند، وجود این ترک ها می تواند بر فرایند انتقال نیرو تأثیر منفی بگذارد. البته در چنین شرایطی می توان از روش های مختلف مقاوم سازی ستون بتنی جهت افزایش استحکام و ایمنی این ستون ها بهره برد.

خطا در طراحی ستون

قبل از طراحی کل سازه، بخصوص طراحی ستون‌ها، لازم است تمامی شرایط ممکن و نیروها و بارهای وارده بر ستون‌ها بررسی شوند.نتایج حاصله ممکن است منجر به طراحی‌های لازم شوند، اما اشتباهات ممکن است در این نتایج وجود داشته باشند. این اشتباهات می‌توانند سبب خطا در طراحی ستون‌ها و در نهایت ضعیف شدن سازه گردند. در چنین شرایطی برای پیشگیری از آسیب های وارده می توان از روش های مختلف مقاوم سازی در ستون ها استفاده کرد.  

خطا در اجرای ستون

پس از طراحی ستون بتنی نوبت به اجرای آن می رسد که این کار می بایست بر اساس نقشه طراحی و مطابق با ضوابط و دستورالعمل های اجرایی صورت گیرد. طراحی‌هایی که به‌دلیل خطای انسانی اجرا نشده باشند، ممکن است مقاومت ستون‌ها و ایمنی کل سازه را به خطر بیندازد. در چنین شرایط لازم است از روش های مقاوم سازی ستون بتنی جهت افزایش استحکام و مقاومت آن در برابر بارهای وارده استفاده کرد.

مهم ترین روش های مقاوم سازی ستون بتنی

مقاوم سازی ستون های بتنی ظرفیت برشی، خمشی و شکل پذیری آنها را در برابر نیروها و بارهای وارده افزایش می دهد. امروزه از روش های مختلفی در مقاوم سازی ستون بتنی استفاده می شود که هر کدام از آنها از ساختار و ویژگی های خاصی برخوردارند. در حالت کلی مقاوم سازی ستون های بتنی به چهار روش صورت می گیرد که به صورت زیر است:

• مقاوم سازی ستون بتنی به روش ژاکت فولادی
• مقاوم سازی ستون بتنی به روش ژاکت بتنی
• مقاوم سازی ستون بتنی به روش کامپوزیت FRP
• ترمیم موضعی بتن با ملات ترمیم بتن

همچنین جهت آشنایی بیشتر با روش های مقاوم سازی در ساختمان می توانید به صفحه “روش های مقاوم سازی” مراجعه نمایید.

مقاوم سازی ستون بتنی به روش ژاکت فولادی

مقاوم سازی ستون بتنی به روش ژاکت فولادی یکی از انواع کاربردی مقاوم سازی در ستون ها بوده که در طراحی آن از تسمه ها و صفحات فولادی استفاده می شود. در این روش استحکام و قدرت ستون ها در برابر بارهای وارده افزایش قابل توجهی پیدا می کند. همچنین روش ژاکت فولادی به تقویت ستون ها در برابر بارگذاری کششی و خمشی کمک بسیاری می کند. اجرای این روش شامل چند مرحله بوده که لازم است به صورت صحیح و اصولی اجرا شوند. در در اجرای ژاکت فولادی، مرحله اول نیازمند طراحی مناسب و شرایط ستون‌ها برای مقاوم‌سازی است. در این مرحله، نوع و ابعاد مصالح مورد استفاده مانند تسمه‌ها و صفحات فولادی برای این مقاوم‌سازی تعیین می‌شود. سپس، در مرحله دوم، سطح ستون از آلودگی‌ها پاک می‌شود.

در مرحله  سوم مقاوم سازی ستون بتنی تسمه ها و صفحات فولادی از قبل آماده شده بر روی ستون قرار گرفته و به صورت یک ژاکت سطح ستون را در برمی گیرند. با این کار بارهای وارده بر ستون به طور یکسان توزیع می شوند. در مرحله بعدی پس از جاگذاری تسمه‌ها و صفحات فولادی، به اتصال و تثبیت آنها پرداخته می‌شود. این کار از طریق پرچ و با استفاده از مهره‌های مخصوصی انجام می‌شود. در مرحله آخر عملکرد ستون مورد نظر پس از مقاوم سازی مورد بررسی قرار می گیرد که این کار با عنوان مانیتورینگ شناخته می شود. در فرایند مقاوم‌سازی ستون‌های فولادی، مانیتورینگ نیز به کار می‌رود. این فرایند شامل بررسی و کنترل فشار درون تسمه‌ها، شدت بارگذاری و فشار وارده بر صفحات فولادی است.

مقاوم سازی ستون بتنی به روش ژاکت بتنی

در مقاوم سازی ستون به روش ژاکت بتنی از تسمه و صفحات فولادی به همراه تزریق مواد مخصوص به فضای مابین آنها استفاده می شود. این روش به استحکام و پایداری ستون های بتنی کمک بسیاری می کند و آنها را در برابر بارهای وارده مقاوم و ایمن می سازد. جهت اجرای ژاکت بتنی نخست باید وضعیت ستون مورد بررسی قرار گیرد و متناسب با شرایط آن، ابعاد ژاکت بتنی و نوع مواد مورد استفاده در طراحی آن مشخص شود. سپس سطح بتن از وجود هر گونه آلودگی مانند روغن، گردوخاک و غیره پاک شود.

در این مرحله اجزای ژاکت بتنی که شامل تسمه، صفحات فولادی و غیره می شود بر روی سطح ستون قرار می گیرند و ستون را به طور کامل احاطه می کنند. مواد مخصوصی که از قبل آماده شده است، در مرحله بعدی به فضای بین ژاکت و سطح ستون تزریق می‌شوند. این مواد می‌توانند به صورت بتن‌های تزریقی یا ملات‌های شیمیایی باشند. در مرحله آخر، بخش‌های مختلف ستون در حین تزریق مواد مورد بررسی و نظارت قرار می‌گیرند. پس از اتمام این فرآیند، کیفیت اجرایی آنها کنترل می‌شود و فرآیند مقاوم‌سازی تأیید می‌شود.

مقاوم سازی ستون بتنی به روش کامپوزیت FRP

در فرایند مقاوم‌سازی ستون‌های بتنی، از الیاف کربنی CFRP و الیاف شیشه‌ GFRP بهره می‌شود تا این ستون‌ها تقویت شوند. این الیاف به صورت یک لایه تقویت‌کننده بر روی سطح ستون قرار می‌گیرند. روش کامپوزیت FRP از جدیدترین روش‌های مقاوم‌سازی است. این روش به ویژه برای ستون‌های بتنی، استحکام و پایداری این اجزا را در برابر بارها و نیروهای وارده افزایش می‌دهد. جهت اجرای این روش نخست باید وضعیت ستون مورد بررسی قرار گیرد و طراحی های لازم متناسب با آن صورت گیرد.

سپس سطح ستون از وجود هر گونه آلودگی و ناهمواری پاک گردد. در روش کامپوزیت FRP برای مقاوم‌سازی ستون بتنی، ابتدا لایه‌های FRP با استفاده از چسب‌های ویژه بر روی ستون قرار می‌گیرند. سپس این لایه‌ها با استفاده از پرچ‌های مخصوص بر روی ستون تثبیت می‌شوند. در مرحله پایانی، بخش‌های مختلف ستون از نظر کیفیت کار اجرایی کنترل و مانیتور می‌شوند. استفاده از الیاف کربنی CFRP و الیاف شیشه‌ای GFRP در این روش معمول است. این الیاف به صورت یک لایه تقویت‌کننده بر روی سطح ستون قرار می‌گیرند.

روش مقاوم سازی کامپوزیت FRP چیست؟

به تازگی از روش‌های جدیدی برای ایجاد مقاوم سازی سازه استفاده می‌شود. یکی از این روش‌ها که به خوبی در حال جایگزینی به جای روش‌های سنتی و رایج مقاوم سازی است، استفاده از روش مقاوم سازی ستون بتنی با استفاده از FRP محسوب می‌شود. این روش در جهت تقویت سازه‌ها و پوشش محافظتی در صنایع مختلف انجام می‌شود. در توضیح روش FRP باید بگوییم که FRP یا پلیمر تقویت‌شده با فیبر است که از آن می‌توان در جهت ترمیم، تقویت و نیز مقاوم سازی سازه‌های بتنی، فلزی و همچنین کامپوزیت استفاده کرد. این پلیمر تقویت‌شده با فیبر دو جز اساسی دارد.

اجزای سیستم FRP

فیبر که همان الیاف است و ماتریس که منظور رزین است. در فرایند تقویت ستون بتنی با استفاده از FRP کامپوزیت، لازم است سختی فیبر به اندازه‌ای بالاتر از سختی ماتریس در نظر گرفته شود. از طرفی الیاف از جهت شیمیایی تحت تاثیر ماتریس قرار نمی‌گیرند. بین الیاف و ماتریس چسبندگی قابل قبولی وجود دارد. وظیفه ماتریس آن است که از الیاف در برابر هر گونه حمله محیطی یا سایش‌های محافظت کند. در واقع ماتریس‌ها باید جلوی بروز خسارت‌های مکانیکی بر الیاف را بگیرند. این الیاف مشخصه‌های فنی انعطاف‌پذیر داشته و بسیار مقاوم هستند. در سیستم‌های مقاوم سازی ستون‌های بتنی با FRP جز اصلی باربر آنها همین الیاف به شمار می‌روند. این الیاف باید امکان تغییر طول داشته باشند تا بتوانند در شرایط محیطی مختلف مقاومت کافی و لازم را از خود نشان دهند.

خاصیت عایق بودن کامپوزیت FRP

بدون شک اگر بخواهیم برجسته‌ترین ویژگی‌ مصالح FRP را معرفی کنیم، مقاومت این نوع مصالح در مقابل خوردگی است. به خصوص این ویژگی می‌تواند در مورد سازه‌های بندری یا ساحلی بسیار به کار آید. پلیمرهای تقویت‌شده با الیاف FRP هم عایق‌های بسیار خوبی هستند. این نوع مواد از جهت مغناطیسی و نیز الکتریکی از دسته مواد خنثی محسوب می‌شوند و می‌توانند به عنوان عایق‌های فوق‌العاده‌ای به کار آیند. در کامپوزیت FRP از چسب و رزین برای ایجاد تقویت سازه و چسباندن آن به سطح بتن استفاده می‌شود. همچنین این الیاف را می‌توان به عنوان یک پوش مناسب و مطلوب برای ایزوله کردن سازه‌های آبی از محیط خورنده مجاور آن استفاده کرد.

از طرفی ورقه‌های کامپوزیتی FRP به منظور تعمیر و تقویت سازه‌های آسیب‌دیده هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. توجه داشته باشید که این آسیب‌ها ممکن است به دلیل زلزله ایجاد شده باشد یا ناشی از خوردگی آب‌های یون‌دار این مشکل در آنها بروز کرده باشد.

مزایای روش مقاوم سازی ستون بتنی با FRP چیست؟

استفاده از این روش مزایای متعددی با خود به همراه دارد که در اینجا به چند مورد از آنها اشاره می‌شود:

• میزان وزن مصالح به کار رفته در روش مقاوم سازی FRP بسیار کم است. کاهش میزان وزن مصالح خود یکی از اهداف مهم ما در جهت ایجاد تقویت و مقاوم سازی ستون‌های بتنی است.
• میزان مقاومت کششی الیاف FRP در سطح بالایی است. این مساله برای ایجاد مقاومت در سازه اهمیت بسیاری دارد.
• میزان ضخامت لایه‌های FRP کم بوده و چیزی در حدود میلی‌متر است. همین امر باعث می‌شود که در صورت استفاده از آنها در جهت مقاوم سازی سازه مدنظر، ساختمان دچار اضافه وزن نشود.
• شما برای اجرای FRP لازم نیست زمان زیادی صرف کنید. چرا که اعضای مقاوم سازی شده در مدت زمان بسیار کوتاهی آماده می‌شوند. به این ترتیب این روش چندان زمان‌بر نیست.
• استفاده از روش مقاوم سازی ستون‌های بتنی با FRP باعث ایجاد مقاومت بالا در برابر خوردگی می‌شود.
• مصالح مورد استفاده در این روش، توانمندی بالایی در زمینه محاسبات فنی و طراحی دارند. همین مورد باعث شده که آنها تبدیل به سیستم‌های بی‌نظیری در مقاوم سازی شوند.
• در حین اجرای مقاوم سازی با روش FRP لازم نیست کاربری متوقف شود.
• مصالح به کار رفته در این روش از نظر الکترومغناطیسی، بی‌سو هستند. همین امر می‌تواند در مورد سازه‌های خاصی که در تصویربرداری مغناطیسی به کار می‌روند بسیار مهم تلقی شود.
• از سیستم FRP برای مقاوم سازی تیرهای بتنی نیز استفاده می‌شود.

در طراحی مقاوم سازی ستون بتنی با FRP از چه آیین‌نامه‌هایی استفاده می‌شود؟

برای طراحی مقاوم سازی ستون بتنی با FRP آیین‌نامه‌هایی وجود دارد که در اینجا به دو مورد از آنها اشاره می‌شود:

آیین‌نامه ACI440

این آیین‌نامه توسط انجمن بتن آمریکا ACI در سال 2015 تدوین شده و جهت استفاده در صنعت ساختمان منتشر شده است. این مستند حاوی رهنمودها و پیشنهاداتی در زمینه طراحی و ساخت انواع ساختمان‌های بتنی است که از روش FRP برای تقویت استفاده می‌کنند. آیین‌نامه مذکور از 11 فصل تشکیل شده است، که هر یک به یک موضوع خاص پرداخته‌اند. مباحثی مانند ویژگی‌های مصالح، تقویت اجزای سازه در خمش و برش، و همچنین تأثیر حرارت از جمله مسائلی هستند که در این آیین‌نامه مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

نشریه 345 راهنمای طراحی و ضوابط اجرایی بهسازی ساختمان‌های بتنی موجود با مصالح FRP

از آیین‌نامه‌های دیگر در این زمینه نشریه 345 است. این راهنما توسط سازمان برنامه و بودجه تهیه شده است. در این نشریه اطلاعاتی درباره خصوصیات مصالح، شیوه‌های نصب و همینطور کنترل کیفی سیستم‌های FRP به عنوان مصالح مسلح‌کننده بیرونی ارائه گردیده است. این اطلاعات می‌تواند به شما کمک کند تا سیستم FRP را برای افزایش میزان مقاومت و همچنین سختی تیرهای بتن مسلح انتخاب نمایید. در این آیین‌نامه مباحثی چون مصالح، بارگیری، انبارش و همچنین جابه‌جایی، نصب و بازرسی و ارزیابی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

مراحل اجرای مقاوم سازی ستون بتنی به روش کامپوزیت FRP چگونه است؟

مقاوم سازی ستون‌‌های بتنی با روش FRP باعث افزایش مقاومت خمشی و مقاومت مشخصه بتن می‌شود. برای این کار از الیاف‌های کربنی استفاده می‌کنند. اگر مقطع ستون به شکل دایره باشد، ما شاهد عملکرد بسیار مطلوب‌تر FRP خواهیم بود، در مقایسه با وقتی که مقطع ستون‌های ما به شکل مربع یا مستطیل باشد. بنابراین اگر خواهان بهبود عملکرد در روش مقاوم سازی ستون بتنی با FRP هستید، باید تلاش کنید که گوشه‌ها و نیز زاویه‌ها را تا حد ممکن به شکل گردگوشه درآورید.

در مرحله بعدی، الیاف کربنی را روی ستون‌ها می‌چسبانند. برای این کار ابتدا لازم است که همه سطح کار از هرگونه گردوغبار و آلودگی پاک‌سازی شود. برای این منظور می‌توان از دستگاه‌های ویژه ساب استفاده کرد. این دستگاه‌ها سطح مورد نظر را تا وقتی که سنگدانه‌ها دیده شوند سابیده و هر گونه تیزی موجود روی آنها را صاف می‌کنند.

حال وقت آن است که سطح کار را به صورت کامل تمیز کنید و از چسب‌های مخصوص رزین اپوکسی استفاده نمایید. از این چسب‌ها می‌توان برای چسباندن الیاف مدنظر روی سطح استفاده کرد. در نهایت کار چسب‌کاری به اتمام می‌رسد. تعداد لایه‌های مورد استفاده FRP باید طبق نظر مهندس محاسب تعیین شود. بین این لایه‌ها باید از چسب‌های رزین اپوکسی استفاده نمایید.

قیمت مقاوم سازی ستون بتنی به روش FRP به چه فاکتورهایی وابسته است؟

برای محاسبه هزینه مقاوم سازی با استفاده از FRP باید به چند عامل دقت کنید. این عوامل باعث می‌شوند که شما بتوانید به راحتی میزان هزینه لازم برای اجرای این روش را محاسبه نمایید. در اینجا به چند عامل تاثیرگذار بر قیمت مقاوم سازی ستون بتنی با استفاده از این روش اشاره می‌شود:

قیمت طراحی و محاسبات مقاوم سازی ستون بتنی به روش FRP

یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار بر هزینه استفاده از روش مقاوم سازی ستون بتنی با FRP هزینه طراحی آن است. برای این منظور شما باید از کسانی کمک بگیرید که تخصص کافی و لازم را در این زمینه دارند. این افراد ویژگی‌های ساختمان شما را بررسی می‌کنند. پس از بررسی مشخص می‌شود که شما در کدام قسمت‌های ساختمان نیاز به استفاده از روش مقاوم سازی ستون بتنی با FRP دارید. برای بررسی اولیه ساختمان و همچنین پایه‌ریزی طرح مقاوم سازی هزینه‌هایی باید انجام شود که در این مرحله مشخص می‌شود.

قیمت مصالح مورد استفاده در طرح مقاوم سازی ستون بتنی به روش FRP

از دیگر عوامل تعیین‌کننده هزینه کلی مقاوم‌سازی، هزینه مصالحی است که برای این منظور به کار می‌روند. این مصالح باید طبق طرح مقاوم سازی که در مرحله قبل به آن اشاره شد تهیه شوند. بسته به روش مقاوم سازی و همچنین مصالح مورد نیاز هزینه‌ای که باید انجام دهید متفاوت خواهد بود.

هزینه اجرای مقاوم سازی ستون بتنی به روش FRP

در نهایت هزینه اجرای مقاوم سازی ستون بتنی را داریم که شامل هزینه خدمات افرادی می‌شود که باید این روش را پیاده‌سازی کنند. دقت داشته باشید که در این مرحله انتخاب افراد متخصص اهمیت زیادی دارد. همانطور که ممکن است برای اجرای صحیح و درست این روش به سراغ تهیه مصالح باکیفیت بروید، در انتخاب افرادی که قرار این روش را اجرا کنند هم باید وسواس به خرج دهید. بدین ترتیب می‌توانید از کیفیت نتیجه حاصله، اطمینان خاطر داشته باشید.

ترمیم موضعی بتن با ملات ترمیم بتن

ستون‌های بتنی ممکن است به دلایل محیطی دچار آسیب و ترک خوردگی شوند. این مسئله می‌تواند بر عملکرد و کارایی آنها در سازه، تأثیر نامطلوبی داشته باشد. بر همین اساس می بایست بر روی آنها فرایند مقاوم سازی صورت گیرد که این کار می تواند از طریق ترمیم موضعی بتن با استفاده از ملات ترمیم صورت گیرد. برای این کار نخست باید سطح بتن از وجود هر گونه آلودگی مانند گچ، پلاستر و غیره پاک شود.

بخش‌هایی از سطح بتن که آسیب دیده و دارای سنگدانه‌های شکسته است، نیاز به تخریب با چکش دارند. اگر سطح آسیب دیده صاف باشد، می‌توان از مته‌ای برای ایجاد سوراخ‌های مختلف استفاده کرد، که این کار باعث افزایش میزان ملات ترمیمی بر روی آن می‌شود. این ملات باید به‌صورتی که مطابق دستورالعمل‌ها تهیه شده‌اند، با استفاده از کاردک یا ماله بر روی سطوح آسیب دیده کشیده شوند. در آخر پس از سخت شدن ملات می توان با استفاده از دستگاه فرز سطح ستون را ساب زد.

 

کدام روش مناسب مقاوم سازی ستون بتنی است؟

در مقاوم‌سازی ستون‌های بتنی از روش‌های متعددی استفاده می‌شود. این روش‌ها شامل ژاکت فولادی، ژاکت بتنی، کامپوزیت FRP، و ترمیم موضعی بتن با ملات ترمیم می‌باشند. از این روش‌ها می‌توان برای افزایش عملکرد و کارایی ستون‌ها استفاده کرد. پیش از شروع فرایند مقاوم‌سازی، مشورت با کارشناسان متخصص در شرکت وال مش را توصیه می‌کنیم.

فاکتورهای مؤثر بر قیمت مقاوم سازی ستون بتنی

قیمت مقاوم‌سازی در این ستون‌ها و هزینه‌های اجرایی در آنها به عوامل مختلفی بستگی دارد. این عوامل شامل هزینه تست‌های تخصصی، قیمت طراحی و محاسبات، و هزینه مصالح و اجرای طرح مقاوم‌سازی می‌شوند.

هزینه تست‌ های تخصصی مقاوم سازی ستون بتنی

هزینه‌های تخصصی تست در فرایند مقاوم‌سازی ستون‌های بتنی، بخشی از هزینه‌های اجرایی است که برای آن از ابزارآلات و تجهیزات متفاوت استفاده می‌شود. بعد از طراحی و اجرای فرآیند مقاوم‌سازی و تهیه مصالح، در بخش‌هایی که فرایند مقاوم‌سازی بر روی آنها انجام شده است، نیاز به انجام تست‌های تخصصی وجود دارد. این مرحله برای اطمینان از صحت و یکنواختی عملکرد بتن در ساخت ستون‌ها انجام می‌شود.

با کمک این تست ها میزان تأثیرگذاری فرایند مقاوم سازی بر بخش مورد نظر سنجیده شده و در صورت مؤثر بودن مورد تأیید کارشناس قرار می گیرد. این مرحله از اهمیت بالایی در فرایند مقاوم‌سازی برخوردار است. اجرای صحیح آن می‌تواند خیال طراحان را از مقاوم بودن ستون مورد نظر راحت کند. عواملی مانند ابزارآلات مورد استفاده، نوع تست‌ها، شرایط اجرایی و وسعت پروژه می‌توانند بر هزینه تست‌ها تأثیر بگذارند.

قیمت طراحی و محاسبات مقاوم سازی ستون

در ابتدای فرایند مقاوم سازی لازم است مطابق با شرایط پروژه و نیاز مقاوم سازی، طراحی های مورد نظر صورت گیرد. این طراحی ها خود نیازمند یک سری محاسبات بوده که جهت اجرای آنها می توان از جداول و دیتیل های اجرایی در آیین نامه ها استفاده کرد. البته افرادی که در زمینه طراحی فرایند مقاوم سازی فعالیت دارند باید از تجربه و تخصص کافی برخوردار باشند. این افراد، با توجه به ویژگی‌های پروژه و تحلیل‌های انجام شده، طراحی‌های لازم در این زمینه را ارائه می‌دهند که هزینه‌های مربوط به این فرایند را ایجاد می‌کند. وسعت پروژه، شرایط اجرایی و سطح توانایی های طراح از جمله عوامل تأثیرگذار بر قیمت طراحی فرایند مقاوم سازی خواهد بود.

قیمت مصالح و اجرای طرح مقاوم سازی ستون بتنی

پس از طراحی فرایند مقاوم سازی نوبت به تهیه مصالح و اجرای آنها می رسد که این پروسه با صرف هزینه هایی همراه خواهد بود. مصالح مورد نیاز در مقاوم‌سازی ستون بتنی بسته به روش مورد استفاده در طراحی، متفاوت هستند. قیمت هر کدام از این مصالح نیز متفاوت است. هزینه مصالح در روش ژاکت بتنی با ژاکت فولادی متفاوت است. این تفاوت برای سایر روش‌های مقاوم‌سازی مانند کامپوزیت FRP و ترمیم موضعی بتن هم قابل تأیید است.

در حالت کلی می توان گفت که قیمت مصالح در روش ترمیم موضعی بتن و روش کامپوزیت FRP در مقایسه با روش های ژاکت بتنی و فولادی پایین تر خواهد بود. هزینه‌های اجرایی در مقاوم‌سازی ستون‌های بتنی، به نوع استفاده شده در این روش مرتبط است. عوامل مختلفی بر قیمت مصالح و اجرای فرایند مقاوم‌سازی تأثیر می‌گذارند. این عوامل شامل وسعت پروژه، جنس مصالح، نوع مواد اولیه، هزینه‌های جابجایی، دستمزد تیم اجرایی و موارد دیگر هستند.

کلام پایانی مقاوم سازی ستون

ستون ها از اجزای اصلی هر سازه بوده و نقش مهمی در استحکام و پایداری آن در برابر نیروهای وارده دارند. سازه هایی که در طراحی آنها از ستون های مقاوم و مستحکم استفاده شده است از مقاومت و پایداری بیشتری در برابر زلزله برخوردار هستند. ستون های بتنی نیز یکی از انواع مقاوم ستون بوده که در ساخت آنها از بتن استفاده شده است. این ستون ها بارهای وارده از بخش های بالایی سازه را به بخش های پایینی و در نهایت به فونداسیون و زمین منتقل می کنند.

با توجه به اهمیت بالای ستون ها در طراحی سازه لازم است این اجزا از مقاومت و استحکام کافی برخوردار باشند. ستون‌های مورد استفاده در طراحی سازه، اگر به دلایل مختلفی مقاومت کافی نداشته باشند، نیاز به فرایند مقاوم‌سازی دارند. در مقاوم‌سازی ستون‌های بتنی از روش‌های معمولی مانند ژاکت فولادی، ژاکت بتنی، کامپوزیت FRP و ترمیم موضعی بتن استفاده می‌شود. این روش‌ها در مطلب مورد معرفی قرار گرفته و نحوه اجرای آنها شرح داده شده است.

مقاوم سازی تیر بتنی با FRP یکی از روش ‌های افزایش ظرفیت باربری سازه‌ های بتنی است. وزن سبک و کاربرد آسان FRP باعث شده تا بسیاری از مهندسان برای اجرای پروژه ‌های مختلف خود از کامپوزیت‌ های FRP استفاده کنند. این الیاف دارای مقاومت و سختی مناسبی هستند.

دلایل نیاز به مقاوم سازی تیر بتنی چیست؟

تیر های بتنی یکی از اجزای اصلی ساختمان هستند. وظیفه اصلی آن ها انتقال بار های وارده به ستون ‌های ساختمان است. به عنوان مثال زمان وقوع زلزله، این ستون ‌ها باید بتوانند فشار و ضربه ‌های وارد شده را به بادبند ها منتقل کنند. همین امر نشان می‌ دهد که دلیل مقاوم سازی تیر های بتنی چیست. اگر این تیر های بتنی با استفاده از روش ‌های مختلف، مقاوم سازی نشوند، خیلی زود بر اثر فشار های وارده و نیرو های خمشی یا برشی، می ‌شکنند و آسیب می ‌بینند.

دلایل مقاوم سازی تیر بتنی عبارتند از:

1. افزایش بار وارده بر تیر بتنی به علت تغییر کاربری ساختمان

تغییر کاربری املاک مسکونی به تجاری یا بالعکس، نیازمند رعایت شرایط خاصی است. اما بعضی مواقع تغییر کاربری بدون در نظر گرفتن شرایط عمومی انجام می ‌شود و قوانین مورد توجه قرار نمی‌گیرند. به همین خاطر تغییرات ایجاد شده در ساختمان، موجب افزایش بار وارده بر تیر بتنی می ‌شوند. پس هنگام بازسازی و مقاوم سازی ساختمان از روش‌ های مختلفی برای مقاوم نمودن تیر بتنی استفاده می شود. روش FRP یکی از بهترین روش ‌ها است که می ‌تواند مقاومت تیر را در برابر خوردگی، سایش و حتی حرارت افزایش دهد. گاهی اوقات به دلیل قرار گرفتن آرماتور ها در شرایط نامساعد، دچار خوردگی می ‌شوند و همین باعث می ‌شود تا بار وارده بر آن ها، بیشتر شود. اما مصالح FRP می‌ توانند این مشکل را به خوبی برطرف کنند.

2. کرموشدگی تیر بتنی بتن

زمانی که سطح ظاهری بتن خشن می ‌شود یا دچار حفره می ‌شود، اصطلاحاً به آن کرموشدگی بتن می‌ گویند. تیر های بتنی که پوسته پوسته می ‌شوند به خاطر عدم ترمیم، باعث بروز مشکلاتی در سایر اعضای سازه می ‌شوند. این مشکل هم به خاطر عدم کیورینگ و بتن‌ریزی صحیح اتفاق می ‌افتد. به کرموشدگی بتن لانه زنبوری و شن نما شدن هم می ‌گویند و یکی از راه ‌های برطرف کردن آن استفاده از کامپوزیت‌های FRP است. این مواد برای پر کردن منافذ تیر های بتنی استفاده می‌ شوند و پایه سیمانی دارند.

3. زنگ زدگی و خوردگی میلگرد های تیر بتنی

یکی دیگر از دلایل مقاوم‌سازی تیر های بتنی، زنگ زدگی و خوردگی میلگرد های بتنی است. قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و شرایط آب و هوایی نامطلوب، باعث آسیب دیدن مقاطع بتنی می ‌شود. این آسیب دیدگی که اصطلاحاً به آن خوردگی میلگرد گفته می ‌شود، معمولاً در مناطقی که شرایط آب و هوایی مرطوب دارند، بیشتر دیده می ‌شود. بنابراین از روش‌ های مقاوم‌سازی متعدد برای ترمیم سازه ‌های بتنی استفاده می ‌شود.

4. ترک خوردگی تیر بتنی

هنگام طراحی سازه ‌های بتنی، اگر فضای کافی برای وفق دادن بتن در نظر گرفته نشود، تیر های بتنی در محل درز انبساطی، دچار ترک خوردگی می‌ شوند. متأسفانه این ترک‌ ها می ‌توانند داخل جسم بتنی گسترش پیدا کنند و مشکلاتی مانند نشت آب به داخل سازه را به وجود بیاورند. ترک خوردگی بتن بر اثر حرارت نیز به وجود می ‌آید. در زمان کیورینگ نیز به خاطر حرارت بالای هیدراتاسیون سیمان پورتلند، چنین اتفاق‌هایی پیش می ‌آید. هرچه میزان حرارت افزایش پیدا کند، دمای داخلی سازه بتنی و میزان سختی آن هم بیشتر می ‌شود.

انقباض ‌های ثانویه نیز باعث می ‌شوند تا سازه رو به سردی رود و به خاطر تنش ‌های کششی داخلی، دچار ترک خوردگی شود. عوامل دیگری مانند کمبود نقطه تکیه‌گاه نیز باعث ترک خوردگی بتن می ‌شوند. یکی از راه‌ های برطرف کردن این مشکلات به کار بردن کامپوزیت ‌های FRP است.

5. خطا در اجرای تیر بتنی

خطا در اجرای تیر بتنی و ساخت سازه ‌های مقاوم بتنی، باعث آسیب‌پذیر شدن ساختمان در برابر آتش سوزی و زلزله می‌ شود. اما با شناخت این خطا ها و مشکلات، می ‌توان به راحتی از آن ها جلوگیری کرد. از جمله این خطا ها نیز می ‌توان به عدم اجرای آرماتوربندی مناسب اشاره کرد. گاهی اوقات به خاطر رعایت نکردن پوشش بتنی در شناژ یا نداشتن همپوشانی کافی در شبکه‌ های میلگرد گذاری فونداسیون، این مشکل به وجود می ‌آید.

خطا هنگام اجرای چشمه اتصال تیر به ستون بتنی نیز جزو مواردی است که ممکن است باعث بروز این مشکلات شود. موارد زیادی هستند که می ‌توان از آن ها به عنوان اشکالات اجرایی و خطا های مربوط به اجرای تیر های بتنی، اشاره نمود. اما امکان شناسایی این مشکلات و ترمیم آن ها وجود دارد.

6. خطا در طراحی و محاسبات تیر بتنی

گاهی اوقات هنگام طراحی و انجام محاسبات ضروری برای ساخت سازه ‌های بتنی، اشتباهاتی صورت می ‌گیرد. به عنوان مثال مدل محاسباتی نامناسب انتخاب می‌ شود یا هنگام ارزیابی عوامل مؤثر بر سازه و تغییر شکل آن، مشکلاتی به وجود می ‌آید. ارزیابی ‌های انجام شده برای تعیین ابعاد و انتخاب مقاطع مناسب به درستی صورت نمی ‌گیرد و همین باعث می ‌شود تا سازه ‌های بتنی به خاطر وجود تنش ‌ها و فشار های مختلف، دچار آسیب دیدگی شوند.

توجه نکردن به ستون‌ های غیر قائم، قاب‌ ها و رانش قوس ‌ها نیز از دیگر خطا های محاسباتی است. از جمله خطا های اجرایی نیز می ‌توان به خطا های صورت گرفته در قالب‌بندی، آرماتوربندی، قالب‌برداری، بتن‌ریزی و … اشاره نمود. ارزیابی نادرست و عدم توجه به عوامل محیطی نیز جزو مواردی است که باعث آسیب دیدگی تیر های بتنی می ‌شود.

مهم ترین روش ‌های مقاوم ‌سازی تیر بتنی چیست؟

در سال‌ های اخیر آیین نامه ‌های ساخت و ساز نسبت به سال ‌های گذشته تغییرات زیادی پیدا کرده‌اند. به همین خاطر سازه‌ های بتنی که دارای طراحی اصولی نیستند یا هنگام اجرای آن ها بی‌دقتی صورت گرفته، دیگر به تائید نظام مهندسی نمی ‌رسند. به همین خاطر رعایت الزامات قانونی برای انجام ساخت و ساز های جدید ضروری است. یکی از این الزامات که به آن توجه ویژه‌ای می ‌شود، روش ‌های مقاوم سازی سازه‌ های بتنی است.

در حال حاضر بسیاری از سازه‌ های بتنی موجود مربوط به سال‌ های گذشته هستند و به خاطر عدم ساخت اصولی یا تغییر دادن کاربری، دچار مشکلاتی شده‌اند. اما تخریب این بنا ها غیر اقتصادی است و امکان ساخت ساختمان ‌های جدید با استفاده از سازه ‌های بتنی مسلح در مدت زمان کوتاه وجود ندارد. به همین خاطر برای برطرف کردن این مشکل، اقدام به تقویت سازه ‌های موجود می ‌کنند و با بهسازی سازه‌ های بتنی قدیمی با استفاده از روش ‌های مختلف، ظرفیت باربری آن ها را افزایش می ‌دهند. این روش ‌ها عبارت‌اند از:

مقاوم سازی تیر بتنی به روش ژاکت فولادی

یکی از روش ‌های مناسب برای مقاوم نمودن ساختمان ‌های بتنی، استفاده از ژاکت فولادی است. این روش علاوه بر افزایش مقاومت سازه، باعث شکل پذیری بیشتر اعضای سازه می ‌شود. از مزایای آن نیز می ‌توان به این نکته اشاره نمود که ژاکت‌ های فولادی وزن قابل ملاحظه‌ای به سازه‌ های بتنی اضافه نمی ‌کنند.

هنگام استفاده از این روش از ورق‌ های فلزی استفاده می ‌شود. با قرار دادن این ورق‌ها در بخش‌های آسیب‌پذیر ساختمان و روی سطوح بتن، این مشکل‌ها برطرف می‌شود. برای مقاوم‌سازی بخش‌های بتنی، ورق‌های فلزی به عضو آسیب‌دیده اتصال داده می‌شوند. استفاده از روش ژاکت فلزی، به صورت موضعی، نواری و دور پیچ اجرا می‌شود.

مقاوم سازی تیر بتنی به روش ژاکت بتنی

یکی از تکنیک ‌های دیگری که برای مقاوم سازی ساختمان و افزایش ظرفیت باربری تیر ها به کار می ‌رود. استفاده از ژاکت بتنی است. ژاکت بتنی می‌ تواند تیر های فولادی یا بتنی که دارای ضعف باربری هستند یا آسیب دیده‌اند را ترمیم کند. در این روش از طریق اجرای بتن‌ریزی به صورت خود تراکم یا استفاده از قالب‌بندی و آرماتور های اضافه، مقاوم سازی صورت می‌ گیرد.

مقاوم سازی تیر بتنی به روش کامپوزیت FRP

در سال ‌های اخیر کمتر کسی از روش ‌های سنتی مقاوم‌سازی استفاده می‌ کند و اکثر مهندسان و طراحان ترجیح می ‌دهند از روش‌ های نوین مانند FRP استفاده کنند که می‌ تواند یک پوشش محافظتی محسوب شود و موجب تقویت سازه‌ها شود. FRP مخفف عبارت پلیمر تقویت شده با فیبر است. روش مقاوم سازی FRP دارای دو جز اصلی فیبر و ماتریس است. الیاف به عنوان فایبر استفاده می ‌شوند و رزین نیز همان ماتریس است. در این روش، وظیفه اصلی انتقال برش از الیاف به ماده مجاور به عهده ماتریس می‌باشد.

ماتریس می ‌تواند کمانش موضعی الیافی که تحت فشار قرار گرفته‌اند را کنترل کند و از وارد شدن خسارت‌ های مکانیکی به الیاف جلوگیری کند. در گذشته تصور می ‌شد که استفاده از کامپوزیت ‌های FRP بسیار گران قیمت باشد و به عنوان یک روش لوکس به آن نگاه می‌شد. اما امروزه استفاده از این روش رشد قابل توجهی پیدا کرده است و باعث ارتقاء اساسی زیرساخت‌ های بتنی و افزایش طول عمر سازه ‌های بتنی شده است.

ترمیم موضعی بتن با ملات ترمیم بتن

نوسازی و ترمیم موضعی بتن نیز یکی دیگر از روش‌ هایی است که مورد استفاده قرار می ‌گیرد. این تکنیک با جایگزین کردن خرابی بتن به خاطر عوامل جزئی مانند هوازدگی یا سوراخ‌کاری، باعث افزایش مقاومت سازه می ‌شود. گاهی اوقات سازه ‌های بتنی به علت یخ زدگی یا فرسایش در اثر عوامل محیطی، دچار فرو ریختگی می‌ شوند. به همین خاطر از روش ‌های موضعی برای ایجاد یک سطح صاف و مستحکم استفاده می ‌شود.

البته می ‌توان به این روش به عنوان یکی از مراحل اولیه مقاوم سازی با FRP نگاه کرد. برای ترمیم، بازسازی و نوسازی بتن از ملات‌ های ترمیمی مختلفی استفاده می ‌شود. به عنوان مثال ملات ‌های سیمانی، پلیمری و ملات بر پایه اپوکسی جزو پرکاربردترین نمونه‌ها هستند که هر یک دارای ترکیبات مشخصی بوده و هدف اصلی استفاده از آن ها مقاوم سازی است. برای آشنایی بیشتر با روش ‌های مقاوم ‌سازی ساختمان، می ‌توانید به مقاله روش ‌های مقاوم سازی چیست، مراجعه نمایید.

روش مقاوم سازی تیر بتنی با کامپوزیت FRP چیست؟

پلیمر های تقویت شده با فیبر یا همان اف آر پی ‌ها، کاربرد های زیادی در ترمیم و مقاوم نمودن ساختمان‌ های بتنی دارند. این کامپوزیت‌ ها که دارای دو جز فیبر و ماتریس هستند، برای مقاوم نمودن ساختمان ‌های مسکونی، صنعتی، اداری، تجاری و … به کار می ‌روند. این کامپوزیت ‌ها جهت مقاوم نمودن زیرساخت‌ های مهندسی عظیم مانند پل جاده‌ای، پل ریلی، سیلو ها و … نیز کاربرد دارند.

وجود فیبر و الیاف در این کامپوزیت‌ ها باعث افزایش مقاومت مکانیکی FRP می‌ شود. در واقع ماتریس نمی ‌تواند نقش مهمی در باربری مکانیکی سازه کامپوزیت ایجاد کند. زیرا وظیفه اصلی آن، محافظت از الیاف در برابر آسیب دیدگی عوامل محیطی و خوردگی است. کامپوزیت ‌های FRP به خاطر عواملی چون نوع الیاف، نحوه قرارگیری آن ها، ضریب انتقال حرارت و همچنین درصد مقدار الیاف موجود در آن ها، بهره‌وری ‌های گوناگونی دارند.

مزایای روش مقاوم‌سازی تیر بتنی با FRP چیست؟

با توجه به ویژگی ‌هایی که برای الیاف FRP عنوان کردیم، بهتر است کمی درباره مزایای استفاده از این روش و مقاوم سازی تیر بتنی با FRP صحبت کنیم. این مزایا عبارت‌اند از:

• افزایش طول عمر و دوام تیر بتنی
• افزایش مقاومت خمشی
• افزایش شکل پذیری
• اجرای آسان
• کنترل عرض ترک
• افزایش مقاومت برشی
• ترمیم خوردگی
• هزینه پایین در مقایسه با روش ‌های دیگر
• استفاده از ورقه‌ های FRP با ضخامت کم
• عدم ایجاد تغییر قابل توجه در ابعاد تیر بتنی
• مقاومت بالا در برابر خوردگی

در طراحی مقاوم سازی بتنی با FRP از چه آیین نامه‌ هایی استفاده می ‌شود؟

در طراحی مقاوم سازی بتنی با FRP از ضوابط و قوانین خاصی پیروی می ‌شود. کامپوزیت ‌هایی که با الیاف مسلح شده‌اند، جزو راهکار های مناسبی هستند که برای تقویت سازه ‌های بتنی مورد استفاده قرار می ‌گیرند. اما این کامپوزیت‌ های مسلح شده با الیاف، حتماً باید بر اساس آیین نامه ‌های جهانی یا داخلی طراحی شده باشند. از جمله آیین نامه ‌های مورد استفاده برای طراحی این کامپوزیت ‌ها، می ‌توان به موارد زیر اشاره نمود.

آیین نامه ACI 440

آیین نامه ACI440 یکی از استاندارد های طراحی و اجرای کامپوزیت ‌های FRP است که علاوه بر ارائه نمودن اطلاعاتی درباره تاریخچه و کاربرد مصالح، قوانینی را برای اجرای کامپوزیت‌ های FRP تعیین می‌ کند. تمامی روش ‌های طراحی و اجرای FRP برای تقویت نمودن المان ‌های بتنی از لحاظ برشی، خمشی، فشاری و کششی در آیین نامه ارائه شده است.

نشریه 345_ راهنمای طراحی و ضوابط اجرایی بهسازی ساختمان‌های بتنی موجود با مصالح FRP

این آیین نامه داخلی که توسط سازمان برنامه و بودجه تبیین شده، دارای اطلاعاتی درباره ویژگی ‌های مصالح، نحوه کنترل کیفی، روش نصب و نگهداری از سیستم‌ های FRP است. از این اطلاعات برای افزایش مقاومت و سختی تیر های بتنی مسلح استفاده می ‌شود. این آیین نامه‌ ها برای شکل پذیری ستون ‌ها نیز کاربرد دارند.

مراحل اجرای مقاوم سازی خمشی تیر بتنی به روش کامپوزیت FRP چگونه است؟

مقاوم سازی خمشی تیر بتنی به روش FRP دارای مراحل مختلفی است. از مراحل نصب گرفته تا مراحل اجرا، همگی باید تحت استاندارد ها و آیین نامه‌ های تعیین شده، صورت بگیرند. در تقویت خمشی سازه‌ های بتنی با استفاده از FRP، الیاف به گونه‌ای نصب می ‌شوند که راستای آن ها هم جهت با طول عضو خمشی باشد. به این صورت می ‌تواند مقاومت خمشی عضو مورد نظر را افزایش دهد.

مراحل اجرای مقاوم سازی برشی تیر بتنی به روش کامپوزیت FRP چگونه است؟

یکی از دلایل استفاده از خاموت در تیر های بتنی، تامین کردن مقاومت برشی تیر بتنی است. در صورتی که تیر های بتنی، مقاومت کافی نداشته باشند، خیلی زود ترک می ‌خورند و نیاز به ترمیم پیدا می ‌کنند.

برای تقویت برشی تیر ها از الیاف پلیمری یا همان FRP استفاده می ‌شود. این الیاف باید به صورت قائم یا مایل بر راستای ترک ‌های برشی، قرار بگیرند. در واقع الیاف پلیمری به طرفین تیر می‌ چسبند. مهندسان با کم کردن زاویه بین الیاف و راستای عمود بر ترک‌ های برشی، باعث افزایش مقاومت آن می ‌شوند.

از نوار های FRP به صورت U شکل، برای تقویت برشی تیر استفاده می ‌شود و به صورت کامل اطراف آن را می‌ پوشاند. مراحل این روش نیز از نظر جزئیات با روش‌ های دیگر تفاوت‌ هایی دارد، اما به صورت کلی این مراحل باید طی شوند.

• آماده سازی برای اجرای FRP
• حذف بخش‌های آسیب‌دیده
• جایگزین نمودن سطح تخریب شده
• استفاده از ملات برای ترمیم بتن
• اصلاح ناهمواری‌ها
• استفاده از پرایمر نصب
• اجرای FRP مطابق نقشه های اجرایی

قیمت مقاوم سازی تیر بتنی به روش FRP به چه فاکتور هایی بستگی دارد؟

قیمت استفاده از الیاف FRP نسبت به سایر روش ‌های مقاوم سازی، کمتر است. اما به دلیل اینکه خرید مصالح مورد نیاز برای این روش دارای هزینه بالایی است، می ‌توان گفت فاکتور های مختلفی بر قیمت مقاوم سازی با استفاده از روش FRP تاثیر دارند. این فاکتور‌ها به نوع الیاف، نحوه اجرای آنها، ابعاد و شکل الیاف، عمر ساختمان، میزان آسیب و خرابی سازه، نوع اسکلت، و شدت آسیب‌های وارد شده بر سازه بستگی دارند. از مهم ترین فاکتور ها نیز می ‌توان موارد زیر را معرفی نمود.

1. قیمت طراحی و محاسبات مقاوم سازی تیر بتنی به روش FRP

قیمت طراحی و هزینه محاسبات مقاوم سازی با کامپوزیت FRP با توجه به شرایط کار و عواملی که روی این روش تاثیر دارد، تعیین می ‌شود. هرچه کیفیت کار بیشتر باشد هزینه مقاوم سازی افزایش پیدا می ‌کند. محل پروژه و شرایط محیطی هم می ‌تواند روی هزینه مقاوم سازی تاثیر داشته باشد. البته مدت زمان اجرا و سطح عملکرد این روش مقاوم سازی نیز تاثیر زیادی روی هزینه دارد.

از آن گذشته نوع الیاف انتخاب شده برای مقاوم سازی نیز دارای هزینه ‌های گوناگونی است. اما به طور کلی این روش نسبت به روش ‌های سنتی مانند ژاکت بتنی، بسیار پایین‌تر است به عنوان مثال مقاوم سازی با الیاف FRP، ۳۰ الی ۷۰ درصد کمتر از روش ژاکت بتنی هزینه برمی‌دارد.

2. قیمت مصالح مورد استفاده در طرح مقاوم سازی تیر بتنی روش FRP

مصالح مورد استفاده برای روش FRP شامل الیاف گوناگون مانند الیاف کربنی، پلیمری و ورقه ‌های FRP می ‌شوند. هر یک از این مصالح دارای قیمت‌ های گوناگونی هستند. بنابراین طبیعی است که قیمت مصالح مورد استفاده در این روش، روی هزینه نهایی طراحی و اجرای FRP تاثیر داشته باشد.

هزینه نصب و اجرای الیاف گوناگون با توجه به نوع آن ها نیز متغیر است. بنابراین نمی ‌توان قیمت دقیقی برای طراحی و اجرای این روش ‌ها ارائه نمود. برای استعلام قیمت دقیق باید با کارشناسان و مشاوران بخش فنی تماس بگیرید تا از قیمت ‌های دقیق مصالح اطلاع پیدا کنید.

3. هزینه و اجرای مقاوم سازی تیر بتنی روش FRP

روش ‌های گوناگونی برای تقویت سازه ‌های بتنی وجود دارد. یکی از مرسوم‌ترین و کم هزینه‌ترین روش ‌ها، الیاف FRP هستند. سبکی و مقاومت کششی بالای این الیاف باعث شده تا در سال‌های اخیر، از روش‌های سنتی بیشتر استفاده شوند. با توجه به الیاف مصالح FRP برای تقویت خمشی دال ‌ها و مقاوم سازی آن ها مورد استفاده قرار می‌ گیرند، بر اساس مصالح مصرفی، نحوه اجرا و میزان آسیب دیدگی سازه ‌های بتنی، هزینه این روش متفاوت است و نمی‌ توان قیمت دقیقی برای آن ارائه نمود.

گاهی اوقات مقاوم سازی در مکان‌ های عمومی انجام می ‌شود. به عنوان مثال وقتی بزرگراهی جهت مقاوم‌سازی بسته می‌شود، ایجاد ترافیک جایگزین و پیدا کردن راه‌کار برای عبور و مرور خودروها هزینه‌های قابل توجهی را به همراه دارد.

به همین خاطر باید عملیات مقاوم سازی خیلی سریع‌تر از حد معمول انجام شود. استفاده از تکنیک ‌های پیشرفته و مقاوم سازی در سریع‌ترین زمان ممکن، نیاز به انرژی و نیروی کار زیادی دارد. با توجه به نوع پروژه، ممکن است مصالح گوناگونی مورد نیاز باشند و هر یک دارای قیمت‌ های متفاوتی هستند. همین باعث می ‌شود تا نتوانیم قیمت دقیقی برای این روش ارائه کنیم.

کلام پایانی

مقاوم سازی تیر بتنی با FRP باعث افزایش ظرفیت باربری اجزای ساختمان می ‌شود. در این روش با افزودن المان ‌های مقاوم به سازه‌ های بتنی، مقاومت آن ها افزایش پیدا می ‌کند. روش FRP دارای مزایای بسیاری است که در این نوشتار به آن ها اشاره کردیم. با توجه به انواع الیاف FRP، روش اجرای آن ها متفاوت است و هزینه ‌های مختلفی هم دارند. اما الیاف FRP نسبت به روش‌ های سنتی مقاوم سازی بتن، هزینه کمتری دارند و در سال های اخیر بیشتر مورد استفاده قرار می‌ گیرند.

ساختمان ها و سازه های بتنی در معرض نیروهای بسیار زیادی قرار دارند که این موضوع می تواند باعث سست شدن عملکرد ساختمان ها و بروز مشکلات مختلف شود. مقاوم سازی با هدف ترمیم و یا بهبود عملکرد ساختمان ها و افزایش تحمل آن ها در برابر نیروهای مختلف انجام می شود. روش های مختلفی برای مقاوم سازی سازه ها وجود دارند که از جمله آن ها می توان به ژاکت بتنی، ژاکت فولادی و مقاوم سازی با FRP اشاره کرد. در میان تمامی روش های مختلف موجود در امر ساختمان سازی، روش کامپوزیت FRP یک روش عالی برای مقاوم سازی است که هم در صرفه جویی در هزینه ها نقش دارد و هم می تواند مقاومت سازه ها را چندین برابر کند. در ادامه مقاله قصد داریم در مورد سیستم FRP و نقش آن در مقاوم سازی ساختمان ها صحبت کنیم.

مقاوم سازی با FRP چیست؟

FRP یا Fiber Reinforced Polymer، یک نوع پلیمر تقویت شده با فیبر است که کاربردهای بسیار زیادی در صنایع مختلف دارد. یکی از کاربردهای این پلیمر، مقاوم سازی ساختمان ها و سازه های بتنی است. در میان تمامی روش های مقاوم سازی، روش مقاوم سازی با FRP یک روش نوآورانه و جدید است که می تواند تاثیر زیادی روی مقاومت سازه ها در برابر بارهای مختلف از جمله باد، طوفان، زلزله و … داشته باشد.

مقاوم سازی با FRP از دو بخش اصلی تشکیل شده است. پلیمر تقویت شده با فیبر اولین بخش و ماتریس رزین پلیمری نیز که در طراحی و مقاوم سازی استفاده می شود نیز در دومین بخش قرار می گیرد. در این روش می توان الیاف پلیمری را به رزین آغشته کرد و آن ها را از قالب عبور داد تا در نهایت یک پروفیل با مقطع منشوری ثابت ساخته شود. در نهایت می توان بر اساس نیاز سازه، مقاوم سازی با FRP را با پروفیل، ورق ها، میلگردها و مش های FRP انجام داد تا شاهد تقویت سازه های بتنی و ساختمان ها با کاربری های مختلف بود.

مزایای بی شمار روش مقاوم سازی با FRP آن را به یک جایگزینی عالی برای افزایش انسجام و یکپارچگی بخش های مختلف سازه تبدیل کرده است. به طوری که می توان از پلیمرهای مسلح شده به همراه رزین استفاده کرد و استحکام و انسجام سازه های مختلف را دو چندان نمود. با توجه به انعطاف پذیری روش مقاوم سازی با FRP می توان این روش را در بخش های مختلف سازه اجرا کرد. بنابراین، محدودیتی برای استفاده از این روش نبوده و می توان در هر ساختمان و سازه ای با کاربری های مختلف از این روش مقاوم سازی استفاده کرد.

مصالح مورد نیاز مقاوم سازی با  FRP کدام است؟

به منظور مقاوم سازی با FRP نیاز به مصالح مختلفی است که هر کدام نقش مهمی را در عملکرد این روش مقاوم سازی ایفا می کنند. توجه به مصالح مورد نیاز جهت مقاوم سازی با این روش و انتخاب بهترین این مصالح تاثیر زیادی روی نتیجه کار دارد. از این رو پیشنهاد می شود که حتما با مشورت افراد متخصص و باتجربه، مصالح مورد نیاز برای مقاوم سازی با FRP را تهیه نمایید تا از حداکثر راندمان مقاوم سازی با این روش بهره مند شوید.

الیاف کربن

الیاف کربن، یکی از مهم ترین متریال هایی است که برای اجرای روش مقاوم سازی با FRP مورد استفاده قرار می گیرد. فیبرها و الیاف کربنی در بازار به صورت پارچه ای موجود هستند و می توانند نقش مهمی را در افزایش مقاومت کششی سازه ها به همراه داشته باشند. چرا که مقاومت الیاف کربن در برابر کشش نیز بسیار زیاد است. وزن پایین و ضریب ارتجاعی بالای الیاف کربنی باعث شده تا این الیاف یکی از بهترین الیاف های استفاده شده در این سیستم مقاوم سازی باشد. الیاف کربن در برابر مواد اسیدی و بازی نیز مقاومت بالایی از خود نشان می دهد. بنابراین، محدودیتی برای اجرای این نوع الیاف در بخش های مختلف ساختمان با شرایط متفاوت نیست.

الیاف شیشه

یکی از متریال های استفاده شده در روش مقاوم سازی با FRP، الیاف شیشه می‌باشد. این الیاف از ترکیبات مختلفی مانند سنگ آهک، ماسه سیلیکا، فولیک اسید و شیشه تشکیل شده و به دلیل مقاومت بالا در برابر کشش و سازگاری با انواع رزین‌ها، کاربرد گسترده‌ای در مقاوم سازی ساختمان‌ها دارند. این الیاف در گرماژهای مختلف و به دو نوع E-GLASS و AR-GLASS در بازار موجود هستند. الیاف شیشه AR مقاوم در برابر شرایط قلیایی هستند، در حالی‌که الیاف شیشه E دارای پوشش مقاوم نیستند و در شرایط قلیایی حساسیت بیشتری دارند.

لمینت کربن

لمینت کربن یکی از متریال های پرکاربرد و بسیار مقاوم در امر مقاوم سازی با روش FRP است. همانطور که از نام لمینت کربن مشخص است، این محصول از دو لایه تشکیل شده است. به طوری که الیاف کربن به رزین آغشته می شود و ورقه هایی را با ضخامت های مختلف ایجاد می کند. استحکام کشی لمینت کربن 2400 مگاپاسکال یعنی 4 برابر فولاد است. این در حالی است که وزن لمینت کربن نسبت به فولاد بسیار پایین می باشد. بسته به نیاز می توان لمینت های کربن را در ضخامت های 1.3 تا 1.4 میلی متر و رول های 100 متری با عرض 50 الی 100 میلی متر قابل سفارش هستند.

چسب و رزین اپوکسی

الیاف و لمینت کربن برای استفاده در سیستم مقاوم سازی با FRP نیاز به چسب و رزین اپوکسی دارند. بنابراین، یکی از مهم ترین متریال هایی که باید برای مقاوم سازی با روش FRP استفاده شود، چسب و رزین اپوکسی است. این چسب ها می توانند برای اشباع کردن الیاف شیشه ای و کربنی در فرآیند مقاوم سازی مورد استفاده قرار گیرند. رزین اپوکسی خاصیت چسبندگی بسیار بالایی دارد و امکان استفاده از آن برای اتصالات سنگین و سطوح بزرگ در پروژه های مقاوم سازی ساختمان ها وجود دارد. چسب و رزین اپوکسی در برابر مواد شیمیایی، حرارت و بسیاری از موارد این چنین مقاومت خوبی از خود نشان می دهد. بنابراین، محدودیتی برای استفاده از این نوع چسب جهت اتصال الیاف تقویتی وجود ندارد.

میلگرد FRP

میلگردهای FRP نوع دیگری از متریال های قابل استفاده در مقاوم سازی با روش FRP هستند. این میلگردها دارای رفتار ناهمسانگرد هستند که باعث افزایش چسبندگی آن ها به بتن می شود و می تواند روی مقاومت برشی میلگردها تاثیرگذار باشد. میلگرد FRP نسبت به میلگردهای فولادی برتری های زیادی دارد و این موضوع باعث شده تا بتوان این میلگرد را جایگزینی عالی برای میلگردهای فولادی گران قیمت دانست. از جمله برتری های میلگرد FRP می توان به مقاومت بالا در برابر رطوبت، مواد شیمیایی مختلف (شامل اسیدها و بازها) و وزن سبک برشمرد. علاوه بر آن میلگرد FRPبا وجود برتری های زیادی که دارد، دارای قیمت ارزان تری نسبت به میلگردهای فولادی نیز می باشد.

کاربرد مقاوم سازی با FRP چیست؟

مقاوم سازی با FRP روشی جدید برای افزایش مقاومت ساختمان ها در برابر نیروهای برشی و کششی است. به طوری که می توان ساختمان های قدیمی و سنتی را با این روش مقاوم سازی کرد و شاهد عملکرد مناسب آن ها بود. در حال حاضر این روش به عنوان یک روش جایگزین برای روش های مقاوم سازی شناخته می شود که به دلیل برتری های زیاد از جمله قیمت اجرای مناسب، کاهش زمان مقاوم سازی، افزایش مقاومت ساختمان با حداقل وزن مواد اولیه و مصالح، می توان این روش را در هر سازه ای مورد استفاده قرار داد. از جمله کاربردهای مقاوم سازی با روش FRP می توان به موارد زیر اشاره کرد.

مقاوم سازی ساختمان ها با کاربری های مختلف

یکی از اصلی ترین کاربردهای مقاوم سازی با FRP، مقاوم سازی ساختمان ها با کاربردی های مختلف از جمله مسکونی و تجاری است. ساختمان های قدیمی و جدید که نیاز به مقاوم سازی دارند، می توانند با مصالح معرفی شده مقاوم سازی شوند و ایمنی بیشتری را برای مردم به همراه داشته باشند.

مقاوم سازی پل ها و پایه های آن ها

مقاوم سازی با FRP روشی مقاوم در برابر مواد اسیدی و بازی است. همچنین با وجود مقاومت بالای الیاف تقویت شده و رزین اپوکسی در برابر رطوبت، می توان آن ها را در معرض آب و رطوبت نیز اجرا کرد. برای مقاوم سازی پل ها و پایه های آن ها، بهترین روش استفاده از روش FRP است. در این صورت می توان با حداقل هزینه و با بیشترین راندمان، مقاوم سازی را در این مناطق مرطوب انجام داد.

مقاوم سازی سازه های بتنی و بنایی

سازه های قدیمی بتنی و بنایی که قدمت تاریخی دارند در معرض آسیبی شدیدی قرار دارند و باید حتما مقاوم سازی آن ها با روش های ایمن انجام شود. مقاوم سازی با روش FRP می تواند بدون اینکه آسیبی به ساختمان های بنایی وارد کند، آن ها را مقاوم سازی کند تا شاهد مقاومت بالای این سازه ها در شرایط مختلف باشیم.

مقاوم سازی صنعتی

نیروگاه ها، سیلوها، خطوط لوله و … می توانند در صنایع مختلف کاربردهای بسیار زیادی داشته باشند. مقاوم سازی با FRP می تواند تاثیر زیادی روی مقاومت این سازه ها داشته باشد و ایمنی آن ها را افزایش می دهد. بنابراین، با توجه به حساسیت ایمنی در صنایع مختلف، استفاده از این روش مقاوم سازی می تواند بسیار عالی باشد.

مزایای مقاوم سازی با FRP چیست؟

برتری های مقاوم سازی با FRP باعث شده تا این روش به یکی از بهترین روش های جایگزین با سایر روش های مقاوم سازی تبدیل شود. باید توجه داشت که زمانی می توان شاهد مزایای مقاوم سازی با FRP بود که بتوان تمامی مراحل مقاوم سازی را به صورت اصولی و مطابق با آیین نامه های در نظر گرفته انجام داد. از جمله مزایای مقاوم سازی با این روش می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• حداقل وزن

یکی از برتری های مقاوم سازی با FRP، وزن پایین این روش نسبت به سایر روش های مقاوم سازی است. اگرچه الیاف استفاده شده در این روش مقاومت بالایی دارند، اما وزن آن ها بسیار سبک بوده و بار مرده زیادی را به ساختمان وارد نمی کنند.

• صرفه جویی در فضا

یکی از مهم ترین برتری های مقاوم سازی با FRP صرفه جویی در فضا است. ضخامت لایه های FRP بسیار محدود و در حد چند میلی متر می باشد. این موضوع باعث می شود تا بتوان بدون اینکه فضای زیادی را در ساختمان برای مقاوم سازی ایجاد کرد، مراحل مقاوم سازی را انجام داد.

• صرفه جویی در زمان

استفاده از روش FRP برای تقویت و مقاوم سازی ساختمان ها نیازمند زمان اجرایی زیادی نیست. نیروهای کار می توانند با توجه به مصالح مورد نیاز، مراحل مقاوم سازی را با این روش انجام دهند.

• مقاومت بالای FRP در شرایط مختلف

الیاف FRP مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارد و می تواند باعث مقاوم سازی اعضای سازه ای در برابر عوامل خورنده مختلف شود. مقاومت بالای الیاف FRP در برابر مواد خورنده مانند اسیدها و بازها و همچنین عدم نیاز به تعمیرات دوره ای، از برتری  های این روش مقاوم سازی محسوب می شوند.

• امکان اجرای روش FRPهمزمان با ساختمان سازی

مقاوم سازی با FRP نیاز به توقف کاربری در زمان اجرای مقاوم سازی ندارد. از این رو می توان در حین ساختمان سازی و یا حتی پس از تکمیل ساختمان سازی از مصالح مورد نیاز برای مقاوم سازی ساختمان استفاده کرد.

• عدم حساسیت به الکترومغناطیس

حساسیت برخی از مصالح به الکترومغناطیس باعث می شود تا نتوان آن ها را در سازه های خاص مانند ساختمان های تصویربرداری مورد استفاده قرار داد. اما روش مقاوم سازی با FRP بدون مصالحی است که به الکترومغناطیس حساس می باشند.

مقاوم سازی ستون بتنی با FRP

ستون بتنی یکی از پرکاربردترین اجزای ساختمان ها است که نقش مهمی را در افزایش مقاومت ساختمان ها برعهده دارد. ستون بتنی مانند یک تکیه گاه برای ساختمان شناخته می شود. بنابراین، مقاومت بالای ستون بتنی در برابر شرایط مختلف بسیار مهم است. تقویت ستون های بتنی با کمک الیاف FRP می تواند مزایای زیادی را به همراه داشته باشد که از مهم ترین آن ها می توان به کاهش حجم ستون پس از مقاوم سازی اشاره کرد.

برای مقاوم سازی ستون بتنی با FRP از الیاف FRP برای محصور کردن ستون ها استفاده می شود. این امر از گسترش بارهای خارج از محور در اجزای بتنی جلوگیری می کند. این ستون ها می توانند در برابر کرنش های عرضی نیز مقاومت بالایی از خود نشان دهند. برای ستون های لاغر و کم ضخامت، استفاده از روش مقاوم سازی FRP می تواند تاثیر زیادی روی مقاومت این ستون ها در برابر بارهای ناشی از زلزله داشته باشد.

با توجه به مزایای استفاده از روش مقاوم سازی با FRP برای ستون های بتنی با سطح مقطع دایره ای، در حال حاضر این روش مقاوم سازی بیشتر برای این نوع ستون ها استفاده می شود. چرا که فشار محصورشدگی در ستون ها با سطح مقطع دایره ای برخلاف ستون های مستطیلی، یکنواخت می باشد.

مقاوم سازی تیر بتنی با FRP

تیرهای بتنی برای اینکه بتوانند مقاومت بالایی در ساختمان ها داشته باشند، نیاز به مقاوم سازی دارند. مقاوم سازی با الیاف FRP برای تیرهای بتنی می تواند تاثیر زیادی روی مقاومت تیرهای بتنی داشته باشد. این الیاف مقاومت کششی بیشتری نسبت به ورق های فولادی دارند. به همین خاطر استفاده از این الیاف به عنوان یک روش کارآمد برای تقویت مقاومت خمشی تیرهای بتنی شناخته می شود. به منظور افزایش مقاومت تیرهای بتنی در برابر نیروهای خمشی، می توان الیاف FRP را در بخش انتهایی این تیرها اضافه کرد. چرا که معمولا انتهای تیرهای بتنی بیشتر در معرض نیروهای خمشی قرار دارد.

مقاوم سازی تیر بتنی با FRP علاوه بر اینکه باعث می شود تیرهای بتنی مقاومت بالایی در برابر نیروهای خمشی داشته باشند، مقاومت تیرهای بتنی را در برابر ترک خوردگی نیز بالاتر می رود. چرا که الیاف استفاده شده در این روش مقاوم سازی در تیرها، نقش مهمی را در افزایش مقاومت تیرهای بتنی در برابر مواد اسیدی و بازی ایفا می کنند. هر چقدر مقاوم سازی با FRP در تیرهای بتنی به صورت حرفه ای تر انجام شود، می توان شاهد افزایش مقاومت سازه ها در برابر نیروهای لرزه ای نیز بود.

مقاوم سازی دال بتنی با FRP

دال های بتنی می توانند در معرض آسیب دیدگی قرار داشته باشند و در صورت آسیب دیدگی آن ها، هیچ روشی بهتر از استفاده از نوارهای FRP جهت مقاوم سازی دال بتنی نخواهد بود. در این روش نوارهای FRP برای تقویت قسمت انتهایی دال بتنی مورد استفاده قرار می گیرد. فرآیند مقاوم سازی با FRP در دال های یک طرفه و دو طرفه با هم متفاوت است. در فرآیند مقاوم سازی با FRP برای دال های یک طرفه، الیاف در یک جهت و در راستای طولی مورد استفاده قرار می گیرند. ولی برای دال های دو طرفه که باید از الیاف به صورت دو جهته استفاده کرد.

مقاوم سازی دال بتنی با FRP می تواند باعث افزایش مقاومت خمشی دال های بتنی شود و از ترک های برشی در مجاورت ستون ها جلوگیری می کند. برتری مقاوم سازی دال بتنی با اف آر پی، هزینه مقرون به صرفه آن نسبت به سایر روش ها می باشد.

مقاوم سازی فونداسیون بتنی با FRP

یکی از بخش های مهم در سازه ها، فونداسیون آن است که نقش مهمی را در تقویت سازه ها و افزایش مقاومت آن ها ایفا می کند. برای مقاوم سازی فونداسیون بتنی، می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد. یکی از این روش‌ها، استفاده از FRP است که تاثیر قابل توجهی بر افزایش مقاومت کششی فونداسیون دارد. اجرای ساده و مقرون به صرفه بودن از نظر اقتصادی، باعث شده تا این روش مقاوم سازی گزینه عالی برای اجرا باشد.

مقاوم سازی فونداسیون بتنی با FRP می تواند نقش مهمی را در کنترل و یا جلوگیری از گسیختگی ها در فونداسیون ایفا کند. تفاوتی وجود ندارد که گسیختگی ها آشکار هستند یا نهان. در هر صورت الیاف FRP می توانند از نشست و ناپایداری ساختمان به دلیل گسیختگی های نهان و آشکار در فونداسیون جلوگیری کنند. همچنین با انجام این روش مقاوم سازی، می توان مقاومت سازه ها را در برابر زلزله افزایش داد.

مقاوم سازی دیوار برشی بتنی با FRP

دیوار برشی بتنی باید خواص خوبی از نظر مقاومت برشی، خمشی و شکل پذیری داشته باشد. با استفاده از الیاف FRP می توان مقاومت دیوارهای برشی بتنی را افزایش داد و شاهد عملکرد مناسب این دیوارها بود. برای اجرای مقاوم سازی با FRP در دیوارهای برشی، می توان از الیاف FRP موازی به همراه آرمارتورهای عرضی استفاده کرد. به طوری که آرمارتورها در راستای طولی و به صورت افقی نصب شود. با مقاوم سازی دیوار برشی با این روش، حتی اگر ترک هایی در نواحی خاصی وارد شوند نیروی آن ها به FRP منتقل می گردد و دیوار آسیبی نخواهد دید.

روش دیگری که برای مقاوم سازی دیوار برشی بتنی با FRP وجود دارد، استفاده از الیاف FRP به صورت موازی به همراه آرماتورهای طولی که به شکل قائم و در راستای ارتفاع دیوار نصب می شوند، می باشد. با این حال به دلیل اینکه مقاوم سازی با این روش باعث می شود که صفحات خمشی نیز نیاز به مهار شدن داشته باشند، می توان گفت که روش قبلی توضیح داده شده منطقی تر و بهتر است. در هر صورت مقاوم سازی دیوارهای برشی با این روش می تواند ضعف دیوارها را در برابر زلزله به حداقل برساند و باعث مقاومت سازه ها در برابر زلزله نیز شود.

در طراحی مقاوم سازی به روش FRP از کدام آیین نامه استفاده می شود؟

دو آیین‌نامه به‌طور دقیق روش مقاوم‌سازی با FRP را توضیح داده‌اند: ACI 440 و نشریه ۳۴۵. این آیین‌نامه‌ها دستورالعمل‌ها و قوانین اجرای FRP را شرح داده‌اند.

آیین نامه ACI 440 که با نام راهنمای طراحی و اجرای روش ‌های تقویت خارجی سازه های بتنی به کمک FRP در میان مهندسین شناخته می شود، دربرگیرنده تمامی اطلاعات مربوط به روش های تقویت سازه های بتنی با کمک FRP است. در این آیین نامه رفتار مواد و مصالح استفاده شده در روش FRP، مشخصات مصالح، کاربردهای سیستم FRP و … به طور کامل توضیح داده شده اند. شما می توانید با بررسی مفاد کامل این آیین نامه، جزئیات اجرایی روش FRP را برای تقویت سازه های بتنی در نظر بگیرید.

نشریه 345 به عنوان یک راهنمای طراحی و اجرایی برای بهسازی ساختمان‌های بتنی با FRP تدوین شده است. این نشریه جزئیات مربوط به مصالح، روش‌های اجرای FRP در بخش‌های مختلف ساختمان‌های بتنی و توضیحاتی در خصوص تقویت ساختمان‌ها با این روش را بررسی می‌کند.

تفاوت مقاوم سازی با FRP و ژاکت فولادی چیست؟

مقاوم سازی با FRP نسبت به روش هایی همچون ژاکت فولادی دارای برتری های بسیار زیادی است. هزینه کم و راحتی در اجرای FRP باعث شده تا این روش از جمله روش‌های ایمن برای مقاومت در برابر زلزله محسوب شود. در مقایسه با ژاکت فولادی که نیازمند ورق‌های فولادی است، در FRP از الیاف تقویتی استفاده می‌شود که فرآیند مقاوم‌سازی را ساده‌تر می‌کند.

اتصال ورق های فولادی در روش مقاومت سازی با ژاکت فولادی، با کمک جوش و پیچ و مهره انجام می شود و فقط در برخی از موارد از چسب اپوکسی برای چسباندن قطعات مختلف در این سیستم استفاده خواهد شد. ولی در روش مقاوم سازی با FRP نیازی به استفاده از جوش و پیچ مهره نیست. کاهش نیاز به استفاده از مصالح فلزی گران قیمت در روش FRP باعث شده تا هزینه اجرای این روش مقاوم سازی به حداقل برسد.

تفاوت مقاوم سازی به مقاوم سازی با FRP و روش ژاکت بتنی چیست؟

روش ژاکت بتنی برای مقاوم سازی ستون های بتنی انجام می شود. در این روش می بایست از ترکیب بتن و آماتور برای مقاوم سازی استفاده کرد تا مقاومت ستون ها در برابر بارهای جانبی افزایش پیدا کند. در مقابل این روش، مقاوم سازی با FRP نیاز به مصالح ساختمانی گران قیمت همچون آرماتور ندارد و با همان الیاف ارزان قیمت و کم حجم می توان این روش مقاوم سازی را انجام داد.

مقاوم سازی با FRP نیازی به مصالح فلزی ندارد. می توان با چسب رزین الیاف را در جای مناسب قرار داد و شاهد افزایش مقاومت سازه بود. باید توجه داشت که روش ژاکت بتنی باعث افزایش ابعاد ستون ها می شود. ولی در روش مقاوم سازی با FRP به دلیل کم ضخامت بودن الیاف FRP چنین مشکلی به وجود نمی آید.

مقاوم سازی با FRP چگونه اجرا می شود؟

مقاوم‌سازی هر بخش از ساختمان با FRP نیازمند رعایت استانداردها و مراحل مختلفی است. این مراحل و قوانین توصیه شده در آیین‌نامه‌ها باید حتماً در اجرای این روش رعایت شوند. در ادامه به مراحل مقاوم سازی با FRP اشاره می کنیم.

• مرحله اول

در قدم اول باید آماده سازی سطح برای اجرای این روش مقاوم سازی انجام شود. برای این کار می توان سطح بتن را از هر گونه آلودگی پاک کرد و به طور کامل آن را تمیز نمود. سپس می توان سطح مورد نظر را صاف و یکدست کرد تا پستی ها و بلندی هایی که باعث می شوند الیاف FRP به درستی در جای خود قرار نگیرند، حذف شوند. با کمک ملات های ترمیمی می بایست سطح صاف و یکنواختی را جهت اجرای FRP ایجاد کرد.

• مرحله دوم

در مرحله بعدی و پس از آماده سازی سطح، نوبت به نصب الیاف می رسد. الیاف باید مطابق با نقشه اجرایی تهیه شوند و در عرض و تعداد لایه های مناسب مورد استفاده قرار گیرند. در صورت نیاز می توان الیاف FRP را مطابق با نقشه اجرایی در عرض های مختلفی برش زد تا در نهایت لایه ها مطابق با نقشه اجرایی شوند.

• مرحله سوم

حال نوبت به نصب لایه های الیاف روی سازه بتنی می رسد. جهت این کار، الیاف باید در رزین اپوکسی غرق شوند و سپس ژل اپوکسی بر روی سطح مربوطه پخش می‌شود تا الیاف همراه با رزین اپوکسی روی سطح قرار گیرند.

• مرحله چهارم

برای اینکه لایه بعدی الیاف را در محل نصب کنید، باید پوشش های روی الیاف را جدا کنید و دوباره لایه بعدی را روی الیاف قرار دهید. دقت کنید که نصب لایه بعدی روی لایه قبلی باید به گونه ای انجام شود که ابتدا قسمت وسط الیاف روی سطح قرار بگیرد. سپس با فشار و غلتک می توان کناره های الیاف را نیز روی لایه قبلی نصب کرد. در این صورت حباب کمتری در میان لایه ها به وجود می آید.

این کار تا زمانی انجام می شود که تعداد لایه های مورد نظر الیاف مطابق با نقشه اجرایی باشد.

تست PULL-OFF چیست؟

یکی از مواردی که باید برای مقاوم سازی با FRP به آن توجه شود، چسبندگی این الیاف به بتن است. تست پول آف، آزمایشی است که با هدف تشخیص چسبندگی الیاف FRP به بتن انجام می شود. این آزمایش امکان محاسبه حداکثر نیروی عمودی را بر سطح بتن، چسب اپوکسی و FRP فراهم می کند. این آزمایش مطابق با استانداری به نام ASTM D 4541 انجام می شود.

در این آزمایش، نیروی حداکثری که موجب گسیختگی مقاوم سازی با این روش می‌شود، محاسبه می‌شود. سپس این نیرو به عنوان حداکثر نیروی قابل تحمل FRP مشخص می‌شود. نتایج این تست می‌توانند منجر به ایجاد یک روش یکنواخت برای مقاوم‌سازی سازه‌های بتنی شوند. این نتایج همچنین به مجریان این روش کمک می‌کنند تا ساختمان‌ها را بهتر مهار کنند.

قیمت و هزینه اجرای مقاوم سازی با FRP چقدر است؟

هزینه‌های اجرایی در روش FRP نسبت به ژاکت بتنی و فولادی پایین‌تر است، که باعث تمایل بسیاری از مجریان ساختمانی به استفاده از این روش مقاوم‌سازی شده است. اما باید توجه داشت که عوامل زیادی بر روی هزینه اجرایی این روش تأثیر دارند و در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.

• نوع الیاف مورد استفاده

مقاوم سازی با FRP می تواند با الیاف های مختلفی از جمله الیاف شیشه و کربن انجام شود. قیمت هر یک از این الیاف با یکدیگر متفاوت بوده و البته مشخصه های متفاوت هر کدام نیز می تواند روی قیمت آن ها موثر باشد. هرچه قیمت الیاف مورد استفاده در این روش مقاوم‌سازی بیشتر باشد، هزینه مقاوم‌سازی نیز افزایش می‌یابد.

• متراژ پروژه

متراژ پروژه می تواند روی مقاوم سازی با FRP موثر باشد. هر چه پروژه بزرگ‌تر باشد، مقدار مصالح مورد نیاز نیز افزایش می‌یابد و این موضوع باعث افزایش هزینه‌های اجرای روش مقاوم‌سازی می‌شود.

• دستمزد تیم اجرایی

دستمزد تیم اجرایی روش FRP برای مقاوم سازی ساختمان ها مطابق با تجربه این تیم، حجم و سختی کار محاسبه می شود. معمولا تیم های اجرایی باتجربه که چندین سال است در این زمینه متخصص هستند، بالاتر از تیم های نیمه حرفه ای است.

معایب وال مش، در مقابل مزایای بسیار آن، تأثیر چندانی بر محبوبیت این روش در بین طراحان سازه ندارند. به دلیل مزایای فراوان، وال مش به عنوان نسل نوین و جدیدترین روش در مهار دیوارهای غیرسازه ای شناخته می‌شود. با این وجود آشنایی با معایب و مشکلات احتمالی وال مش می تواند به طراحان در اجرای صحیح و با کیفیت این روش کمک بسیاری کند. اجرای صحیح وال مش به مقاوم سازی هر چه بهتر دیوارهای غیرسازه ای و افزایش ایمنی آنها در برابر زلزله کمک بسیاری می کند. این روش، سهولت در اجرا، کاهش زمان پروژه و هزینه‌ها را فراهم می‌کند. به همین دلیل در پروژه‌های مختلف گسترش یافته است.

می‌توان موادی مانند توری فایبرگلاس، پلاستر، چسب اپوکسی و نبشی را در فرآیند مقاوم‌سازی وال مش استفاده کرد. این استفاده ممکن است به صورت نواری یا سرتاسری باشد، متناسب با نیازها و شرایط هر پروژه. با توجه به اهمیت بالای استفاده از وال مش در مهار دیوارهای غیرسازه ای و لزوم توجه به کیفیت اجرایی آن، در این مطلب قصد داریم در قالب موضوعاتی چون بررسی معایب طراحی وال مش، معایب وال مش در استفاده از محصولات غیراستاندارد در اجرای آن، معایب این روش به دلیل عدم وجود جزئیات اجرایی کافی، معایب وال مش به دلیل عدم اجرای صحیح پلاستر کشی، معایب اجرای نبشی برای مهار دیوار در هر چهار طرف قاب و معایب این روش به دلیل امکان فروریختن دیوار در مناطق با وزش باد شدید به بررسی معایب وال مش بپردازیم.

معایب وال مش در مقایسه با مزایای آن

وال مش یک روش نوین در مقاوم سازی دیوارهای غیرسازه ای است که از آن به عنوان جایگزین وال پست و روش های قدیمی و مرسوم مهار دیوار نیز یاد می شود. این سیستم از مزایای بسیاری برخوردار بوده که باعث می شود از محبوبیت بالایی در بین روش های مختلف مقاوم سازی برخوردار باشد. اجرای وال مش به انسجام، یکپارچگی و مقاومت دیوارهای غیرسازه ای در برابر نیروهای وارده و عوامل طبیعی مانند زلزله کمک زیادی می کند. روش وال مش آسان بوده و با کمک یک تیم اجرایی نیمه حرفه ای نیز قابل اجرا خواهد بود.

سرعت اجرایی در روش وال مش به دلیل سهولت کار و حذف یک سری از مراحل مقاوم سازی بالا بوده و همین امر نیز باعث صرفه جویی در زمان تحویل پروژه می شود. در این روش نیازی به نصب میلگرد بستر و اجرای وادارهای قائم و افقی در طراحی دیوارها نیست و همین امر نیز باعث صرفه جویی در زمان و هزینه های پروژه می شود.  همچنین در این روش به دلیل استفاده از مصالح نوین و سبک تغییر چندانی در بار مرده ساختمان ایجاد نمی شود.

در دیوارهای بدون وال پست اولیه، اجرای فرایند مقاوم‌سازی به روش وال مش امکان‌پذیر می‌باشد. این روش امکان انجام فرایند مقاوم‌سازی را بدون نیاز به تخریب دیوارها فراهم می‌کند. با وجود مزایای بسیار اجرای این سیستم در فرایند مقاوم سازی، این روش با یک سری معایب نیز همراه بوده که البته از این معایب نباید به عنوان یک ضعف در این روش یاد کرد چرا که تمامی این موارد با انتشار “دستورالعمل طراحی و اجرای ملات مسلح شده با مش الیاف شیشه برای مهار دیوارهای بلوکی” به حداقل رسیده است. معایب وال مش را می‌توان به سه دسته معایب مربوط به طراحی، تأمین مصالح، و اجرا آن تقسیم کرد. در ادامه، به بررسی این دسته‌بندی‌ها خواهیم پرداخت.

معایب طراحی وال مش چیست؟

اولین مرحله اجرای وال مش طراحی آن بوده که تأثیر بسیاری بر نتیجه نهایی مقاوم سازی دارد. طراحی وال مش می بایست بر اساس یک سری دستورالعمل ها و همراه با جزئیات صورت گیرد که در ضوابط و آیین نامه اجرایی به اندازه کافی بدان پرداخته نشده است؛ همین امر نیز باعث ایجاد خطا در طراحی این سیستم می شود و از معایب اجرای وال مش به شمار می رود. به عنوان مثال در دیتیل های مرتبط با طراحی وال مش در ضابطه ۸۱۹، برای ابعاد مش و همچنین فواصل آن مقادیری در نظر گرفته شده است که طراحان وال مش از آن به عنوان مبنای طراحی خود استفاده می کنند. در حالی که این دیتیل ها برای حالت خاصی از طراحی بوده و در حالت کلی نباید آن را برای سایر موارد تعمیم داد.

با این وجود برخی از کارفرمایان و مهندسین فکر می کنند وال مش نیاز به طراحی ندارد و می توان از همان دیتیل ها برای طراحی و اجرای آن در هر ساختمانی استفاده کنند و همین امر نیز باعث ایجاد خطا در فرایند اجرایی می شود. یکی از بخش‌های این ضوابط به دو نوع الیاف فایبرگلاس در فرایند مقاوم‌سازی اشاره می‌کند. باید مشخص باشد که مصالح اجرا باید دارای مقاومت تسلیم مشخصی باشند. این ممکن است منجر به تفاوت در محاسبات برای طراحی وال مش در شرایط خاص شود که از جمله معایب این روش است.

معایب وال مش در استفاده از محصولات غیراستاندارد در اجرای آن

در دیتیل‌های طراحی و اجرایی وال مش، به نوع مصالح و مشخصات فنی آنها اشاره شده است. این دیتیل‌ها و جزئیات اجرایی در ضوابط و دستورالعمل‌های مندرج در آیین‌نامه ۲۸۰۰ و نشریه ۸۱۹ قابل مشاهده هستند. مش یا توری مورد استفاده برای مقاوم‌سازی با پلاستر سیمانی باید از نوع AR-Glass با مقاومت تسلیم حداقل ۱۰۰۰ مگاپاسکال و بیشتر باشد. استفاده از پلاستر گچی نیز نیاز به توری E-Glass با مقاومت تسلیم حداقل ۱۰۰۰ مگاپاسکال دارد.

همچنین طبق این ضوابط مقدار الیاف شیشه  مورد استفاده در اجرای نواری وال مش ۱۰۰ گرم بر متر مربع و در اجرای سرتاسری آن ۴۰ الی ۵۰ گرم بر متر مربع خواهد بود. البته برای الیاف کربنی مورد استفاده در وال مش که از حداقل مقاومت تسلیم ۳۰۰۰ مگاپاسکال برخوردار هستند می توان از نصف این مقادیر برای این روش ها استفاده کرد. اگرچه ضوابط و الزاماتی برای اجرای این روش وجود دارد، برخی افراد ممکن است به دلیل منافع شخصی از الیاف با کیفیت پایین (با کمترین مقاومت) استفاده کنند. این امر می‌تواند منجر به کاهش مقاومت مش در مقابل شرایط محیطی و کیفیت ناپایدار در اجرای فرآیند مقاوم‌سازی شود. این نقاط ضعف ممکن است به عنوان نقاط منفی وال مش مطرح شوند.

عدم وجود جزئیات اجرایی کافی برای وال مش در ساختمان های فلزی و بتنی

نحوه اجرای وال مش در مهار دیوارهای غیرسازه‌ای، در آیین‌نامه‌های مختلف مطرح شده است، اما ممکن است این ضوابط ناکافی یا غیر جامع باشند و تمامی حالات مختلف در اجرای آن را دربر نگیرند. به همین دلیل، سوالات و ابهامات زیادی درباره نحوه اجرا، میان طراحان و مجریان ساختمان به وجود آمده است. این موضوع نیز یکی از عیوب این روش محسوب می‌شود.

برای اجرا در سازه‌های فلزی و بتنی، نیاز به دیتیل‌های اجرایی خاصی داریم. متأسفانه، این دسترسی برای همه طراحان آسان نیست. برای این منظور، ضوابط و دستورالعمل‌هایی وجود دارد که طراحان می‌توانند از آنها برای آشنایی با فرایند اجرایی وال مش استفاده کنند.

استفاده از این دستورالعمل ها برای هر دو نوع سازه بتنی و فلزی یکسان بوده و جزئیات خاصی در رابطه با تفاوت در نحوه اجرایی آنها در دسترس نیست. طبق این ضوابط نخست باید عملیات دیوارچینی بدون محدودیت طولی و بدون در نظر گرفتن وال پست اجرا شود. سپس سطح دیوارها به طور کامل با لایه اول پلاستر پوشانده شده و توری های فایبرگلاس در ابعاد مورد نظر و بر اساس نقشه های طراحی بر روی دیوار نصب می شوند. پس از اتمام مش گذاری نوبت به اجرای لایه دوم پلاستر بر روی کل سطوح دیوار و مش ها می رسد. در آخر دیوارها با استفاده از نبشی و ناودانی در بخش اصلی سازه مهار می شوند.

معایب وال مش در عدم اجرای صحیح پلاستر کشی در فرایند اجرایی آن

پلاسترکشی یکی از مراحل مهم در اجرای وال مش بوده که لازم است مطابق با ضوابط و دستورالعمل ها صورت گیرد تا نتیجه نهایی پروژه از کیفیت قابل قبولی برخوردار باشد. عدم اجرای صحیح پلاستر در فرایند مقاوم سازی باعث ایجاد آسیب به کل سیستم مقاوم سازی می شود و به همین دلیل از آن به عنوان معایب وال مش یاد می شود.  اگر پلاسترکشی با ضخامت کافی در دو طرف مش فایبرگلاس در اجرا انجام نشود یا پلاستر مورد نظر فقط بخش رویین توری فایبرگلاس را پوشش دهد، فرایند مقاوم‌سازی از کیفیت مطلوب برخوردار نمی‌شود و سیستم وال مش عملکرد مطلوب خود را از دست می‌دهد. بر همین اساس لازم است فرایند پلاسترکشی در سیستم وال مش مطابق با اصول و دستورالعمل های آیین نامه ها صورت گیرد.

بدین صورت که پلاستر مورد استفاده در حین اجرا از ضخامت کافی برخوردار باشد. این فرایند طی دو مرحله انجام شود و بر روی بخش های زیرین و بخش های رویین مش فایبرگلاس قرار گیرد. پلاسترهای مورد استفاده باید تمام سطوح دیوار و مش نصب شده روی آن را پوشش دهند، به‌ویژه در اجرای وال مش به روش سرتاسری که پوشش کامل سطوح مد نظر است. آماده‌سازی و ترکیب پلاستر نیز در فرآیند اجرایی آن تأثیر زیادی دارد و این موضوع نیازمند اجرایی کردن طبق برگه‌ی اطلاعات فنی پلاستر است.

پلاسترکشی با پلاسترهای با مقاومت فشاری پایین در نصب توری فایبرگلاس

طبق ضوابط مندرج در آیین نامه ۷۱۴ پلاستر سیمانی مورد استفاده در اجرای وال مش باید از حداقل مقاومت فشاری ۳۰ مگاپاسکال برخوردار باشد. از طرف دیگر پلاسترهایی که از مقاومت فشاری پایین (زیر ۳۰ مگاپاسکال) برخوردار هستند توانایی لازم در تثبیت مش فایبرگلاس را ندارند و همین امر نیز باعث تضعیف فرایند مقاوم سازی به روش وال مش می شود. در کار با پلاسترهای سیمانی با PH بالای ۱۲.۵، استفاده از توری های فایبرگلاس مقاوم در برابر قلیا لازم است.

با استفاده از این روش، عمر و ماندگاری توری ها در مقابل خوردگی ناشی از شرایط قلیایی افزایش می‌یابد. این اقدام نیز بهبود عملکرد سیستم وال مش را تسهیل می‌کند. همچنین طبق ضابطه و نشریه ۷۱۴ استفاده از مش فایبرگلاس مقاوم در برابر قلیا در پلاسترکشی سیمانی مقاومت خمشی سطح را افزایش و احتمال ایجاد ترک خوردگی در آن را کاهش می دهد. از طرف دیگر پلاسترهای سیمانی با کیفیت از نفوذ رطوبت و عوامل محیطی به سطوح داخلی سازه جلوگیری می کنند. انتخاب یک پلاستر مناسب در فرآیند مقاوم‌سازی بسیار حیاتی است. سهل‌انگاری در این مورد ممکن است منجر به نتایج ناخواسته شود.

معایب وال مش در اجرای نبشی مهار دیوار در هر چهار طرف قاب

اجرای نبشی مهار دیوار در سیستم وال مش یکی از مراحل مهم در اجرای این روش بوده که تأثیر بسیاری بر عملکرد آن دارد؛ عدم شناخت کافی از فلسفه سیستم وال مش باعث نادرست شدن عملیات نبشی کشی در دیوارها می‌شود. این موضوع نقصی است که بر کیفیت اجرایی تأثیرگذار است و جزء معایب این روش محسوب می‌شود. در این سیستم، خمش به صورت یکطرفه در نظر گرفته می‌شود. بر پایه این فرض، نصب و اجرای نبشی در بالا و پایین دیوار ضروری است.

به دلیل اشتباهات در ضابطه ۸۱۹، در برخی پروژه‌ها نبشی در اطراف دیوار نصب شده است. این اقدام اصولی نیست و به فرایند مقاوم‌سازی کمکی نمی‌کند. استفاده از نبشی‌ها در بالا و پایین دیوار نقش مؤثری در مهار حرکت برون صفحه‌ای آن دارد. برای نصب و تثبیت بهتر آنها، می‌توان از چسب اپوکسی یا میخکوب و پیچ و رول‌پلاک استفاده کرد. بهره‌گیری برای اتصال مصالح در فرایند مقاوم‌سازی به روش وال مش روز به روز افزایش یافته است. این چسب‌ها در اتصال نبشی به تیرهای فوقانی مزایای بیشتری نسبت به پیچ و رول پلاک دارند.

معایب وال مش و امکان فروریختن دیوار در مناطق با وزش باد شدید

اجرای وال مش برخلاف اجرای وال پست و روش های مرسوم و قدیمی مقاوم سازی، پس از اتمام عملیات دیوارچینی صورت می گیرد. با این روش، به دلیل طراحی و مصالح مورد استفاده، هیچ محدودیت طول یا ارتفاعی برای چینش دیوارها وجود ندارد. همچنین در اجرای این روش، از هیچ مهار جانبی‌ای استفاده نمی‌شود. پس از چینش دیوارها و قبل از اجرای مقاوم‌سازی به روش وال مش، آن‌ها در برابر آسیب‌های وزش باد قرار می‌گیرند. این مسئله، در مناطقی با وزش باد شدید، به خصوص دیده می‌شود. این امر سبب می‌شود که اجرای مقاوم‌سازی به این روش برای برخی طراحان دغدغه‌های فراوانی را به همراه داشته باشد. این مسئله اغلب به عنوان یکی از معایب وال مش مطرح می‌شود.

البته راه حل این مسئله هم فاصله نیفتادن بین فرایند دیوارچینی و اجرای وال مش در مهار آن است. بلافاصله پس از اجرای دیوارچینی و تکمیل آن، وال مش بر روی دیوارها نصب می‌شود تا از آسیب‌های احتمالی ناشی از وزش باد و تخریب آنها جلوگیری شود. امکان اجرای سریع وال مش در دیوارهای تازه ساخته شده وجود ندارد. می‌توان با نصب زودتر از موعد نبشی‌های نگهدارنده و مهار اولیه دیوارها، فرآیند مقاوم‌سازی به روش وال مش را در آینده فراهم کرد.

نتیجه گیری

وال مش در مقاوم‌سازی دیوارهای غیرسازه ای از مزایای فراوانی برخوردار است، اما باید به دقت و با رعایت دستورالعمل‌های فنی اجرا شود. افرادی که با اصول این روش آشنایی کافی ندارند، ممکن است در اجرا با مشکلاتی روبه‌رو شوند که تأثیر منفی بر کیفیت نهایی مقاوم‌سازی داشته باشد. فاصله‌ی زمانی بین دیوارچینی و اجرای وال مش ممکن است منجر به تخریب احتمالی دیوارها به دلیل وزش باد شدید شود. این امر به عنوان یکی از معایب وال مش برشمرده می‌شود.

استفاده از مصالح کیفیت‌پایین در طراحی وال مش می‌تواند کارایی این روش را کاهش دهد. همچنین، اجرای دوطرفه وال مش در دیوارهای خارجی با مشکلاتی همراه است. اما اگر سیستم وال مش از مصالح با کیفیت و اصول طراحی رعایت شود، می‌تواند جایگزین مؤثری برای وال‌های پست بتنی و فلزی باشد.

استفاده از ژاکت بتنی یک روش متداول برای مقاوم سازی بخش‌های مختلف سازه است. اجرای صحیح این روش می‌تواند به استحکام و مقاومت اجزای سازه کمک زیادی کند. استفاده از این روش، به دلیل فرایند مقاوم‌سازی نادرست در بخش‌های مختلف سازه، می‌تواند به تقویت بیشتر آن بخش‌ها کمک کند. عدم طراحی صحیح سازه با تأثیر مخرب عوامل شیمیایی و طبیعی مانند زلزله، عاملی است که موجب استفاده از این روش برای مقاوم‌سازی و تقویت بخش‌های مختلف سازه می‌شود. با توجه به تأثیرات زلزله و عدم طراحی صحیح سازه، این روش برای مقاوم‌سازی و تقویت بخش‌های مختلف سازه به کار می‌رود. استفاده از این روش در کنار ژاکت فولادی و FRP، سطح مقاومت سازه را افزایش می‌دهد و طول عمر مجموعه را بهبود می‌بخشد.

از این روش در تقویت بخش های مختلف سازه مانند فونداسیون، تیرها، ستون ها و غیره استفاده می شود که با اجرای آن می توان این بخش ها را در برابر خطرات احتمالی ایمن کرد و مانع از صرف هزینه های هنگفت در فرایند تخریب و ساخت مجدد آنها و کل سازه شد. در این مطلب، نقد این روش تقویت بخش‌های مختلف سازه را انجام می‌دهیم. این شامل معرفی مشخصات و ویژگی‌ها، کاربردها، مزایا و معایب، تفاوت با روش ژاکت فولادی و FRP، مراحل اجرا و هزینه‌های مربوط به آن می‌شود.

مقاوم سازی به روش ژاکت بتنی چیست؟

ژاکت بتنی از روش های کاربردی و مؤثر در مقاوم سازی و تقویت اجزای سازه بوده که می تواند استحکام و ایمنی آنها را در برابر نیروهای وارده افزایش دهد. در اجرای این روش از اجزای مختلفی استفاده می شود که از جمله آنها می توان به میلگردهای فولادی، بتن و خاموت های بسته اشاره کرد. عمده کاربرد این روش در مقاوم سازی ساختمان های بتنی بوده که از آن به عنوان یک لایه پوششی در اطراف تیرها، ستون ها و دیوارهای برشی استفاده می شود. همچنین این روش به تقویت موضعی بخش های بتنی سازه که از ظرفیت باربری کافی برخوردار نیستند کمک زیادی می کند. از آنجایی که ژاکت بتنی را می توان در تقویت تمامی بخش های سازه به کار برد، این روش یک پای ثابت روش های مقاوم سازی در ساختمان به شمار می رود.

می‌توان از این روش برای ترمیم و تقویت ساختمان‌هایی که اجزای آنها دچار آسیب دیدگی شدید هستند، استفاده کرد. طراحی این روش شبکه‌ای از میلگردهاست که پیرامون بخش مورد نظر قرار می‌گیرند و با قالب‌بندی و بتن‌ریزی تقویت می‌شوند. استفاده از این روش می تواند تأثیر بسزائی بر مقاومت خمشی ستون ها داشته باشد و شکل پذیری آنها را تا حد زیادی افزایش دهد. اجرای این روش بر روی بخش‌های مختلف سازه، با توجه به نیازهای باربری و شدت آسیب‌های وارده بر آن، تعیین می‌شود. این ممکن است منجر به استفاده از درصد متفاوتی از فولاد و ضخامت مختلف بتن شود تا مطابق با نیاز باربری بخش مورد نظر باشد.

مشخصات و ویژگی های ژاکت بتنی

طبق ضوابط و آیین نامه ها ی اجرایی در روش ژاکت بتنی، مقاومت فشاری روکش بتن مورد استفاده در طراحی آن در مقایسه با بتن بخش مورد نظر می بایست به اندازه 5 مگاپاسکال بیشتر باشد. برای مقادیر بالاتر از 5 مگاپاسکال مسئله ای وجود ندارد ولی مقادیر کمتر از 5 مگاپاسکال توصیه نمی شود. همچنین جهت افزایش کیفیت فرایند مقاوم سازی لازم است در طراحی این روش از مصالح با سختی و مقاومت بالاتر نسبت به مصالح مورد استفاده در بخش مورد نظر استفاده شود.

در مورد حداقل ضخامت بتن مورد استفاده در این روش می توان گفت که طبق ضوابط این مقدار نباید از 100 میلیمتر کمتر باشد. در این روش از خاموت های با حداقل قطر 8 میلیمتر و حداکثر قطر 14 میلیمتر استفاده می‌شود که زاویه خم اجرای آنها نیز 135 درجه است. استفاده شده در این روش باید به فاصله حداکثر 200 میلیمتری از هم قرار گیرند و این فاصله نباید از ضخامت روکش بیشتر باشد.

کاربرد روش ژاکت بتنی

این روش به دلیل نوع طراحی و ساختاری که دارد از ویژگی ها و قابلیت های بسیاری برخوردار بوده و از این نظر می توان در بخش های مختلف سازه از آن استفاده کرد. از کاربردهای این روش می توان به استفاده از آن در افزایش مقاومت خمشی اجزای سازه اشاره کرد. همچنین با این روش می توان مقاومت برشی این اجزا را نیز افزایش داد. استفاده از این روش در فرایند مقاوم سازی به بهبود شکل پذیری اجزای سازه کمک زیادی می کند.

همچنین بهبود مقاومت اتصالات سازه در قاب ها از دیگر کاربردهای این روش در فرایند مقاوم سازی بخش های مختلف سازه است. از کاربردهای متداول ژاکت بتنی در مقاوم سازی ساختمان می توان به استفاده از آن در تقویت ستون و تیرها سازه اشاره کرد. محصور کردن ستون های سازه از یک یا چند وجه و تقویت هر چه بیشتر آنها از دیگر کاربردهای این روش در زمینه مقاوم سازی است. این روش بیشتر در شرایطی استفاده می‌شود که ستون‌ها تحت بار زیاد و آسیب‌های فراوان قرار دارند.
استفاده از این روش، ظرفیت ستون‌ها در برابر نیروهای جانبی و فشار وارده را افزایش می‌دهد.

همچنین با کمک این روش می توان از سه الی چهار وجه تیرهای ساختمان را پوشش داد و مقاومت و استحکام آنها را در برابر خطرات احتمالی بالا برد. این کار از مزایای بسیاری برای تیرها برخوردار بوده که از جمله آنها می توان به جلوگیری از تغییر شکل بخش بتنی آنها اشاره کرد. با توجه به کاربرد گسترده این روش در زمینه تقویت اجزای مختلف سازه و استفاده گسترده از آن در بخش های مختلف ساختمان، قبل از طراحی لازم است تأثیرات اجرای آن بر وزن سازه مورد بررسی قرار گیرد.

مزایای روش ژاکت بتنی

استفاده از روش ژاکت بتنی به دلیل نوع طراحی و ساختاری که دارد از مزایای بسیاری برخوردار بوده که در این بخش به معرفی آنها می پردازیم. مزیت اصلی و بارز این روش این است که ساختار بتنی آن، همسان با بخش مورد استفاده (اجزای بتنی) است. این ویژگی باعث افزایش در هم‌آمیختگی آن با بخش مورد نظر می‌شود. همچنین نتیجه نهایی کار نیز به دلیل ساختار مشابه آن با دیگر بخش ها، هیچ گونه ناهماهنگی و تضادی در پیکره سازه ایجاد نمی کند. به عبارت دیگر اجرای این روش باعث ایجاد تغییر در معماری ساختمان نمی شود و در آن می توان مشکلات مقاومتی و سختی قاب های بتنی را به صورت همزمان اصلاح کرد.

مورد دیگر در این رابطه امکان اجرای آن در تمامی بخش های سازه از قبیل فونداسیون، ستون، تیر و غیره بوده و همین امر نیز باعث می شود که دست طراحان و مجریان سازه جهت پیاده سازی آن در تمامی اجزای ساختمان باز باشد و فرایند مقاوم سازی با سرعت بالایی پیش رود. در اجرای این روش نیازی به پوشش ضد حریق در فرایند مقاوم سازی نیست و پیوستگی بین اجزا در این روش به آسانی صورت می گیرد. با این روش می توان مقاومت و پایداری بخش های مختلف سازه را در برابر نیروهای وارده تا حد قابل قبولی افزایش داد. همچنین امکان استفاده از این روش در محیط هایی با احتمال خوردگی وجود دارد که در این شرایط لازم است از سیمان مخصوص برای این کار استفاده شود.

معایب روش ژاکت بتنی

این روش علاوه بر مزایای قابل توجه، با برخی معایب نیز همراه است. از جمله معایب این روش، افزایش وزن سازه و بار مرده ساختمان ناشی از اجرای آن است. این روش ممکن است باعث افزایش سطح مقطع بخش مقاوم‌سازی شده شود. این موجب کاهش فضای داخلی ساختمان می‌شود.در این روش، اجرای مراحل آرماتوربندی، بتن ریزی و قالب بندی هزینه‌هایی را به همراه دارد. این هزینه‌ها ممکن است در مقایسه با روش‌های دیگر مقاوم‌سازی، بیشتر باشند. بررسی ضخامت ستون‌های تقویت شده در طبقات بالاتر و مقایسه آنها با ظرفیت ستون‌های طبقات پایین‌تر یک مورد دیگر است. این مقایسه و تطابق کامل میان آنها باعث پیچیدگی کار می‌شود.

تفاوت روش ژاکت بتنی و ژاکت فولادی

دو روش معمول برای ترمیم و مقاوم‌سازی سازه، ژاکت بتنی و ژاکت فولادی، ویژگی‌ها و قابلیت‌های متفاوتی دارند که باعث تفاوت‌هایی میان آن‌ها می‌شود. در روش ژاکت فولادی، از پلیت، پیچ و مهره و جوشکاری استفاده می‌شود. در روش ژاکت بتنی، از بتن ریزی و نصب میلگرد برای انجام این کار استفاده می‌شود. روش ژاکت فولادی سرعت اجرا را به دلیل کمتر بودن تجهیزات بیشتر می‌کند. کاهش مراحل اجرایی و نیاز کمتر به تجهیزات در ژاکت فولادی زمان تهیه و اجرای پروژه را کاهش می‌دهد. تجهیزات و مراحل اجرایی کمتری در روش ژاکت فولادی نیاز دارد، این موضوع سرعت بیشتری در اجرای پروژه را فراهم می‌کند.

اجرای ژاکت فلزی در فرایند مقاوم سازی ساختمان در مقایسه با نوع بتنی تأثیر کمتری بر وزن سازه و بار مرده ساختمان دارد. هزینه تهیه مصالح و مراحل اجرایی در روش ژاکت فلزی در مقایسه با روش بتنی کمتر است. از طرف دیگر روش ژاکت بتنی به دلیل نوع طراحی که دارد برخلاف روش ژاکت فولادی نیازی به کاشت میلگرد و مغزه گیری ندارد. روش ژاکت فولادی در مقایسه با نوع بتنی باعث اشغال فضای کمتری از سازه می شود.

اجرای روش ژاکت بتنی بر خلاف روش ژاکت فولادی، محدودیتی در شکل اعضا ندارد؛ این به معنای این است که شکل اعضا در این روش آزادانه‌تر است. روش ژاکت فولادی برای مناطقی که با خوردگی مواجه هستند، مناسب نیست، اما نسخه بتنی آن با استفاده از سیمان مخصوص اجرایی می‌شود. این دو روش با یکدیگر از نظر نیاز به تخریب قسمت‌های سازه متفاوتند؛ در حالی که در روش ژاکت فولادی این نیاز وجود ندارد، در نوع بتنی آن برای برخی مکان‌های خاص این تخریب ضروری است.

تفاوت مقاوم سازی به روش ژاکت بتنی و روش FRP

ژاکت بتنی و روش FRP به عنوان دو روش پرکاربرد و مؤثر بر مقاوم سازی بخش های مختلف سازه دارای یک سری تفاوت بوده که در این بخش به بررسی آنها می پردازیم. از نظر هزینه ساخت، تأمین مصالح و هزینه اجرایی روش FRP در مقایسه با روش ژاکت بتنی مقرون به صرفه است. به عبارت دیگر می توان گفت هزینه اجرایی روش FRP در مقایسه با بتنی ۴۰ الی ۶۰ درصد پایین تر است که یک رقم قابل توجه به شمار می رود. از نظر سهولت طراحی و مراحل اجرا، روش FRP در مقایسه با روش بتنی آسان تر بوده و همین امر نیز باعث بالا رفتن سرعت کار اجرایی در این روش نیز می شود.

در روش FRP نیازی به تخریب بخش سازه ای نیست ولی در روش مقاوم سازی بتنی برای مکان های خاص این کار ضرورت دارد. روش FRP برخلاف مقاوم سازی نوع بتنی بر وزن سازه و بار مرده ساختمان تأثیر چندانی ندارد. در روش ژاکت بتنی نیاز به تجهیزات اجرایی سنگین بوده ولی در روش FRP به این تجهیزات نیازی نیست. در روش FRP تا حدودی با مسئله محدودیت شکل اعضا روبه رو هستیم ولی در نوع بتنی این محدودیت وجود ندارد.

روش FRP نسبت به روش بتنی، از نظر اشغال فضای سازه بهتر عمل می‌کند و بدون هیچ تأثیری بر فضای سازه استفاده می‌شود. زمان اجرایی در روش FRP به شدت کاهش یافته است نسبت به روش بتنی، که منجر به صرفه‌جویی در زمان اجرای پروژه می‌شود. هر دو روش می‌توانند در مکان‌هایی که با خوردگی روبرو هستند استفاده شوند؛ در روش FRP با استفاده از پوشش مخصوص و در روش ژاکت بتنی با استفاده از سیمان مخصوص.

روش اجرای ژاکت بتنی

اجرای صحیح و اصولی این روش نیازمند پیمودن یک سری مراحل بوده که در این بخش به بررسی آنها می پردازیم. برای شروع کار لازم است سوراخ هایی پیرامون بخش مورد نظر که قرار است فرایند مقاوم سازی بر روی آن صورت گیرد ایجاد شود. در مرحله بعد عملیات آرماتوربندی متناسب با شرایط کار و نیاز باربری بخش مورد نظر انجام می شود. سپس آرماتورها (به صورت L شکل) در سوراخ هایی که از قبل آماده شده اند جای داده شده و جهت پر کردن آنها از چسب اپوکسی استفاده می شود.

حال نوبت به مرحله قالب بندی می رسد که این کار پیرامون بخش مورد نظر و جهت پوشش آن استفاده می شود. پس از تکمیل قالب بندی نوبت به بتن ریزی می رسد که کیفیت آن متناسب با نوع طراحی فرایند مقاوم سازی تعیین می شود. پس از اتمام بتن ریزی و خشک شدن کامل آن قالب ها جدا شده و سازه جدید مورد نظر آماده می شود. همچنین در اجرای روش ژاکت بتنی و جهت پیوستگی هر چه بیشتر بخش قدیمی بتن با لایه بتنی جدید، بر روی سطح آن مضرس کاری انجام می شود. عملیات مضرس کاری سطح بتن قدیمی، باعث ناهموار و زبر شدن آن می‌شود. این نوع تغییرات سطحی، پیوستگی بهتر بین بتن جدید و قدیمی را تسهیل می‌کند.

مته یک ابزار متداول در زمینه مضرس کاری بوده که از آن جهت ایجاد تغییر در سطح بتن استفاده می شود. در این روش اجرایی، بتن به دو صورت خودتراکم و پاشیده می‌شود، به تبع شرایط کاری. بتن خودتراکم در واقع معادل بتن ریز معمولی است و برای اجرای اصلی به کار می‌رود. در عوض، برای مقاوم‌سازی با ضخامت‌های کمتر، از روش بتن پاشی استفاده می‌شود.

قیمت و هزینه اجرای روش ژاکت بتنی

عوامل و فاکتورهای مختلفی می تواند بر قیمت و هزینه اجرای ژاکت بتنی تأثیرگذار باشد که در این بخش به بررسی آنها می پردازیم. کیفیت مواد مورد استفاده از جمله نوع بتن، میلگرد و چسب، می‌تواند بر کیفیت نهایی پروژه تأثیر بگذارد. این تأثیرات ممکن است در نتیجه قیمت نهایی پروژه قابل مشاهده باشند. به عنوان مثال، انتخاب چسب‌های با کیفیت بالا برای اتصالات و مصرف بهینه آنها می‌تواند بر هزینه‌های ساخت در این روش تأثیرگذار باشد. درصد میلگردهای فولادی بکار رفته در طراحی این روش عامل مؤثر دیگری است که بر قیمت تمام شده آن تأثیرگذار خواهد بود.

ضخامت بتنی که استفاده میشود، با توجه به طراحی و باربری، یکی از معیارهایی است که قیمت اجرای پروژه را تعیین می‌کند. همچنین، نوع بتن، درصد ساختاری و کیفیت مواد اولیه بکار رفته در آن میتواند به قیمت و هزینه نهایی پروژه تاثیر بگذارد. قالب‌بندی و نحوه‌ی طراحی آن هزینه‌های اجرایی روش را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این شامل هزینه‌های تهیه قالب و دستمزد تیم اجرایی است.

هزینه های جابجایی و اجرای مراحل مختلف مقاوم سازی با استفاده از وسایل حمل و نقل و نیروی انسانی به قیمت نهایی اجرای پروژه ژاکت بتنی اثر میگذارد است. نیروی ماهر می‌تواند کیفیت و سرعت کار را بالا ببره اما همرانه با آن، هزینه های پروژه نیز افزایش می‌یابد. در آخر شرکت و برند عرضه کننده مصالح و متریال مورد استفاده در اجرای این روش نیز می تواند بر قیمت آنها تأثیرگذار باشد.

ساختمان با هر نوع کاربری، می بایست امنیت افراد را تامین کند. مقاوم سازی ساختمان با هدف افزایش امنیت ساختمان ها در برابر زلزله و بارهای جانبی است که با راه حل های مهندسی شده و حرفه ای انجام می شود. اگرچه هزینه مقاوم سازی ساختمان می تواند برای بسیاری از مدیران پروژه و کارفرماها نسبتا سنگین باشد؛ اما به دلیل اهمیت مقاوم سازی و ایمنی ساختمان، این کار به ضرورت باید انجام گیرد. به طوری که در آیین نامه ها و قوانین جدید طراحی ساختمان نیز مقاوم سازی به عنوان یک اجبار برای ساختمان سازی شناخته می شود. در ادامه این مقاله قصد داریم در مورد هزینه مقاوم سازی ساختمان های مختلف با مجریان پروژه و مهندسین صحبت کنیم.

مقاوم سازی ساختمان چیست؟

مقاوم سازی ساختمان همانطور که از نامش مشخص است، فرآیندی مهندسی است که برای افزایش مقاومت سازه و ساختمان ها انجام می‌شود. این فرآیند با کمک ابزارها و روش های مختلفی از جمله ژاکت بتنی، ژاکت فولادی، وال پست و وال مش انجام می‌شود تا در نهایت مقاومت ساختمان در برابر زلزله و بارهای جانبی افزایش پیدا کند.

فرآیند مقاوم سازی ساختمان آنقدر حائز اهمیت است که در سال های اخیر به یک اجبار در ساختمان سازی تبدیل شده است. در اکثر ساختمان‌های مدرن و جدید، این فرآیند به طور کامل اجرا شده است. همچنین برای بازسازی ساختمان‌های قدیمی و دریافت مجوز نیز، نیاز به انجام فرآیند مقاوم‌سازی ساختمان‌ها وجود دارد.

چرا یک ساختمان نیازمند ترمیم و مقاوم سازی میباشد؟

• خطای انسانی در طراحی : یکی از عواملی که ساختمان را نیازمند بازسازی و مقاوم سازی می کند، خطای انسانی است. در صورتی که خطای انسانی در طراحی رخ بدهد یا قوانین و فرضیات نادرست به کار بروند، نیاز ساختمان به مقاوم سازی افزایش پیدا خواهد کرد.
• تغییر آیین نامه ها : در برخی از مواقع پروسه ساخت ساختمان طولانی می شود و آن قوانینی که در گذشته برای حفظ ایمنی ساختمان به کار برده می‌شدند، مورد تایید نیستند و دچار تغییر شده‌اند. در چنین شرایطی خطای انسانی مطرح نبوده، ولی برای دریافت تاییدیه های لازم باید مجددا ساختمان با آیین نامه جدید ترمیم شود.
• خطاهای اجرایی : مجریان مقاوم سازی ساختمان باید توجه بسیار زیادی به مراحل مقاوم سازی داشته باشند. اما در برخی از مواقع در طی فرآیند مقاوم‌سازی ساختمان، فرآوری و اندازه گیری، خطاهای انسانی رخ می دهد که نیاز به مقاوم سازی ساختمان خواهد داشت.
• مشکلات در مصالح : مصالح ساختمانی دارای خصوصیات خاصی هستند و اگر به درستی انتخاب نشوند، به راحتی دچار خوردگی و خرابی خواهند شد. در صورت خوردگی مصالح و افت کیفیت آن ها به دلیل شرایط جوی، می‌بایست مراحل مقاوم‌سازی ساختمان مجددا انجام شود.
• اضافه شدن بار روی ساختمان : در صورتی که کاربری ساختمان تغییر کند یا بار جدید به ساختمان اضافه شود، ساختمان مجددا نیاز به مقاوم سازی خواهد داشت. همچنین در صورتی که نیاز به نصب ماشین آلات یا تجهیزات مخابراتی روی پشت بام و سایر بخش های دیگر ساختمان باشد، باید مطابق با بار جدید وارد شده به ساختمان آن را مقاوم‌سازی نمود.
• بلایای طبیعی : با توجه به اینکه خطر زلزله در بسیاری از مناطق تهران و شهرهای دیگر، نگران کننده است؛ مقاوم سازی ساختمان های قدیمی در برابر زلزله بسیار حائز اهمیت بوده و یک موضوع مهم برای مهندسین این حوزه می‌باشد.

آیا مقاوم سازی ساختمان یک سرمایه گذاری است؟

هر یک از ساختمان های مسکونی، اداری، تجاری و حتی سازه های صنعتی در حال ارائه خدمات و سرویس به مردم هستند تا بتوانند نیازهای مردم را برطرف کنند. ایمنی ساختمان به عنوان یک سرمایه گذاری شناخته می‌شود. بنابراین، مقاوم سازی ساختمان ها یک سرمایه گذاری است که باید حتما در ساختمان های قدیمی و جدید انجام شود.

اهمیت مقاوم سازی ساختمان ها به قدری زیاد است که در سال های اخیر تغییرات زیادی در آیین نامه های مهار لرزه ای ایجاد شده اند. اگر ساختمان ها بتوانند به درستی مقاوم سازی شوند، احتمال تخریب آن ها در اثر زلزله و بارهای جانبی به حداقل می‌رسد. بنابراین، برای دوام ساختمان ها و جلوگیری از تخریب ساختمان ها در برابر زلزله، می‌بایست مقاوم سازی را انجام داد. در غیر این صورت تخریب ساختمان ها به مراتب بیشتر از مقاوم سازی آن ها هزینه بر خواهد بود.

عوامل موثر بر هزینه و قیمت مقاوم سازی ساختمان

مقاوم سازی ساختمان یکی از خدماتی است که در شرکت ها و مجموعه های مختلف مهندسی به افراد سازنده ساختمان ارائه می‌شود. یکی از فاکتورهای موثر برای انجام اقدامات مختلف در ساختمان ها، هزینه است. ممکن است بسته به شرایط پروژه و ساختمان، هزینه مهار لرزه‌ای ساختمان ها در هر ساختمان با ساختمان دیگر متفاوت باشد. بنابراین، هزینه مقاوم سازی ساختمان تحت تاثیر عوامل بسیار متنوعی بوده که در ادامه مقاله در مورد آن ها صحبت کنیم.

• هزینه طرح مقاوم سازی ساختمان

یکی از مهم ترین عوامل موثر بر روی قیمت مقاوم سازی ساختمان ها، هزینه طرح مقاوم سازی است. مقاوم سازی با روش های مختلفی از جمله ژاکت بتنی، ژاکت فولادی و وال پست قابل اجرا است که هر کدام از این روش ها پیچیدگی های خاص خود را برای اجرا دارند. بنابراین، نوع طرح انتخاب شده برای مقاوم سازی ساختمان ها بسیار روی هزینه مقاوم سازی موثر است.

• هزینه مصالح مقاوم سازی ساختمان

متاسفانه همه ما ناظر نوسانات قیمت مصالح در کشور ایران هستیم. از این رو طبیعی است که هزینه مصالح مقاوم سازی ساختمان، نقش مهمی را در قیمت گذاری این خدمات ایفا کند. مصالح مقاوم سازی استفاده شده تحت تاثیر طرح انتخابی هستند. هر چقدر مصالح گران قیمت تری در طرح انتخابی به کار بروند، هزینه اجرا نیز افزایش پیدا خواهد کرد. به طور مثال، استفاده از مصالح فولادی بیشتر باعث افزایش هزینه مقاوم سازی می‌شود.

• هزینه اجرای طرح مقاوم سازی ساختمان

اکیپ های اجرایی و مهندسین باید برای اجرای طرح مقاوم‌سازی ساختمان فعالیت ها و اقدامات مختلفی را انجام دهند. هزینه اجرای طرح های مقاوم سازی بر اساس نوع طرح انتخابی و پیچیدگی آن متفاوت است. در بیشتر موارد، طرح‌های پیچیده مانند ژاکت بتنی و فولادی، هزینه اجرایی بیشتری را نسبت به طرح‌های ساده‌تر مانند وال مش دارند. بنابراین، برای محاسبه هزینه اجرای مقاوم‌سازی ساختمان، ضروری است که پیچیدگی طرح را در نظر بگیریم.

• هزینه تست‌ های تخصصی مقاوم سازی ساختمان

مقاوم سازی ساختمان یک فرآیند پویا است که باید طبق مراحل مختلفی انجام شود تا نتیجه موثری داشته باشد. هزینه تست های تخصصی مقاوم سازی ساختمان که توسط اکیپ های اجرایی و مهندسی انجام می شوند نیز می‌توانند روی هزینه مقاوم سازی ساختمان موثر باشند. از این رو در حال حاضر شرکت هایی که تست های کاملا تخصصی و حرفه ای برای مشخص کردن مقاومت ساختمان انجام می‌دهند، هزینه بیشتری برای مقاوم سازی ساختمان ها دریافت خواهند کرد.

قیمت هر متر مربع FRP چقدر است؟

روش FRP یکی از روش‌های مقاوم‌سازی ساختمان است که می‌تواند با کمک اکیپ‌های اجرایی نیمه متخصص و متخصص و به انطباق با ضوابط آیین‌نامه‌های موجود، اجرا شود. در این روش از پلیمرهای تقویت‌شده برای مقاوم‌سازی ساختمان‌ها استفاده می‌شود.

هزینه این روش مقاوم سازی سازه ها بر اساس هر متر مربع محاسبه می شود. بنابراین، در ابتدا می‌بایست هزینه ای را برای طراحی طرح مقاوم سازی در نظر گرفت و به طراحان پرداخت نمود. علاوه بر هزینه طرح، نیاز به محاسبه میزان مصالح ساختمانی استفاده شده برای مقاوم سازی می‌باشد که در ادامه به آن ها و تاثیرشان روی قیمت اشاره می‌کنیم.

• قیمت الیاف FRP

الیاف FRP به صورت یک جهته یا دو جهته بافته می‌شوند و می‌توانند با استفاده از رزین اپوکسی یا ملات در بخش‌های مختلفی از ساختمان اعمال شوند. قیمت این الیاف براساس نوع و بافت آن‌ها تعیین می‌شود. بدیهی است که در صورت نیاز به اجرای الیاف دوجهته FRP، هزینه اجرای مقاوم سازی نیز با این روش بالاتر خواهد رفت.

• قیمت لمینت FRP

لمینت FRP در واقع مشابه با الیاف FRP بوده که الیاف به صورت چند لایه به همراه رزین روی یکدیگر قرار گرفته اند و ساختار بسیار مستحکمی را به وجود آورده اند. قیمت لمینت FRP می‌تواند تاثیر زیادی روی هزینه مقاوم سازی ساختمان به روش کامپوزیت FRP بگذارد. به طوری که هر چقدر لمینت گران قیمت تر باشد، هزینه مقاوم سازی ساختمان با این روش نیز بالاتر می‌رود.

• قیمت چسب و رزین اپوکسی

چسب و رزین اپوکسی دو نمونه از محصولات پرکاربرد ساختمانی هستند که می توانند برای چسباندن لمینت و الیاف FRP مورد استفاده قرار گیرد. به دلیل اینکه اجرای چسب و رزین اپوکسی در این روش ضروری است، هزینه مقاوم سازی ساختمان تحت تاثیر قیمت چسب و رزین اپوکسی نیز می باشد.

• دستمزد اجرای FRP

اجرای FRP نیاز به نیروهای متخصص و اکیپ های اجرایی حرفه ای دارد. اجرای این روش نسبتاً پیچیده است و بسته به نوع پروژه و محل اجرای FRP، اجرای FRP در تیر، ستون، کف و یا دیوار دارای پیچیدگی متفاوت خواهد بود. بنابراین، بخش قابل‌توجهی از هزینه مقاوم‌سازی ساختمان با این روش، به دلیل دستمزد اکیپ‌های اجرایی، تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

هزینه مقاوم سازی به روش کامپوزیت FRCM چقدر است؟

کامپوزیت FRCM یکی از روش های مقاوم سازی است که توانسته تاثیر زیادی روی مهار لرزه‌ای ساختمان ها و سازه های بسیار قدیمی داشته باشد. هزینه مقاوم‌سازی به روش کامپوزیت FRCM را می توان به دو بخش هزینه طراحی و اجرایی تقسیم بندی کرد. هزینه طراحی کامپوزیت FRCM از سوی کارشناسان و مهندسین طراح دریافت و تعیین می‌شود. بدیهی است که هر چقدر پیچیدگی طراحی بیشتر باشد، هزینه مقاوم سازی نیز بالاتر خواهد رفت. عوامل زیر، عواملی اند که روی هزینه اجرای مقاوم سازی با این روش تاثیر می‌گذارند.

• قیمت مش و توری فایبرگلاس

هزینه مقاوم سازی به روش کامپوزیت FRCM تحت تاثیر مصالح مورد استفاده نیز هست. یکی از مهم ترین و اصلی ترین مصالح ساختمانی برای اجرای این روش، مش و توری فایبرگلاس است. توری فایبرگلاس از الیاف شیشه تولید شده و دارای ساختار پارچه ای مانند است. این الیاف در گرماژ و ابعاد چشمه های متفاوتی موجود است. هر چقدر ابعاد چشمه توری فایبرگلاس ریزتر باشد، گرماژ توری نیز بالاتر می‌رود و علاوه بر آن قیمت مش و توری فایبرگلاس افزایش پیدا می‌کند. البته مش فایبرگلاس در دو جنس مقاوم به قلیا و معمولی وجود دارد که نوع مقاوم به قلیا به دلیل داشتن پوشش خاص،در محیط های قلیایی استفاده می‌شود.

• قیمت پلاستر و ملات FRCM

یکی دیگر از عوامل موثر روی هزینه مقاوم سازی ساختمان به روش FRCM، قیمت پلاستر و ملات است. برای اینکه بتوان مش و توری فایبرگلاس را در محل مورد نظر اجرا کرد، نیاز به پلاستر و ملات است. پلاستر گچی و سیمانی می‌توانند بدین منظور استفاده شوند که پلاستر گچی به دلیل داشتن قیمت بالا، چندان مورد توجه افراد قرار نگرفته است. با این حال در صورت نیاز به اجرای توری فایبرگلاس E-GLASS حتما نیاز به اجرای ملات گچی خواهد بود. بدیهی است که هر چقدر کیفیت و میزان ملات استفاده شده بیشتر باشد، هزینه مقاوم سازی نیز بالاتر می‌رود.

• دستمزد اجرای مقاوم سازی به روش FRCM

اجرای مقاوم سازی به روش FRCM نیاز به تخصص و تجربه خاصی دارد. از این رو اکیپ های اجرایی این روش مقاوم سازی، باید از روش‌های مناسب برای اجرا استفاده کنند. دستمزد اکیپ اجرایی مقاوم سازی به روش FRCM عاملی است که از سوی شرکت های ارائه دهنده این خدمات مشخص می‌شود و مجریان ساختمان ها نقشی در تعیین این قیمت ندارند. بسته به نوع پروژه، محل پروژه، سختی و پیچیدگی کار، هزینه اجرای مقاوم سازی با این روش مشخص می‌شود.

هزینه مقاوم سازی به روش ژاکت بتنی چقدر است؟

ژاکت بتنی روشی برای مقاوم سازی ساختمان است که می تواند تاثیر زیادی روی مقاومت ساختمان ها در برابر زلزله داشته باشد. در این روش میلگردهای فولادی در اطراف ستون بتنی نصب می‌شوند و سپس روی آن ها بتن ریزی انجام خواهد شد. این روش میزان مقاومت کششی و برشی ستون های بتنی و کل ساختمان را بالا می‌برد. هزینه مقاوم سازی به روش ژاکت بتنی مانند سایر روش های مقاوم سازی تحت تاثیر طرح طراحی شده و هزینه اجرا است. مهندسین خبره این حوزه باید بر اساس شرایط ساختمان و نیاز آن، میزان میلگردهای مورد نیاز برای اجرای ژاکت بتنی و سایر مصالح را مشخص کنند و نحوه اجرا را طراحی کنند. این هزینه‌ها از سوی مهندسین دریافت می‌شود. کارفرمایان باید به علاوهٔ آن، برای تهیه مصالح ساختمانی و اجرای این روش مقاوم‌سازی هزینه مشخصی را پرداخت کنند.

• قیمت چسب کاشت میلگرد

به منظور کاشت میلگرد در ساختمان ها جهت اجرای ژاکت بتنی، نیاز به خرید چسب کاشت میلگرد است. این چسب ها به صورت تخصصی برای چسباندن میلگرد در بتن مورد استفاده قرار می گیرند و دو جزئی هستند. چسب کاشت میلگرد نیاز به گان مخصوص نیز برای تزریق نیاز دارد که باید آن را خریداری کرد. بدیهی است که هر چقدر از چسب های حرفه ای تر و گران قیمت تری استفاده شود، قیمت اجرای این روش مقاوم سازی و البته استحکام کار بالا خواهد رفت.

• قیمت قالب بندی جهت اجرای بتن

قالب بندی که در اطراف میلگرد انجام می شود تا بتوان بتن را در آن اجرا کرد، نیازمند تجهیزات خاص و اصول اجرایی ویژه است. قیمت قالب بندی جهت اجرای بتن تحت تاثیر عوامل متنوعی بوده و از سوی شرکت های اجرا کننده مشخص می‌شود. بدیهی است که عامل اصلی تعیین قیمت، سایز قالب بندی است که بر اساس نوع طراحی مشخص می‌شود.

• قیمت بتن

قیمت بتن عاملی موثر روی هزینه مقاوم سازی ساختمان با روش ژاکت بتنی است. چرا که یکی از مهم‌ترین متریال های استفاده شده در این روش، بتن است. قیمت بتن تحت تاثیر کیفیت و عیار آن است. بدیهی است که هر چقدر بتن ها با کیفیت بالاتری در ساختمان ها به کار روند، قیمت اجرای مقاوم سازی به این روش نیز افزایش پیدا می‌کند.

• قیمت میلگرد

مقاوم سازی ساختمان به روش ژاکت بتنی از ترکیب بتن و میلگرد تشکیل شده است. بنابراین، علاوه بر اینکه قیمت بتن روی هزینه مقاوم سازی ساختمان با این روش موثر است، قیمت میلگرد نیز تاثیر بسیار زیادی دارد. میلگردهای فولادی بر اساس قیمت روز فولاد قیمت گذاری می‌شوند. از این رو قیمت میلگرد تحت تاثیر شرایط اقتصادی داخلی و ارز می‌باشد. بدیهی است که هر چقدر تعداد و قطر میلگردهای مورد نیاز برای مقاوم سازی بیشتر باشد، هزینه مقاوم سازی ساختمان نیز افزایش پیدا کند.

• دستمزد اجرای مقاوم سازی به روش ژاکت بتنی

برای اجرای مقاوم سازی به روش ژاکت بتنی، نیاز به اکیپ های اجرایی نیمه متخصص و یک مهندس ناظر برای نظارت روی پروسه انجام کار است. دستمزد اجرای مقاوم سازی به روش ژاکت بتنی بر اساس متراژ پروژه و شرایط آن تعیین می‌شود. هر چقدر پیچیدگی اجرا بیشتر باشد، هزینه مقاوم سازی ساختمان نیز افزایش پیدا خواهد کرد. البته دستمزد اکیپ های اجرایی به صورت رقابتی است و معمولا شرکت ها قیمت مشخصی را برای این کار در نظر می‌گیرند.

هزینه مقاوم سازی ساختمان به روش ژاکت فولادی چقدر است؟

ژاکت فولادی مشابه با ژاکت بتنی در اطراف ستون های بتنی مورد استفاده قرار گیرد. از این روش مقاوم سازی برای افزایش مقاومت ستون ها با فولاد استفاده می‌شود و نیازی به اجرای بتن در آن نیست. می‌توان با پیچ و مهره و قطعات فولادی مختلف، مقاوم سازی ستون ها را با کمک اجزای فولادی انجام داد و شاهد افزایش مقاومت آن ها در برابر نیروهای کششی و برشی بود.

هزینه مقاوم سازی ساختمان به روش ژاکت فولادی تحت تاثیر هزینه طراحی و اجرا است. طراحی ژاکت بتنی نیازمند انجام محاسبات مهندسی و فنی است تا بتوان به بهترین شکل مقاوم سازی ساختمان ها را انجام داد. هزینهٔ طراحی توسط مهندس محاسب و هزینهٔ اجرای ژاکت فولادی به مواد مورد استفاده و دستمزد اکیپ‌های اجرایی وابسته است. در ادامه، به طور دقیق‌تر دربارهٔ این موارد صحبت می‌کنیم.

• قیمت ورق فولادی

ورق فولادی که برای مقاوم سازی ساختمان‌ها با روش ژاکت فولادی استفاده می شود، در ضخامت های متفاوتی موجود است که هر کدام کاربردهای متنوعی در امر مقاوم سازی دارند. قیمت ورق فولادی عاملی موثر روی هزینه مقاوم سازی ساختمان ها با این روش است که تحت ضخامت و کیفیت ورق های فولادی است. البته باید توجه داشت که قیمت فولاد به صورت روزانه تغییر می‌کند و شاید نوسانات قیمت زیادی برای قیمت ورق های فولادی وجود داشته باشد.

• قیمت چسب اپوکسی

چسب اپوکسی برای تثبیت ورق های فولادی روی ستون استفاده می‌شود. این چسب ها باید مقاومت بالایی در برابر خوردگی و پوسیدگی داشته باشند. از این رو کیفیت چسب اپوکسی استفاده شده برای این روش مقاوم سازی بسیار مهم است. بنابراین، قیمت چسب اپوکسی که برای این کار استفاده می‌شود، ممکن است نسبت به چسب های اپوکسی معمولی بیشتر باشد. البته در برخی از موارد نیز اکیپ های اجرایی از اتصالات فلزی برای نصب ورق های فولادی استفاده می کنند که قیمت اجرای آن‌ها متفاوت است.

• دستمزد اجرای مقاوم سازی به روش ژاکت فولادی

دستمزد اجرای مقاوم سازی به روش ژاکت فولادی که از سوی کارگران و مهندسین اجرایی دریافت می‌شود، عامل دیگری است که روی قیمت مقاوم سازی به روش ژاکت فولادی تاثیر می‌گذارد. بدیهی است که هر چقدر پیچیدگی و حجم کار برای این روش بیشتر باشد، هزینه مقاوم سازی نیز افزایش پیدا می‌کند.

هزینه مقاوم سازی ساختمان های قدیمی به روش وال مش چقدر است؟

مقاوم سازی ساختمان های قدیمی در برابر زلزله با روش وال مش قابل انجام است. وال مش در واقع یک روش مقاوم سازی ساختمان ها نیست، بلکه روشی نوین برای اجرای وال پست در اجزای غیر سازه ای است. در ساختمان های قدیمی به علت عدم اجرای وال پست و با هدف افزایش پایداری سازه ها، میتوان از این روش استفاده کرد.

برای اجرای این روش در ابتدا لازم است که مهندس طراح بر اساس شرایط پروژه و میزان مقاومت لازم، نحوه اجرای وال مش را مشخص کند. طراحی دقیق نقشه های اجرایی وال مش از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. بنابراین، اجرای سیستم وال مش به صورت حرفه ای بسیار حائز اهمیت بوده و نیازمند تجربه و دقت بسیار زیادی است. طراحی سیستم وال مش هزینه بر است که هزینه آن بر اساس نوع نقشه اجرایی و حجم کار مشخص می شود. علاوه بر هزینه طراحی که از سوی مهندس محاسب دریافت می شود، مانند سایر روش های مقاوم سازی هزینه اجرا نیز مطرح است که در ادامه به عوامل موثر روی آن اشاره می کنیم.

1. هزینهٔ مش و توری وال مش، ( با توجه به ابعاد چشمه، گرماژ توری و جنس )

مش و توری وال مش که در روش FRCM و وال مش مورد استفاده قرار می‌گیرد، می تواند تاثیر زیادی روی مقاومت ساختمان ها داشته باشد. قیمت مش و توری وال مش بر اساس ابعاد چشمه، گرماژ توری و جنس آن مشخص می‌شود. هر چقدر مش های فایبرگلاس جنس مرغوب تری داشته باشند و ابعاد چشمه آن ها ریزتر و گرماژ آن‌ها بیشتر باشد، قیمت اجرای آن‌ها نیز افزایش پیدا می‌کند.

2. نوع پلاستر وال مش (در دو نوع پلاستر سیمانی و گچی می باشد)

یکی دیگر از عواملی است که می تواند روی قیمت مقاوم سازی با روش وال مش موثر باشد، نوع پلاستر استفاده شده است که در دو نوع پلاستر سیمانی و گچی موجود هستند. پلاستر سیمانی ارزان قیمت تر بوده که فقط باید با توری فایبرگلاس AR (مقاوم به قلیا) استفاده شود. پلاستر گچی قیمت بالاتری دارد و در عوض می تواند با توری فایبرگلاس ارزان قیمت E-GLASS نیز استفاده شود.

3. تعداد و اندازه پروفیل نبشی

پروفیل های نبشی که برای مهار لبه های دیواری که در آن وال مش اجرا شده است، مورد استفاده قرار می‌گیرند. می توانند روی هزینه اجرای مقاوم سازی با روش وال مش موثر باشند. تعداد و اندازه های پروفیل نبشی تحت تاثیر نوع طراحی و محل اجرای وال مش است. هر چقدر تعداد این پروفیل ها بیشتر و سایز آن ها بیشتر باشد، قیمت خریدشان نیز افزایش پیدا خواهد کرد.

4. مقدار چسب مورد نیاز

هزینه مقاوم‌سازی ساختمان با روش وال مش به مقدار چسب اپوکسی بستگی دارد که برای نصب توری در گوشه‌ها استفاده می‌شود. این چسب معمولاً جایگزین نبش‌ها و ناودانی‌ها می‌شود و هزینه‌ها بر اساس آن محاسبه می‌شود. در صورت نیاز به استفاده از چسب، هم نوع چسب و هم مقدار آن روی هزینه مقاوم سازی ساختمان تاثیر می گذارند.

5. دستمزد اجرای وال مش متناسب با ابعاد دیوار

دستمزد اجرای وال مش که از سوی اکیپ های اجرایی و مهندس ناظر بر آن ها دریافت می شود، تاثیر مستقیمی روی هزینه نهایی کارفرما برای مقاوم سازی با روش وال مش دارد. به دلیل پیچیدگی کم روش اجرای وال مش، دستمزد اکیپ های اجرایی نیمه متخصص در این روش بسیار به حداقل رسیده است. به طوری که با این روش مهار لرزه ای می توان 30 الی 50 درصد در هزینه های اجرای وال پست صرفه جویی کرد.

نکات مهم در برآورد هزینه و قیمت مقاوم سازی ساختمان که باید بدانید؟

برآورد هزینه و قیمت مقاوم سازی ساختمان های مسکونی، تجاری و اداری و سوله های صنعتی باید با کمک شرکت هایی که در این زمینه صاحب نظر هستند، انجام شود. مصالح زیادی برای اجرای هر یک از روش های مقاوم سازی مورد نیاز می‌باشند که انتخاب آن ها برعهده شرکت های ارائه دهنده خدمات اجرا می باشد. از طرفی نوسانات زیادی در قیمت برخی از مصالح ساختمانی وجود دارند که می‌توانند برآورد هزینه را برای افرادی که در جریان این شرایط نیستند، سخت کند.

علاوه بر این موضوعات، باید بهترین شرکت را برای تعیین قیمت مقاوم سازی ساختمان‌ها انتخاب کنید. چرا که این فرآیند باید با مصالح ساختمانی با کیفیت انجام شود و فقط شرکت های صاحب برند و اعتبار، قیمت اجرای مقاوم سازی ساختمان‌ها را با بهترین مصالح ساختمانی به شما ارائه می‌کنند. علاوه بر آن انتخاب بهترین روش مقاوم سازی ساختمان و مهار لرزه ای باید بر اساس بودجه کارفرما و شرایط پروژه مشخص شود که این مورد نیز برعهده شرکت های متخصص در این زمینه خواهد بود.

کلام پایانی

در این مقاله در مورد هزینه مقاوم سازی ساختمان با روش های مختلف از جمله کامپوزیت FRCM، وال مش، ژاکت بتنی و فولادی صحبت کردیم. اگر قصد اجرای روش‌های مقاوم‌سازی را دارید، باید ابتدا از شرکت‌های مجری این روش‌ها در مورد قیمت استعلام بگیرید. سپس کار مقاوم‌سازی را به شرکت‌های متخصص و فعال در این زمینه بسپارید.

بلوک لیکا از مصالح ساختمانی نوینی است که به تازگی کاربرد زیادی در ساختمان­ سازی پیدا کرده است. این محصول که عایق است، در اجرای دیوارهای غیر باربر و جدا کننده به کار می­رود. بلوک­ های لیکا از سیمان، سبک دانه، ماسه بعلاوه آب تشکیل می ­شوند. برای آشنایی بیش­تر و کسب اطلاعات جامع در مورد این بلوک­ ها لطفا ادامه مطلب را دنبال کنید.

بلوک لیکا چیست؟

واژه لیکا در واقع ترکیبی از حروف اول کلمات عبارت light expanded clay aggregate است و معنی دانه رس سبک منبسط را دارد. به بیان دیگر، دانه­ های لیکا حاصل انبساط خاک رس در کوره­ای هستند که دمای آن تا 1200 درجه نیز بالا می­رود. سنگدانه­ های لیکا معمولا دارای شکل گرد و سطح زبرند و زمانی که در ترکیب با سیمان و آب به کار می­روند، محصول مورد نظر را به وجود می ­آورند. این محصول در دو نوع توخالی و توپر تهیه و توزیع می­شود و عموما برای اجرای سقف و دیوار کاربرد دارد.

انواع بلوک لیکا کدام هستند؟

لیکا نوعی بلوک سبک به شمار می­رود و خود شامل چندین نوع مختلف است که بسته به نوع نیاز مورد مصرف قرار می­گیرند؛ از جمله:

• بلوک دیواری توخالی (سه جداره)
• بلوک دیواری توخالی (چهار جداره)
• بلوک دیواری توخالی (هشت جداره)
• بلوک دیواری توخالی ته‌­پر (نیمه)
• بلوک دیواری توخالی ته­‌پر (سه جداره)
• بلوک دیواری توخالی ته­‌پر (سه سوراخ)
• بلوک تیغ ه­ای توپر
• بلوک تیغ ه­ای توپر فارسی­‌بر
• بلوک تیغ ه­ای تو­پر (نیمه)
• بلوک تیغ ه­ای توخالی ته­‌پر (دو سوراخ)
• بلوک تیغ ه­ای توخالی ته‌­پر (سه جداره)
• بلوک لیکا در ابعاد آجر

ویژگی­‌های بلوک لیکا کدام است؟

بلوک لیکا دارای خصوصیاتی است که به شرح زیر هستند:

وزن پایین:

بلوک لیکا ذاتا یک بلوک سبک است و قطعا وزن کمی دارد. همین امر، کار با آن را ساده می­کند. این بلوک ­ها به دلیل کم­ وزن بودن، حمل و نقل بی ­دردسری دارند و علاوه بر این، سرعت اجرای دیوار با استفاده از آن­ها نیز بیش­تر است. همچنین نباید از این نکته غافل شد که پایین بودن وزن لیکا به شکل مستقیم روی کاهش وزن سازه نیز موثر است. به عنوان مثال، در صورتی که برای اجرای ساختمان از بلوک لیکا به جای آجر استفاده کنید، نیروی کل وارد شده به سازه کم­تر خواهد بود و همین موضوع باعث می­‌شود بنا در برابر زمین ­لرزه و … مقاوم­ تر عمل کند.

ایجاد آسایش حرارتی:

مقاومت بلوک لیکا از نظر حرارتی زیاد است و به عبارت دیگر، عایق حرارتی محسوب می‌­شود. از این رو کارشناسان پیشنهاد می­‌کنند این بلوک­‌ها به عنوان عایق در اجرای دیوارهای خارجی ساختمان به کار روند تا میزان تبادل حرارت بین فضای داخلی و خارجی به حداقل میزان خود برسد. به این شکل، فضای داخل ساختمان در فصل تابستان خنک و در فصل زمستان گرم خواهد بود.

رفتار مناسب در برابر حریق:

خطر آتش ­سوزی همواره در کمین ساختمان­‌هاست؛ اما خبر خوش این که بلوک­‌های لیکا از نظر حرارتی نارسانا هستند. این یعنی می­‌توانند در برابر حریق مقاومت کنند؛ آن هم چیزی در حدود 2 تا 3 ساعت. این بلوک­‌ها در طی این مدت زمان دوام آورده و تخریب نمی­‌شوند.

عدم ایجاد ترک و جمع‌­شدگی تحت کنترل:

در بلوک­‌های لیکا خبری از ترک­‌خوردگی نیست. از سوی دیگر، این بلوک­‌ها پس از خشک شدن حداقل میزان جمع‌­شدگی را دارند که مزیت مهم دیگرشان محسوب می­‌شود.

سادگی اجرا:

استفاده از بلوک لیکا چالش خاصی ندارد و به سادگی صورت می­گیرد. سبک و توخالی بودن این بلوک‌­ها این امر را سبب می­‌شود. مسلما سادگی اجرا به کاهش مدت زمان اجرای پروژه نیز منجر می­‌شود که مزیت دیگری است.کار با بلوک لیکا بسیار راحت است. توخالی بودن بلوک لیکا، یکی از عوامل راحتی کار با این بلوک است.

آکوستیک بودن:

هیچ­کس از شنیدن صدای اتفاقاتی که در همسایگی رخ می­دهد، خشنود نیست. چنین مواردی معمولا به این خاطر رخ می­دهد که دیوارها عایق صوتی خوبی نیستند. دیوارهای یک ساختمان باید آکوستیک باشند؛ یعنی صدا نتواند به سادگی از آن­ها عبور کند. بلوک­ های لیکا می­توانند چنین دیوارهای آکوستیکی ایجاد کنند.

مهاربندی:

بلوک­ های لیکا دارای تورفتگی در دو سمت خود هستند و این امر کمک می­کند در زمان اجرا بخشی از ملات وارد حفره ایجاد شده برود. به این شکل، بلوک ­ها از کنار نسبت به هم مهار می­‌شوند. این کار منجر به مهار دیوار در حین رخداد زمین لرزه خواهد شد.

بهترین ملات جهت استفاده برای بلوک لیکا کدام است؟

ملات پیشنهادی برای اجرای بلوک‌­های لیکا فوم ملات پلی اورتانی است؛ به دلایل زیر:

• سرعت بخشیدن به اجرای فرایند تیغه ­چینی
• پایین آوردن وزن سازه تا حد امکان
• عدم احتیاج به آب
• ایجاد عایق برودتی و حرارتی با کیفیت بهتر
• قدرت کشش بالا
• جابجایی بدون دردسر
• قابل استفاده شدن ملات در کم­تر از یک دقیقه
• گیرش ملات در عرض دو ساعت

تفاوت بلوک لیکا و بلوک هبلکس چیست؟

همانطور که در مقاله “تفاوت بلوک لیکا و بلوک هبلکس چیست؟” اشاره شد بلوک­‌های لیکا و هبلکس در مقایسه با یکدیگر دارای تفاوت­‌های زیر هستند:

• بلوک هبلکس نسبت به لیکا وزن کم­تری دارد و این مدت زمان اجرای پروژه را کاهش می­دهد.
• هر دو بلوک دارای مقاومت بسیار خوب در برابر آسیب ­های خارجی هستند و ساختمان را در برابر زمین ­لرزه ایمن می­سازند.
• وقتی بحث خشک شدن و جمع شدن وسط باشد، لیکا در مقایسه با هبلکس ضریب جمع­ شدگی پایین­تری دارد.
• تنوع ابعاد بلوک­ های هبلکس نسبت به بلوک های لیکا بسیار کم است. بلوک­ های هبلکس را برای در آوردن به اندازه دلخواه بایستی توسط ابزار برش داد و همین امر سرعت پیش رفتن پروژه را در استفاده از آن­ها پایین می ­آورد.
• بلوک ­های هبلکس باید در زمان اجرای دیوار توسط بنا زنجاب شوند؛ زیرا دارای قدرت جذب آب بالایی هستند. این امر نیز از سرعت اجرا کاسته و بلوک لیکا را به عنوان گزینه بهتر معرفی می­کند.
• بلوک­ های هبلکس حین اجرای گچ و خاک نیازمند توری مرغی هستند؛ اما انواع لیکا خیر.
• اجرای ملات در رابطه با بلوک لیکا باید به شکل عمود باشد؛ اما در مورد بلوک هبلکس به شکل استاندارد انجام پذیر نیست.

مراحل ساخت بلوک لیکا کدام است؟

لیکا، یک نوع پوکه معدنی به شمار می­رود که تولید آن در صنعت و به دست انسان صورت می­گیرد. ساخت بلوک لیکا شامل سه مرحله زیر است:

1. ابتدا باید خاک رس بر اساس نوع نیاز و با کیفیت مطلوب تهیه شود. پس از انتقال خاک به محل ساخت بلوک، قطعات اضافی داخل خاک باید جدا شوند. این کار از ورود آسیب و خسارت به دستگاه ­ها جلوگیری می­نماید. پس از وارد شدن خاک رس به داخل دستگاه، باید به آن آب افزود تا از ترکیب آن­ها گل حاصل شود. مواد دیگر نیز به همین شکل برای ترکیب با گل تهیه شده اضافه می­شوند.
2. در این مرحله، مواد ترکیب شده به درون کوره وارد می­گردند تا خشک شوند.
3. در مرحله بعدی باید حرارت مورد نظر را جهت پخت مواد ایجاد کرد. مدت زمان مشخصی جهت پخت مواد لازم است که باید سپری شود.
4. پس از پخت مواد، باید صبر نمود تا دانه­ های لیکا سرد شده و گاز داخل آن­ها نیز تخلیه شود.
5. در آخرین مرحله و با تخلیه گازی که داخل دانه­ های لیکا بود، حفره ­هایی روی سطح آن­ها تشکیل می‌­شود. سپس دانه­ ها به خنک­ کننده انتقال داده می­شوند تا دمایشان کاهش پیدا کند.

معایب بلوک لیکا کدام است؟

همانند هر محصول ساختمانی دیگر، بلوک لیکا نیز معایبی دارد که در ادامه با آن­ها آشنا خواهید شد:

• ترد و شکننده بودن و در نتیجه، اتلاف زیاد
• گران تمام شدن به خاطر اتلاف مصالح
• نیاز به نیروی کار زیاد جهت اجرا
• نیاز به اجرای لایه ­ای از گچ و خاک روی سطح بلوک‌­ها جهت فراهم نمودن امکان سفیدکاری

هزینه نهایی برای یک متر مربع از بلوک لیکا چقدر است؟

عوامل مختلفی در قیمت­ گذاری بلوک ­های لیکا تاثیرگذارند که عبارتند از:

• ابعاد
• وزن تقریبی
• تعداد
• مقاومت فشاری، صوتی و حرارتی
• نوع وسیله مورد استفاده جهت حمل
• نوع ارسال (فله­ ای یا به شکل پالت)

دیوارچینی با بلوک لیکا چگونه انجام می­‌شود؟

بلوک لیکا را می‌توان به راحتی برای ساخت دیوارها استفاده کرد. اما برای داشتن یک دیوار مقاوم، باید رعایت کامل مشخصات فنی از سوی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و استانداردهای موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران را در نظر گرفت. بلوک‌ها قبل از استفاده باید با دقت آب‌پاشی شوند تا جلوگیری از جذب آب ملات و خشک شدن زودتری آنها شود. برای داشتن یک دیوار با تراز و هماهنگی در نصب بلوک‌ها، نیاز به طراحی دقیق دیوار و اجرای آن با رعایت استانداردهای اشاره شده دارید. همچنین توجه به اختلاف‌های ضخامت در دیوارها بسیار حائز اهمیت است.

در صورت نیاز به تاسیسات و عبور لوله‌ها از دیوار، باید مکان‌های مربوطه تعبیه و فراهم شوند. از آنجا که بلوک‌های لیکا بسیار سبک هستند، می‌توان آنها را به آسانی برش داد و استفاده کرد. اما تراز و هماهنگی دیوارها بسیار حائز اهمیت است و برای داشتن یک سازه مقاوم نباید بلوک‌های لیکا را با مصالح دیگر نظیر آجر ترکیب کرد. این ترکیب باعث از بین رفتن هماهنگی دیوارها می‌شود و خطر ترک‌خوردگی ایجاد می‌کند. به کلی، برای دیوارهای با بلوک‌های لیکا، مشخصات فنی، طراحی دقیق، آب‌پاشی بلوک‌ها قبل از استفاده، توجه به اختلاف‌های ضخامت، فراهم کردن تاسیسات و عبور لوله‌ها، و جلوگیری از ترک‌خوردگی از اهمیت بالایی برخوردارند.

مهار دیوار بلوک لیکا با وال مش

به روز شدن تکنولوژی ساخت و به میان آمدن پای مصالح نوینی مانند مش فایبرگلاس سبب استفاده روزافزون از آن در اجرای ساختمان شده است. این محصول با داشتن خصوصیات بی­نظیر مکانیکی، از جمله مقاومت کششی قابل توجه نسبت به رقبای خود عملکرد بهتری از خود نشان می­دهد. مش فایبرگلاس، شبکه ­ای شطرنجی با شکل تار و پود پارچه است که جنس شیشه ای دارد و در رول­ های دارای طول و عرض معین تهیه و عرضه می­شود. نام دیگر این شبکه ­ها وال مش است؛ محصولی که برای جایگزینی وال پست به کار می­رود و در این زمینه بسیار هم موفق عمل می­کند.

بله، وال مش گزینه عالی برای جایگزینی وال پست و مهار دیوارهای بلوک لیکا است. این محصول مقاومت زیادی در برابر زلزله و باد دارد. این محصول مقرون به صرفه نیز هست و ساختار و اجرای آن پیچیدگی­ های وال پست را ندارند. همین موارد هستند که از آن گزینه مطلوبی برای جایگزینی نوع سنتی وال پست در مهار دیوار اجرایی با بلوک لیکا می­سازند.

نکاتی که قبل از خرید بلوک لیکا باید بدانید

در زمان انتخاب و خرید بلوک­های لیکا باید نکاتی را مورد توجه قرار دهید:

ابعاد بلوک:

از مهم­ترین فاکتورهای تعیین کننده در زمینه خرید این بلوک ­ها و هر نوع دیگری است. به طور کلی، کلیه بلوک ­های سبک (از جمله لیکا) در ابعاد گوناگون تولید و عرضه می­‌گردند. هر کدام از ابعاد بلوک لیکا جهت استفاده در بخش ­های خاصی از پروژه و بر اساس نیاز شما مناسب هستند. از این رو باید به دنبال انتخاب مدلی باشید که ابعاد آن با نیازتان تناسب داشته باشد. البته این مورد معمولا به نظر معمار یا بنا بستگی دارد و به شما ابلاغ می­شود. تنها کافی است بدانید تنوع ابعاد بلوک ­ها زیاد است و باید در هنگام خرید مورد توجه قرار گیرد.

وزن بلوک:

دیگر موردی که مثل اندازه نقش مهمی در انتخاب و خرید شما ایفا می­کند، وزن بلوک­ هاست. بلوک‌های لیکا از نوع سبک هستند و وزن کمتری نسبت به دیگر مصالح دارند. این محصولات در انواع مختلف از نظر وزن موجود هستند. به عنوان یک اصل، این مورد را به یاد داشته باشید که هر چه وزن بلوک مورد نظر کم­تر باشد، مقاومت و استحکام سازه در برابر نیروی وارده از سوی زمین لرزه بالاتر خواهد رفت. در کنار این مورد بهتر است فاکتورهای دیگری مانند کیفیت را نیز در نظر بگیرید.

عایق بودن از نظر صوتی:

عایق بودن یا نبودن یک محصول ساختمانی این روزها امتیاز مهمی محسوب می­شود. این هم نکته ­ای است که باید در زمان خرید بلوک­ های لیکا مورد توجه قرار گیرد. به طور کلی می­توان گفت کلیه انواع بلوک ­های سبک از مقاومت خوبی در مقابل انتقال صدا برخوردار هستند و بلوک لیکا نیز به عنوان یکی از این بلوک ­ها این خصوصیت را داراست. عایق بودن بلوک­ های لیکا البته به اندازه انواع سیپورکس و هبلکس نیست؛ اما باز هم به عنوان یک ویژگی مثبت تلقی می­شود.

عایق بودن در برابر آتش:

یکی دیگر از موارد مهمی که اهمیت خود را در زمان بروز حوادثی چون آتش ­سوزی نشان می­دهد، عایق بودن بلوک در برابر حریق است که از آن با عنوان عایق بودن از لحاظ حرارتی نیز یاد می­شود. به طور کلی، بلوک ­های لیکا نیز مانند دیگر انواع بلوک سبک در برابر آتش ­سوزی مقاومت خوبی از خود بروز می­دهند. در پروژه‌های مسکونی با تعداد واحدهای زیاد در هر طبقه، اهمیت بلوک‌ها به دلیل مقاومت در برابر آتش بیشتر می‌شود. آتش‌سوزی می‌تواند به سادگی از یک واحد به واحدهای مجاور منتقل شود.طبیعتا هر چقدر ارتفاع ساختمان نیز بالاتر رود، اهمیت این امر بیش­تر خواهد شد.

مقاومت مناسب در برابر ضربه:

بلوک خریداری شده باید حتماً دارای مقاومت مناسب در برابر زلزله باشد. بر اساس آیین ­نامه 2800، به ­کارگیری مصالح دارای مقاومت در برابر ضربه جهت ساخت کلیه ساختمان­ ها ضروری است.

قیمت:

مسلما قیمت را نمی­توان نادیده گرفت. هزینه­ ای که خرید و حتی اجرای یک محصول ساختمانی به همراه دارد، نقش بسیار پررنگی در انتخاب آن ایفا می­کند. این مورد، مقوله­‌ای است که بیش­ترین میزان توجه را جلب می­کند و باید هم این­طور باشد. به طور کلی، بلوک­ های لیکا در مقایسه با انواعی که استاندارد ACC دارند، پایین­تر است. با این وجود، بلوک لیکا خود با توجه به فاکتورهای مذکور دارای تنوع قیمت است. در خرید محصولات ساختمانی، همواره به موازنه قیمت با کیفیت مورد نظرتان توجه کنید تا از انتخاب صحیح و مناسب برای نیازهای خود مطمئن شوید.

دیوار­های غیرسازه ای در طی زلزله ­های اخیر (مثل زلزله ­ای که در کرمانشاه رخ داد) ضعف زیادی از خود نشان دادند و این ضعف اثبات نمود که قادر نیستند به طور مطلوب بنا را در برابر آسیب­ های ناشی از زلزله مصون نگه دارند. وال مش اما برای جایگزینی وال پست فلزی که نوع سنتی آن است، یک گزینه ایده‌آل محسوب می‌شود؛ زیرا به افزایش استحکام سازه کمک می‌کند و همچنین از نظر هزینه نیز اقتصادی‌تر است. این­گونه بود که وال مش توانست به عنوان یک محصول نوین جای نوع قبلی خود را بگیرد. در این مطلب به فروش و اجرای وال مش در کرج و مورد تایید بودن آن از نظر سازمان نظام مهندسی استان البرز خواهیم پرداخت.

وال مش: نسل نوین اجرای وال پست در ساختمان ­های استان البرز

در گذشته­ ای نه چندان دور، تاکید آیین ­نامه­ های ساختمانی بیش­تر روی استحکام سازه اصلی ساختمان بود؛ چرا که در آن زمان این طور به نظر می­رسید که اگر سازه اصلی از مقاومت کافی و مطلوب برخوردار باشد، بنا قادر خواهد بود به طور صحیح در برابر هر گونه شرایطی مثل زمین­ لرزه، سیل، طوفان و … پایدار بماند و دچار آسیب آنچنانی نگردد. در واقع، اعتقاد بر این بود که یک ساختمان در صورت بهره ­مندی از سازه مستحکم به خوبی در برابر حوادث ناگهانی مصون می­ماند و خسارات مالی و جانی به حداقل می­رسد. از این رو، چیزی در حدود دو دهه پیش، تمرکز اکثر پیمانکاران ساختمانی روی ساخت سازه­ای بود که محکم باشد. در چنین رویکردی به سایر اجزا که غیر سازه­ای بودند توجه زیادی نمی­شد و کلیه هزینه­ ها صرفا به سازه اصلی اختصاص پیدا می­کرد.

زمین­ لرزه ­های متعدد، یکی پس از دیگری رخ دادند و کشورمان را با تبعات این رویکرد مواجه ساختند. به این صورت بود که وجود اشکال در نگرش پیشین مشخص شد. در این زلزله ­ها بخش قابل توجهی از خسارات وارده، ناشی از عدم توجه به همین اجزای غیر سازه­ای بود. متمرکز ساختن تمام هزینه­ ها روی رسیدگی به سازه اصلی و عدم توجه کافی به عناصری که جزو سازه نبودند، غفلت بزرگی بود.

پس از این بود که کارشناسان صنعت ساخت و نیز مسئولین تالیف آیین ­نامه ­های این حیطه تصمیم گرفتند کلیه قوانین و ضوابط مربوطه را اصلاح نمایند. بدین شکل پیمانکاران ملزم شدند نکات مورد نظر را پیگیری کنند. نتیجه امر، مقاوم شدن اجزای غیر سازه­ ای بود که امروزه نیز از امور مهم ساختمان ­سازی به شمار می­رود. بر این اساس، جزییات اجرایی جهت مستحکم ­سازی عناصر غیر سازه ­ای در برخی موارد تغییر پیدا کرد و برخی عناصر به این منظور معرفی شدند. یکی از این عناصر، وال مش بود.

خصوصیات مکانیکی

پوشش پلاستر معدنی کنار نوارهای شبکه‌ای فایبرگلاس، دیوارهای غیرسازه‌ای را تقویت می‌کند و از فرو ریختن آنها جلوگیری می‌کند. این محصول از دید آیین ­نامه طراحی ساختمان کاملا مورد قبول است و این خود نشان­ دهنده عملکرد مطلوب آن در نقش مورد نظر است. با در نظر گرفتن این مسئله، امکان استفاده از سیستم وال مش به منظور افزایش استحکام ساختمان‌های بلند مرتبه نیز وجود دارد. از سوی دیگر، وال مش سیستم سبک­ وزن­ تری نسبت به وال پست فلزی دارد و این از فشار وارده به سازه بنا می­کاهد. پایداری وال مش نیز نسبت به وال پست بیش­تر است.

وال مش یک نوع وال پست است که جهت افزایش مقاومت و استحکام بخش­ های غیر سازه­ای در ساختمان به کار می­رود. قسمت اصلی وال مش از مش تشکیل شده است که در واقع همان توری فایبرگلاس است. این مش­ ها خصوصیات متفاوتی دارند و با اجرای عمودی روی سطح دیوار متصل می‌شوند با کمک آن می­توان به سادگی استحکام دیوار را بالا برد.ویژگی‌های مکانیکی منحصر به فرد وال مش، انتخاب اصولی مهندسان و توصیه‌ای برای ساختمان‌های استان البرز می‌شود. نصب وال مش دارای پیچیدگی خاصی نیست و همین امر سبب بالا رفتن سرعت اجرای آن می­‌گردد.

محصولات وال مش

وال مش دارای محصولات زیر است:

• اسپایک شیشه
• اسپایک کربن
• پلاستر سیمانی
• پلاستر گچی
• توری فایبرگلاس
• چسب و رزین اپوکسی
• مش فایبرگلاس AR
• مش کربن
• ناودانی وال مش
• نبشی وال مش

انتشار ضابطه 819 توسط نظام مهندسی استان البرز

پیش­تر گفته شد که شبکه یا مش الیاف جهت مسلح­ سازی دیوار از نظر لرزه­ای قابل استفاده است. نام دیگر این سیستم مهارسازی، وال مش است. به منظور اطمینان از تأیید وال مش توسط سازمان نظام مهندسی استان البرز، این محصول باید مورد تصویب قرار گیرد. سیستم وال مش از این نظر کاملا تاییدیه لازم را دارد.

وال مش دارای تاییدیه در نشریه 819 مقررات ملی ساختمان، چهار بخش را در بر می­گیرد:

• الیاف شیشه یا توری فایبرگلاس
• پلاستر (سیمانی یا گچی)
• چسب اپوکسی
• نبشی

این نکات که در نشریه مذکور ذکر شده­ اند، به شرح زیر هستند:

• دیوار غیر سازه ­ای نهایتا باید 40 برابر ضخامت خود یا 6 متر طول داشته باشد. اگر طول از این بیش­تر منظور گردد، باید برای تامین استحکام آن از وال مش کمک گرفت.
• بیش­ترین میزان ارتفاعی که می­توان برای این دیوارها در نظر گرفت (نسبت به کف)، 3.5 متر است. در صورتی که ارتفاع بیش­تری مد نظر باشد، وال مش برای مهارسازی توصیه می­‌شود.
• کلیه تیغه­ های داخلی ساختمان در صورت داشتن ارتفاعی بیش از 1.8 متر نیاز به تقویت استحکام با کمک وال مش یا وال پست دارند.
• برای اجرای صحیح وال مش باید توری­ های فایبرگلاس را در هر دو سمت تیغه قرار داد. این توری­ ها همچنین باید دقیقا روبروی هم باشند.
• دیوارهای نما نیز مانند دیوارهای دیگر باید مطابق با آیین­ نامه مهار شوند.
• برای دیوارهای وال پست بایستی از دو سمت بازو در نظر گرفت.
• لبه عمودی در دیوارهای وال پست نیاز به بسته شدن دارد و هیچ یک از لبه ­های عمودی نباید به صورت آزاد رها شوند.

با توجه به نشریه 819، عوامل تعیین‌کننده مقاطع مناسب وال پست عبارتند از:

• بلندی و ضخامت دیوار
• تعداد طبقه ­های ساختمان
• مصالح استفاده شده
• سرعت باد غالب
• ریسک رخداد زلزله

روش وال مش مورد تایید پیوست شش استاندارد 2800

آیین ­نامه ­های طراحی و سازمان نظام مهندسی ساختمان شامل قوانین بسیاری هستند. یکی از این قوانین که از اهمیت ویژه برخوردار بوده، قوانین مربوط به تقویت و استحکام ساختمان در مواجهه با زمین ­لرزه است. این قانون، خود شامل طرح ­ها و تبصره­ های گوناگونی است؛ مثلا استفاده از وال پست برای مهار ساختمان از نظر لرزه­‌ای. اما نکته قابل توجه این است که وال پست­ های فلزی در رابطه با اجرا چالش ­های زیادی را پیش رو می­گذارند و وجود همین چالش ­هاست که به ­کارگیری وال مش را به جای وال پست از طرف نظام مهندسی عاقلانه ­تر معرفی می­کند. روش وال مش با توجه به پیوست شش استاندارد 2800 دارای تاییدیه و در مقایسه با وال پست دارای برتری است. حال که مسلح کردن با کمک شبکه الیاف به عنوان روشی مورد تایید و مناسب برای مهار لرزه­ای دیوار معرفی شد، به ارایه اطلاعات بیش­تر می‌­پردازیم:

نکات مهم مطابق استاندارد 2800

در این روش، خمش تیغه یا دیوار یک طرفه است و در راستای عمود. این باعث عدم نیاز به در نظر گرفتن هر گونه وادار در سیستم می­‌شود. از سوی دیگر، دیوار در این سیستم دارای محدودیت از نظر طولی نخواهد بود. نکته مهم این است که بایستی در مجاورت پنجره و نیز در لبه دیوار از نوار شبکه الیاف بهره برد. نوار شبکه الیاف ذکر شده دارای جنس شیشه ­ای و محل قرارگیری آن سطح دیوار است. این نوار در محل مذکور، به طور کامل از رو و زیر با پلاستر محصور می‌شوند. سپس نبشی مهار خارج صفحه دیوار را باید نصب نمود که هم در بالا و هم در پایین جای می­گیرد. در نهایت نیز لایه آخر نازک کاری روی سطح جای خواهد گرفت.

اگر فضای مورد نظر دست کم از 50 میلی­متر کف­ سازی برخوردار باشد و بخش پایینی تیغه را شامل شود، دیگر نیازی نیست نبشی پایینی نصب گردد. اگر سطوح دیوار نیاز به نازک‌کاری دارند و از سیمان برای این منظور استفاده می‌شود، الیاف شیشه AR-Glass با مقاومت تسلیم بیش از 1000Mpa مناسب هستند. در صورت استفاده از گچ برای نازک‌کاری، باید از الیاف شیشه نوع E-Glass با مقاومت تسلیم مشابه استفاده شوند.

باید در نظر داشت که در هر دو مورد فوق، مقدار الیافی که مورد استفاده قرار می­گیرد به مشخصات آن­ها بستگی دارد. مقدار این الیاف اگر به شکل نواری باشند، دست کم معادل 100 گرم بر متر مربع و اگر به طور سراسری منظور شوند، 50 گرم بر متر مربع (به ازای هر سمت) خواهد بود. مش با مقاومت تسلیم بالاتر از 3000MPa نیز قابلیت این را دارد که به جای الیاف شیشه مورد استفاده قرار گیرد. از آن جایی که در سیستم مش از رادارها خبری نیست، این روش مهارسازی در مقایسه با روش‌های موجود دیگر ارزان‌تر خواهد بود. حتی در مورد ساختمان‌های بدون وال پست نیز می‌توان از آن استفاده کرد.

ساختار مش‌های فایبرگلاس

مش یا شبکه الیاف، همان­طور که از نامش بر می‌­آید، دارای ساختار شبکه ­ای است. این ساختار نخ­ های بسیار زیادی را در بر می­‌گیرد و یک یا دوجهته است.

• در نوع یک جهته آن نخ ­های ساختار شبکه فقط در یک راستا دارای مقاومت کششی مطلوبند و این امر در مورد راستای دیگرشان صدق نمی­کند. در واقع، نقش نخ­ های ضعیف فقط این است که نخ ­های قوی را متصل سازند. در هنگام طراحی و اجرا نیز باید این موضوع را در نظر داشت و راستای قوی را شناخت.
• در نوع دوجهته، هر دو جهت نخ­ها مقاومت کششی لازم را به طور مطلوب دارد.

فاصله ­ای که بین یک نخ تا نخ مجاور آن وجود دارد؛ وابسته به طراحی است؛ اما به طور کلی نباید از 5 میلی­متر کم­تر باشد. بیش­ترین اندازه مجاز برای سنگدانه ­ای که در ساختار ملات به کار می­رود نیز باید کوچک­تر از نصف فاصله باز بین نخ تا نخ باشد.

الیاف شیشه‌ای که در معرض مواد خورنده در محیط سیمان قرار می‌گیرند، تحت تأثیر قرار گرفته و ممکن است منجر به کاهش مقاومت آنها شود. به عبارت دیگر، خوردگی تدریجی توسط مواد بازی باعث تخریب کامل شبکه الیاف شیشه‌ای می‌شود. این امر به کاهش طول عمر الیاف می­‌انجامد. از این روست که کلیه الیاف مورد استفاده باید دارای مقاومت مناسب در برابر مواد بازی باشند. شاید بتوان به عنوان راه حل؛ میزان بازی بودن سیمان را کاهش داد و نیز از یک لایه در نقش محافظ روی سطح الیاف کمک گرفت تا مقدار تاثیرات مخرب کم­تر شود؛ اما باز هم بهتر است الیاف شیشه از نوع مقاوم در برابر مواد بازی انتخاب شوند تا اطمینان مورد نیاز حاصل گردد. استفاده از ژئوگریدهای پلیمری و بدون الیاف برای ایجاد شبکه ذکر شده صحیح نیست. پارچه­ های الیافی نیز که معمولا در کامپوزیت FRP وجود دارند، برای این منظور مناسب نیستند.

اجرای وال مش در کرج با تاییدیه نظام مهندسی

تشخیص چالش‌های اساسی موجود در اجرای وال پست فلزی و توصیه به استفاده از وال مش به جای وال پست. امروزه مسلح کردن دیوار با شبکه یا مش الیاف جهت مهار لرزه‌ای معمولاً انجام می‌شود و این سیستم به نام وال مش شناخته می‌شود. این سیستم تایید سازمان نظام مهندسی استان البرز را دریافت کرده است. در این سیستم، با توجه به جنس نازک­ کاری روی سطح دیوار (سیمانی یا گچی) خصوصیت الیاف مصرفی تعیین می­‌شود. با توجه به تأیید ضوابط مشمول در نشریه 819 و استاندارد 2800، سیستم وال مش به عنوان یک انتخاب مناسب و قابل قبول برای اجرای عملیات ساختمانی تلقی می‌شود.

اجرای وال مش در استان البرز بدون نیاز به میلگرد بستر

میلگرد بستر چه کاربردی دارد؟ کافی است به نام این میلگرد توجه کنید تا متوجه شوید برای تقویت بستر دیوار به کار می­رود. میلگردها جنس فلزی دارند و از مفتول‌های طولی و عرضی تشکیل شده‌اند. این میلگردها معمولا به صورت خرپایی یا نردبانی به هم متصل می‌شوند. آنها در لایه‌های میانی دیوار قرار می‌گیرند و از نظر مقاومت به تقویت دیوار کمک می‌کنند. این روش از تخریب دیوارها جلوگیری می‌کند. مشکلی که در این رابطه وجود دارد، افزایش مدت زمان پروژه و نیز هزینه آن است. در روش جدید که با استفاده از سیستم مش اجرا می­‌شود، این میلگردها حذف می‌­شوند و نتیجه مشخص است: پروژه زودتر و با هزینه پایین­تر به اتمام می­رسد.

حذف وادارا قائم و افقی و اجرای وال مش در استان البرز

قبلاً برای مهار دیوارهای غیرسازه‌ای از وال پست فلزی بهره‌می‌بردیم که مزایای خاصی داشتند، اما با چالش‌های خود نیز روبه‌رو بودند. وادارها مسئول افزایش هر چه بیش­تر استحکام سازه بودند و چالش­ های زیادی را ایجاد می­‌کردند. با ورود گزینه جدیدتری به اسم وال مش، این چالش­‌ها کنار رفتند؛ چرا که دیگر نیازی به اجرای وادار نیست و در عین حال محدودیتی نیز طول دیوار را متوجه نخواهد کرد. مسلما حذف وادارها از هزینه پروژه کاسته و سرعت به اتمام رسیدن آن را نیز بیش­تر خواهد کرد.

اجرای وال مش در البرز و در ساختمان ­های بدون وال پست

در صورتی که یک ساختمان از قبل اجرا شده و بدون وال پست باشد، چه اقداماتی لازم است؟ اگر بنا به استفاده از وال پست سنتی باشد، علاوه بر نیروی متخصص باید تخریب زیادی را نیز متحمل شد؛ اما راه دیگری پیش رو وجود دارد که استفاده از سیستم مش است. این راه نیازی به تخریب چندان شدید دیوار ندارد؛ چرا که اجرایش پس از ساخت دیوار نیز قابل انجام است. اجرای وال مش در ساختمان‌های بدون وال پست به این شکل است که پس از برداشتن لایه رویی دیوار، مش بر روی آن قرار می‌گیرد و با استفاده از مهار در جای خود قفل می‌شود.

قیمت اجرا و فروش وال مش در کرج چقدر است؟

پیش از اشاره به هر چیز باید بدانید که هزینه وال مش در مقایسه با وال پست سنتی کم­تر است. چرا؟ نوع متریالی که در این سیستم به کار می‌­رود از یک سو و دستمزد کم­تری که به خاطر عدم نیاز به استفاده از نیروی متخصص است، از سوی دیگر هزینه را کاهش می­دهند. همچنین باید در نظر داشت که هزینه خرید و اجرای سیستم وال مش به عوامل متعدد و متنوع وابسته است. بررسی قیمت وال مش از نظر اجرا چندان ساده نیست. برای این کار باید از نظر کارشناسان کمک گرفت؛ زیرا پارامترهای مختلفی وجود دارند که در زمینه میزان مصالح مصرفی حاکمند و هر یک به نوعی روی هزینه نهایی اجرا تاثیر دارند. مسلما کسی که مقدار مورد نیاز این مصالح را تعیین می­کند، یک کارشناس خواهد بود.

تفهیم عوامل تأثیرگذار در این زمینه به شما کمک می‌کند تا تصمیم‌گیری منطقی‌تری در خصوص خرید محصولات با رعایت بودجه معین انجام دهید. این عوامل به شرح زیر هستند:

• گرماژ توری وال مش (گرماژ مش و توری فایبرگلاس)
• ابعاد چشمه توری وال مش (گرماژ مش و توری فایبرگلاس)
• نوع و مقدار پلاستر وال مش
• وزن و جنس نوار وال مش
• تعداد و ابعاد پروفیل نبشی
• مقدار چسب اپوکسی
• دستمزد اکیپ اجرایی

دریافت نمایندگی فروش و اجرای وال مش در البرز

در صورتی که از پیمانکاران و مجریان انواع وال پست ساختمان هستید، جهت دریافت نمایندگی اجرای وال مش به صفحه راهنمای دریافت نمایندگی مراجعه و یا با شرکت وال مش تماس بگیرید.